![[Herriz herri] Ordizia. Azoka, herriaren bihotza](https://gipuzkoa.hitza.eus/wp-content/uploads/Ordizia.jpg "Ordizia")
Ariane Vierbücher
Berezko identitatea duen herria da Ordizia, eta, are gehiago, Jose Miguel Santamaria alkatearen hitzetan, ordiziarrek eurek "identitate bereziarekin" bizi duten herria ere bada. Goierrin dago, eta milurtekoaren hiru laurden beteko ditu datorren urtean. Ez da herri gaztea, baina tradizioa eta egunerokotasuna "ondo" uztartzen ikasi du, alkatearen ustez. Azoka da adibiderik esanguratsuena.
Ane Olaizola
Zarauzko Rockumentalak musika eta dokumental zikloaren sortzaile eta antolatzaileetako bat da Iñigo Artetxe (Azpeitia, 1974). Gaur hasiko da zikloa, eta bosna dokumental emanaldi eta kontzertu egingo dituzte Modelo aretoan. 22:00etan hasiko dira saio guztiak, azkena izan ezik. Saioaren iraupena dela eta, 19:00etan hasiko da azkena. Hamalau euroan eros daitezke Toy eta Vulken kontzerturako sarrerak, www.entradium.com webgunean eta Sanz Enea Kultur Etxean. Sei eurokoa da gainontzeko saioetarako prezioa, eta 25 euroan eros daitezke bonuak, rockumentalak@gmail.com helbidera mezu bat idatzita.
![[Museora] Arditurri. Aiako Harriaren altzoan](https://gipuzkoa.hitza.eus/wp-content/uploads/ARDITURRIKO_MEATEGIAK.jpg "ARDITURRIKO MEATEGIAK")
Eider Goenaga Lizaso
Aiako Harria da, Aizkorri-Aratz, Aralar eta Pagoetarekin batera, Gipuzkoako Parketxe Sarea osatzen duten natur parkeetako bat. Mendiaren forma bereziak urrunetik ikusgai eta ezaguterraz egiten du Aiako Harria; baina, batez ere, mendiaren osaera geologikoarengatik da berezia. Euskal Herriko formazio geologiko zaharrenetakoa da —orain 250 milioi urte inguru azaleraturikoa—, eta granitozko bakarra. Mendiaren magalean, Arditurri interpretazio zentroa dago, eta bertan harrera egiten diete iristen diren guztiei. "Interpretazio zentroa natur parkearen barruan dago, eta bertan aurkituko duen guztiari buruzko informazioa ematen diogu bisitariari", azaldu dio Hitza-ri Itsaso Aritzeta Arditurriko koordinatzaileak (Andoain, 1985). Natur parke batek berez duen erakarmenari, Arditurriko meategiek duten interesa eta haiek bisitatzeko aukera gehitu behar zaio; bi arloak lantzen dira interpretazio zentroan.
![[Herriz herri] Oñati. Bere kasa dabilen herria](https://gipuzkoa.hitza.eus/wp-content/uploads/HERRIA_-_OÑATI.jpg "2017-05-30, Oñati. Oñati herria.30-05-2017, Oñati. Oñate puenlo")
Aitor Biain
Entzuteaz "nekatuta" dauden arren, oñatiarrak "bereziak" dira. Hala aitortu du Mikel Biain alkateak (Oñati, 1977). Denak du eragina "berezi" izate horretan, haren ustez: "Historiak, orografiak, kulturak, azpiegiturak, ekonomiak...". Jauntxoen herria urte askoan, konderria gero, 1845 arte ez zen batu Gipuzkoara. "Hori, oraindik, atzo da guretzat". Lurralde historikoaren hego-mendebaldean kokatuta dago, Debagoiena eskualdean. Inguruan, Arrasate, Bergara eta Arabarekin ere egiten du muga, besteak beste.
Unai Zubeldia
Lehia jokorako baino gehiago, jolaserako gogoa daukagu. Saio polit bat egin nahiko genuke, bertsozalea bertsoz asetzeko". "Gozamena" oinarri hartuta aurkeztu zuten Gipuzkoako Herriarteko Txapelketa, urtarrilaren 28an, eta, Unai Mendizabal Karidadeko Bentako taldekideetako batek onartu duenez, "gozatu handia" hartzen ari dira saioz saio. 38 taldek ekin zioten txapelketari, otsailaren 3an, eta Karidadeko Benta (Asteasu eta Zizurkil) eta Am... ona! (Amasa eta Villabona) iritsi dira finalera, bertso eskola bereko kideak denak; Haritz Mujika, Joseba Otaegi eta Unai Mendizabal aritu dira kantuan Karidadeko Bentan, eta Beñat Iguaran, Oihana Iguaran, Amaia Agirre eta Ander Goikoetxea Am... ona! taldean; txandaka, azken horien kasuan. Bihar izango da azken saioa, Azpeitiko Izarraitz pilotalekuan (17:30).
Unai Zubeldia
"Topaleku" izateko sortu zen Euskal Herriko Batukaden Topaketa, 2013an. "Urtean behin ahal bezainbeste batukada elkartzea zen erronka, eta normalean bakoitzak bere kasa egiten dituen lanak gune horretan azaleratzea". Arkaitz Sukuntza donostiarra (1986) buru-belarri murgilduta dabil antolaketa lanetan; hark azaldu du zer bilakaera izan duen topaketak azken urteotan. "Lasarte-Orian sortu zen mugimendua, Dinbi Banda batukada taldearen eskutik, udalaren laguntzarekin". Hiru urtez, bertan egin zuten topaketa. "Baina mugimendua Euskal Herrira zabaltzea interesgarria izan zitekeela pentsatzen hasi ginen".
![[Museora] Ogiaren Txokoa. Ogiari bere tokia](https://gipuzkoa.hitza.eus/wp-content/uploads/Ogiaren_Txokoa.jpg "Ogiaren Txokoa")
Eider Goenaga Lizaso
Ogiak berebiziko garrantzia dauka elikaduran. Etxean egiten zuten ogia garai batean; baina, orain, okindegira joan eta hamaika ogi dauzka aukeran kontsumitzaileak, eta askok ogia nondik datorren eta nola egiten den pentsatu ere egin gabe erosi eta jaten dute.
Kantauri aldeko haritzak ikertzen ditu Arkeolanen dendrokronologia laborategiak. Zuhaitz zaharretatik laginak atera aurrena, eta eraikinen zurajea harekin alderatzen dute, datatzeko. Josue Susperregik (Irun, 1968) ikerketa arkeologiko-historikorako "aukera handiko bidetzat" du dendrokronologia.
Ane Olaizola Elortza
Azken urteetan ugaritu egin da liburuak gune publikoetan "askatzeko" ohitura, norberak irakurri duen liburu hori beste batek ere irakur dezan. Atzerritik datorren joerari jarraituz, Euskal Herrian ere martxan jarri dituzte 'bookcrossing'-a eta antzeko egitasmoak, liburuak liburutegietatik atera eta kalea bera bihur dadin liburutegi.
Unai Zubeldia
"Gorputzarekin eta mugimenduarekin zerikusia daukaten ekintzen bidez, norberaren eta taldearen garapena bultzatzea da gure helburua". Jaiki elkarteko arduraduna da Maier Etxebarria aretxabaletarra, eta ilusioz dago herrian prestatu duten astebeteko dantza egitarauarekin. Jolasaren eta dantzaren inguruan saioak egiten hasi zen "elkarte txiki bat" da Jaiki, 2003an sortutakoa, eta hirugarren urtez antolatu du Aretxabaletako Dantza Astea. "Duela lau urte antolatu genuen lehenengoz, 2013an". Bi urtez geldirik egon zen gero. "Eta, iazko energia eta arrakasta ikusita, urtero egitea erabaki dugu jada".
