Alegiako Udaleko Gizarte Zerbitzuek antolatuta, Jon Maia bertsolariak Desde Extremadura al bertsolarismo hitzaldia emango du gaur, 18:30ean, kultur etxean. Maiaren hitzaldiaren ondoren, merienda bat egingo dute. Jatorriz Euskal Herritik kanpokoak dir...

Ogibidez unibertsitateko irakaslea eta ikerlaria bada ere, hamar urte inguru daramatza Bittor Rodriguezek (Bergara, 1974) Idiazabalgo Gaztaren Dastatzaile Ofizialen Batzordean. Zortzi irizpide objektibo izaten ditu kontuan gazta dastatzean, baina sent...

Oñatin egun handia dute bihar, Herri Eguna ospatuko baitute Errosarixoko jaien barruan. Urtero legez, 10:30etik aurrera, abere azokak bereganatuko du arreta unibertsitate inguruan. Eguerdian, berriz, sagardo dastatzea egingo dute plazan. 24 sagardotegik parte hartuko dute. Herri bazkaria egingo dute gero, eta haren ondorenerako ere egitarau oparoa prestatu dute: erromeria, herri kirolen jaialdia, presoen aldeko ekitaldia, euskal dantza saioa Erdizka Lauetan taldearekin... 22:00etatik aurrera, berriz, Gozategik eta Ezten Girok joko dute txosnetan.

Erria txikota! lelo hartuta, Gipuzkoako ikastolen jaia egingo dute igandean Orion. 5,6 kilometroko ibilbidea prestatu dute, eta baita egitarau oparoa ere. Kilometroek hasierako ezaugarri batzuk galdu dituzten arren ekintza berriak gehitzen ari direla ...

Indartsu hasiko da aurten Tolosatik igaroko den Zikloia. Bihar hasi, eta abenduaren 12ra bitartean sei emanaldi eta ikastaro bat antolatu ditu Intujai Teatrok. Lehenengo ikuskizuna biharko antolatu dute. Iban Nikolai didjeridu jotzaileak eta bere hain...

Iaz, hondakinen %26,5 biltzen zuten gaika Zestoan. Bada, udalak eta Urola Erdiko Mankomunitateak jakinarazi dutenez, egun %82,26 biltzen dute. Zestoan, ekainaren 30ean jarri zuten martxan hondakinak jasotzeko sistema berria; sistema komunitarioarekinn...

Kantauri itsasoko haizearen freskotasunak mahatsondoak ferekatzen ditu Aiako bazterretan. Eguzkiaren, euriaren eta lurraren arteko harreman horretatik jaio da Uhin Berdea txakolina: ardo zuri freskoa, gaztea eta kalitatezkoa. K5 upategien esperientziatik sortutako txakolin berriena.

Egunotan hasi dira upategiko langileak mahatsa biltzen, eta asteburu honetan dira amaitzekoak. Eskuz aukeratzen da mahatsa, horretarako K5 upategiak Aian dituen lursailetako enbor gazteenak erabilita. Horren ostean, hainbat hilabetez onduko dute muztioa tenperatura kontrolatuan, altzairu herdoilgaitzezko biltegietan eta horretarako propio aukeratutako legamia naturalekin. Horren guztiaren ondorioz, ardo "distiratsua, garbia eta intentsitate handikoa" lortzen da, adituen arabera.

Urteko ardoa izanagatik, oso egokia da hamaiketako nahiz otordu arinetarako, eta ezin hobeki uztar daiteke pintxoekin, sushiarekin, hamaiketako edo meriendatxo batekin. Euskal Herriko kostaldean, itsas mailatik 300 metroko garaieran landatutako Hondarribi zuri mahats barietatearekin egina dago oso-osorik, eta Getariako Txakolina sor-marka dauka.

Beraz, Euskal Herrian sortutako eta errotutako ardoa da Uhin Berdea txakolina, baina hasia da mundu zabalera jauzi egiten. Adibidez, ardo berriaren zilarrezko domina irabazi zuen aurtengo Nuevo Vino International New Wine Awards sariketan.

Etorkizuneko haziak

Bost lagunek sortu zituzten K5 upategiak, orain dela hamarkada bat kasik. Karlos Argiñanok, Abel Agirrek, Julian Arruabarrenak, Iñaki Burutxagak eta Joanjo Landak 2005. urtean ekin zioten proiektuari, eta izen handiko txakolin marka baten haziak landatu. Lauren Rosillo enologo aditu eta berritzailearen laguntza ere izan dute, ardoen kalitatea bermatze aldera. Izan ere, hasiera-hasieratik hori izan da K5en helburu nagusia: txakolinari buruz existitzen ziren molde guztiak hautsi eta kalitate goreneko ardo bat ekoiztea, horretarako soil-soilik bertoko mahatsak erabilita. "Gure helburua ardo bikain bat egitea zen, kalitate handikoa, ordura arte txakolinaren munduan ez zegoena", laburbildu du Juanjo Landa K5en sortzaileetako batek. "Hemengo mahatsa Hondarribi zuri motakoa da, batez ere. Askoren iritziz, zapore ahulekoa da, Euskal Herriko klima dela-eta eguzki izpi gutxi hartzen dituelako urte osoan. Guk, ordea, uste genuen Hondarribi zuri barietatea soilik erabilita ardo on bat egin zitekeela, eta horri ekin genion". Horrelaxe sortu zen K5 Argiñano izeneko txakolina, eta denborak arrazoia eman die upategia sortu zuten bost lagunei. 2010ekoa izan zen lehenengo uzta, eta, ordutik, sari eta ohorezko aipamen ugari erdietsi ditu ardo zuri horrek. "Ardo gastronomikoa sortu genuen, kalitate itzelekoa eta mahaian dastatzeko aproposa. Bolumen handikoa, borobila eta glizerikoa".

Freskotasuna helburu

Horren ostean, baina, txakolin arinago eta freskoagoa ekoiztea otu zitzaien, Hondarribi zuri mahats barietatea erabiliz. "Mahatsa ez da heltzen lursail guztietan modu homogeneoan; toki batzuetan gehiago jotzen du eguzkiak, lurrak beste ezaugarri batzuk ditu, edo landareak gazteak dira. Hortaz, fruituaren azukre maila ere ezberdina da", azaldu du K5eko kide Abel Agirrek. Hori baliatu dute, hain zuzen, K5 Argiñano txakolinaz gainera Uhin Berdea marka berria ere ekoizteko: ardo gazte eta freskoagoa, alkohol gutxiago duena, baina zaporetsua eta berezko txinparta duena.

"Hondarribi zuri mahats barietatea, biltze nahiz beratze sistema naturala, kalitatea... Hori guztia bere horretan mantentzen da K5 Argiñano eta Uhin Berdea txakolinen artean, baina bata ardo indartsua da, gastronomikoa, eta bestea, berriz, arinagoa, poteoan hartzeko aproposagoa", berretsi du Agirrek.

Azaroaren 30ean hondakinen bilketa sistema erabakitzeko herri galdeketa egingo dute Mutrikun. Erabakia, ordea, ez da galdeketara mugatuko. Mutrikuko Udalak galdeketaren aurretik parte hartze prozesu bat jarri du martxan. Prozesu horren helburua da herritarrei informazioa eskaintzea, gaiaren inguruan hausnartzea eta Mutrikurako egoki izan daitekeen bilketa eredua herritarrek berek proposatzea. Lehengo astean egin zuten lehen saioa, eta datorren asteartean dute hurrengo hitzordua.

Gipuzkoako beste herri askotan bezala, Mutrikun ere harrabots handia sortu du hondakinen auziak. Herrian giroa gaiztotzen ari zela ikusita, otsailean Bilduko udal gobernuak gainontzeko udal taldeei proposatu zien galdeketa egitea hondakinen bilketa erabakitzeko. Beste bi elementu ere jasotzen zituen proposamenak: Hondakinen Batzordea sortzea eta herritarrak informatzeko prozesua abiatzea. Bilduren proposamena martxoan onartu zuten beste taldeek —Bilduk zortzi zinegotzi ditu, EAJk lau eta Berdeak-Independenteak taldeak 1—.

Hondakinen Batzordean parte hartzen dute udaletxean ordezkaritza duten hiru alderdiek eta herrian gai horretan eragileak diren taldeek: Bosgarren Edukiontziaren Aldeko Plataformak, Zero Zabor taldeak eta Mutrikuko Natur Taldeak. Joseba Palenzuela Mutrikuko alkateak azaldu duenez, aurretik ere lan mahai bat osatu zuten, baina ez zuen biderik egin, "jarrerak muturretan baitzeuden": "Elkarren arteko errezeloak handiak ziren, eta beharrezko ikusi genuen kanpoko elementuren bat batzea prozesua kudeatu ahal izateko". Hori horrela, Aztiker enpresarekin ari dira elkarlanean.

Parte hartze prozesuaren bidez, nahi dute herritarrek birziklapenaren kultura barneratzea. Mutrikuk, gaur egun, %26,49ko birziklapen tasa dauka, eta Debabarrena eskualdeak %29,42koa. Palenzuelaren esanetan, %60ko tasara iristea da gutxieneko helburua: "Jendeak uste du birziklatzen dela, baina datuek erakusten dute ez gabiltzala ondo; gutxienekotik urrun gelditzen gara".

Udalak ez dizkio ateak ixten hondakinak biltzeko inongo sistemari: "%60ko birziklapen tasara iritsi nahi dugu, eredua edozein delarik; ez dira egokiak tasa horren azpitik geratzen diren ereduak". Eztabaida ez dute mugatu nahi atez ateko sistema edo bosgarren edukiontzia? galderara: "Guk ahalik eta eredu gehien erakutsi nahi dizkiegu herritarrei; izan dezatela sistema bakoitzaren abantaila eta desabantailen berri. Gero, denok batera ikusiko dugu zein den aukera egokiena gure herrirako".

Parte hartze prozesua lehengo astean hasi zuten, eta lehen saioaren inguruan balorazio "baikorra" egin du Palenzuelak: "Ehun herritar inguruk parte hartu zuten, oso jarrera irekiarekin, gainera". Lehen saio horretan, gaur egungo egoeraren azterketa egin zuten. Lehenik, mankomunitateak eman zituen azalpenak, eta, ondoren, talde txikitan banatu ziren bertaratutakoak. Egungo bilketa ereduaren indarguneak eta ahulguneak aztertu zituzten: "Jendeak parte hartzeko gogoa erakutsi zuen. Ikuspuntu orokor batetik, gainera, ez horrenbeste bakoitzaren jarrera defendatuz".

Datorren asteartean, berriz, Gipuzkoan martxan dauden hainbat herritako ereduak aurkeztuko dizkiete herritarrei: atez ateko sistema, bosgarren edukiontzia hobesten duen sistema eta pare bat eredu misto ere bai. Behin sistema horiek ezagututa, hurrengo saioetan Mutrikura begira jarriko dira, herrirako eredu egokia aurkitzeko asmoz. "Egokia eta bideragarria", zehaztu du alkateak: "Denok dakigu zein garaitan bizi garen, eta kostuei erreparatzea ere ezinbestekoa da".

Parte hartze prozesua amaitzean erabakiko dute azaroaren 30ean zer galdetu: "Galdeketa prozesuaren amaiera da; prozesuak berak erakutsiko digu herritarrei zer galdetu. Egokiena iruditzen zaigu galderak ere herritarrengandik ateratzea". Hala, Palenzuelak berebiziko garrantzia eman dio kultur etxean egingo dituzten hurrengo saioetan ahalik eta herritar gehienek parte hartzeari. Asteartean dute hurrengo hitzordua, 18:30ean.

DONOSTIA. Behobia-Donostian korrika egin ahal izango dute 14 eta 18 urte bitarteko gazteek. Lehen aldiz, Behobia Gaztea antolatu dute. Lasterketa nagusia bezala, azaroaren 9an egingo da, 09:30ean. Parte hartzaileek 4,4 kilometro egin beharko dituzte.

DONOSTIA. Turismoari dagokionez, azken hilabeteetako joerari eutsi dio Gipuzkoak, eta abuztuan ere iaz baino bisitari gehiago jaso ditu. Eustatek emandako datuen arabera, urteko lehen zortzi hilabeteetan %4 turista gehiago etorri dira lurraldera; 669....