Iritzia

Cohen, Viktoria erregina eta euskara

Euskal Herrian hainbatetan izan zen Leonard Cohen zena, baina ez zen, nik dakidala, Euskal Herriari buruz mintzatu, edo ez zuen behintzat Euskal Herriari buruzko adierazpen gogoangarririk egin. Baina Euskal Herriari buruz eta euskarari buruz idatzi eta kantatu zuen. Euskal Herria eta euskara aipatu gabe bada ere; denotaziorik gabe, konnotazioz; esan gabe, iradokiz; berak ere jakin...

Amez

Egun guztiek dute, gutxienez, santu bat eta beste zera bat oroitzeko. Datorren igandean, esaterako, Amaren Eguna ospatuko dute batzuek Hego Euskal Herrian, eta Iparraldean, berriz, maiatzeko azken igandean, Mendekosterekin bat ez badator, behintzat. Hegoaldekoaren berri kolonia-iragarkien uholdeak gogorarazi dit. Gogorarazi, gure etxean ospakizun horrek inoiz ez duelako garrantzirik izan. Horregatik harrituta begiratu izan diet jai...

Dena nahi duen gaztaroaz

Duela lau bat aste, durduzatuta eta pentsakor utzi ninduen esaldi bat irakurri nuen Twitterren. Kontzientzia astindu zidala esan daiteke. Kolitza ezizena duen erabiltzailea zen egilea, Gazte Koordinadora Sozialistako militante komunista, oker ez banago. Jatorrizko gaztelaniatik neuk euskaratuta, hau zioen txioak: “Benetako alaitasuna, perfekzioa eta potentzia areagotzen dituen pasio politiko gisa, dena nahi duen gaztaroan dago....

Kuleroak eta sexytasuna

Badago iragarki berri bat telebistan. Italiako herri pintoresko bat iradokitzen digu, musika sentsuala eta irudietako koloreak epelak ditu. Logela bateko gortinak haize leunak mugitzen ditu, eta balkoitik jardin polita ikusten da. Gelan ohe gainean emakume eder bat dago erdi etzanda, sexytasuna adierazteko erabiltzen diren pose bihurri horietako batzuk egiten. Artista ezaguna da andrazko hori, eta...

AA eta LiterAturA

Oraindik ere ba omen da liburuen lehen idazketa lana eskuz egiten duen idazlerik. Baina horiek ere ordenagailura jotzen dute gero, ezinbestean, azken bertsioa osatzeko. Editoreari ezin emango diozu eskuizkribu bat XXI. mendean! 1980ko hamarkadaren lehen erdialdean, eskuz idatzi eta eskuz idatzitakoa idazmakinaz jotzea zen ohikoena. Komeni izaten zen eskuizkribua nahiko ondo errepasatua eta zuzendua izatea...

Ihes betearen sindromea

Artikulu honek lekuz kanpo harrapatuko zaitu. Hori uste dut, behintzat. Ostiral Santua izanda, irakurle gutxi ibiliko da betikoa egiten, Aste Santua delako mugimendu gehien duen opor sasoia, denak oso egun gutxitan egiten direlako. Barikua erdi-erdian egonda, errazena da, irakurle, ohikoa ez den lekuan leitzea zutabe hau. Edo, agian, ez irakurtzea, txanda-pasa egitea. Ihes egiteko bakantzak...

Idaztearen penak eta nekeak

Kontatzen duen istorioa bera baino zirraragarriagoa gertatzen zaio irakurleari, batzuetan, nobelaren beraren historia. Horixe gertatu zait niri Jon Etxaide idazle donostiar sufrituaren Joanak joan nobelarekin. Euskaltzaletasun gotorreko eta katolizismo integrista hertsiko aitak zuzendutako familia batean jaio zen Jon Etxaide 1920an, Donostian, eta tristurarako eta nahigaberako joera handia izan zuen beti. Horri frankismo betean euskaraz idazteko...

“‘Una katillukada de salda como halako'”

Una katillukada de salda como halako“. Gure etxean esaldi famatua, amamak kontatzen zuen anekdota batekoa delako. Bere amak, gure birramamak, Bilboko taberna baten jardun zuen lanean. Bertara inguruko herrietako jende asko joaten omen zen, euskaldun peto-petoak gehienak, ia elebakarrak, baina demostratu behar gaztelaniaz ere bazekitela, nor bazirela, ez zirela abarkadun inorante aldeanoak, casheroak. Horretarako erdaraz...

Onenari, Handienari, Azkarrenari so

Denok ditugu kontraesanak. Nork ez du bilatu inoiz, eztabaidaren batean kale itsuan sartuta, esaldi komodin horren babesa? Kontraesan batzuk, hala ere, bereziki esanguratsuak dira, adierazkortasun argi eta indartsua dutelako. Txirrindularitzaren munduak kontraesan horietako bat utzi digu agerian oraindik orain gurean: pagatu behar dena pagatu eta Frantziako Tourra —nazioarteko karrerarik entzutetsuena— Euskal Herrira ekarriko digute aurten,...

Hemen fusilatu zituzten

Guardia Zibilak Amador Franco Cazorla eta Antonio Lopez Fanlo gerrillari anarkistak atxilotu zituen Irunen, 1946ko uztailaren 11n. 1960ko hamarkadara arte frankismoari aurre egin zioten ekintza-talde anarkistetako kide ziren biak. 1947ko apirilaren 21ean, Antonio eta Amador Ondarretako espetxetik atera zituzten eta Bidebietako tiro eremuan fusilatu. Hilaren 23ko El Diario Vasco-k eman zuen horren berri. Guk dakigula,...