Albisteak

“Ghetto” izaerari ihesean

“Ghetto” izaerari ihesean

Unai Zubeldia

Bere horretan jarraitzen du buruko gaixotasunen estigmak". Mikel Tellaetxe 2013tik da Arrasateko Aita Menni ospitaleko zuzendaria, eta eguneroko errealitate izaten du buruko osasuna ardatz duen zentroa. "Jardun hori normala da guretzat, baina desberdina den hori baztertu nahiak edo familian urritasunen bat duen senideren bat izateak sortzen duen lotsa dago estigma horren atzean. Bai, oraindik ere bai". Angelo Hercules Menni Benito Menni apaiz italiarraren eskutik, 1898ko ekainaren 1ean zabaldu zituen ateak Aita Menni zentroak —Santa Ageda osasun etxea izenez ezaguna zen garai batean—, Gesalibar auzoan, eta 120 urte bete berri ditu, beraz. "Garai hartan ekin zioten lanari jarraipena ematen ari gara gu". Aita Menniko arduradunek emandako datuen arabera, Araba, Bizkai eta Gipuzkoan, gaur egun, herritarren %6-8k daukate buruko gaixotasunen bat.

Irtenbide bat bide itxiari

Irtenbide bat bide itxiari

Eider Goenaga Lizaso

Deba eta Mutriku arteko GI-638 errepidean obrak hasiko dituzte laster, eta hainbat hilabetez bidea guztiz itxi beharko dute. Egunean, 6.000 ibilgailu inguru igarotzen dira hortik; ondorioz, jende askori eragingo dio itxierak. Alkolean tunel bat egiteko eta Ipitxarriko bihurgunean mendi zati bat kendu eta galtzada zabaltzeko egingo dituzte lanak. Horrez gain, bi herriak batzeko bidegorri bat egingo dute. Gipuzkoako Foru Aldundiak uste du errepidea bost hilabete egongo dela itxita, baina obrak, bere osotasunean, hamalau hilabete iraungo du. 12 milioi euroko aurrekontua dute lanek.

Lehenengo galbahe serioa

Lehenengo galbahe serioa

Unai Zubeldia 1 Aurreko denboraldiarekin alderatuta, zein aldaketa izan dituzue taldean? 2 Zein helburu dauzkazue denboraldi honetarako? 3 Zein dira faboritoak Euskotren ligan sartzeko? 4 Zerekin geldituko zinateke gustura denboraldi amaieran? Ez da giro izango, ez estropadaren atariko orduetan eta ezta uretan bertan ere. Arraun klubek asteburu honetako palakaden arabera egituratu beharko dute denboraldi guztia,...

Andoni Larrañaga: “Bide tradizionaletik irteteko, asko eragiten diogu buruari”

Andoni Larrañaga: “Bide tradizionaletik irteteko, asko eragiten diogu buruari”

Eider Goenaga Lizaso

Ezkio-Itsasoko Adaki publizitate agentziaren sortzailea eta proiektuen kudeatzailea da Andoni Larrañaga (Antzuola, 1969), Tomas Mendizabalekin batera. Zazpi lagun aritzen dira lanean enpresan, eta Larrañagak garrantzi handia ematen dio taldeari. Ikusmen murriztua dut kanpainarekin SaludFestival publizitate jaialdian jasotako bi sariak talde lanaren emaitza direla dio.

‘Gitarra zahartxo bat’ hartuta, bidaian

‘Gitarra zahartxo bat’ hartuta, bidaian

Miriam Luki

Urretxuko Santa Anastasia jaietan, irailean, bada kantuagatik bereizten den une bat. Igandean, Euskal Jai egunean, Benta Zaharreko Mutiko Alaiak taldea osatzen duten musikariek geldialdia egiten dute, eguerdi partean, Jose Maria Iparragirre koblakaria (Urretxu, 1820-1881) jaio zen etxearen parean —Alde Zaharrean, garai bateko Kale Nagusian eta gaur egungo Iparragirre kalean—. Geldialdia egin, eta jendez inguratuta daudenean, kantuan hasten dira den-denak elkarrekin. Kantuz kantu, momentu batean kale zaharrean barreiatzen dira Iparragirreren Trapu zaharrak abestiaren doinuak. Urretxuarrek orduan bizi izaten dute txinparta baten moduko une berezi hori; neurri batean eurena den ondareaz harro, ahots bakar bat irudikatuz bezala kantatzen dute herriko semearen kantu ezagun hori.

Psilocybe, haria eten ez dadin

Psilocybe, haria eten ez dadin

Olatz Mitxelena

Ez dago edozein elkarteren esku musika alternatiboa programatuz mende laurdena betetzea, eta, horretaz jabetuta, lorpen hori merezi bezala ospatzeko, Hondarribiko Psilocybek egitaraua ondu du udararako. Asteartean aurkeztu zuten programa, Psilocybenean bertan, Txomin Sagarzazu Hondarribiko alkatea bertan zela. Laudorio sorta izan zuen Sagarzazuk Psilocyberentzat, eta, urteurrenean egin antzera, etorkizunean ere lankidetzan aritzeko konpromisoa agertu zien elkarteko kideei.

750ak gogoratzekoak direlako

750ak gogoratzekoak direlako

Eider Goenaga Lizaso

Uztailaren 30ean beteko dira 750 urte Bergarak hiri gutuna jaso zuela, eta dozenaka lagunek ia bi urte daramatzate lanean urteurren horri begira. Ez dira urtero betetzen 750 urte; gogoratu beharreko urteurrena da. "Duela pare bat urte-edo, ideia horrekin etorri zen udaletxera Gotzon Artzelus. Urteurrena gogoratzea proposatu zigun udaletxeko alderdi guztiei. Bere proposamena zen gogoratzea nondik datorren Bergara eta nola sortu zen, baina baita aurrera begiratzea ere, nora goazen eta nora joan nahi dugun aztertzea. Oso ideia ona iruditu zitzaigun denei", azaldu du Maite Agirre Bergarako kultura zinegotziak.

Herriak aukera dezala

Herriak aukera dezala

Beñat Alberdi

Lurrei dagokienez, Antzuola ez da Gipuzkoako herririk handiena. Biztanleak ere 2.000 pasatxo ditu, handienetatik urrun. Baina udalak pauso handia eman du herritarrek erabakietan parte har dezaten. Urtarriletik martxan dute Antzuola Eitten prozesua, Aztiker soziologia ikerguneak dinamizatuta. 2030eko herria diseinatzea da helburua. Makina bat proposamen jaso dituzte jada; triptiko batean bildu dituzte horietatik ehun, eta etxez etxe banatuko dute orain. Boto bidez, herritarrek erabakiko dute nolako Antzuola eraiki nahi duten.

Musikaren etxea tonua galduta

Musikaren etxea tonua galduta

Eider Goenaga Lizaso

Duela 85 urte musika eskola ireki zuten toki berean dago Donostiako Francisco Escudero kontserbatorioa, Easo kalean. Apenas egin den obrarik eraikinean, eta ez ditu betetzen kontserbatorio batek beharko lituzkeen baldintzak; gainera, estilo arrazionalistako eraikina denez, ezin da aldaketarik egin egituran. Horrek bi arazo nagusi eragiten dizkie kontserbatorioko irakasleei eta ikasleei: batetik, eraikinaren kontserbazio arazoak, eta, bestetik, espazio falta. 8 eta 18 urte bitarteko umeek ikasten dute kontserbatorioan; 370 ikasle eta 56 irakasle dira orotara.

‘Urikalduak’ salbatzeko

‘Urikalduak’ salbatzeko

Erik Gartzia Egaña

Jose Maria Zubia Aita Mari marinel zumaiarrak ospe handia izan zuen XIX. mendean, Kantauri itsasoko uretan egin zituen hamaika erreskateengatik. Itsasoan galdutakoak salbatuz hil zen, Donostian haren omenez jarritako plakak gogoratzen duenez: "[...] Urikalduak [naufragoak] salbatu nayaz eman zenduben biziya [...]".