2010ean, lehen aldiz, milatik gora izan ziren Irungo alarde parekidean parte hartu zuten emakume eta gizonak. Urtetik urtera goratu egin da kopurua, eta aurten, larunbata izanik, 1.200 inguru izango dira.

Marihuana kontsumitzaileak biltzen dituzten elkarteak eta banakako kontsumitzaileen jarduerak erregulatzeko araudi zehatz baten beharra berehalakoa dela salatu du azken urteetan Eusfac Kalamuaren Euskal Federazioak. Borroka horretan dihardute 1977tik, alegia, duela hiru hamarkada baino gehiagotik. Ordurako hainbat kanpaina eginda zituzten, baina urte hauetan egindako lanaren emaitzak orain egun batzuk iritsi zaizkie. Eusko Legebiltzarreko ordezkaritza bat Donostiako Ganjazz elkartea bisitatzen izan da, marihuana kontsumitzaileak hartzen dituzten elkarte horietan egiten dutena ezagutu, eta gaur egun duten ezegonkortasun juridikoa pixkanaka zehazteko asmoz. Gaiaz eztabaidatzeko taldea ere sortu dute.

Eusfac-en, oraingoz, Gipuzkoako zazpi elkarte daude federatuta. Elkarteen erregistroan izena emanda dute, eta haien jarduera zein den zehaztuta: kalamua modu kolektiboan landatzea. Klub horiek marihuana kontsumitzaileek osatzen dituzte, irabazi asmorik ez dute, eta ekoizten duten kalamua elkarteko bazkideen artean banatzen dute, berehala kontsumitzeko adinako kantitateetan. Elkarte horien jarduera, ordea, ez dago erregulatuta, ez eta zenbat landare izan ditzaketen ere. Horregatik, "segurtasuna eta gardentasuna ziurtatzeko" ezinbestekotzat jotzen dute erakunde publikoek araudi bat sortzea eta mugak zehaztea.

Martin Barriuso KEF Kalamu Elkarteen Federazioko lehendakariak azaldu duenez, "edozein droga kontsumo zigorgabetuta dago 1974tik; hau da, kontsumitzaile izatea ez da delitua". Marihuana landarea, ordea, "ez da legezkoa, eta ezin da landatu". Elkarteek duten izaera pribatuak, baina, "nolabaiteko babesa" ematen die.

Europako herrialde batzuetan zehaztuta dago pertsonako zenbat landare landatu daitekeen, baina Hego Euskal Herrian ez. Zenbat landatu daitekeen zehaztea falta denez, "legeari dagokionez hutsune bat sortzen da, eta elkarteak legezkoak izan arren, beraien aktibitatea ez dago behar bezala araututa".

"Legebiltzarrak aho batez onartu du pertsona heldu batzuen eskubideak urratzen ari direla", dio Barriusok, eta, hori amaitzeko, elkarteak eta Eusko Legebiltzarra elkarrekin ari dira lanean. Barriusoren arabera, "etxea teilatutik" eraikitzen hasi dira, "oraingoz elkarteen izaera bakarrik erregulatuko delako, eta Legebiltzarrak ez duelako banakoen alorrean jarduteko eskumenik". Prozesua "modu egokian" gauzatzeko, banakoen legezko kontsumoa zenbatekoak izan beharko lukeen zehaztu beharko litzateke aurrena, Barriusoren ustez, eta, ondoren, kopuru hori elkarteko bazkide kopuruarekin biderkatu.

Ignacio Muñagorri EHUko Zigor Zuzenbideko katedraduna da, eta irakaslea Donostiako fakultatean. Hark azaldu duenez, "autokontsumoa ez da delitua, kontsumitu behar den hori trafikorako erabiliko ez bada"; baina autokontsumoa zertara mugatzen den ere ez dago legez zehaztuta.

Zigor Zuzenbideak emandako hainbat sententziatan zehazten denez, autokontsumoa "bost egunerako adina" da bakarrik, "baina kontsumo hori ezberdina da banako bakoitzean, eta zehaztapen horrek ez du balio". Hala, azken urteetan, kontsumo hainbat motazehazteko hainbat kontzeptu garatu dituztela azaldu du Muñagorrik.

2003. urtetik, kontsumo partekatua kontzeptua garatuz joan dira, kontsumitzaileen eskubideak bermatze aldera. Mendekoak diren kontsumitzaileak hartzen ditu bere barruan kontzeptu horrek; kasu horietan, kontsumoa legearen barruan egingo litzateke leku itxi eta pribatu batean egingo balitz, kantitate txikitan eta beste pertsona bati eragin gabe. 2005ean asteburuko kontsumitzailea zer den definitu zuten, talde eta kantitate txikietan egiten den kontsumoa izendatzeko. Bi kasuetan ez da zehazten kantitateak zenbatekoa izan behar duen gehienez legezkoa izateko.

Bi kontsumo mota horiek onartuta daude, betiere trafikorako ez baldin badira. Banakoaren kontsumorako elkartzea ez da delitua, Muñagorriren arabera, "kontsumitzen dutena produzitzen dutelako, eta bazkideak direlako kontsumitzaile bakarrak". Muñagorrik azaldu duenez, "lege guztiak zerbait babesteko egiten dira; kasu honetan, osasun publikoa". Kontzeptu hori, ordea, "oso zabala eta zehazten zaila da".

Lau puntuko arautegia

Legeen zehaztapen falta horrek sortu du azken egunetan kalamu elkarteen inguruan izaten ari den eztabaida, eta, Muñagorriren ustez, "ez da amaituko erregulazio zehatz bat egiten den arte". Zigor ikuspegitik arautegi bat zehaztea posible ikusten du. Administrazioak, baina, ez du horren argi: "Segurtasun publikora jotzen du administrazioak, eta kalean kontsumitzea edo autokontsumorako substantziak soinean izatea, zigortuta dago". Izan ere, "oso zaila da zehaztea segurtasun publikoa zer den, eta administrazioak hor aurkitu du autokontsumoa zigortzeko bidea".

Banakako kontsumitzaileen eta elkarteetako kideen eskubideak defendatzeko asmoz, eta erregulazio falta amaitzeko, Eusfac-ek lau puntuko arautegia eratzea proposatzen du. Adinez nagusia den edozein pertsonak kalamua edo beste edozein substantzia libreki kontsumitzeko duen eskubidea aitortzea eta errespetatzea eskatzen du, eta autokontsumoa eta produkzioa—modu pribatuan edo publikoan— legezkoak izatea, inolako baimenik behar izan gabe.

Trafikoa galarazteko arauak zehaztea ere eskatzen dute, baina kontsumitzaileek euren artean banatzeko aukera izatea aldarrikatzen dute, "betiere, tratu ekonomikorik ez badago tartean". Beraz, elkarte bereko bazkideen artean eta osasun arazoak dituzten gaixoen artean banaketa legezkoa izatea.

Barriusok honela azaldu du euren eskaera zertara mugatzen den: "Guk, irabazi asmorik gabeko elkarte sare bat nahi dugu, kontsumitzaileek kudeatutakoa, demokratikoa, gardena, juridikoki fiskalizatua eta merkatu beltzera jotzea galarazten duena".

EAJk Lurralde Batzarra egin zuen joan den larunbatean, Donostian. Datozen hilabeteetarako GBB Gipuzkoako Buru Batzarraren ekintza plana aurkeztu zuten. Ekitaldian, Joseba Egibar GBBko presidenteak hitza hartu zuen, eta kezkatuta agertu zen euskal erak...

Ondarreta pasealekuko aparkalekua itxita, aparkatzeko epe luzeko 241 toki desagertuko dira. TAO Antiguara hedatzen hasi zenetik, automobila bederatzi orduz utz zitekeen toki bakarra zen.

Bihar, 05:45ean egingo dute Alborada. Bestalde, ibilbideko leku onenak bilatzen dituztenek goiz jaiki beharko dute. Izan ere, parekidearen goizeko desfilea 10:10ean abiatuko da Urdanibia plazatik, eta arratsaldekoa 17:30ean.

Gipuzkoako Baso Kontseilua sortzeko erabakia hartu du aste honetan Gipuzkoako Foru Aldundiko diputatuen kontseiluak. Mendi publiko zein pribatuen ustiapen eta erabilera antolatzeko eta arautzeko aholkularitza eta kontsultarako organoa izango da, eta b...

Sexualitatea ez da etxeko kontua; gizarte kapitalistaren neurrira eta haren mesedetan sortutako produktu bat da. Sexualitate eredu hegemonikoak gizarte horren oinarrian dauden desberdintasunak iraunarazten ditu, eta bestelako aukerak bazterrean laga; ...

Donostiako Udalak baieztatu du EHU Euskal Herriko Unibertsitateak Ondarreta pasealekuko parkingaren orubea aurten berreskuratuko duela. Hori de- la eta, 241 automobilentzako tokia duen aparkaleku hori itxi egingo dute datozen hilabeteetan. Horrek sortutako arazoak leuntzeko asmotan, gobernu taldeak Igarako aparkalekuaren erregulazioa kentzeko proposamena eramango du uztaileko udalbatzarrera.

Ondarreta pasealekuko aparkalekuak TAO tarifa merkea dauka. Inguruko kaleetan automobila hiru orduz utz daiteke gehienez ere, orotara 3 euro ordainduta; atari zabaleko parking horretan, berriz, 3,80 eurotan bederatzi orduz aparka daiteke. Hori dela eta, Donostiara hondartzara edo lan egitera etorri ohi diren pertsona askok erabiltzen dute. Baita alboan dauden EHUren hiru fakultateetan ikasten duten ikasleek ere.

Jon Albizu Mugikortasun zinegotziaren aholkulari Xabier Vazquezek baieztatu duenez, "datozen hilabeteetan" itxiko dute aparkalekua; egun zehatzik eman ez duten arren, hondartza sasoia bukatu ondoren utziko dio orubeak parkinga izateari. Donostiako Gobernuak 2006. urtean hartu zuen, utzita, Ondarreta pasealekuko orubea; 440.733 euro erabili zituen aparkalekua berritu eta atontzeko.

Aparkalekua ixteak epe luzeko aparkatzeko tokien murriztea ekarriko du Donostiako inguru horretara. Horrelako ezaugarriak dituen eta gertuen dagoen parkinga Igarako industrialdearen sarreran dago. Hain zuzen ere, Gipuzkoako Hitza-ri adierazitakoaren arabera, udal gobernu taldeak parking horretatik OTA kentzea proposatuko dio udalbatzarrari.

Momentuz, inguruetako bizilagunek kezka handirik ez dute agertu aparkalekuaren itxiera dela eta, oro har ez baitago arazorik automobila uzteko tokia aurkitzeko. Inguruko taberna batean lan egiten du Iñigo Aierbek, eta, hark dioenez, "arazoa inguruko herrietatik datozenek izango dute; horiek egun osoan utz zezaketen automobila hemen, lanean ari ziren bitartean".

Astelehen arratsaldean, Garikoitz Ibarbia irurarrak bertan aparkatu zuen automobila, Ondarretako hondartzara joateko. Parkingaren itxieraz galdetuta, adierazi zuen ez zuela horren berririk eta "pena handia" hartu zuela. "Asko erabiltzen dut: udan, hondartzara joateko, eta neguan, kirola egitera etortzen naizelako. Igeriketan ibiltzen naiz eta maiz etortzen naiz". Bestalde, ibilgailua uzteko tankerako tokien falta nabarituko duela dio. "Merkea da eta, honen faltan, toki gutxi izango da automobila merke uzteko. Nik ezagutzen dut Antiguan barrena gune bat, baina hori, batez ere, han bizi direnentzat pentsatuta dago".

EHUren eskubidea

EHUko arduradunek gai honen inguruan ez dute adierazpenik egin nahi izan, baina otsailean esan zuten orubea berreskura-tzeko asmoa zutela, bertan campusaren osagarri izango den eraikin berri bat altxatzeko 2012. urtean.

Eremuaren jabea unibertsitatea da, eta erabilera eskubidea Donostiako Udalari utzia zion bien arteko akordio baten bidez. Gauza bera gertatzen da Igarako sarreran dagoen aparkalekuarekin eta karabanentzat egokitutako Berioko aparkalekuarekin; hirurak, EHUren Ibaetako campusaren inguruan. 2008tik, akordioa sinatu zutenetik, hiriko gobernuak urtero 15.000 euro eman dizkio EHUri, lur eremuen erabilera ordaintzeko. Erakundeen arteko itunak, baina, orubeak erabiltzeko eskubidea berreskuratzeko aukera ematen zion EHUri, horretarako beharra zuen momentuan bertan.

Hasieran hiru parkingak doakoak izan ziren, baina TAO sistemaren zabaltzearekin ordainpekoak izatea erabaki zuten.

Xabier Vazquez mugikortasunerako aholkulariak azaldu duenez, "udalak penaz hartu du unibertsitatearen erabakia". Baina normal-normal hartu beharrekoa dela ere adierazi du.

Ez da erraza ametsen atzetik joatea. Are zailagoa da, ametsa garestia bada eta abiadura bizian badoa. Igor Izagirre (Urretxu, 1982) eta Angel Ruiz (Urretxu, 1985) Espainiako Rally Txapelketan parte hartzen ari dira; utzitako auto batekin eta senitartekoen, lagunen eta herritarren laguntzarekin lortu dute erronkari heltzea. "Gozatzen eta ikasten" ari dira, aukera hori berriz izatea zaila izango dela jakitun.

Biek ere esperientzia dute Euskal Herriko rallyetan. Izagirre 2000. urtean hasi zen, anaiaren kopilotu gisa. Hark uztean, auto bat erosi, eta bera hasi zen gidari. Ruizi eskaini zion kopilotu izateko aukera, eta hark "pozik" eman zion baiezkoa; 2007. urte amaieran hasi ziren elkarrekin. Ford Sierra batekin bi urtez ibili ostean, Citroen Saxo bat erosi zuten. "Oso auto lehiakorra da, txikia eta arina, eta, horrekin, kopa askotan parte har dezakezu", azaldu du Izagirrek. Hala, hurrengo urtean Hankook kopan hasi ziren Euskal Autonomia Erkidegoan.

Izagirre eta Ruizen arabera, baliabide "gutxi" dituzten gazteei "aukera" ematen dien kopa bat da. Parte hartu, eta irabazi egin zuten. EAEko lehen bi sailkatuek final bat jokatu zuten Madrilen, beste autonomia erkidego batzuetako bina sailkaturekin batera, eta Izagirrek eta Ruizek irabazi zuten. Sari gisa, Suzuki markako auto bat utzi diete, aurten Espainiako Rally Txapelketan aritzeko. Suzuki koparen barruan ere, beste hamalau piloturen kontra ariko dira.

Autoa utziko badiete ere, gainerako gastuak haiek ordaindu behar dituzte. "Zalantza izan genuen, saria hartu edo ez, baina, azkenean, jendeak asko lagundu digu, eta aurrera egin dugu", azaldu dute. Elastikoak egiteaz gain, hogei euroren laguntza bonuak ere atera zituzten. Bat erostearen truke, eroslearen izena euren autoaren gainaldean jartzeko aukera eman zuten, eta ia ehun pertsonaren izenak daramatzate lasterketa bakoitzean. Ideia gehiago ere izan dituzte: Egoitz Mujika pilotu urretxuarraren eta bi sukaldariren laguntzaz, paella erraldoiak egiten hasi dira Euskal Herrian egiten diren rallyetan. Ateratzen duten dirua Espainiako txapelketan aritzeak dakartzan gastuak ordaintzeko da. Azken lasterketetan, 60 eta 80 errazio artean banatu dituzte. "Dirua zertarako den ikusita, asko etorri ohi dira paella jatera. Hemengo lasterketetan, laguntza guneak industrialdeetan egon ohi dira, eta, askotan, bazkaria etxetik eraman behar izaten du jendeak. Horrentzako irtenbide bat ere bada", adierazi du Ruizek, esker onez.

"Ez da Espainiako txapelketan ibili nahi dugula, eta diru eske goazela. Parte hartzeko aukera suertatu zaigu, eta guk bakarrik ezin genion erantzun horri", azaldu du Izagirrek. Herriko hainbat tabernariren eta dendariren laguntza ere izan dute. Autoan dituzte haien izenak ere. "Lasterketaz lasterketa goaz. Sarietan irabazitako diruak ere laguntzen digu aurrera egiten". Mekanikari lanak senitartekoek eta lagunek egiten dizkiete. "Profesional bat kontratatzeko aukera aztertu genuen, baina aurrekontu handia zen", dio Izagirrek. Haren anaiak eta kuadrillako lagunek egiten dute lan hori. Izagirrek dioenez, "guztiak mekanikariak dira, eta badakite zertan ari diren. Haientzat ere polita da aukera izatea maila horretan aritzeko".

"Beste mundu bat"

Espainiako txapelketan, lasterketak luzeagoak dira Euskal Herrian egin ohi direnak baino. Hala azaldu du Ruizek: "Euskal Herriko rally oso bat adina luze diren zenbait tarte ditu Espainiako rally bakoitzak. Hemengoetan, gurpil berriekin lauzpabost lasterketa egin ditzakezu. Espainiakoan, lasterketako sei-zortzi gurpil gastatzen ditugu, eta bakoitzak 200 euro balio du". 26.000 euroko auto bat gidatzen dute, "eta argi bakoitzak 1.000 eurotik gora balio du". Zazpi lasterketa dituzte orotara, eta hiru eginak dituzte. Bosgarren doaz, hamabost pilotuko sailkapenean. "Gu hasiberriak gara, eta ez ditugu ezagutzen ibilbideak. Maila honetan urteak daramatzaten pilotuen aurka ari gara", dio Ruizek. Bitxikeria moduan, Santiago Cañizares futboleko atezain ohia eta Oscar Pereiro txirrindulari ohia dituzte aurkarien artean.

Orain "txundituta" daudela dio Izagirrek: "Edozein zalek nahiko lukeen lekuan gaude; oso gustura gaude. Zale gisa ikusita, hauek dira benetako rallyak, eta ez hainbeste Euskal Herrian egiten ditugunak. Euskal Herrian motzagoak dira, eta ez dago bide txarrik. Rally bat berez denaren funtsa apur bat galduta dago". Bertakoen artean, Gabiriakoa aipatu dute biek. "Politenetarikoa da, eta, guretzat, berezia ere bada. Hemen ondoan da, jende ezaguna doa... Baina 18 kilometro dira. Ourensen (Galizia) egin dugun rallyak 220 kilometro zituen".

Azaroan amaituko dute txapelketa, eta, beste jakinarazpenik ezean, autoa itzuli egin beharko dute. "Helburua da podiumera igotzea azken lasterketetako batean", Izagirreren arabera. Azkena Madrilen izango dute, Hanook kopako txapeldun bihurtu ziren ibilbidean. "Urte bukaerarako, esperientzia hartu, eta aurrenekoekin borrokatzeko prest egongo gara", diote. "Hemengo rallyek ez dute abentura ukitu hori; agian, ezagutu egiten ditugulako. Orain gauden txapelketan, abentura bat bestearen atzetik dator". Elkarri begiratu, eta zera dio Ruizek: "Nik harekin fidatu behar dut, eta hark nirekin. Oso esperientzia ona izaten ari da". Izan ere, gozatzen ari dira. "Jende asko ezagutu dugu, eta giro oso ona dago pilotuen artean. Urte hau baliatzea da gure asmoa. Asko gozatzen ari gara, eta, batez ere, asko ikasten. Badakigu urte hau pasatakoan ez garela izango lehen ginen pilotuak".

DONOSTIA. Euskarazko zerbitzua eskaintzen duten enpresen azoka antolatzeko, hitzarmen bat sinatu dute Bai Euskarari Ziurtagiriaren elkarteak eta Gipuzkoako Foru Aldundiak. Azoka aurten egingo dute, azken hiruhilekoan, Donostian. Aldundiak 20.000 euro ...