Leire Narbaiza
Gure belaunaldiko emakumeoi, jaio bezain laster, oraindik amategian geundela, gauza bi egiten zizkiguten: bataiatu eta belarrietan zuloak, belarritakoak janzteko. Orduan bataioa derrigorrezkoa zen, eta Euskal Herria katolikoegia sakramentu garrantzitsuenari uko egiteko. Ahalik eta lasterren kristau bihurtu, hiltzeko arriskua bizia zelako. Zeremoniara ama ezin zen joan, batetik klinikan zegoelako, eta bestetik elizan sartzeko ezpurua zelako, berrogei egunez lohia Elizaren begietan. Aurreragoko emakumeek etxetik ere ezin zuten irten koarentena bitartean, andrazkoa izatea beti izan delako kontu zikina gizarte atzerakoiarendako; hain zikina, non Ama Birjinaren tituluetako bat “sortzez garbia” den, bekaturik gabekoa, alegia. Garbia. Hara hor gakoa, araztasuna. Detergente merke baten iragarki iruzurtia dirudi guztiak.
Danel Agirre
Gizakia baino animalia lerdoagorik ez da. Berari bakarrik okurritu zaio, izadi osoan, zazpi egunetatik bostetan bizitzeari uko egitea. Gainontzeko biak ahitu arte zukutzen dituenik ere ezin da esan, gainera. Lanarekiko baldintzapeko askatasuna baino ez du eskuratu ahal asteburuetan, eta antsietateak jota igaro ohi ditu. Bipolaritate haluzinagarria da: bere kondena etengabe madarikatzen du, enplegu sortzaileak heroitzat dituen bitartean.
Leire Narbaiza
Zenbat aldatu diren albistegiak! Lehen politika eta nazioarteko gatazkek okupatzen zuten lekua, eguraldiak, gertakariek eta albiste bitxiek betetzen dute orain. Lehen, kontu serio eta larriez elikatzen ziren informazio zerbitzuak; orain, ostera, fribolitate hutsenak ere ase lezake minutu behar hori.
Danel Agirre
Iragan igandean bozkatu gabe geratu nintzen berriro: izan ere, aurkeztutako alderdi guztiak faxistak ziren. Hilabeteak pasatu ditut nire botoarekin armagedoia oztopatzeko mentalizatzen, akziorako prest nengoen. Baina H egunerako, nora apuntatu edo nondik jo asmatu ezinik ikusi nuen neure burua, mareatu samar, aukera onargarririk gabe.
Leire Narbaiza
Ohetik jaiki aurretik irratia isiotzeko ohitura daukat. Esnatu bitartean titularrak, trafikoa eta eguraldi aurreikuspena entzunda hasten dut eguna. Euskaraz gustatzen zait hori egitea, eta ohe ondoko gailuan Euskadi Irratia baino ezin dut entzun. Albisteak eta informazioa ez ezik, iragarkiak ere belarriratzen dizkigu kate horrek. Eta igortzen duen ia publizitate guztia euskaraz izaten da. ONCErenak izan ezik. Beste anuntzio batzuek jingle-a (iragarkiko kantua) gaztelaniaz izaten dute, markak edo produktuak estatu espainiarrean saldu nahi badira, behintzat. Baina ONCEkoek, jingle-ak ez ezik, iragarkiaren mamia ere —elkarrizketa bat, beharbada— gaztelaniaz izaten dute.
Danel Agirre
Berriemaile —patetiko samar— gisa eman ditudan orain arteko bi hamarkadek highlight bakarra laga dute, baina munta handikoa: izan ere, Michael Jackson hil, eta nik kontatu nion Xabier Saldiasi. 2009ko ekainaren 26 gaueko ordu bata aldera, kuadrillakoak sanpelaioetako txupinazo ondorengo kalejiran Joshe Marira iritsi eta gutxira, telebistak ohiko programazioa eten zuen Los Angelesetik zetorren abisua pasatzeko. Zurbil geratu ginen, Poparen Erregeak Bad diskoa atera zueneko azal tonalitatearekin, hain zuzen ere; edo hor nonbait. Kanpoaldean, Musika plaza zentrifugatzen ari zen Egan, eta, ordu txikitan soilik eskuratu ohi den buru-argitasunarekin, premiazkotzat jo nuen bizirik geratzen zen abeslari handienetakoa jakinaren gainean ipintzea. Ez zen une aldrebes samar bat probokatzearen irrika izan, are gutxiago eszenak Hitzarako eman zezakeela pentsatu nuenik (zutabe bat izatea ameskeriatzat nuen hartan, ez zizkioten, orain bezala, edonori ematen). Funtsean, komunitatearekiko ardurak mugitu ninduen, ez beste ezerk.
Leire Narbaiza
Aste honetako artikuluaren gaia pentsatuta neukan, baina ia azken momentuan aldatzea erabaki nuen. Lehenengo gaia denon ahotan dabilen horietako bat zen, baina interes handikoa, jakina, betiko moduan (jarri zuek emotikonoa).
Danel Agirre
Inguruko auzoetako espaloien kartografia osatu ahal genuke, milimetrokako eskalan, saltxitxa txakurron bidaideok. Tripontzi konpultsiboak dira diseinu bitxiko gure adiskideak, eta zangoen laburrari esker, muturra zorura itsatsita eraman ahal dute beti. Uhalaren beste aldean goazenok erne ibili ezean, xurgagailua martxan ipini eta edozer irensten dute. Kebab zatiak, ogi koskorrak eta pizza muturrak saihestearekin arduratuta —Mitte benetan dago zerri—, lurrari so pasatu ditut azken bi urteetako ehunka pasealdi. Zeharka, izurrite baten demaseko neurriaz jabetu naiz: sekula inork erretiratuko ez dituen milioika zigarrokin daude bazterretan.
Leire Narbaiza
Zelan hasten zarete paperezko egunkariak eta aldizkariak irakurtzen? Portadatik, ala kontraportadatik, atzeko aldetik? Nik beti atzetik ekiten diot paperean irakurtze/ikusteari. Ez dauka fama onik hala egiteak garrantzitsuena aurrean dagoelakoan. Baina, beharbada, atzetik hasten garenoi in crescendo joatea gustatzen zaigu: gauza banalekin hasi, benetan inportanteenetan amaitzeko.
Danel Agirre
Zu asteburuko poteoan zabiltzan bitartean, Urtzi Urkizu lankide txit arduratsua BERRIAko kontrol postuan eseri ohi da, kronometroa eskuan duela pantailari so. Teleberri eta Gaur Egun doi neurtzen ditu, eta ETB2ko albistegia nabarmen luzeagoa den bakoitzean, datuok notario baten diligentziaz sarean erregistratu. Suminduraren gimnastek betiko letaniari ekiten diote orduan, euskarazko saioaren laburraz kexu. Gero eta ulertezinagoa zait niri. Bibaka behar lukete: hamar minutuko albistegia ordubetekoa baino askoz osasuntsuagoa da.
