Mai 30, 20252025-05-30gipuzkoagipuzkoakohitza0

Amildegi bat iraganera

1976ko ekainaren 28an, sei euskal mendizale Vignemale mendira abiatu ziren, espedizio bat egiteko asmoz. 3.000 metrotik gora ditu Vignemalek, eta Espainiaren eta Frantziaren arteko mugan dago. Espedizioan zirela, sokaldi berean zihoazen hiru gipuzkoar zendu ziren: Sebastian Sanchez beasaindarra, Fernando Terradillos ordiziarra eta Jose Luis Orbegozo azpeitiarra. Luizi batek eragin zien erorikoa, eta bertan hil ziren. Ia 50 urte igaro dira...

«Ez gara dantzariak: gu azeriak gara, bihurriak»
Mai 26, 20252025-05-26gipuzkoaOdile Bourguignon Goñi0

«Ez gara dantzariak: gu azeriak gara, bihurriak»

Andoaingo azeri dantzak 50 urte bete ditu, eta 25 urte dira emakumeek lehen aldiz parte hartu zutela. Bi urteurrenak direla eta, erakusketa bat antolatu dute Axeri Dantza elkarteko kideek Andoainen, Bastero kulturgunean; maiatzaren 9an ireki zuten, eta ekainaren 27a bitarte egongo da zabalik. Ianire Huizi (Andoain, 1998) eta Amaia Armendariz (Andoain, 1998) elkarteko kideek esan dute erakusketan jantzi tipikoak, aspaldiko...

Ormaiztegiko ondarea, oreka hauskorrean
Mai 25, 20252025-05-25gipuzkoaLide Egizala Urteaga0

Ormaiztegiko ondarea, oreka hauskorrean

Zubiek, pasalekuek eta iraganbideek muga fisikoak eta sinbolikoak gainditzeko eta leku batetik bestera igarotzeko balio dute. Leku estrategikoak izan dira historian zehar, horietako asko matxinaden eta gerren testigu izan baitira luzaroan. Horren erakusgarri da, esate baterako, Ormaiztegiko zubibidea, Alexander Lavalley ingeniariak diseinatua eta 1864ko abuztuaren 15ean inauguratu zutena. Balio historiko eta kultural handiko eraikuntza da, eta iragan gatazkatsuen aztarnak erakusten ditu. Dena...

«Mikroipuin batek laburbiltzen du bizitzan zer jarrera dudan: ‘Eskerrak ausartu nintzen’»
Mai 24, 20252025-05-24Elkarrizketa, gipuzkoaMiren Mujika Telleria0

«Mikroipuin batek laburbiltzen du bizitzan zer jarrera dudan: ‘Eskerrak ausartu nintzen’»

Usurbilgo Artzabal jatetxean dago Idoia Torregarai (Usurbil, 1974), eta infusio bat eskatu du elkarrizketa hasi aurretik. «Ez duzu kroketarik eskatuko?», galdetu dio kazetariak. Barre egin du orduan Torregaraik. «Eguneko edozein ordutan jan ditzaket, eta oso goxoak egiten dituzte hemen, baina ordu hauetan ez dituzte ematen». Urdaiazpiko eta bakailaozkoen artean, urdaiazpikozkoak ditu maiteen —«galdetzea ere!»—. Sareetan mezu ugari zabaldu izan ditu kroketei...

‘Gu’
Mai 23, 20252025-05-23gipuzkoa, IritziaLeire Narbaiza Arizmendi0

‘Gu’

Ruper, behar zaitut» diodan guztietan, Ordorika beti dago hor kanta batekin, ataka estutik ateratzeko —Zer gara gu? Nor gara gu? Euskotarrak gara gu?…—, eta haren Egin kontu ez ezik, Beti eskamak kentzen ere gogorarazteko.  Gu horrek beti obsesionatu nau pixka bat. «Gu ez gara horrelakoak», «Ez da gure estiloa», «Hori gurea (gutarra) da»… Esaldi horiek guztiok entzun izan ditugu ingurukoen...

Saharar herriaren aldeko hilabetea
Mai 23, 20252025-05-23gipuzkoaLeyre Carrasco0

Saharar herriaren aldeko hilabetea

Maiatza sahararren aldeko hilabetea izan ohi da, eta Tolosaldean hainbat ekintza antolatzen dituzte. Tolosaldea Sahararekin elkarteak 25 urte egin berri ditu, eta, urtero bezala, Maiatza Borrokan sentsibilizazio jardunaldia antolatu du egunotarako. Igandean amaituko da, Bueltaka ekinbidearekin. 1973ko maiatzaren 10ean sortu zuten Fronte Polisarioa, Mendebaldeko Sahararen nazio askapenerako mugimendu politiko eta militarra. Urte bereko maiatzaren 20an izan zen saharar mugimendu militarraren lehen ekintza...

Migratzaileen oztopoak pantailara
Mai 23, 20252025-05-23Asteko Gaiak, gipuzkoaOdile Bourguignon Goñi0

Migratzaileen oztopoak pantailara

Irunen eta Hendaiaren (Lapurdi) arteko Santiago zubia eta Etorbidearen zubia gune gatazkatsuago bilakatu dira 2018tik geroztik; hain zuzen, Frantziak migranteen aurkako polizia kontrol zorrotzagoak ezarri zituenetik muga administratiboan. Helburua da migratzeko ahaleginetan ari diren horiek muga ez zeharkatzea. Ordutik, kezka soziala ere areagotu egin da, eta badira migranteen eskubideen alde ari diren taldeak: besteak beste, Irungo Harrera Sarea. Hango kide Ion Arangurenek esan...

«Muga zeharka daiteke, baina bidaia ez da orduan bukatzen»
Mai 23, 20252025-05-23gipuzkoaOdile Bourguignon Goñi0

«Muga zeharka daiteke, baina bidaia ez da orduan bukatzen»

Sambou Diaby aktorea Iruñean jaio zen (1999), baina urtebetera Zumaiako Oikia auzora joan zen bizitzera, familiarekin batera. Geroztik, hainbat telesail eta filmetan hartu du parte, eta, azken urtean, Euskal Herriko oholtzak zeharkatu ditu Miñan antzezlanarekin. Apirilean, Asier Urbieta zuzendariaren Faisaien irla filma estreinatu zuten, eta, bertan, Sambouk Sambou interpretatu du. Pelikula Irunen eta Hendaiaren (Lapurdi) arteko mugan gertatzen denari buruzkoa da, eta migranteen egoeran jartzen du jopuntua.   [articles:2142125] Nolakoa...

«Jakin nahi dut emakumeek zer garrantzi izan duten Errenteriako festetan XX. eta XXI. mendeetan»
Mai 23, 20252025-05-23gipuzkoaUrko Iridoy Alzelai0

«Jakin nahi dut emakumeek zer garrantzi izan duten Errenteriako festetan XX. eta XXI. mendeetan»

Euskara batuaren sortzaileetako bat izan zen Koldo Mitxelena. Errenterian jaio zen, 1915. urtean, eta garrantzi handiko izen bihurtu da harena. Horren adierazgarri da Koldo Mitxelena beka; Errenteriako Udalak ematen du, bi urtetik behin. Hamazazpigarren aldiz egin dute aurten, eta, aldiro bezala, udalak gai bat jarri die parte hartzaileei: emakumeek herrian izandako parte hartzea. Maialen Jimenez Garaialdek (Errenteria, 2000) irabazi du aurten, Orereta-Errenteriako...

Joan-etorri etiko eta osasuntsua
Mai 23, 20252025-05-23gipuzkoaMaddi Txintxurreta0

Joan-etorri etiko eta osasuntsua

Azokatik sukalderako bidea egitea izaten da ohikoena, baina, sukaldaritza jendea azokara erakartzeko amua izan daitekeela sinistuta, Landaola Gipuzkoako Landa Garapen Elkarteen Federazioak Azokatik mahaira sukaldaritza saioak sortu ditu herrialdeko hainbat udalekin batera. Maiatzaren 16an egin zuten lehenengo saioa, Legazpiko azokan, eta Anne Otegi sukaldariak eta Aitziber Aizpuru nutrizionistak herritarrei erakutsi zieten bertako produktuekin plater bat kozinatzen. Saioa amaitutakoan, egindakoa dastatzeko...