Egunkaria-ko auzipetu eta inputatu izandakoek eskerrak eman zizkioten euskal gizarteari Andoaingo Martin Ugalde kultur parkean joan den astean egindako eskertza ekitaldian, Egunkaria-k egoitza nagusia zeukan lekuan. Espainiako Auzitegi nazionalak 2010...

Adelak, Nekanek eta Maitek (Loli Astoreka, Miren Gojenola eta Ana Elordi) ez dute elkarren berri izan azken hiru hamarkadetan. Separaezinak ziren, bizitzaren joan-etorrian, bakoitzak bere bideari ekin zion arte. Tenore honetan, berrogeita hamarrak bet...

Kalitatezko haragia ekoitzi, baserrien bideragarritasun ekonomikoa bermatu, lurrei erabilera eman... Helburu horiek buruan sortu zen Basatxerri elkartea, hainbat baserritarrek osatuta. Hego Euskal Herriko lau herrialdeetan lan egiten dute, kalitate go...

Hasiera batean, zonbi eta banpiro kuadrillen arteko poteoa izan zen Donostiako Alde Zaharrean; iaz, hildako ibiltariz osatutako Danborrada Z, Bulebarrean; aurten, berriz, Behobia-Donostia lasterketa klasikoa zonbifikatuko du Nekrogunek, Fantasiazko eta Beldurrezko Zinemaren Asteari hasiera emateko. Elkarte horri esker, ohitura bihurtu da jada Gipuzkoako hiriburuan zonbiak ikustea.

Noiz hasi zineten zonbiak Donostiako kaleetara ateratzeko ideiarekin jolasean?

Nekrogune programa, ofizialki, duela lau urte sortu zen. Dena den, urtebete lehenago —Jose Luis Rebordinos Fantasiazko eta Beldurrezko Zinemaren Asteko zuzendaria izan zen azken urtean, alegia—, lehen zombie-walk donostiarra antolatu genuen Beldurrezko Astetik kanpo. Baina, berez, Nekrogune izenez ezagutzen den ekitaldi multzoa Josemi Beltranen gidaritzapean sortu zen. Josemik deitu zigun, proposamena bota genion, haren baietza jaso genuen... eta gaur arte.

Zer du zonbiei buruzko fikzioak, horrenbeste jende erakartzeko?

Zonbi modernoak, George Romero zinemagileak sortutako horiek, munduaren kritika eta ispilu gisa sortu ziren. Romeroren lehenengo filmaren [The Night of The Living Dead, 1968] gai ezkutua 60ko hamarkadako eskubide zibilen inguruko gatazka zen. Bigarren pelikulak, ordea, [Dawn of The Dead, 1978], kontsumismoa zuen hizpide. Hirugarrenean [Day of The Dead, 1985], gai nagusia botere politiko eta ekonomikoa zen; eta, laugarrenean [Land of the Dead, 2005], hedabideak. Nire ustez, hori da erakartzen gaituena. Zonbien filmak gure espeziearen ispilua dira; Oscar Wilde idazlearen Dorian Greyren erretratu hori, hain zuzen. Gizakia, gizaki jale gisa, sistemaren alienazioa, pentsamenduaren homogeneizazioa... Gai horiek guztiak daude zonbi mitologian ezkutaturik.

Poteo of The Dead, Danborrada Z, Behobia-Donostia Z... Ongi uztartzen al dira Gipuzkoako ohiturak zonbien munduarekin?

Bai, oso ongi. Eta Euskal Herrian umore ona dagoela eta ironia handia dugula frogatzen du horrek, sekulako harrera izan baitute geure zonbi ideia guztiek.

Bestelako tradiziorik gelditzen al zaizue zonbifikatzeko?

Hori sekretua da! Ez, ez... egia esan, ez dakigu. Behin aurtengoa amaitutakoan, orduantxe hasiko gara etorkizunean pentsatzen. Fantasiazko eta Beldurrezko Zinema Astearen espiritu beltzak inspiratuta, betiere!

Zein da jendearen erreakzioa zonbiak kalean ikusten dituenean? Harrera ona egin al zaio zombie walk delakoen ohitura berri honi?

Jendeak ustekabe handia hartzen du. Eta, ondoren, parte hartzeko gogoa pizten zaio. Lau urte pasatu eta gero, donostiarrek badakite Fantasiazko eta Beldurrezko Zinemaren Asteko hasierak zonbi kutsua izango duela, baina ezustea jasotzeko itzultzen dira beti.

Baina zonbi desfileez gainera, beste hainbat ekitaldi antolatzen dituzue, ezta?

Bai, aurten, Hellbytes izeneko ekitaldia antolatu dugu Donostia 2016 proiektuaren babespean. Beldurrezko film eta bideojokoen arteko harremana aztertu nahi izan dugu, eta, horretarako, bi solasaldi egin ditugu aste honetan. Bata urriaren 22an izan zen, Axel Casas eta Ronqueteren eskutik, harreman horren iragana hizpide hartuta; bigarrena hurrengo egunean izan zen, Arturo Monedero eta Borja Cresporen eskutik, harreman horren oraina aztertzeko; eta gaur, berriz, hirugarrena egingo da Jaime de Los Rios artistaren eskutik. Tailer ireki bat antolatu da, bideojoko-zinema binomioak etorkizunean izan ditzakeen harremanak aztertzeko.

Bukatzeko, zonbi izurrite bat Donostian hedatuko balitz, nora joango zinateke babes bila?

Santa Klara uhartera. Zonbiek igeri egiten ez badakite, leku seguruena izango da, zalantzarik gabe. Eta igerian badakite... carpe diem, bizitza laburra izango baitugu!

Ezustean harrapatu ditu Zestoako bizilagunak Gipuzkoako Foru Aldundiak hartutako erabakiak. Diputazioak publiko egin zuenetik Osinbeltz harrobian bizigabetutako materiaren biltegia eraiki nahi duela, herritar guztien ahotan gai bera ibili da. Oihartzun handia izaten ari da. Herenegun, herri plataforma "apolitiko bat" sortzeko asmoz, kultur etxean bilera bat egiteko deia egin zuten hainbat herritarrek. Bildutako jendetzaren eraginez, elizan egin behar izan zuten azkenean bilera.

Herritar taldearen esanetan, Iñaki Errazkin Gipuzkoako Ingurumen diputatuak iragan astean emandako azalpenek "proiektuaren xehetasunik eza eta ziurtasun gabezia" erakutsi zuten. "Ez gaude gordailuaren alde, ez kontra. Herritar bezala, frogak, bermeak eta datuak nahi ditugu", zioen herritarrak biltzeko zabaldutako mezuak. Hori dela eta, plataforma bat osatzea proposatu dute, informazio "gardena, objektiboa eta fidagarria" lortzeko helburuarekin.

Plataforma hori ez dute oraingoz era ofizialean eratu. Izenik ere ez dute, eta asteazkeneko bileran argi gelditu zenez, informazio eskaeraz harago, irizpide aniztasuna nagusi da oraindik. Izan ere, batzuk inerteen biltegiaren kontra azaldu diren arren, beste batzuek datu guztiak ezagutu nahi dituzte erabaki bat hartu baino lehen, eta gero, galdeketa bat egin. Bertaratutako gehienek Zestoako Udala egiten dute informazio faltaren erantzule. "Datu objektiboak behar ditugu, antzeko kasuen berri izan, Europan auzia nola planteatzen den ezagutu... lan hori udalak egin beharko luke, baina orain arte, ez du halakorik egin", azaldu du izenik eman nahi ez duen zestoar batek.

Plataforma sortu aurretik ere informazio falta zen herritarren kezka nagusietako bat. Nagore Telleria bizilagunak dio "haserre" atera zela joan den astean aldundiaren erabakia azaltzeko Zestoako Udalak herritarrekin egindako bileran. "Espero nuen bileran aurkeztuko zigutela frogaren bat, baina ezer ez genuen jaso". Telleriaren ustez, kalkulu elektorala dago erabakiaren atzean: "Hiru mila biztanle gara Zestoan. Gipuzkoa osoak, berriz, lasai har dezake arnasa. Ondo ateratzen zaio Bilduri elektoralki. Erantzukizun gutxirekin ari dira , berriz, alderdi politiko guztiak. Aurreko bileran ere ez zen udaleko EAJko ordezkaririk agertu. Salduta gaude". Telleriaren iritziz, galdeketa bat egin beharko litzateke herritarren iritzia entzun ahal izateko, 2004an egin zen bezala. Urte hartan, aldundia EAJren esku zegoen, eta erraustegia eraikitzeko hautagaietako bat Zestoako herria zen. Udalak antolatutako galdeketan parte hartu zutenen %91 agertu ziren erraustegia egitearen kontra. Plataforma osatzen dutenetako batzuen aburuz, berriz galdetu behar zaio herriari. Beste herritar askok ez dute horren garbi: "Herriak hartu zuen erabakia 2004an, eta erabaki genuen erraustegirik ez genuela nahi. Beraz, bistan da geratzen zaigun aukera biltegiarena dela. Orain dela gutxira arte gure hondakinak ibili gara eramaten beste zabortegietara, eta orain ezetz eta ezetz ari dira batzuk, arrazoirik eman gabe", azaldu du Aitor Alberdi zestoarrak.

Pare bat irakurle despistatu irabazte aldera, modako putzuan plisti-plasta zipriztintzera noa, inork gonbidatu gabe. Joseba Alvarezi, Julio Sotori, baina batez ere Beñat Sarasolari adi jarraitu dizkiet euskal gaztedia iraultzailearen eta legez kanpoko substantzien inguruan asteotan plazaratutakoak. Eztabaidan ezin dut nik zuzenean esku hartu. Batetik, ezagutu ez eta kasu egingo ez didatelako. Bestetik, drogazalez betetako habitata irudikatu behar dudan bakoitzean Quebrantahuesos eta Zegamako mendi maratoia etortzen zaizkidalako burura, eta ez dantzaleku bat. Terminologian ere beraiekin ados jarriko ez naizenez, anabasa bakarrik erants dezaket.

Izan ere, nire buruhausteak ez dira, haienak bezala, moralak edo ideologikoak. Herrikoko edo gaztetxeko hautsez betetako komun ontziak kendu eta tente txiza egiteko zuloak berreskuratuko lituzketenei ez daukat ezer esatekorik. Nire ardura teknikoa da esklusiboki.

Euskal parrandetan hedatu den kontsumo ereduari katastrofikoa deritzot. Kokaina, MDMA eta speeda ahal den alkohol guztia edan eta festa luzatzeko erabiltzen dira. Konbinatu-arrasto-txupito-poltsatxotik zurrupada-konbinatu sekuentzia amaiezin horiek logika oinarrizkoena zapuzten dute. Hartutako bakoitzak bestearen efektua estaltzen duela esan beharrik ez dago. Horrelako hegaldi kontrolik gabeko batean doan inork ezin esango du bere sentsazioa atsegina edo baketsua denik. Eta lur hartutakoan, biharamuna basatia da, fisikoki eta batez ere psikologikoki. Pilula bat hartutakoan alkoholari uko egiten dion jendea ezagutu izan dut. Aipatutako zonbi orojaleek baino askoz gehiago gozatzen duten susmoa dut.

Are gehiago harritu eta kezkatzen nau Euskal Herria speedaren gotorleku bezala ezagun izateak. Beste inon baino jarraitzaile gehiago dituzte anfetek gurean, eta halakorik esaterik badago, legez kanpoko substantzia abertzaleena dira (marihuana eta haxixa salbu). Zakarra da, ordea, speeda erabiltzailearentzat, eta ezatsegina erabiltzailea jasan behar dutenentzat. 50 kafe kikararen pareko bultzada eman eta morroi nekaezin eta oldarkorrak eragiten ditu. Kontsumo alternatiba baketsu eta atseginagoak egonda gaztetxeetako erabiltzaile askok speeda aukeratzeak euskaldunon izaeraren inguruan zer pentsatu eman dit. Barruko bortizkeria batek substantzia bortitzenak eskatzen ote dituen, alegia.

Ezker abertzaleak komun politika modu ofiziosoan noiz leundu zuen ez dakit. Hala gertatu zela, nahiko agerikoa dirudi. Speeda modu espontaneo eta ez-antolatu batean zabaldu da, lehenago eta ondoren. Laurogeiko hamarkadan gazteak suntsitzen zituen heroina Intxaurrondotik modu ez-espontaneo eta antolatu batean barreiatu zela ere ziurtzat ematen da. Guardia Zibila beste behin oso azeri izan zelakoan nago. Erdi broman eta erdi serio diot: substantziaz nahastu eta burdinazko urte haietan speeda barra-barra oparitu balu, karriketako milizia parrandazale hiperaktiboek euskal gatazka zer bihurtuko luketen ez dut pentsatu ere egin nahi.

Irunberri ez itxi lelopean, Gazte Eguna ospatuko dute bihar Andoainen. 10:00etan hasita, egun osorako egitaraua prestatu dute herriko gazteek; Irunberri elkartean gosalduko dute guztiek, jolasetan parte hartu aurretik; 12:30ean, manifestazioa egingo ...

Haurra zela, familia giroan murgildu zen botiken bueltako saltsan Ibon Mokoroa (Donostia, 1976). Orain, aitonarena eta aitarena izan zen botika gidatzen du, eta harro dago sendagaien inguruko ezagutza jendearen esku jartzeko egiten duen lanaz.

Mendearen hiru laurden beteak dituen botika batean lan egiten duzu.

Aitona botikaria zen, eta aita ere bai; herentziaz datorkit. Azaroan beteko ditu 76 urte aitonak zabaldutako Mokoroa botikak. Botikari ikasketak egindakoa naiz, baina beti gustatu izan zait farmaziaren mundua; gurasoek farmazia izatea ondo etorri zitzaidan ikasle garairako. Botikan lanean hamahiru urte daramatzat ofizialki, baina laguntzen-eta hasi nintzela 22 urte inguru izango dira.

Bi hamarkadatan hamaika xelebrekeria entzungo zenituen.

Gehienak botiken izenen bueltakoak dira, izena gaizki edo alderantziz esatea: kolutorio esan nahi eta lokutorio esatea, adibidez. Hasi nintzenean gehiago harritzen nintzen, baina gero ohitu egiten zara horrelakoetara.

Etxekoa zu zarela esan daiteke, baina ez zara bakarrik aritzen.

Talde lanean aritzen gara beste langilea [Alaitz Goenaga] eta biok; gure botikan egin zituen praktikak, eta ondo egokitzen da gure lana egiteko modura. Lana bion artean banatzen dugu: bezperako eskaerak euren lekuan jarri, botikak sailkatu —errezeta bidez ematen ditugunak edo salmahaian geuk aholkatuta saltzen ditugunak— eta bezeroak informatzen aritzen gara. Horrez gain, gure farmazian formulazio magistrala egiten dugu: hainbat sendagilek formatu komertziala ez duten botikak errezetatzen dituztenean, geure laborategian egiten ditugu. Odol analisiak zein GIB [giza immunoeskasiaren birus] testa ere egiten ditugu.

Gustuko duzu botikara datozenen zerbitzura egotea.

Nire ezagutza jendearen esku jartzeak asko betetzen nau, eta jendeari bere osasuna ahalik eta sendoen mantentzen laguntzea ere garrantzitsua iruditzen zait.

Osasun aditu gisa bigarren mailan ere sentitzen zara, ordea.

Osasun sistema publikoan egin dituzten aldaketengatik, botikarioi botika banatzaile soilak izatea dagokigu; jendeak ez gaitu ikusten botiken inguruko aditu bezala, baina guk ezagutzen dugu botikek jendearen metabolismoan izan dezaketen onerako edo txarrerako eragina. Gustatuko litzaidake gure lana beste era batekoa izatea: bezeroen jarraipen terapeutikoa egitea, jendeak hartzen dituen botikak ondo hartzen dituen edo ez ikustea, zein eragin egiten dioten, botika kronikoek zein arazo sor ditzaketen... Zerbitzu integralagoa eskaini nahiko nuke. Eta Gipuzkoako sendagaigileen elkargoa ari da hori sustatzen: jarraipen terapeutikoa eta farmakologikoa egin ahal izatea, alegia. Sentitu izan dut jendeak medikuak soilik dituela osasun aditutzat, eta gu bitartekari bezala soilik ikusten gaituztela. Medikuak adituak dira gaitzetan eta gaixotasunetan, eta badakite gaitzaren edo gaixotasunaren arabera zein botika aholkatu; baina horiek jendearen gorputzean zein eragin duten botikariok dakigu.

Zenbaitetan denarentzako konponbidea duzula pentsatuta ere joango zaizu jendea.

Bai, bezeroak beti erremedioaren bila etortzen dira, eta ez badie momentuan eragina egiten, berehala kexatzen dira: "Ez dit ezer egin; ez du ezertarako balio". Baina mesede egiten dienean ere, jende asko gerturatzen zaigu eskerrak ematera, landare botikekin, esaterako. Oraindik ez dugu pentsatzen landare botikek balio dutenik, eta jendeak ez du fede handirik izaten. Baina beste botiken eragin antzekoa dute; botiken ehuneko handi bat landareetatik dator, gainera. Baina jendeak oraindik ez du halako kontzientziarik, jendeak ez daki landareak ere botikak bezala tratatu behar direla; naturalak izan arren kalte egin dezaketela ere jakin behar da. Kalamua, adibidez, terapeutikoa izan daiteke gauza batzuetarako, baina, kopuru handian kontsumituz gero, denok dakigu zer gertatzen den.

Badakizu atetik sartzen den bezeroa zeren bila doan?

Kasu batzuetan, bai. Errezeta bidezko botiken bila ez datozenean, zer eskatzera datozen ikusten da sarri. Lehen, adibidez, jendea antisorgailuen bila etortzera lotsatu egiten zen, eta berehala antzematen genuen zer nahi zuten.

Jendea aztoratu al da ebolaren epidemiarekin?

Bai, baina oraindik kontua mediatiko samarra da; jendeak ez du gaitzaren larritasunaz arduratu nahi. Egia esan, azken hamar urteetan gizateria amaitu behar zuten hainbat gaitz bota dizkigute: behi eroak, hegazti gripea, A gripea... eta azkenean ez da ezer gertatu.

Berrordainketak ere zalaparta eragingo zizuen.

Aldaketa onartu behar delako, jendeak etsipenez onartu egin du. Koordainketa denok uste dugu ez dela neurri justua; nire ustez, ezta aurrezteko neurria ere. Aurkako eragina izan dezake: jendeak diruaren arabera erabakitzen duelako zein botika har dezakeen, eta gaixotasunari garrantzia kentzen diolako.

Eta errezeta elektronikoak sortu al du buruhausterik?

Hori guztientzako abantaila da, oraindik hobetzeko gauza asko dituen arren. Botikak etxean pilatzea saihesten du, eta banaketa akatsak ere saihesten ditu.

Horien aurretik eskuz idatzitako errezetak baliatzen genituen. Egia da medikuen idazkera txarra dela?

Ez nuke esango txarra denik, azkar idaztearren ulertzeko zaila den letra egiten dutela baizik. Urteetako esperientziak nahasteak saihesteko balio digu, hala ere; zalantza izanez gero, berriz, bezeroari galdetu behar zaio ea ba ote dakien zer errezetatu dioten, eta hark ez badaki, medikuarengana jotzen dugu.

Gogorra izango da guardiako lana botikan, ezta?

Donostian eguneko eta gaueko guardiak egiten dira; gaueko guardiez hiru farmazia arduratzen dira, eta txanda farmaziaz farmazia aldatzen da. 2011. urtean egokitu zitzaigun guri gaueko zaintzak egitea. Asteburuetakoak izaten dira mugituenak; astean zehar, berriz, mugimendu gutxiago egoten da.

Intxaurrondoko kultur etxean Makulu Fest jaialdia antolatu dute biharko. 21:00etatik aurrera oholtza gainera igoko dira zazpi musika talde: Despervicio, Hilkar, Safety Pins, Bullet Proof Lovers, NCC, Deskode eta Esne Beltza —argazkian, Donostiako Aste Nagusian emandako kontzertuan—. Biharkoa elkartasun kontzertua izango da. Izan ere, bertan lortutako dirua esklerosi anizkoitza duen lagun bati aulki motordun bat erosteko erabiliko dute antolatzaileek. Talde guztiek musu truk joko dute. Jaialdirako sarrerak hamabi eurotan daude salgai.

E rromeriak aski ezagunak dira Euskal Herri osoan. Herrietako plazetan egiten ziren erromeriak, jendeak dantza eginez ondo pasatzeko eta, bide batez, euren trebetasuna eta abilezia erakusteko. Aske dantzatzen ziren, eta dantza eginez aske sentitzen ziren. Garai horietan sortu zen soltean aritzeko dantza.

Dantza txapelketek, ordea, bestelako prestakuntza bat eskatzen dute: teknika eta zehaztasun handiz dantzatzen da, eta garrantzi berezia hartu dute azken urteetan hankek eta besoek. Aurten ere, Seguran egingo da Euskal Herriko 38. Dantza Txapelketa, bihar, eta txapela eskuratzeko lehian hamar bikote lehiatuko dira: Gipuzkoako bederatzi eta Bizkaiko bat.

1977. urtean Seguran egin zen lehen aldiz Euskal Herriko Dantza Askatuko edo Solteko Txapelketa. Orduan Guillermo Areizaga Intxausti zen alkatea, eta hura izan zen dantza txapelketaren sortzaile eta sustatzailea. Horrela, Segurako Udalak Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailari eskatu zion betiko Seguran egin zedila dantza txapelketa, bost urtez lehiak izandako ospea eta maila kontuan hartuta.

Izan ere, Bergarako Udalak ere nahi zuen bertan izan zedin Euskal Herriko Dantza Txapelketa. Jaurlaritzak, ordea, erabaki zuen Seguran izango zela beti dantza txapelketa. Horrelako ekitaldi bati jarraipena ematea zaila izan bada ere, urtero maila bikaina erakutsi dute taula gainera igotako dantzariek.

Izan ere, Gipuzkoan dago errotuta batez ere dantza mota hau: urte osoan berrogei bat lehiaketa izaten dira Gipuzkoako herrietan, bospasei Bizkaian, hiruzpalau Araban, bizpahiru Nafarroan eta Ipar Euskal Herrian ia batere ez.

Hala eta guztiz eze, Euskal Herriko Dantza Txapelketan Euskal Herri osoko dantzarien ordezkaritza egotea lortu nahi du Segurako Udalak; horretarako, "kaptazio kanpaina bat" egin du udalak, Euskal Herriko dantza eskolekin harremanetan jarriz.

Aldaketak urtez urte

Orain arte egindako bidean, gainera, urteen joan-etorrian, aldaketa ugari izan ditu Euskal Herriko Dantza Txapelketak. Esaterako, hasierako urteetan, txistu doinuz joak izaten ziren fandangoa eta arin-arina; ondoren, ordea, trikiti eta pandero soinuak sartzea erabaki zuten, trikitiari esker dantzak bizitasun handiagoa eskatzen baitu.

1981. urteaz geroztik, fandangoa txistuz eta arin-arina trikiti doinuz dantzatzen dute Segurako lehiaketan. Azken urteetan bezala, fandangoa Isilkara txistulari taldeak joko du aurten; arin-arina, berriz, Estanga anai-arrebek.

Txapelketa egiten den lekua ere aldatu da hasieratik gaur egunera. 1982. urtera arte, Segurako eliza ondoko frontoi irekian egiten zuten dantza txapelketa. 1983. urtetik aurrera, baina, Segurako Baratze pilotaleku estalian egin ohi da. Dantza txapelketan parte hartu ahal izateko arauak ere moldatzen joan dira azken urteetan. Hasierako hiru urteetan, bikoteko bi partaideek 16 urtetik gora eduki behar zituzten. 1980. urtetik aurrera, araudia aldatu egin zuten, eta dantzarien gutxieneko adina 15 urtera jaitsi zuten.

Azken urteotan, ordea, onartu egin dute bikoteko kide batek 13 urte baino gehiago baditu lehiaketan parte hartzea, betiere, besteak 15 urte beteta baldin badauzka.

Omenaldia Basterretxeari

Euskal Herriko Dantza Txapelketa egiten denetik, urtero-urtero Nestor Basterretxea eskultoreak egindako eskultura jaso du bikote irabazleak. Hain zuzen ere, Segurako Udalak jartzen du garaikur hori. Aurten zendu da Basterretxea, eta Euskal Herriko Dantza Txapelketarekin izan duen lotura eskertu nahian, udaleko ordezkariek omenaldia egitea erabaki dute, artistaren senide eta lagunak bertan direla.

Basterretxeak egindako saria lehenengo sailkatutako bikoteak ordezkatzen duen udaletxean gordetzen da hurrengo txapelketa egin arte —bikote bakoitzak Euskal Herriko herri bat ordezkatzen du txapelketan; normalean bikoteko kide baten jaioterria izaten da—. Hala ere, bikoteak ordezkatzen duen udaletxeak lor dezake betirako garaikurra, baldin eta bikote berak hiru urtez jarraian irabazten badu txapelketa, edo bost urtez txandaka hiru aldiz irabazten badu. Orain arte, sei bikotekidek bakarrik izan dute ohore hori txapelketan. Aurten egindako eskultura izango da Basterretxeak Euskal Herriko Dantza Txapelketarako egin duen azkena.

Bestalde, 2009an, Segurako Udalak Basterretxearen zazpi eskultura originalak hartu eta kopiak egin zituen. Eskultura horiek eta txapelketarekin lotutako informazio gehiago Segurako Ardixarra etxean jarriko duten erakusketa iraunkorrean ikusi ahal izango dira.