Kultura

Iritsi dira goiztiarrenak

Iritsi dira goiztiarrenak

Rebeka Calvo

Asteburu honetan, Gipuzkoako hainbat herritan ospatuko dituzte inauteriak. Azpeitian bereziak izaten dira oso, eta gaurtik hasi eta hilaren 13ra arte ospatuko dituzte; baita Arrasaten ere; eta Donostian prest daukate astelehenera arteko egitarau zabala. Dena den, Tolosako inauteriak dira ezagunenak, eta festan murgilduta dabiltza jada, atzotik. Txupinazoarekin batera, festa lehertu zen Plaza Zaharrean. Kabi Alai elkarteak izendatzen duen Inauterizale Kuttunak izan zuen suziria botatzeko ardura; aurten, hain justu, Berazubi auzoko karrozako kideek: Agustin Arriola, Ana Ardanaz, Jesus Carabellos, Iñaki Beitia eta Ignacio Alfonsok.

Mendi zabaleko erakusketa

Mendi zabaleko erakusketa

Unai Zubeldia

Erakusketatik dezente dauka sagardoaren munduak; freskuratik zer esanik ez; ibilaldi lasai baten ondorengo gazta zatia edo intxaur jana beti izaten da berezia; eta herri askok daukate lotura zuzena sagardoarekin. Sagardoaren errealitatea sagar uztatik pauso asko aurrera emanda dabil azkenaldian. Leku askotan esperientzia gisa saltzen da, jada, sagardo garaia, eta bide hori hartu dute Gipuzkoako Parketxe Sarea Fundazioak (GPS) eta Hernaniko Larre-Gain sagardotegiak ere: Sagardogintza, trikuharriak eta saroiak. Eskaintza berezia egin dute elkarrengana bilduta.

Hiru, bi, bat… grabatzen

Hiru, bi, bat… grabatzen

Unai Zubeldia

Kameraren poltsa? Bai. Kamera? Bai. Memoria txartela? Bai. Optika garbitzeko traputxoa? Ez, hori ez digute erosi oraindik"... Lasarte-Oriako Oriarte BHI institutuko DBH 1eko ikasleak grabaketari ekin aurretik egin beharreko ezinbesteko lanean ari dira: grabaketarako materiala errepasatzen, alegia. Tripodea bere lekuan jarrita, kamera prest, modelo lanetan ari den klasekidea zintzo bere lekuan... 08:15 dira, eta ikasleak lanean hastekotan dira. Ikasle bat argazkilari lanetan, bizpahiru kamerari helduta, ondokoa koadernoan dena apuntatzen... Neska-mutikoak talde lanaren eredu dira goizean goizetik.

Agurtzane Garmendia: “Emakumea ausarta dela sinisten dut; hala jokatu nahi dut nik ere”

Agurtzane Garmendia: “Emakumea ausarta dela sinisten dut; hala jokatu nahi dut nik ere”

Eider Goenaga Lizaso

Baliarraingo Lopetedi baserriak magia du. Hamaika aukera ematen dute harrizko horma lodiek, egurrezko habeek, leihoetatik sartzen den argitasunak eta baserri barruko espazio irekiek. XVI. mendeko baserria da. 2005ean, Eusko Jaurlaritzak kultur ondasun izendatu eta monumentu gisa katalogatu zuen. Baserria eskuz aldatu eta berritua zegoen, Agurtzane Garmendia Zubeldia (Anoeta, 1972), kasualitatez-edo, bertara sartu zenean. Bere ametsa betetzeko tokia topatu zuen. Orain, ezkontzak eta enpresa ekitaldiak antolatzen ditu bertan; baita kultur jarduerak ere. Martxoaren 8aren harira, esaterako, Sakatu Power izenburuko jarduera antolatu du, martxoaren 10erako.

Artzeren lagun gazteak

Artzeren lagun gazteak

Asier Zaldua

Iragana eta etorkizuna ehundu zituen Joxean Artze poeta eta musikari usurbildarrak. Txalaparta bezalako instrumentu tradizional bat berreskuratzeaz gain, belaunaldi berriekin lan egin zuen. Urretxu eta Zumarragako Hits&Fits bandako kideekin, adibidez. Mundua gizonarentzat egina da, baina ez gizona munduarentzat ikuskizuna prestatu zuen gazte haiekin. 1994ko abenduaren 13an estreinatu zuten, Donostiako Viktoria Eugenia antzokian. Orain, ikuskizun hartan parte hartu zutenetako batzuek Artze omenduko dute, otsailaren 24an, Beasainen.

Atez ate, kopla kantuan

Atez ate, kopla kantuan

Ane Olaizola
Hilaren 2an Kandelario, 5ean Santa Ageda, usadioa galdu ez dadin etorri gera eskera". Hala dio Santa Ageda egunaren bezperan kantatzen den koplaren zatiak. Ohiturari jarraituz, makila eskuan, Gipuzkoako herri eta txoko askotan aterako dira, beste urte batez, santa eskean, baserriz baserri koplak abestu eta bazterrak girotuz.

Bertsozaletasuna zabaltzen

Bertsozaletasuna zabaltzen

Imanol Garcia Landa

Lau urte pasatu dira Harituz bertsozale taldea sortu zenetik. Tolosaldean bertsolaritzaren inguruan dauden beharrei erantzuteko eman zuten pausoa. "Behar horiek identifikatu ahala, konturatu ginen ezin ginela denetara iritsi", azaldu du Unai Mendizabal Harituz taldeko koordinatzaileak. Borondatezko lanean ari ziren orduan, bakoitza bere denbora librean, eta konturatu ziren horrekin ez zela nahikoa.

Itzaleko ostikaden bilduma

Itzaleko ostikaden bilduma

Jon Miranda

Futbol jokalaria izan zen Juanito Urkizu Sustaeta Katugorri ondarroarra (1901-1982); jokalaria eta entrenatzailea. Bizkaitarrak 50 urteko ibilbidea egin zuen kirol munduan, eta inork inoiz ez du zuzendu Athletic hainbeste denboran. Zazpi urtez aritu zen langintza horretan, 1940tik 1947ra; 235 partida. Beste hainbat taldetan ere aritu zen, eta ibilbide horren arrastoaren atzetik ibili da Irene Urruzola Arratibel (Lasarte-Oria, 1972). Liburu batean bildu du jasotakoa.

Poltsikoko jazzaldi erraldoia

Poltsikoko jazzaldi erraldoia

Unai Zubeldia

Atzoko hotzalditik eta euri zaparrada desatseginetatik urrun, uda giroa izan zen herenegun Gipuzkoa osoan. Eguzkiak ondo goxatuta, askori joango zitzaien pentsamendua udako terrazetako egonaldietara edo kontzertu epeletara. Udak, Donostian, berekin izaten du beti Jazzaldia, eta hala izango da aurten ere, uztailaren 25etik 29ra. Sei hilabete falta dira, oraindik, bost eguneko gozatu horretarako, baina, oinarrira joanda, dagoeneko hasi da Donostiako 53. Jazzaldia. Izan ere, joan den astean hasi zen tokiko hamar talde aukeratzeko prozesua, eta, astez aste, kontzertu bana izango da Donostiako gune jakin batean; ia ehun musikari izango dira denera.

Inauteri giroko seriotasuna

Inauteri giroko seriotasuna

Unai Zubeldia

Donostiar bakoitza hari mutur fin bati tiraka hasten da danborradaren festa noiz eta nola sortu zen azaltzen saiatzen denean. 24 orduko festa eztabaida iturri ere izan da sarritan, baina, historiaren orrietan bila hasita, Iñaki Egaña idazle eta historialaria (Donostia, 1958) oinarri-oinarrira joan da Gipuzkoako hiriburuaren garai bateko errealitatearen argazkia ateratzeko: "Hiria harresiz inguratuta egon izan da betidanik, eta, mugatik gertu egonik, militar asko egon izan dira beti". Historialariaren hitzetan, gerra garaian-eta moztu egiten zuten ur hornidura, eta, halakoetan, harresitik kanpo edukitzen zuten iturria. "Orduko datuen arabera, Morlansetik eramaten zuten ura Donostiako gainerako lekuetara, eta gazteluaren inguruan beste hiruzpalau iturri ere izaten zituzten".