Eider Goenaga Lizaso
Ez dugu etsiko. Pasaiako badian egin zuten sarraskiak behar duen errekonozimendua eta aitortza jaso bitartean, tinko jarraituko dugu lanean”. Rafael Delas Txapas, Jose Mari Izura Pelu, Pedro Mari Isart Pelitxo eta Dioni Aizpuru Kurro-ren senideek aste honetan bertan egindako adierazpenak dira. Azken 35 urteetako balantzea egiteko eta urteurrenaren harira antolatutako ekitaldien berri emateko agerraldia egin zuten herenegun, Azpeitian, lau gazteen senitartekoek eta Pasaia Argitu taldeak. Argia da mezua: sufrimendu guztiek merezi dute aitortza eta erreparazioa, “salbuespenik gabe”.
Ariane Vierbücher
Emakumeak zaintzaren eta etxeko lanen esparruari lotuta irudikatu izan dira iraganean. Horrela kontatu nahi izan dute historia, eta arrazoietan sakondu beharko litzateke hura aldatzeko. Lan hori ez da bat-batekoa izango, baina zenbaitek heldu diote iraganeko emakumeen benetako errealitatea ezagutzeko gonbitari; izan ere, emakume haiek, zerbait izan baziren, lan esparru oso desberdinetako langileak izan ziren.
Unai Zubeldia
Irungo eta Hondarribiko alardeek “distortsionatu” egin dituzte gainerako alardeak. “Baina gureak ez dauka zerikusirik bi horiekin; hori baino gehiago da alardea”, defendatu du Iñigo Ramirez de Okarizek, Antzuolako Mairuaren Alardea kultur elkarteko kideak. 1880an hasi ziren ospatzen Antzuolako alardea, eta festak berrikuntza bat baino gehiago izan du ordutik, 1980an eta 2009an nabarmenenak: izan zezakeen kutsu arrazista alboratu, eta mairuari hitza emanda, haren figura duintzea, genero ikuspegiari helduta ordura arte gizonenak ziren postu batzuetan emakumeak sartzea…
Eider Goenaga Lizaso
Ana Maria Briongos (Bartzelona, 1946) Tolosako Topic-en izango da gaur, 19:30ean, hitzaldia ematen. Idazlea eta bidaiaria da; lanerako eta bizitzarako inspirazio iturri ditu bidaiak. Afganistan, Iran eta India izango ditu hizpide. 1968an Afganistanera iritsi zen, eta gerora ezagutu ditu besteak. Besteak beste, herrialde horietan izandako aldaketa handiez eta hango emakumeez hitz egingo du Briongosek Tolosan, Amalur jardunaldien barruan.
Aitziber Arzallus
Hartz zuria animalia totemikoa da kultura askotan, naturaz gaindiko indarrak eta ezaugarri espiritualak dituen izaki bat. Adorearen, barne indarraren eta nahimenaren iruditzat dute askok, eta introspekziorako gaitasuna du ahalmen goren. Hartza totemtzat daukaten kulturetan, uste dute norberak barruan duela gaitz guztien sendabidea eta barne azterketa dela hura kanporatzeko bidea. Ione Urrestillarentzat ere (Azpeitia, 1971) animalia totemikoa da hartz zuria. Eta horregatik jarri dio Zuri Hartz izena Azpeitiko Erdikalean ireki duen arte eskola eta galeriari. “Niretzat, artea barruan daukadana ateratzeko modua da, beharra da, liberazioa; eta horretarako da espazio hau: gure barruarekin konektatzeko eta barruan daukagun hori kanporatzeko”.
Unai Zubeldia
El Salvadorreko metal meatzaritza gelditzeko borroka; Aralarko parke naturalaren ezagutza eta sentsibilizazioa; Indonesiako Seko komunitatean eraiki nahi duten energia hidroelektrikoko plantaren aurkako borroka; Kukama Kukamiria herri indigenan petrolio ustiapenak sortu duen kutsadura… Herriak eta borrokak. Horixe da Ekologistak Martxan eta Mugarik Gabeko Ingeniaritza taldeek film eta dokumental bidez islatu nahi duten errealitatea.
Karmele Uribesalgo Alzola
Kortxoz egindako armak hartu, eta juggerrean jokatzeko gelditzen da taldetxo bat, igandero, Eibarren, Bergaran edo Zumarragan. Jakin-mina dela eta, jendea gerturatzen zaie zer egiten ari diren ikusteko, ez baita oso kirol ezaguna oraindik.
Ikerne Zarate
Iaz “arrakastatsua” izan zen, eta aurten “landuagoa eta zabalagoa” izango dela azpimarratu dute Xabi Calvok, Jon Bautista campusaren arduradunak, eta Mikel Azkunek, Touringeko zuzendaritzako kideak. Bigarrenez, Jon Bautista campusa antolatuko du aurten Errenteriako Touring kirol elkarteak. Calvok nabarmendu du iaz antolatzeko “oso tarte txikia” izan zutela. “Zuzendaritza aldaketa izan zen apirilean, eta astebeteko campusa antolatu genuen. Oso emaitza ona izan zuen, eta berriz ere antolatzea erabaki dugu aurten”. Futbol udalekua izango da; futbola izango da ekintzen ardatza, baina haurrek ondo pasatzeko gune gisa planteatu dute udalekua. “Kirola eginez, lagunartean eta giro onean disfrutatzeko gune bihurtu nahi dugu campusa”.
Eider Goenaga Lizaso
Bi aldeetan dago sufritu duen jendea. Nik sufritu dut, baina gaur egun, zorionez, horrek ez du baldintzatzen nire bizitza. Gorrotorik gabe bizitzen erakutsi ziguten etxean, eta aurrera begiratu nahi dut nik. Uste dut bizikidetza dela etorkizunerako bidea; zubiak berreraiki behar ditugu, zubi asko ditugu eraikitzeko”. Estefania Morcillo (Hernani, 1974) PSE-EEko zinegotzi ohiaren hitzak dira horiek. 1960. eta 2018. urteen artean motibazio politikoz urratutako giza eskubideez eta beste sufrimenduez Aranzadik eginiko txostenean ageri diren 416 pertsonetako bat da Morcillo.
Unai Zubeldia
Larunbata. 02:00ak. Erori, buruan kolpea hartu, eta larrialdietara joan behar izan du pertsona batek. Gorra da. Nola azaldu medikuari zer gertatu zaion, hark zeinu hizkuntza ez badaki? Entzumen arazoak dauzka Ainhoa Ruiz de Angulok —Zeinu Kaxako irakaslea da—, eta beste bi kasu ere jarri ditu mahai gainean: “Ebakuntza batean, nola komunikatu medikuek maskaratxoa jarrita badaukate? Edo familia medikuak deitu zain gaudenean, zer egin medikuak hitzez bakarrik esaten badu gure izena? Komunikazio arazo bat sortzen da hor”.
