Saretuz topaketaDonostiaBeste kontsumo eredu baten alde, Saretuz topaketa: Kontsumismoari alternatibak Donostian topaketa egingo dute gaur eta bihar Donostiako San Telmo museoan. Mugarik Gabe, Ekologistak Martxan, Emaus, Setem Hego Haizea, Mugarik Gab...

Martxo bukaeran, Gipuzkoan 45.596 pertsona zeuden langabezian, Espainiako Gobernuaren datuen arabera; otsailean baino 822 pertsona gehiago. Iazko garai berarekin alderatuta ere, gorakada nabaria izan da.

Pertsona gorrentzako hainbat webgune gomendatzen ditu Euskal Gorrak elkarteak:

• www.infoeg.org

• www.zeinu.tv

• www.pertsonagorrennazioartekoeguna.blogspot.com

• www.zeinuhizkuntza.info

Kaleko motor hotsak, norberaren urratsak eta ingurukoen hitzak; gauza guztiek dute soinua entzuteko gaitasuna duenarentzat, eta hots guztiek adierazten diote zerbait. Soinua leku guztietan dago, etengabe, eta kosta egiten da hura gabeko errealitateak ...

2010ean, bi itzultzaile ofizial zeuden Gipuzkoan; guztira, 818 zerbitzu eskaera jaso zituzten, eta horietako 28 ukatu egin behar izan zituzten. Iaz, itzultzaile horietako bat kendu zuten.

Jadanik izena eman daiteke Gainditzen Tolosaldeko gorren elkarteak antolatutako Zeinu Hizkuntzan Egindako Nazioarteko III. Zinema Jaialdian; parte hartzen duten lanen artean, 2012ko Gainditzen sariak emango dituzte azaroaren 10ean. Aurten, film luzeek...

Irailaren 29a Gorren Aldeko Nazioarteko Eguna dela eta, IX. Sentsibilizazio Astea antolatu du Gainditzen elkarteak egun horretarako. Tolosan izango da, eta, besteak beste, keinu hizkuntzan egindako antzezpenak eta abesti emanaldiak antolatu dituzte. A...

San Telmo jaiak

Zumaia

Gaur hasi eta hilaren 22ra bitartean, San Telmo jaiak ospatuko dituzte Zumaian. Gaurtik astelehenera bitartean jaien lehen zatia ospatuko dute, eta bigarren eta azken txanpa, berriz, hurrengo ostiraletik, hilak 20, igandera arte.

Datorren asteburu honi dagokionez, gaur, 18:30ean, herriko hainbat abesbatzak santelmoetako kontzertua eskainiko dute. Gauean, 22:30ean, bertso jaialdia egingo dute, Aita Mari aretoan. Uxue Alberdi, Amets Arzallus, Unai Iturriaga, Sebastian Lizaso, Aitor Sarriegi eta Julio Soto ariko dira kantuan. Jon Maia, berriz, gaiak jartzen. 23:00etan, DJ festa izango da txosnetan.

Jaiei hasiera ofiziala, ordea, bihar emango diote zumaiarrek: 12:00etan, San Telmo ermitaren inguruan txupinazoa egiten dutenean. Jarraian, eta 14:30ean txosna eremuan egingo den herri bazkariarekin aurretik, besteak beste, Musika Eskolako trikitila- riekin jaitsiera eta Oria txarangarekin kalejira izango dira. 22:00etan, txosnetan The Fridays Crew, Kaleko Urdangak eta NPJ taldeek kontzertua eskainiko dute. 22:30ean, Eusebio Gurrutxaga plazan, Bide Batez taldearekin dantzaldia izango da.

Igandean, egun osoan, ekitaldi ugari izango dira. Besteak beste, santelmoetako XIV. Scalextric txapelketa eta Haurren Danborrada. 22:30ean, Danborrada Berezia egingo dute, eta ordu berean, txosnetan, Ai Ene taldearekin erromeria izango da. Gauerdian, berriz, Bixente Egaña Antia arrantzale ohiak bandera igoko du kofradian. Eusebio Gurrutxaga plazan, aldiz, Kupela taldearen erromeria izango da.

Astelehenean, San Telmo egunez, San Telmo ermitara tradiziozko prozesioa egingo dute, 10:15ean. Han, meza nagusia ospatuko dute. Eguerdian zein arratsaldean, Incansables txaranga herriko kaleetan zehar ibiliko da, eta Gorritiren saioa ere izango da, haurrentzat. 18:30ean, Urrezko Aizkolarien 2012ko Eusko Label Txapelketa jokatuko da, Eusebio Gurrutxaga plazan. 22:30ean Obaneuke taldearen emanaldiak itxiko du, hurrengo ostiralera arte, Zumaiako San Telmo jaien lehen txanpa.

Barrez, "Altza" erantzun du Juantxo Kokak (Altza, Donostia, 1973) jaioterriaz galdetu zaionean. Han hasi zen pilotan; "frontoia besterik ez zegoen kaskoan denbora-pasarako". Kointzidentziak eta ezusteak baliatuta, primerako kirol ibilbidea egin du aurrelariak; lehen mailako lehiaketa utzia izan arren, ezin utzi "aldageletako giroa", eta erakustaldi partidak jokatzen jarraitzen du.

Altzako kaskokoa da Koka. Frontoian biltzen ziren haurrak. "Denok pilotan aritzen ginen, besterik ez zegoen-eta". 8 urte zituela hasi zen esku-huska jokatzen: "Garai horretan, teniseko pilota erabiltzen nuen; inguruan, Arraras izeneko gizon bat zebilen. Gu ikusita, galdetu zigun ea jokatu nahi genuen, eta... gaur arte".

Ametsetako partidaz galdetuta, pena bat gelditu zaiola dio. "Ni Retegiren azkeneko urteetan ere aritu nintzen, eta penatu egiten nau haren aurka edo harekin jokatu ez izanak, nahiz eta harekin ezin izango nukeen, biak aurrelariak baikara". Hala eta guztiz ere, atzean ere ondo moldatzen da Altzakoa. "18 urte bete arte, atzelaria izan naiz; baina, kointzidentzia bategatik, aurrean hasi nintzen". Elgetako Txapelketan oso ondo aritu eta gero, Gorostiza aurrelaria ordezkatzeko deitu zioten behin, eta, ordutik, aurrean jardun izan du.

Eibarren jokatu zuen lehen partida profesional gisa. Besteak beste, oso urduri zegoela gogoratzen du. 1993. urtea zen, eta urte bakarra zeraman afizionatuetan. "Ezustekoa izan zen enpresek proposatzea, baina, negoziatu ondoren, aurrera egin nuen". Kokak Aldazabal II.a izan zuen bidelagun Lejardiren eta Azkarateren aurkako norgehiagokan. "Oso egun polita izan zen, lagunak eta familia elkartu ginelako Eibarren". Hain zuzen ere, haren zaleek lagunartea ere osatu zuten Gaiztarroko Zumardi tabernan. "Urtean behin afaria egiten dugu oraindik ere".

Kokaren kirol ibilbideko beste mugarri bat 1997. urtea izan zen: Mikel Goñiri irabazi zion Bigarren Mailako buruz buruko txapela. Bitxia izan zen, Koka enpresa handietatik kanpo gelditu zelako 1995ean. "1997an, berriz, Besagainekooi txapelketa horretan parte hartzen utzi ziguten, pentsatuta ez ginela izango ezer egiteko kapaz; baina nik irabazi nuen txapela, eta, enpresa txiki batean nengoenez, nahiko sonatua izan zen".

Finalera iritsita, baina oraindik jokatu gabe, Kokak sinatua zuen kontratua Asegarcerekin. Horrek lasai aritzeko modua eman zion. 10-0 galtzen hasi zen, baina, buelta eman, eta 10-15era iritsi zen markagailua. 20-22koarekin amaitu zen, eta Bigarren Mailako buruz buruko txapela lortu zuen. Donostiako Atano III.ean jende asko bildu zen Kokaren alde. "Ni ahulena nintzen, txarrena, eta horrek gipuzkoarren babesa eman zidan".

Baina Kokak bere ibilbide osotik gogoan gehien duen partida 2003an jokatu zuen; hain zuzen ere, Lehen Mailako Binakako Txapelketako txapela Belokiri eta biei eman ziena. Oso partida polita izan zela dio, "baina, finala 22-15 irabazita, jendeak ez zuen gogortzat jo; ez, behintzat, Goñiren aurkakoa bezainbeste". Hala ere, hori da haren partida kutuna.

Igandean jokatu behar zuten Olaizola II.aren eta Pascualen aurkako finala. Larunbatean, baina, Belokik luzapena eskatu behar izan zuen, gastroenteritisak jota. "Ia-ia ez ziguten eman, baina, azkenean, astebete geroago jokatzea izan genuen", gogorarazi du. Bestela ere berezia izan zen txapelketa Kokarentzat; izan ere, ordezko gisa hasi zuen. "Berasaluze VIII.a lesionatu egin zen, eta haren ordez jokatu nuen finalerdia. Garai horretan, ordezko gisa bi partida jokatzen zituenak jarraitzen zuen txapelketan". Txapela eskuratuta, bikotekideek batera ospatu zuten garaipena. "Petritegi sagardotegian egin genuen... Argazkiak nafarrekin eta gipuzkoarrekin; oso ona izan zen".

Bilboko frontoi berrian egon gabea

Enpresa handietan egindako ibilbidea 2009an bukatu zuen Kokak; ez berak erabakita, Asegarcek erabakita baizik. Kontratua bukatzen ari zitzaiola, ez berritzeko deliberoak ezustean harrapatu zuen Altzakoa. "Ez nuen espero; hilabete neraman lau t'erdiko txapelketa prestatzen haiekin; eta, 36 urte nituen arren, berritzea espero nuen".

Garfe enpresarekin sinatu zuen orduan; bada alderik enpresen artean. "Batez ere, enpresarekiko konpromisoa; oso ezberdina zen egunero Tolosara edo Gasteizera entrenatzera joatea. Orain, goizez lanera joatearekin ordezkatu dut". Izan ere, Kokak ez dio behin ere utzi argiketari izateari. "Baina lehen pilota zen nire lan printzipala, eta lana arratsaldez egiten nuen".

Egunero entrenatzera joatearena ez ezik, aldageletako giroaren falta ere sumatzen du. "Garrantzitsua zen, eta barre asko egiten genuen; oso giro ona zegoen aldageletan". Hala ere, Garfen jokatzen dituen partidak ere gustuko ditu. "Oso zaila da bat-batean uztea 30 urtean egin duzuna, eta Garfek jarraitzeko aukera eman zidan. Tomasek [Garrido] esan zidan haiekin joateko, eta nik ez nuen birritan pentsatu".

Pilota enpresa handi edo txiki batean aritzea oso ezberdina da. "Prestaketa oso bestelakoa da: astean pare bat egunetan besterik ez. Egun batean korrika egitera, bestean frontoian, eta kito". Partidetako giroa ere ezberdina da. "Erakustaldi partidak dira, eta, partida politak izan arren, irabazteak ez du garrantzi handirik; ez dago lehiaketaren presiorik-eta. Artekaririk ere ez dago". Horrelakoetan, ikusleek ez dute sarrerarik ordaintzen.

Egun, goizean goiz jaiki, haurrak eskolara eraman, eta argiketari lana egitera joaten da. Astean behin edo birritan, eguerdiak baliatzen ditu urtean jokatzen dituen 30 partidetarako entrenatzeko. Kirol lehiaketen zalea da oraindik, eta gertuko frontoietara joaten da partidak ikustera. "Bilbokoa, esaterako, ez dut ezagutzen; ni Tolosara eta Iruñera joaten naiz partidak ikustera". Harreman estua du Mendizabalekin eta beste pilotari batzuekin, eta, hasi zenetik pilota asko aldatu bada ere, gustuko ditu egun punta-puntan dabiltzan pilotariak ere; Olaizola II.a eta Irujo, adibidez. "Titin III.a ere ikaragarri gustuko daukat. Borrokalaria da oso, partida guztietan".

Aste Santuan Donostiako turismo bulegoak bisitatu dituzten turisten kopuruak gora egin duelako, eta datuak "positiboak" direla iritzita, pozik azaldu dira asteon Donostiako turismo arduradunak. Manu Narvaez Donostia Turismoko zuzendariaren arabera, Donostiako turismo bulegoek %2,5 bisitari gehiago izan dituzte aurtengo Aste Santuan iaz baino —martxoaren 31tik apirilaren 9ra—, nahiz eta "eguraldi txarra" izan. Orotara, 11.175 bisitari. Horietatik %27 nazioartetik iritsitako bisitariak izan dira, eta bereziki azpimarratu dute Argentinatik eta Txinatik ailegatutako turisten kopurua; hurrenez hurren, zifra orokorraren %5 eta %3,8.

Josu Ruiz Donostiako Udaleko Kirol eta Garapen Ekonomikorako zinegotziaren arabera, "ez da izan suziriak botatzeko moduko Aste Santua", baina azpimarratu du eguraldi txarra izan arren aurreikusitako datuak betetzea lortu dutela. Eguraldiak terrazak dituzten lokalei "kalte" egin diela eta, aldiz, Eureka Zientzia Museoak eta Aquariumak "inoiz baino datu hobeak" lortu dituztela nabarmendu du.

Hain justu, Donostiako Aquariumak, prentsa ohar bidez, Aste Santuan izandako bisitari kopuruaren berri eman du. Ostegun santu egunetik pazko astelehenera arteko bisitarien kopuruak gora egin du. Bost egun horietan 17.601 bisitari izan dituzte, iaz baino %5,6 gehiago. Era berean, museoa berritu zutenetik izandako daturik onena ere badela azpimarratu dute. Bisitari gehien ostegunean jaso zuten: 5.082 bisitari. Gutxien, berriz, astelehenean: 2.213. Aquariumeko arduradunen arabera, datu horiek "oso positiboak" dira, eta, haien arabera, euriari zein museoak eskaintzen dituen berritasunei esker lortu dira "emaitza bikain" horiek.

Hondarribian ere, gustura

Hondarribia da Gipuzkoan turista asko biltzen dituen beste herrietako bat, eta bertako udalak ere Aste Santuko turismo datuei buruzko balantze positiboa egin du: "Hondarribia jendez beteta egon da Aste Santuan, nahiz eta eguraldiak ez duen lagundu". Udalaren datuen arabera, iragan ostegunetik astelehenera bitartean 17.715 bisitari igaro dira Hondarribiko bi turismo bulegoetatik. Martxoaren 30etik pazko astelehenera arteko datuak kontuan hartuta, berriz, 23.320 bisitari izan dira herriko turismo bulegoetan. Beraz, iazkoekin alderatuta, datuak "bikoiztu" egin direla azpimarratu dute. Bisita gidatuetan ere antzeman dute gorakada. Aurten 105 egin dituzte, eta 44 iaz. Hondarribiko hotelek %75eko betetze kopurua izan dutela jakinarazi du udalak.

Irungo Oiasso Museo Erromatarrak ere "inoizko daturik onenak" izan ditu Aste Santuan. Irungo Udalak jakinarazi duenez, 957 pertsonak bisitatu dute museoa; 2011ko egun berberetan baino bost aldiz gehiago.

Gipuzkoa barrualdeko hainbat eskualde eta herritan, ordea, turistak urrundu egin ditu eguraldiak. Seguran, esate baterako, ostegun eta ostiral santu egunetako prozesioak elizaren barruan egin behar izan zituzten, eta horrek ez zuen askorik lagundu bisitariak erakartzeko orduan. Barnealdeko hainbat landetxetan bertan behera ere utzi dituzte hainbat erreserba, baita kanpoan egitekoak ziren zenbait irteera ere.