Kultura

Hausnarketaren ondorengoa

Hausnarketaren ondorengoa

Unai Zubeldia
Egun osoko jai arrunt bat ez, aldarrikapen eguna da Jaion. Autogestioak egingo gaitu aske leloa euren eginda, kalera aterako dute Lakaxita Irungo gaztetxearen barruan urteotan gorpuztuz joan den hainbat koloretako mugimendua.

Herriko azken guda dantza

Herriko azken guda dantza

Beñat Alberdi

Ia Gipuzkoa osoa hartuta daukate faxistek. 1936ko iraila da. Herrialdeak Bizkaiarekin daukan mugara mugitu da frontea; mugitu, eta, era berean, gelditu. Errepublikanoek erresistentzia prestatu dute kontrolpean dauzkaten guneetan; tartean, Intxortan. Zazpi hilabete iraun zuen Elgeta ondoko fronteak, eta frankistek atzera egin behar izan zuten behin baino gehiagotan. Horregatik bilakatu zen Intxorta erresistentziaren ikur; are gehiago, urteak igarota, gudarien borroka gogoratzeko frontea antzeztea erabaki zutenetik.

Artista txikiak ereiteko lekua

Artista txikiak ereiteko lekua

Unai Zubeldia

Arantzazuko basilika XX. mendeko monumentu artistiko garrantzitsuenetakoa da". Baina pena bat dauka Juan Biainek, Arantzazu Gaur fundazioko kudeaketa arduradunak: "Gipuzkoarrok ez garela konturatzen horretaz, eta ezezagun samarra dela askorentzat. Bertan eduki arren, herritar askok ez dute ezagutzen oraindik, baina atzerriko gero eta jende gehiago etortzen da gurera". Horren jakitun, Arantzazu Gaur fundazioak eta Jorge Oteiza Fundazio-Museoak Arantzan-Zu? arkitektura lantegia antolatu dute elkarlanean, etxeko txikienen bidez eraikuntzaren errealitatea hobeto barneratzen laguntzeko. 6 eta 11 urte arteko haurrentzat da lantegi eskaintza, "nahiz eta aukera badagoen zaharxeagoren batek ere izena emateko".

Hizkuntza guztien laguna

Hizkuntza guztien laguna

Miriam Luki

Hizkuntzen mapa geopolitikoa irudikatzeko ariketa eginez gero, nabarmen geratuko litzateke nazioartean gailentzen den zenbait hizkuntzaren hedadura. Horiek gailendu ahala, galtzaile aterako lirateke beste hizkuntza batzuk, eta gero eta toki urriagoa izango lukete mapa geopolitiko horretan, galtzeraino ere bai batzuetan. Ludwik Lejzer Zamenhofek (Polonia, 1859-1917) hizkuntzen mendekotasun hori saihesteko sortu zuen esperantoa. Hizkuntza neutral gisa asmatu zuen. "Geurea inposatu ez, eta alderantziz ere gerta ez zedin", azaldu du Aitor Arana esperantistak (Legazpi, 1963).

Gaztetxeak plaza bihurtuta

Gaztetxeak plaza bihurtuta

Beñat Alberdi

Abian da XVI. Plazatik Gaztetxera txapelketa. Atzo egin zuten lehen saioa, Oñatin, eta gaur izango da bigarrena, Zestoan. Ondoren zain izango dituzte Soraluze, Itziar, Eibar eta Deba; Ondarroan (Bizkaia) jokatuko dute finala, maiatzaren 12an. Hamaika bertsolari, hainbat belaunaldi eta beste hainbeste saio bildu ditu txapelketak, hasierako oinarriak ahaztu gabe, hori bai.

Tradizio bihurtu den azoka

Tradizio bihurtu den azoka

Aitziber Arzallus

Aste Santuko jaiegunak eguzkiaren epelaren bila joateko baliatu dituzte batzuek; ezagutzeke zuten hiriren batera bidaiatzeko beste batzuek; edo eskiatzera joateko; edo beste nonbaitera bidaia egiteko. Baina egunotan etxe aldetik ibiltzeko hautua egin dutenak ere badira, ondo pasatzeko inora joan beharrik ez dagoela pentsatuta. Horientzako proposamen ona izan liteke Zarauzko XVIII. Garagardo Azokara joatea. Batek baino gehiagok Aste Santuko tradiziotzat du jada, inola ere galdu ezin den azokatzat.

Berritasunaren laborategia

Berritasunaren laborategia

Unai Zubeldia

Kontzertuak, festak, erakusketak, merkatuak, DJ gauak, proiekzioak eta jendea alaitzen duen ia guztia antolatu eta jasotzen dugu hemen". Horixe da Donostiako Dabadaba aretoaren aurkezpen txartela. "2014ko martxoaren 29a". Sebastian Salaberrik, Dabadabako arduradunetako batek, ondo gogoan dauka lehen eguna. "Alex Lopez Allende eta biok 2013an hasi ginen Donostian lokalen baten bila, eta tribu gisakoa sortu genuen pixkanaka, hainbat lagun elkartuta". Mundaiz kaleko 8. zenbakian lokala hartu, euren kasa berritu, eta "hiriari berritasuna eskaintzeko helburuarekin" ekin zioten bideari.

Soreasu antzokia, sormenaren labea

Soreasu antzokia, sormenaren labea

Ane Olaizola
Aitor Bengoetxeak dioen bezala, "ondare handia" gordetzen dute arte eszenikoek, arlo ugari batzen dituen diziplina delako, besteak beste. Aktoreek, gidoilariek, zuzendariek nahiz soinu eta irudi teknikariek bat egiten dute obraren sormen prozesuan, eta, bide horretan, pixkanaka hazten ari da lantaldeak egonaldi itxiak egiteko joera, guztien artean antzezlana ondu dezaten.