Beñat Alberdi
Historiaren orriek hamaika istorio irensten dituzte aurrera egin ahala. Nahikoa arreta ez zaielako jarri, akaso. Bestelakoa da, ordea, Celestino Uriarte militante komunistaren kasua. Izan ere, hainbat kontu azpimarragarri daude arrasatearraren bizitzan: hasi Arrasateko 1934ko iraultzarekin, jarraitu 1950eko Martuteneko espetxeko ihesaldiarekin, eta 1970eko PCE Espainiako Alderdi Komunista uzteraino. Bere bizipenen berri emateko, Kamarada dokumentala prestatu du Intxorta 1937 elkarteak. Urriaren 10ean estreinatuko dute, Arrasaten. Aldez aurretik, dena den, finantzaketa kolektiboa jarri dute abian grabazio eta edizio gastuei aurre egiteko. Julia Monge Intxorta 1937 elkarteko kideak eta Kamarada dokumentalaren gidoilariak azaldu duenez, “film baten modukoa” izan zen Uriarteren bizitza.
Beñat Alberdi
Udalek diru laguntza bidez sustatzen dituzte herritarren hamaika ekimen, musika talde bati diskoa grabatzeko sosak ematetik hasi, eta mendi ibilaldiak antolatzen laguntzeraino. Herriz herri bertsuak izaten dira dinamikak: epea zabaldu, proposamenak jaso eta baldintzak betetzen dituztenei eman. Zirrara metodologiarekin, ordea, muinera jo nahi izan dute Sinnple eta Elhuyar aholkularitzek.
Beñat Alberdi
Lurrei dagokienez, Antzuola ez da Gipuzkoako herririk handiena. Biztanleak ere 2.000 pasatxo ditu, handienetatik urrun. Baina udalak pauso handia eman du herritarrek erabakietan parte har dezaten. Urtarriletik martxan dute Antzuola Eitten prozesua, Aztiker soziologia ikerguneak dinamizatuta. 2030eko herria diseinatzea da helburua. Makina bat proposamen jaso dituzte jada; triptiko batean bildu dituzte horietatik ehun, eta etxez etxe banatuko dute orain. Boto bidez, herritarrek erabakiko dute nolako Antzuola eraiki nahi duten.
Eider Goenaga Lizaso
Urrun dago, oraindik ere, 2019ko udal eta foru hauteskundeetarako kanpaina, eta oraindik goiz samar da kanpainaurrea hasi dela esateko; baina alderdi politikoak jada lanean ari dira horri begira.
Asier Perez-Karkamo
Madrilgo Alcala de Henaresko hilerrian lurperatu zuten, 1945eko urtarrilaren 18an. Bi egun lehenago fusilatu zuten. PCE Espainiako Alderdi Komunistako idazkari nagusia zen, kargu hori betetzeko erbestetik itzuli zenetik. 1943ko martxoan atxilotu zuten, Madrilen, eta 153 egunez torturatu epailearengana eraman aurretik. Gaur berreskuratuko dituzte Jesus Karrera Olaskoaga hondarribiarraren hezur txikituak, herrian atseden har dezaten.
Beñat Alberdi
Hamaika inkestak adierazi du gazteek politikarako interes falta edo apatia daukatela. Errealitateak, ordea, badauzka beste zantzu batzuk, eta horren erakusle dira Ane Martinez, Maite Larrañaga eta Eneko Mateos, Almen ikastolako ikasleak. Izan ere, hirurak politikari lanetan aritu dira Europako Gazte Parlamentuko Espainiako kanporaketan, Kordoban. Gai korapilatsuak aztertu dituzte bost egunetan; arazoak aurkitu, eta, noski, konponbideak proposatu. Ingelesez, gainera.
Beñat Alberdi
Ia Gipuzkoa osoa hartuta daukate faxistek. 1936ko iraila da. Herrialdeak Bizkaiarekin daukan mugara mugitu da frontea; mugitu, eta, era berean, gelditu. Errepublikanoek erresistentzia prestatu dute kontrolpean dauzkaten guneetan; tartean, Intxortan. Zazpi hilabete iraun zuen Elgeta ondoko fronteak, eta frankistek atzera egin behar izan zuten behin baino gehiagotan. Horregatik bilakatu zen Intxorta erresistentziaren ikur; are gehiago, urteak igarota, gudarien borroka gogoratzeko frontea antzeztea erabaki zutenetik.
Eider Goenaga Lizaso
Joan den ostegunean ireki zituen ateak Zoriontasunaren bilaketa. Euskal ekarpena AEBetako independentziari erakusketak, Donostiako Untzi Museoan. Irailaren 30era bitartean egongo da zabalik. Xabier Alberdi historialari eta erakusketako zuzendari zientifikoak (Zarautz, 1969) azaldu duenez, historiako pasarte nahiko ezezaguna da erakusketan jasotakoa: AEBen Independentzia Gerran euskal herritarrek ekarpen garrantzitsua egin zieten Britainia Handiaren kontra borrokatu ziren kolono matxinatuei.
Zergatik erakusketa hau?
Urko Etxebeste
Gipuzkoan biztanle gehien duen bigarren herrian, Irunen, azaroaren 18an egingo dute herri galdeketa, Gure Esku Dago dinamikak jada 84 herritan bultzatua eta egina. Euskal Herriaren estatus politikoari buruzko iritzia bildu nahi dute, eta Hartu Hitza Irun izena jarri diote prozesu horri; bederatzi hilabete iraungo du. Getxoren ondoren (Bizkaia), tankera horretako galdeketa bat egingo den hiririk handiena da Irun; litekeena da Donostian ere kontsulta egun horretan bertan antolatzea.
Beñat Alberdi
Erakunde terrorista baten eraginez atentatu bat izango balitz, inork ez luke zalantzan jarriko udal gobernuaren zilegitasuna ekimen judizial bat bultzatzeko”. Hala dio Bergarako udalbatzak azken osoko bilkuran onartutako mozioak. “Nola ez da, bada, zilegi izango gure herrian hainbeste biktima eragin zuen estatu terrorismoaren ekimen sistematikoaren aurrean jarrera berdina izatea?”. Udala osatzen duten zinegotzi guztiek eta alkateak aho batez onartu zuten deklarazioa. Testigantzak jasotzen hasi dira orain, ikerketa has dadin oinarria jartzeko. “Beste tanta bat gara krimenen aurkako zirimirian”, azaldu du Elena Lete alkateak (EAJ). “Baina egiten dugunak balio izango du”.
