DONOSTIA. Espainiako Enplegu Ministerioak aste honetan kaleratutako datuen arabera, maiatzetik ekainera jaitsi egin da langabe kopurua Gipuzkoan, 1.366 lagun gutxiago zenbatu baitituzte. Iazko ekainetik aurtengora, berriz, 4.377 lagun gehiago daude la...

Oraingoz, eguzkitako krematan inbertitu ez dudan dirua berogailutan gastatu dut, gastatzea da kontua. Arratsalde eguzkitsu bat jaio orduko, sandaliak jantzi eta paseo bat ematera atera naiz jertse txiki bat eskutan dudala. Ordu erdi pasatzerako jertse txikia soinean daramat, eta hanka muturrak ozta-ozta sentitzen ditut. Korrika etxera joan eta manta azpian gordeko nintzateke gustura, baina beranduegi da, nire besoa adinako izozki konoa eskuetan dut jada, bi izozki bola jarioan dituela —kaguensos…—. Noiz berotuko du eguzkiak behar bezala, izozkia jaten ari garen bitartean mukiei eusteko adina sikiera! Hainbeste eskatzea al da? Madarikatzen jarraitu beharrean, babeseko txoko batean eseri naiz. "Izozkia di-da menderatu, eta korrika etxera, kafesne beroa hartzera", esan diot neure buruari, arratsaldeko plazera tupustean zigor bat bilakatu izan balitz bezala.

Nire parean neskatila talde bat dabil jolasean, eta haiei begira entretenitu naiz. Harrigarria iruditzen zait jolaserako duten gaitasun nekaezin hori. Miretsi egiten ditut alfer-alferrik egiten dituzten mugimendu zentzugabe horiek guztiak; guretzat alferrik egindako joan-etorri sorta hori haientzat jolasa da.

Izututa geratu naiz ikusitakoarekin; tira, ikusitakoarekin baino gehiago entzundakoarekin. Esku-jolasetan dabiltza, txalo txikiak eginez eta eskuen artean mila mugimenduko koreografia erakutsiz. Hiruzpalau abesti entzun dizkiet. Gogoratu naiz guk umetan abesten genituen kanta berberak direla eta, jakina, abesten nituen unean ez nintzela jabetzen zer esaten ari nintzen… "Don Federico mató a su mujer, la hizo picadillo y la echó a cocer…"; "Antón Carabina-na, mató a su mujer-jer-jer, la mete en un saco-co y la lleva a moler-ler-ler". Baina zer abesti kantatzen dituzte haurrek? Nork sortu ditu genero indarkerian oinarritutako doinu hauek haurren aho inozenteak bortxatzeko? Hainbeste urte pasa ondoren, ohartu naiz abesten genuenaren gordinkeria horretaz. Hasieran pentsatu dut zergatik abesten ote genuen erdaraz. Baina hobeto pentsatu dut, eta hobe horrela, ez nuke nahi halako abestirik nire herriko hizkuntzan. Eta zer? Genero indarkeriak aurpegi bera du hizkuntza guztietan, eta haurtzarotik normaltzat jotzen erakusten badiegu, betiko abestia izango dugu, bai helduon errealitatean, baita haurren ahots ezjakinetan ere.

Tolosako Amarotz auzoko jaietan askotariko jarduerak prestatu dituzte astebururako; horien artean daude Tolosaldeko hiru talderen kontzertuak: Wainot, Rei Kimera eta Atila y los Unos igoko dira oholtzara bihar, 23:00etan. Wainotek iazko ekainean eman zuen bere lehen kontzertua, Tolosan. Hilaren 18an kaleratuko dute Sputnik13 diskoa, inguruko beste hainbat talderekin batera. Lan horretan parte hartu du Atila y los Unos taldeak ere —irudian—. 25 urte baino gehiagoko esperientzia dute; 2010ean Zuretzat gurekin... Javi DVDa kaleratu zuten Bonberenea Ekintzak zigiluarekin. Rei Kimerak La puerta de los mil ojos diskoa aurkeztuko du.

DONOSTIA. Josu Erkoreka Eusko Jaurlaritzako bozeramailearen ustetan, Gipuzkoako Foru Aldundia "herritarrak itotzen ari da" ezarri dituen edo ezarri nahi dituen hainbat neurrirekin. Tartean aipatu ditu zenbait errepidetan bidesariak jartzeko asmoa eta ...

Euskal gizartearen historia berreskuratzeaz gain, informazio hori gizarteratzeko helburua du Euskal Memoria fundazioak; ondorioz, urtero liburu bat kaleratzeko konpromisoa hartu zuen. Hizkuntz eskubideen arlotik begiratuko diote aurten historiari: Eus...

Denbora batez proban egon ondoren, astelehenetik martxan da Dendatan.com webgunea, Gipuzkoako moda saltoki txikien eta erabiltzaileen arteko bilgunea.Oraingoz, 41 moda denda daude zerbitzuan izena emanda. Bezeroarentzat, toki aproposa da kolore jakin ...

Beltzak-Ostadar Errugbi Eskolari, Alboka abesbatzari eta Solaskide egitasmoko kideei omenaldia egingo die Lasarte-Oriako Udalak sanpedroetan. Ekitaldia bihar izango da, 13:00ean, Manuel Lekuona kultur etxean. Manu Pelaez (Lasarte-Oria, 1969) Beltzak errugbi taldeko jokalaria izan zen, eta eskolako lehendakaria da egun. Taldea 1984an sortu zen, eta 1998ra arte aritu ziren jokatzen. Orain lau urte eskola sortu zuten; herriko Ostadar kirol taldearen parte da, baina bere nortasuna du.

Zer esanahi du zuentzat omenaldi hau jasotzeak?

Urrats bat aurrera egiteko indarra emango digu. Taldea sortu genuenean ez ginen federazio batean sartuta egon, independente aritu ginen. Pixkana, jokatzetik erretiratzen joan ginen, eta, horren ondoren, 25. urteurrenean, orain lau urte, eskola jarri genuen martxan. 25 urte horietan ez zigun inork kasu handirik egin, ez dugu ezer jaso, eta omenaldi honekin gure lana serio hartu da. Gure asmoa da errugbia herrian zabaltzea, eta horretan jarraituko dugu. Eskertzen dugu azken urte hauetan Jesus Zaballos aurreko alkateak eta oraingo udalak —Pablo Berrio alkateak, Tasio Arrizabalaga Kirol zinegotziak eta kirol sailak— emandako babesa. Michelingo zelaia aldatu da, eta orain haurrek aukera dute errugbia modu egokian praktikatzeko. Egin diguten errekonozimenduarekin bultzada eman digute, eta ez gara geldituko.

Zenbat haur daude taldean?

Eskola kirolean txikienen, kimuen eta haurren taldeak ditugu. Gero, haurren eta kadeteen mailan talde federatuak ditugu. Jokalari zaharragoak Zarauzko nagusien bigarren taldearekin hasiko dira, haiekin hitzarmena dugu eta. Guztira, 80 neska-mutil ditugu.

Zein da eskolaren filosofia?

Gure filosofia da errugbia bizitzarako eskola dela. Entrenatzeari ez ezik, garrantzi handia ematen diogu haurrak etxean ondo egoteari, ikasketak jarraitzeari... Gure asmoa errugbiaren bitartez haurrak heztea da, eta gurasoek hori eskertu egiten dute.

Omenaldi ekitaldirako zerbait prestatu duzue?

Haurren txupinazoan txikienak izango dira, eta txupinazo nagusian kimuak [gaur izango dira bi txupinazoak]. Gero, omenaldi ekitaldian haurren taldeak eta kadete mailakoak izango dira protagonistak, eta zerbait ari gara prestatzen une horretarako.

Gerra amaitu ondoren, ekonomia hazten ari zela aldarrikatzeko, Gipuzkoako industriaren erakusketa egin zuten 1940an Donostiako Kasinoan. Franco diktadoreak parte hartu zuen inaugurazioan. Sektore gehienetako enpresak joan ziren beren produktu garrantz...

Larunbat gauean kontzertu paregabeaz gozatu ondoren, igandean zapore gazi-gozoa ekarri nuen etxera. Argia ikastolako guraso eta irakasleek antolatutako kontzertua zegoela-eta joan ginen Erriberara (Muguruza Kontrakantxa, Zuloak eta Culebras).

Gipuzkoatik Tuterara, ordu bi inguruko ibilbidean, orografiaz gain, bestelako aldaketak ere, kulturalak edo identitatekoak, nabarmenak egin zitzaizkigun Tuterako kaleetan genbiltzan bitartean. Miresgarria begitantzen zitzaigun han euskarari iraunarazten lan egiten dutenen jarduna. Miresgarria han ikastola mantentzea. Miresgarria euskaltegia mantentzea… Kalean egin genituen bi orduetan ez genuen euskaraz inor entzun. Bertakoen hizkuntza gaztelania da, eta bertakotutako atzerritarrena zer esanik ez.

Argia ikastolako langile eta guraso den batekin hitz egiteko parada izan genuen. Guraso arduratsua eta arduratua. Kezkatuta eta konprometituta ikusi genuen euskarak Erriberan izan dezakeen etorkizunarekin, euren seme-alaben euskarazko ikasketekin, eta hegoaldeko mutur hartako ikastolen etorkizunarekin. Baina aldi berean, lasai, zentzudun eta positibo. Ezkortasun paralizatzailetik urruti, baikortasun errealistan oinarrituta, lanerako prest.

Kontzertuko orduarekin batera zezen plazara gerturatu ginen. Antolaketan nor eta gurasoak: kamisetak saltzen, tabernan, segurtasun kontuetan, sarrerak saltzen, sarrera kudeatzen… denak zain zezen plaza betetzeko. Han ere, ezagun apurrekin gai bertsua elkarrizketetan: diru laguntzak behera, matrikulei eusteko nahikoa lan, eta inguruan ez dutela inolako babes azpiegiturarik eurena mantentzeko; Sartaguda, Viana, Tutera… egoera benetan zaila.

Gipuzkoako ikastoletan seme- alabak ditugunok badakigu hemen ere txakurrak oinutsik dabiltzala, diru laguntzen murrizketak… Baina errealitatea oso bestelakoa da Nafarroa hegoaldean. Historikoki egoera soziolinguistikoa eta dirua arazo izan badira, orain biek egin dute okerrera.

Ferminek oholtzatik hamaika aldiz omendu eta zoriondu zituen Erriberan euskara ikasten duten pertsonak kontzertu osoan. Gaztelaniaren lurraldean euskararen nekazariak. Lehorterik gordinenean ere lurrari fruitua aterako diotela sinetsita kemenez lanean.

Euskaraz eta euskararekin bizi nahi dugu Bardeako euskararen basamortuan oasiak sortzen ari diren Erriberako euskaldunek, iparraldekoek, eta baita gainerakook ere; osotasun bat osatzen dugulako, eta gu haiek gabe ere, ez garelako izango.

Bizi dugun zurrunbilo honetan, erakunde bateratu eta bateratzaileak sortzea hain zaila egiten zaigunean, elkartasunaren adierazgarri bizi dut Ikastolen Elkartea. Bere argi-ilunekin nazio osoa hartu eta babes sare bat osatu du ahulago dauden errealitateak laguntzeko. Ez ote genituzke birpentsatu beharko sareak? Abagune politiko egokia izan daiteke orain; herri egituraketa indartu behar dugula uste dut, eta ahulegi daudenei behar duten babes ekonomiko eta soziala eman behar diegu, ahaleginean jarrai dezaten.

Erriberako euskararen egoeraren iluntasuna argitzen lagundu didan Argia ikastolari, eta bera osatzen duten guraso, ikasle eta irakasleei, miresmen guztia. Badugu non ikasia eta nork irakatsia.