Batasunaren zubia
Mar 24, 20172017-03-23Albisteak, gipuzkoa, Kultura, Politika0 0

Batasunaren zubia

Unai Zubeldia

Batuketan dago oinarria. Desberdinetik berdinerako pausoan. Ez dago beste sekreturik. Eta, hain zuzen ere, hausnarketa horri tiraka sortu zen Iparra Hegoa egitasmoa, 1993an, Elizondon (Nafarroa). Desio baten jiran elkartu ziren Urruñako eta Segurako bi kide: Beñat Elizondo eta Xabier Albizu. Musikak batu zituen biak, kantuak, Baztandarren Biltzarraren jiran, eta desio horri segika jarraitzen dute oraindik ere, fruituak jasoz. Muga gainetik Euskal Herria lelopean, aurten ere, prest daukate aste osoko kultur ekitaldia. Hitzaldiak, dantza, musika emanaldiak, bertsolariak, gastronomia, jolasak, mendi irteerak... Ahalik eta zubirik sendoena eraikitzen saiatu dira, beste behin ere, mugek sortutako paretak eraisten jarraitzeko.

[Museora] Aikur. Erlea, ezagutuz maitatu
Mar 24, 20172017-03-23Albisteak, gipuzkoa, Kultura, Museora0 0

[Museora] Aikur. Erlea, ezagutuz maitatu

Eider Goenaga Lizaso
Erlea ikusi, eta beldurrak airean ateratzen dira korrika umeak; heldu askok ere ez dituzte atsegin. "Asko etortzen dira guregana erleen beldur horrekin, baina, bisitatik irteten direnean, oso bestelako ikuspegi eta jarrerarekin ateratzen dira: erleak estimatzen eta guretzat zein garrantzitsuak diren ikasita, beldurrik gabe".

Mar 24, 20172017-03-23gipuzkoa, Iritzia0 0

Gaztelu bat euskaldunendako

Leire Narbaiza
Nork ez du inoiz amets egin Egiptoko piramideak ikustearekin? Edo Jordaniako Petra hiria? Edo Peruko Machu Picchurekin? Bidaian gabiltzanean, gogoko dugu antzinako monumentu eta eraikinak ikustea. Gertu zein urrun.

Mar 24, 20172017-03-23gipuzkoa0 0

“Legazpiarrak irekiak gara; herriaren alde lan egiteko prest gaude”

M. Luki

Etxean egotea askorik ez du maite Jorge Gilek (Legazpi, 1957), eta batera eta bestera pasatzen du eguna normalean.

Nola egingo zenuke zeure buruaren aurkezpen osatua?

Kalean asko dabilen legazpiar bat naiz, hamaika kontutan parte hartzen duena. Garagardo festa egingo du aurki Telleriarteko txirrindulari elkarteak, eta, kidea ez banaiz ere, hantxe ariko naiz lanean. Hamar urtez, haurren danborrada antolatu izan dut beste hainbat legazpiarrekin batera. Arantzazuko ibilbidearen egunean salda prestatzen dut duela 30 urtetik...

Lanbidez, farmaziako produktuen saltzailea naiz. Urtebete-edo geratzen zait erretiroa hartzeko. Ez daukat geldirik egoteko asmorik. Fisterraraino [Galizia] bidezidorretatik oinez iritsi, autokarabana bat probatu... Aspertzeko ere arazorik ez dut izango.

Haurtzaroko bi oroitzapen gogora ekartzeko eskatuz gero?

Batetik, ondo akordatzen naiz Patrizio Etxeberriaren lantegiko tutuaren eguneroko zaratarekin eta haren atzetik fabrikara joaten zen langile andanarekin. Bestetik, Etxeberriak egindako Urtatzako urtegia aipatuko nuke. Ikaragarri handia zen hura, haur baten begietara.

Zein garapen izan du Legazpik?

Industriaren dibertsifikazioa bizi izan du, eta kooperatibak sortu dira. Hiru lantegi baino ez zeuden lehen.

Nolakoak zarete legazpiarrak?

Jende irekia gara, herriaren alde lan egiteko eta eskatzen diguten horretan kolaboratzeko prest gaudenak. Aizkorri azpian bizi gara, eta natura maite dugu.

Urte osoan egiten diren ekintzen artean zeintzuk dituzu gustukoen?

Berriki egiten den zerbait da iraileko Artzain Eguna, eta asko gustatzen zait jende gaztea baserritar jantzita eta parte hartzen ikustea. Herrian dauzkagun ohiturei eusteko eskatuko nieke gazteei, haiek baitatoz atzetik. Bereziki gustatzen zaidan beste gauza bat ere badago: Aizkorrin barrena egiten den mendi martxa.

Nolako harremana duzue inguruko herriekin?

Harreman estua izandakoak gara Urretxu eta Zumarragarekin. Gu, gaztetan, hara joaten ginen sarri. Orain, gazteak Legazpin geratzen dira, eta bertako giroa bizi dute.

Nolako Legazpi nahiko zenuke etorkizun hurbilean?

Legazpiar parte hartzaileak nahiko nituzke. Udaletxe atzealdera, ederki hazi da herria hirigintzari dagokionez, eta gustura ikusi dut hazkunde hori; lehen ez zegoen ezer lur sail horietan. Gustura hartuko nuke Urretxutik Legazpira datorren errepidean saihesbide bat egingo balute; izan ere, sarrera zoragarria dugu Oñatitik etorrita, baina, Urretxutik iritsiz gero, ezin zatarragoa da. Lantegiz betetako etorbide horrek ez du erakusten Legazpi barrutik den bezalakoa.

[Herriz herri] Legazpi. Natura eta burdina
Mar 24, 20172017-03-23Albisteak, Ekonomia, gipuzkoa, Gizartea0 0

[Herriz herri] Legazpi. Natura eta burdina

Miriam Luki

Goierri garaian dago Legazpi, Aizkorri-Aratz natur parkearen azpian. Ordubete baino gutxiago behar da handik Hego Euskal Herriko lau hiriburuetara iristeko. 1900. urtean, 1.266 biztanle zituen, eta, 50 urteren buruan, 4.016. 1983an jo zuen goia, 10.741 bizilagunekin. Egun, 8.453 dira. Legazpiko argazki orokorra osatzen dute datu demografiko horiek, demografia industriaren garapenarekin estu lotuta baitago.

Tantaz tanta, zaparradaren zain
Mar 17, 20172017-03-16Albisteak, Asteko Gaiak, gipuzkoa, Politika0 0

Tantaz tanta, zaparradaren zain

Eider Goenaga Lizaso

Badajozkoa naiz, hitz egidazu gazteleraz, mesedez", erantzun du Jose Chaparrok Tolosaldeko Giltzarria taldearen infogunean botoa ematetik atera denean. Larunbata da, azoka eguna Tolosan, eta jendea batera eta bestera dabil kalean. Arostegieta kalean dago infogunea, eta jende asko igarotzen da bertatik larunbatetan; erosketak egitera doazenak zein pasieran dabiltzanak maiz gelditu dira erakusleihoan dagoen informazioari begira. Boto aurreratua emateko ordutegia dago jarrita bertan, baita igandean paratuko diren bozkalekuen mapa eta bozkatzeko behar diren agirien inguruko informazioa ere. "Joan den astelehenean hasi ginen boto aurreratuak jasotzen. Bost egunetan 50 bat lagunek bozkatu dute, baina jende gehiena informazio bila etorri zaigu", azaldu dio Hitza-ri Zorion Ortigosa Giltzarria taldeko kideak.

“Orain arte egindako galdeketek balio behar dute uhin bat sortzeko”
Mar 17, 20172017-03-16gipuzkoa0 0

“Orain arte egindako galdeketek balio behar dute uhin bat sortzeko”

E. Goenaga Lizaso

Urte osoa darama lanean Elvira Lizeagak (Hernani, 1972) igandeko herri kontsultari begira. Hernanin eta Astigarragan Bagagiltza taldea aritu da prestakuntzak egiten, eta bi herriak eskuz esku aritu dira lanean. "Gauza asko, tartean galdera adostea, elkarrekin egin ditugu". Gaur eta bihar boto aurreratua jasotzen jarraituko dute bi herrietan, eta igandea egun handia izatea espero duela dio Lizeagak.

Gure Esku Dago-k giza kate erraldoia egin zuenetik bidea luzea izan da. Zein izan da puntu korapilatsuena prozesu honetan?

Prozesuak mugarri ezberdinak izan ditu, eta lan ezberdinak izan dira. Konplexuena, agian, askotariko jendea lortzea izan da. Sektore batzuetan errazagoa da; sentsibilitate askotako jendea hurbiltzea, edo urrunago sentitzen den jendea erakartzea, ordea, zailagoa izan da. Egia da pixkanaka gero eta gehiago ari direla gerturatzen, baina horretarako lan handia egin da, eta lan gehiago egin beharko dugu.

Maiatzean galdeketa gehiago egingo dira, eta ia Gipuzkoa osoan jada egina egongo da...

Bai, baina oraindik, besteak beste, Donostia faltako da, eta hiriburuetakoa inportantea da. Bestetik, hau ez da Gipuzkoara bakarrik mugatzen. 2019ra arteko bide orria dago egina, eta asko dago oraindik egiteko. Guretzat, adibidez, Goizueta erreferentziazko herri bat da, eta Goizuetarekin batera Nafarroako beste herri batzuek ere egingo dute. Orain arte egindako galdeketek balio behar dute lurralde osoan uhin bat sortzeko, eta hori gertatzen ari da. Baina oraindik falta dira hiriburuak, Iparraldea ere bai... Eta espero dugu etorkizunean kontsulta orokor bat egin ahal izatea, lurralde osoan.

Gero eta gehiago zabaldu kontsulta, gero eta indar handiagoa...

Bai. Gero eta parte hartze handiagoa izan, zenbat eta herri gehiagotan galdeketak egin, zilegitasuna handiagoa da. Erabakitzeko eskubidea pertsonari dagokion eskubidea da, baina, zenbat eta gehiago izan aldarrikapen honetan gaudenak, mugimenduari zilegitasun handiagoa ematen dio. Eta zenbat eta herritar gehiagok parte hartu, instituzioek eta talde politikoek zailagoa dute ez ikusiarena egitera, behartuago daude gu aintzat hartzera.

Hernanin eta Astigarragan "Nahi al duzu Euskal Herria errepublika burujabe eta independentea izatea?" galdetuko duzue. Nola iritsi zineten galdera horretara?

Lehenengo bi kontzeptuak, Euskal Herria eta Errepublika, aho batez onartu ziren, eta beste bietarako taldeak akordio bat egin zuen. Bozkatu ez, baina eztabaidatu eta akordioa egin genuen. Azaroan ekin zitzaion prozesuari. Lau batzar egin genituen galdera ixteko: terminologia landu; galderan sar zitezkeen kontzeptuak argitu eta landu; Euskal Herriko beste tokietan, Eskozian eta Katalunian eginiko galderak aztertu... Galdera eratzea ariketa interesgarria izan zen: kontzeptuak ezagutzea, eztabaidatzea, irizpideak adostea... Askotan, ematen du gauza bera ari garela galdetzen, baina ñabardura horiek badute pisua.

Galdeketari begira, sinadura bilketak izan duen arrakasta izan liteke neurgailu bat. Nola joan zen Hernanin?

Gu oso pozik gaude. Hernanin, legez, 1.700 behar genituen, baina hasieratik gure helburua zen ahalik eta sinadura gehien biltzea. 3.617 sinadura lortu genituen, bikoitza baino gehiago. Sinadura bilketa horrek, neurgailu gisa baino gehiago, jendearekin hitz egin ahal izateko balio izan zuela uste dut, eta horretarako baliatu genuen guk. Kalean zaude, jendeak ikusi egiten zaitu, ahoz aho zabalduz joaten da gaia... Askotan, hori eraginkorragoa da, beste edozein ahalegin baino.

Eta herri kontsulten fasea amaitzen denean, zer?

Guk orain galdeketaren mugarri hau daukagu aurre-aurrean, eta momentu honetan gure ortzimuga horrek zehazten du. Baina prozesu hau herri galdeketa hauek baino askoz gehiago da, eta hau pasatzen denean ere jarraitu egingo dugu, eta hor ere aukera izango dugu jende gehiagorekin hizketan jarraitzeko, sentsibilitate eta jatorri ezberdinengana iristeko, ideologikoki diferenteak diren horien inplikazioa eta parte hartzea bilatzeko.

Mar 17, 20172017-03-16gipuzkoa0 0

Datu praktikoak

Oiartzualdean, Tolosaldean, Hernanin eta Astigarragan egingo dira herri kontsultak. Bozketak 09:00etatik 20:00etara izango dira. Hona hemen jakingarri batzuk:TolosaldeaGaldera. Nahi al duzu euskal estatu burujabe bateko herritarra izan?Herriak. Tolosa...