Sailkatugabeak

“Jendea oso hurbilekoa eta irekia da”

Erronka proiektua Felix Baltistan fundazioaren "beste urrats bat" da Alberto Iñurrategirentzat (Aretxabaleta, 1968). Duela hamalau urte fundazio forma eman zioten "kontzientzian" zeramaten "ardura bati". Harrezkero, bide horretan dabiltza lanean.

Noiz izan zara Hushen azkenekoz?

Zorionez, azken bi urteetan nire mendiko jarduerak Pakistanen izan dira, espedizioak behintzat, eta aprobetxatu dut bai 2013an eta bai 2014an Matxulutik pasatu, jendea agurtu eta martxan ditugun proiektuen berri izateko.

Nola aurkitu dituzu?

Nahiz eta urte batzuk egin ditugun lanean, oraindik ere asko dago egiteko. Hemendik izan genezakeen pertzepzioa kontu txiki batzuetan aldatu da onerako, baina oro har inguruak antzera jarraitzen du. Oso inguru pobrea da, nekazaritzan oinarritutakoa; gabezia ikaragarriak dituen eskualdea da.

Fundazioaren lanak, ordea, balio izan du egoera aldatzeko.

Fundazioak lan ugari egin ditu, batzuetan asmatu du, besteetan ez hainbeste; kale ere egin dugu. Gure tamainako fundazio batek egin dezakeena, nahiz eta polita eta garrantzitsua izan, ez dakit bizimodua aldatzeko adinakoa izango den. Gure asmoa hori da: bizitza duin bat izateko baldintzetara iristeko gaitasuna lortzen laguntzea, baina oraindik bide luzea daukagu egiteko.

Nolakoak dira Hushe bailarako herritarrak?

Denetik dago, baina bizi izan dudana da jendea oso irekia eta hurbilekoa dela. Espezialistak dira jendearen barrenera iristen. Pertzepzio hori ez dut adibidez Nepalen edo Tibeten izan. Pakistanen esan dezaket hasieratik beste kontaktu bat izan dudala jendearekin.

Pakistango Gobernuaren aldetik badago interesa bailara horrekiko?

Hiriburutik oso urrun dagoen eskualdea da. Garai batean Kaxmir izandako lurraldean kokatua dago, eta Pakistanek kontrolatua dagoen lurralde zatia izan arren, oraindik Indiarekin disputan dagoen kontu bat da. Hortaz, pentsatzen dut gobernuak ez duela interes berezirik eskualde horretan inbertsio handirik egiteko. Oraindik ere bere ardurarik handiena kontu militarra da, lurralde zati hori bere egitea. Nahikoa du bertako biztanleria adostasun baten barruan izatearekin.

Aurrera begira, zein litzateke fundazioaren erronka?

Polita litzateke esku artean ditugun bi proiekturik sendoenak oinarri on batean egonkortu, horiek aurrera eraman eta garapen sendoa izatea. Hezkuntzaren eta emakumearen gaineko proiektuez ari naiz; izan ere, horiek dira momentu honetan fundazioaren zutabe garrantzitsuenak.

Eta maila pertsonalean? Baduzu espediziorik buruan?

Buruan beti izaten ditugu espedizioak, baina gero esku artera ekarri behar dira. Horretan ari gara; ea udazkenerako zerbaiti forma ematen diogun eta burutik eskura ekartzen dugun.

“Korrika da euskararen manifestazio handiena”

Sanferminekin antzekotasun bat ikusten dio Korrikari Xabier Artola Malangrek (Donostia, 1976), Korrikaren Gipuzkoako arduradunak. Gaixoa ni kantatu eta biharamunean, "egun bat gutxiago hurrengo sanferminetarako" idazten dute zenbait egunkarik, eta eur...

Aztarnetatik egiara

Hiru ardatz izango ditu Villabonako Memoriaren Asteak: egiaren kontzeptuan sakondu nahi dute, belaunaldien arteko transmisioa bermatu, eta isiltasuna apurtzeko espazio bat landu. Horretarako, hainbat hitzaldi, liburu aurkezpen eta tailer prestatu dituzte hilaren 24tik 31ra.

Zehazki, egia ezagutzeko nazioarteko egunean hasiko dute astea, Esti Amenabarroren liburu aurkezpenarekin. Egileak "egiaren beste zati bat" jarri nahi du mahai gainean Frankismoaren aztarnak arakatzen II: egiaren minak liburuaren bidez, "orain arte kontatu ez den historia bat".

Aritza kultur elkarteak, Villabonako Udalaren eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren laguntzarekin, lau urte daramatza Espainiako gerraren eta lehen frankismoaren ondorengo gertakariak ikertzen. Azken lau urteetan garatu den ikerketa lana ikusgarri egiteko antolatu dute astea, baita historiak ahaztera kondenatu dituen herritarrak omentzeko ere.

Asteartea, 24

Subijana etxean, 19:00etan. Frankismoaren aztarnak arakatzen II: egiaren minak liburuaren aurkezpena. Parte hartzaileak: Carlos Martin, Esti Amenabarro eta Paco Etxeberria.

Asteazkena, 25

Subijana etxean, 19:00etan. Frankismoaren aztarnak arakatzen: erbestea, Josu Txuekarekin.

Osteguna, 26

Subijana etxean, 19:00etan. Frankismoa eta emakumeak, zigor bikoitza, Lourdes Herrastirekin.

Ostirala, 27

Udal areto nagusian, 11:00etan. Amasavillabonaoroitzen.net webgunea aurkezteko ekitaldia.

Astelehen eta asteartea, 30-31

Subijana etxean, 18:00etatik 20:00etara. Isiltasuna: traumaren sintomak topaketak, Goyo Armañanzasekin. Aldez aurretik izena eman behar da. www.villabona.eu webgunearen bidez edo inskripzio orria udalera eramanda egin daiteke.

22.431

Iaz Gida baimeneko puntuak galdu zituztenakIaz izandako zirkulazio arau-hausteengatik 22.431 gipuzkoarrek galdu zituzten gida baimeneko puntuak; guztira, 67.000 puntu gutxiago. Dena den, datuak ez dira hain txarrak. Gipuzkoako Trafiko Agintaritzak jak...

Murugarrenen ahotsetik

"Ikusteko dago" Txuma Murugarrenek zer-nolako errepertorioa eramango duen Zarautzera. Hala iragartzen du Garoa liburu dendak, Paperezko Kontzertuak saioaren antolatzaileak: "Berarekin ezin da inoiz jakin Nick Caveren bertsioak joko ote dituen ala bere...

Zortzi mila pauso bizimodua iraultzeko

Aldaketaren adibide da Marzia. Herriko eskolan ikasi zuen, eta, Batxilergoaren ondoren, kanpora joan zen, unibertsitatera. Irakaskuntza egin zuen, eta, herrira bueltan, andereño aritu zen lanean. Eskolako zuzendaria da egun. 20-22 urterekin ezkondu zen, eta ama da. "Neska askok ikasi nahi izatea ekartzen ari dira halako kasuak, kanpora joan nahi izatea, familiek emakumeez duten pertzepzioa aldatzen hastea, eta hezkuntzaren balioaz zuten pentsamendua aldatzen hastea". Jose Manuel Ruiz Felix Baltistan fundazioko lehendakariak dioenez, "iraultza txiki bat" hasi da.

Pakistanen menpeko Kaxmirren ari da fundazioa duela hamar urtetik baino gehiagotik, Baltistan eskualdean, Hushe bailaran. 14.000 lagun bizi dira han. Askotariko proiektuak jarri dituzte martxan; oraingoan, ehun neskato eskolatzen eta bi hezitzaile trebatzen lagundu nahi dute. Mondragon Unibertsitatearekin batera, Erronka proiektua abiatu dute horretarako: Instagram sare sozialean unibertsitatearen irudia duten argazkiak jartzea proposatu dute, #erronkaprest traola erabiliz. Helburua 8.035 argazki lortzea da, Pakistango Gasherbrum II mendiak metrotan duen altuera, zehazki. Handik jaisten ari zela hil zen Felix Iñurrategi mendizalea, 2000. urtean, eta hari keinu egingo diote horrela.

Urratsez urrats egingo dute igoera. Zortzi herri daude Hushe bailaran, eta bakoitzak kanpamentu bat irudikatzen du; hegoaldetik iparraldera. Fundazioa eskola bana laguntzen ari da Saling, Matxulu, Thalis, Baley Gone, Marzi Gone, Khane, Kande eta Hushe herrietan. 1.000 argazki biltzen dituztenean, beheko kanpamentura iritsiko dira, eta unibertsitateak lehen hamabi bekak emango ditu; horrela, mila argazkitik behin, ekarpena egingo du unibertsitateak. Gailurrera iristean emango ditu azken hamasei bekak, eta baita hezitzaileak trebatzeko bi bekak ere.

Neskatoen eskolatzea "arazo oso handia" zela atzeman zuten duela zortzi bat urte. "Oro har, Pakistanen legalki zehazten da emakumeen eta gizonen arteko eskubide berdintasuna, baina ohituren, tradizioaren eta erlijioaren ondorioz, semeak bakarrik joaten dira eskolara". Ruizek dioenez, gainera, familiek ordaindu egin behar dute hezkuntzagatik, eta kostu handia dakar horrek, sei-zortzi seme-alaba dituzten familiak baitira.

Neskak eskolara ez joateak analfabetismo handia ekarri du: duela hamar urte, fundazio lanean hasi zenean, emakumeen artean analfabetismo indizea %80 ingurukoa zen. "Inork ez zuen ikasten". 5 urterekin, neskatoak anai-arreba txikiak zaintzeaz arduratzen ziren: kalera joaten ziren haiekin, ibaira, baratzera... Etxeko animalia txikiak ere zaintzen zituzten. Urte batzuetara, amarekin lan egitera joaten hasten ziren: mendira, ereitera, negurako egurra biltzera... "Normalean, 13 urterekin edo, hilekoa izan eta gutxira, ezkondu egiten zituzten".

Aldaketa nabaria da. "Iaz, esaterako, babesten ari garen zortzi eskoletan neska gehiago zeuden mutilak baino; erabat ezohikoa da hori". Eskolatzea ez ezik, ikasten jarrai dezaten ere lortu nahi du fundazioak; lehen hezkuntzatik bigarrenera igarotzea, eta gutxienez unibertsitateko lehen mailako ikasketak egitea. "Familiak eurak balioen eskala aldatzen hasi dira emakumeen rolaren gainean, ez bakarrik etxean, baita kanpoan ere. Neska bat 20-22 urterekin itzultzen da etxera, ikasketak eginda, eta irakasle gisa lanean hasten da. Familiarentzat oso soldata garrantzitsua du, emakumea diru iturri izaten hasten da, eta etxean esaten diote ez arduratzeko etxeko beste ezerez".

Eskoletan ez dute urik, ez argirik. Askotan ezta mahai eta aulkirik ere. Bi eskoletan komunak egin ditu fundazioak, eta gainerako seietan egiteko asmoa ere badu. Eskola kanpoan egingo dituzte. "Oso sartuta daukate emakumeekiko errespetua, eta, ikasleen artean, 10-12 urte dituztenean, arazoak hasten dira". Ruizek dioenez, orain eginbeharrak landan egiten dituzte, eskolatik gertu, eta arazoa izaten da haur batzuk, mutilak gehienetan, neskei begiratzera joaten direla, edo ukitzen saiatzen direla. "Hori izaten da neskak eskolatik ateratzeko arrazoietako bat". Hori saihesteko, komunak aparte egiten ari dira, bata bestetik 50 metrora, neskenak eta mutilenak bereizita.

Eskolak laguntzeaz gain, eredu pedagogikoa aldatzen ere ahalegintzen ari dira, Montessori metodoan oinarrituta. Emaitzak lortu eta gazteek ikasketak ez uztea lortu nahi dute. Metodo hori Maria Montessori italiarrak garatu zuen, XIX. mende bukaeran; haurraren garapena du ardatz.

Hizkuntzari dagokionez, baltiera da haiena. "80.000 baltiar inguru dira, 170 milioiko herrialde batean". Inork ez daki baltieraz idazten. Gizonezkoek urdua ere ikasi dute, ingurukoekin komunikatu ahal izateko —batzuek idazten ere bai—. Emakumeek, ordea, ez dakite hitz egiten, ezta idazten ere. Ingelesa ere gizonen artean entzunagoa da. "Haran guztian ingelesez zerbait dakiten emakumeak bi eskuetako behatzekin zenba ditzakegu". Gizonek, berriz, udan garraiolari edo gida gisa lan egiten dute Karakorumera doazen espedizioetan. Atzerritik datorren jendearekin izandako harremanagatik, badakite apur bat, elkarrizketa bat izateko moduan. "Gainera, ikusi dute gehiago jakinda aukera gehiago dituztela lan egiteko".

Inguru bakartua

Etxeak "oso oinarrizkoak" dira. Bi solairukoak normalean, egurrez eta lasto buztinez eginak. Beheko zatian animaliak izaten dituzte, neguan bereziki. Goian, berriz, familia bizi da. "Familia kontzeptua ez da hemengoaren berdina. Han familia-klan kontzeptua dute. 30-40 lagun bizi daitezke etxe batean".

Kaleko azpiegiturei dagokienez, ez dute errepiderik; "zibilizazioa ez da iritsi". Haran estua da Hushe, eta pareta bertikalak ditu; 5.000-6.000 metroko mendiak inguruan. Mendiko bide bat badute, baina uneoro konpontzen aritu behar dute, luiziak eta abar daudelako. "Zailtasun handia da, inguru bakartua delako". Haran guztirako zentral elektriko txiki moduko bat dute, baina urte erdia baino gehiago argirik gabe egoten dira: "Lur-jausi bat badago, turbina apurtzen da, eta gobernuak hilabeteak ematen ditu konpondu arte, konpontzen badu. Gobernuak ez du han inbertitzeko inolako asmorik. Oso biztanle gutxi dira inguru oso malkartsuan".

Osasun arloan, hobera egin dute uraren kalitateari dagokionez. Orain, bailarako herri guztiek dute ur edangarria; duela hamar urte herrien erdiek ere ez zuten. Gaixotasun ugariren iturri zen, heriotzenak ere bai. Higienearen gainean ere lana egiten ari dira, gaixotasunak kutsatzea saihesteko: eskuak eta hortzak garbitzeaz kontzientziatzen dabiltza, esaterako.

Erditzeekin dituzte arazo nagusienak. "Hilkortasun tasa handia da erditzeetan". Batetik, ospitaletik urrun daudelako, eta, bestetik, erditu aurretik arazo txikiena dagoenean ez dutelako baliabiderik egon daitezkeen arazoak atzemateko. Gertuen dagoen erietxea bost ordura dago autoz. "Konturatzerako, auto bat hartu eta asko bidean hiltzen dira". Halakorik gerta ez dadin, osasun arloko bi gizarte langile hezten hasi dira, haurdunaldian egon daitezkeen arazoak garaiz detektatzeko forma daitezen.

Bakardadearen isla isila

Greziako Merlin Puppet txotxongilo konpainiak gizaki modernoaren bakardadea jorratu du Clown's houses lanean. Hitzik gabeko ikuskizuna da, eta eraikin bat, bost apartamentu eta sei pertsonaia dira protagonista. Bizitza miserablea daramate, eta ez diot...

Irtenbidea irtendako bideari

Gertuago dago “behin betiko irtenbidea”. Urumea ibaia bidetik irteten den bakoitzean kalteak nabariak dira Donostian, Martutene eta Txomin Ene inguruetan. Otsail amaierarekin iritsi zen azken uholdea, baina arazoa aspaldidanik dator. Egoerari soluzioa emateko, uholdeei aurre egiteko lanak hasiko dituzte apirilean Uraren Euskal Agentziak eta Donostiako Udalak. Bi egiteko nagusi izango dira: ibaian dauden oztopo hidraulikoak...

Jazzaz gozatu, big band baten doinuaz

Usurbilgo XI. Soinurbil musika astearen erdigunean, jazz, swing, funk eta musika latinoarekin belarriak gozatu eta gorputza dantzatzeko aukera eskainiko du gaur Reunion Big Band taldeak. Europako hainbat tokitatik etorri eta Musikenen ikasitako hogei ...

Tipi-tapa, tipi-tapa… lanean

Abenduaren hasieran egin zuten Gipuzkoako eskualdeetako koordinatzaileek Korrika antolatzeko lehen bilera. Ordutik, hasieran lasaiago, eta, Urepeleko (Nafarroa Beherea) irteeraren eguna gerturatu ahala, gero eta lanpetuago eta urduriago, ez dute atsedenik izan. Donostiako AEKren egoitzan elkartu ditu Gipuzkoako Hitza-k koordinatzaileetako lau: Bidasoko Mattin Sorzabalbere, Lasarte-Oria eta Usurbilgo Nerea Arteaga, Hernani aldeko Aize Otaño eta Urola Garaiko Aitor Gordo.

Korrikako materialez beteta dago egoitza: petoak, pankartak, lekuko aldaketa markatzen duten kartelak... Eta jendea joan-etorrian. Astebete besterik ez baita falta egun handirako. Astebete besterik ez, Urepelen lekukoa eskuz esku aldatzen hasi eta 11 egunen buruan Bilbora iristeko.

"Hau eromena da" esanez sartu da Mattin Sorzabalbere (Irun, 1962) gelara. Zazpigarren Korrikarekin hasi zen antolaketa lanetan, 1991n, eta "pare bat kenduta" guztietan aritu da Bidasoko koordinatzaile moduan. Musikaria da Sorzabalbere, eta aurten Korrikako abestiarekin ere aritu da lanean. "Martxoan-edo hasi ginen, eta uda igaro arte aritu gara horretan. Beraz, pilak jarrita gabiltza aspalditik".

"Normalean, ibilbidea zehaztea izaten da lehen egitekoa. Ekainerako eskatu ziguten hori egiteko", azaldu du Nerea Arteagak (Lasarte-Oria, 1989). Korrikak zein ibilbide egingo duen, eskualdera nondik sartu eta nondik aterako den zehaztuta etortzen zaie jada. "Herri barruan nondik zehar ibiliko den erabakitzen dugu guk; auzo batzuk sartu eta besteak kanpo uztea gure erabakia da", azaldu du Arteagak. "Halere, guk Lasarte eta Usurbilen ezin dugu aldaketa handirik egin; ia beti bide bera egiten du Korrikak".

Eskualdeetako koordinatzaile guztiak ez daude egoera berean. Nerea Arteaga eta Aize Otaño (Donostia, 1988), esaterako, AEK-ko irakasle ere badira, eta ikasle taldeak dituzte. Hala, euskaltegiko beste irakasleak ere laguntzaile dituzte Korrika antolatzeko garaian. Aitor Gordok (Legazpi, 1986), ordea, ez du ez ikaslerik, ez eta irakasle laguntzailerik ere. "Legazpi, Urretxu eta Zumarraga koordinatzen ditut nik, eta horietan ez dago euskaltegirik; beraz, nahiko bakarrik lan egin behar dut". Sorzabalberek ez dauka ikasle talderik, eta Hondarribian ez, baina Irunen badago euskaltegia. Hala, Hondarribian zortzi bat laguneko herri batzordea du Korrika antolatzeko garaian laguntzaile, eta Irunen euskaltegiko irakasleek laguntzen dute.

Egunak, motz

Baina lana pilatu egiten da. Ibilbidea zehaztu, herri batzordeetarako deialdia egin, herriko eragileekin kultur ekitaldiak antolatu, Korrika Txikiak prestatu, Korrika igarotzen den egunerako jaia prestatu, ibilbidea taxutu... Hamaika egiteko, eta eguna, motz. "Egitaraua itxi, eragile batekin edo bestearekin bilera egin, kilometroak saldu... Eta, horrez gain, eskolak ditugu. Egunak 24 ordu ditu, eta batzuetan orduek ez dute ematen, eguneroko lanari ere erantzun egin behar baitzaio", azaldu du Arteagak.

Izan ere, AEKrentzat lan handia da Korrika antolatzea, baina bitarte horretan eskolak ematen jarraitzen dute, helduak euskalduntzen. "Eta, lehen, ikasleek inplikazio handiagoa zuten, gehiago parte hartzen zuten antolaketan. Garai batean ikasleek beste profil bat zuten, egoera ere bestelakoa zen, eta oso ondo zekiten zer zen Korrika; gaur egun, ikasle askok ez dakite. Ez da erraza garai bateko inplikazioa lortzea", nabarmendu du Sorzabalberek. Gipuzkoaz ari dela azpimarratu du, ordea. Izan ere, Nafarroan eta Iparraldean, ez AEKren egoera eta ez ikasleen konpromisoa ez da berdina, eta, ondorioz, Korrikaren antolaketa bera ere ez.

Kilometroen banaketa

Kilometroak banatu eta saltzea ere koordinatzaileen egitekoen artean sartzen da. "Nik duela bi urteko zerrenda hartu dut, eta horiengana jo dut. Taldeetako bat desagertu da, eta beste batzuek erdibana erosi dute kilometroa. Beraz, orain hutsuneak betetzeko eragileak bilatu behar ditut", azaldu du Otañok, "eta ez da beti erraza, kilometroak 425 euro balio baitu, eta askotan jendeak ezin du diru hori bildu. Orduan, kilometroa bi edo hiruren artean erosten dute".

Sorzabalberek dioenez, eskualde bakoitzak lan egiteko modu bat du, baina gehienetan aurreko Korrikako zerrenda izaten da abiapuntua. Legazpi, Urretxu eta Zumarragan 16 kilometroko ibilbidea taxutu behar izan du Gordok. "Ibilbidea 28 zatitan banatu nuen, 28 eragile lortzeko helburuarekin; baina, azkenean, 23-24 lotu ditut. Ikusi dudana da jendea eta eragileak fidelak direla, eta aurreko edizioan erosi zuenak aurten ere erosi duela".

Gordok eragile berri bat lortu du bere eskualdeko ibilbidea osatzeko; Otañok oraindik zerrenda guztiz itxi gabe dauka; eta Arteagak Lasarte itxita eta Usurbil ia itxita dauzka. Sorzabalbere da salbuespena. "Nik berri pila bat lortu ditut. Martxoaren 21a arrazismoaren kontrako nazioarteko eguna denez, Hamaika Kolore taldekoak etorri zitzaizkidan, eta, haien bidez, Jaurlaritza ere sartu da tartean, eta Jaurlaritzaren hainbat kilometro kudeatu ditut. Bestalde, lasterketa egunez pasatuko denez, aprobetxatu dut ikastetxeetara joateko, eta hor ere sartu zaizkik eragile berriak".

Izan ere, ez da gauza bera Korrika egunez edo gauez pasatzea, edo astegunean edo asteburuan pasatzea. Aurten, hiru egun egingo ditu Korrikak Gipuzkoan: martxoaren 21, 22 eta 23a. Asteburuan egingo du lurraldeko ibilbide osoa, eta, gainera, zubia da. "Nik hasieran pentsatzen nuen hobea zela zubia izatea, baina azkenean ikusi dut ezetz; jende askok esan digu kanpora joango dela", azaldu du Arteagak. Otañok ere ez du abantailatzat ikusten Korrikak zubiarekin bat egitea. "Jendea kale egiten ari da".

Baina aurkiak beti du ifrentzua, eta Sorzabalberek egoerari beste ikuspegi batetik begiratu dio. "Agian ez da kalterako. Nik uste dut, jai izanda, Gipuzkoatik jende asko joango dela Urepelera, eta hori ona da. Korrika lau egunetan ibiliko da Iparraldean, eta jendea hara joatea oso ona da".

Denen gustura ezin

Kilometroak saldu eta eragileen zerrenda osatu ostean, ibilbidea banatu behar da. Kilometroak ez dira beti kilometrora iristen. "Gehienetan metroak izaten dira", azaldu du Otañok. Eta kilometro guztiak ez dira berdinak. Sorzabalbereren arabera, batzuetan tokiak "zozketa bidez" erabakitzen dira; "baina beti ezin da horrela egin, segurtasuna ere zaindu behar da... Gauza asko hartu behar dira kontuan".

"Gu aurten erotu egin gara", aitortu du Arteagak: "Lekukoa Errekalden hartzen dugu guk, eta, zati batzuk autobidetik egiten direnez, hor ezin dituzu jarri ikastetxeak, ez baitira leku egokia umeekin egiteko; udalari ere herri barruko kilometro bat ematen zaio... Eta hor beti gelditzen dira elkarte batzuk kanpoaldeko kilometroak egiten dituztenak, eta beste batzuk pribilegiatuagoak-edo". Noski, denek nahi dituzte herri barrukoak. "Gu saiatu gara aurreko urtekoa begiratu eta, ahal zela, hori orekatzen. Ikusiko dugu nola ateratzen den, ea jendea gustura gelditzen den".

Tokiaz gain, kilometro horiek nola egiten diren ere izaten da kezka eta kexa iturri. "Guri azken urteetan beti tokatu zaigu Korrika berandu iristea gurera, eta eskualdetik garaiz ateratzea. Baina, noski, horrek zer esan nahi du? Abiadura bizian igaro dela. Eta halakoetan jendea kexatzen da". Korrika gauez igarotzen denean gertatzen da hori, eta baita hiriburutik zuzenean etortzen denean ere. Herri txikietan, galdutako denbora hori berreskuratu behar izaten da, eta Korrika korrikago egin.

Ibilbidean gerta daitezkeen gorabeherak ere kezka iturri izaten dira antolatzaileentzat. Hamaika ditu buruan Sorzabalberek. "Zaborrak biltzeko kamioi bat ibilbide erdian gelditu zitzaigun behin, nahita. Eta, noski, Korrika ezin da gelditu. Korrikalariak pasatu ziren albo batetik, baina furgonetak ezin zuen pasatu. Tentsioa handia izaten da; zure ardurapean dagoen zatia igarotzen den arte ez zara lasaitzen".

Koordinatzaileak ados daude horretan. "Guk ez dugu gozatzen Korrika besteek egiten duten bezala. Polita izaten da, jendea ikusten duzu parte hartzen eta animatzen, kaleak beteta eta jai giroa, eta pentsatzen duzu egindako lanak merezi izan duela. Baina nik ez dut korrika egingo Lasarten. Arratian erosi dugu kilometroa barnetegi ibiltaritik, eta hara joango naiz lasai korrika egitera. Eta, noski, Bilbora ere bai", azaldu du Arteagak.

Sorzabalberek ere beste tokietan gozatzen du Korrikaz. "Gure eskualdean dagoenean, tentsio handia izaten da. Badaude momentu onak, baina guk beste era batera bizi dugu, kezkarekin, urduritasunarekin. Batzuetan, eskualdeko azken metroak egiten ditugu, furgonetatik jaitsi eta Korrikari agur esanez. Orduan egiten duzu 'uf', eta lasaitzen zara. Gozatzera beste toki batzuetara joaten gara".

Aldarrikapena eta dirua

Gordok lehen aldiz egin du aurten Korrikaren koordinatzaile lana, eta argi dauka Korrikak zein esanahi duen berarentzat. "Niretzat, batik bat, aldarrikapena da. Euskal Herri euskaldun baten aldeko apustua egin dugu, eta hori aldarrikatzen dugu". Sorzabalberen aburuz, "jai handi bat" da Korrika, "jai erraldoi bat, euskararen inguruan egiten den jai erraldoiena". Baina ezin ahaztu Korrikak dituen beste helburuak. "Guztiok ezagutzen dugu zein den Korrikaren helburua. Ez dakigu noiz arte jarraitu beharko dugun funtzio sozial horren aldeko dirua modu honetan jasoz. Normalagoa litzateke dirua beste era batera jasotzea eta hau soilik jai bat izatea".

Ados dago horretan Arteaga ere: "Polita litzateke egun bat iristea, non Korrika egingo genukeen soilik aldarrikapen edo jai gisa, diruarena alde batera utzita. Ea noiz lortzen dugun".