Eider Goenaga Lizaso
Hamabi urtez alzheimerrarekin gaixo izan ostean, duela bi urte hil zitzaion senarra Izaskun Martinez Albenizi; Floren Altunaren bikotekidea, berriz, duela bi urte hasi zen sintomekin, eta orain sei hilabete diagnostikatu zioten gaitza.
Afagi-ren arabera, ondoren azaltzen diren sintomak itxurazko kausa fisikorik gabe jarraian azaltzen badira, medikuarenera jo behar da. Memoria arazoak. Hitzorduak, elkarrizketak, gertaera berriak eta gauzen kokapena gogoratzeko memoria arazoak. Nolabaiteko garrantzia duten ahanzturak, errepikakorrak, eguneroko ekintzak egiteko ahalmena galarazten dutenak. Nahasmena. Ohiko lekuetan nahastea. Eta, adibidez, egoera normal batean gidatzeko arazoak edukitzea. Denboran desorientazioa. Oro...
Olatz Mitxelena
Ez dira betiko garai onenak, horretan zalantzarik ez da. Eta 2017ko datuak dira baieztapenaren erakusgarri. Merkantzien trafikoak %13,9 egin zuen behera iaz, Pasaiako portuan.
Karguan bost urte igaro eta gero, Pasaiako Portu Agintaritzaren buru izateari utzi dio Ricardo Peñak. Eusko Jaurlaritzak Felix Gartziandia Telleria izendatu du bere ordezko, eta egunotan hartuko du kargua, izendapena Espainiako Aldizkari Ofizialean argiratuta. Gartziandia pasaitarra da jaiotzez, eta Sprilurreko zerbitzuen buru izan da orain arte. Pasaiako badiaren biziberritzea zuzentzea helburu zuen Badia Berri elkartearen...
Unai Zubeldia
Kameraren poltsa? Bai. Kamera? Bai. Memoria txartela? Bai. Optika garbitzeko traputxoa? Ez, hori ez digute erosi oraindik"... Lasarte-Oriako Oriarte BHI institutuko DBH 1eko ikasleak grabaketari ekin aurretik egin beharreko ezinbesteko lanean ari dira: grabaketarako materiala errepasatzen, alegia. Tripodea bere lekuan jarrita, kamera prest, modelo lanetan ari den klasekidea zintzo bere lekuan... 08:15 dira, eta ikasleak lanean hastekotan dira. Ikasle bat argazkilari lanetan, bizpahiru kamerari helduta, ondokoa koadernoan dena apuntatzen... Neska-mutikoak talde lanaren eredu dira goizean goizetik.
Eider Goenaga Lizaso
Baliarraingo Lopetedi baserriak magia du. Hamaika aukera ematen dute harrizko horma lodiek, egurrezko habeek, leihoetatik sartzen den argitasunak eta baserri barruko espazio irekiek. XVI. mendeko baserria da. 2005ean, Eusko Jaurlaritzak kultur ondasun izendatu eta monumentu gisa katalogatu zuen. Baserria eskuz aldatu eta berritua zegoen, Agurtzane Garmendia Zubeldia (Anoeta, 1972), kasualitatez-edo, bertara sartu zenean. Bere ametsa betetzeko tokia topatu zuen. Orain, ezkontzak eta enpresa ekitaldiak antolatzen ditu bertan; baita kultur jarduerak ere. Martxoaren 8aren harira, esaterako, Sakatu Power izenburuko jarduera antolatu du, martxoaren 10erako.
Beñat Alberdi
Alderik alde apalak dira nagusi jostundegian, garai batean telaz lepo zeudenak. Egun kutxek hartu diete tokia. Hala ere, apal bakoitzak ezohiko zabalera dauka. Liburu edo apaingarri bilduma andana beharko litzateke betetzeko. "Telen neurrira eginak daude apalak", argitu du Maria Jesus Otaegik. Dendaren egungo jabea eta saltzailea da. "Kartoi batean biribilkatuta izaten genituen telak. Justu-justu sartzen ziren apalean, eta apal bakoitza goraino betetzen genuen". Izan ere, zabalak izateaz gain, altuera ere ez dute makala. Jostundegia, ordea, ez dago apalekin bakarrik betea: mahai luze bat dute erdialdean, bezeroak zerbitzatzeko; esekitokiak daude beste aldean, arropak eskegitzeko; apalak dituzte haien gainean; baita bi sarrera ere: bat arropak probatzeko txokora sartzeko, eta bestea lantokia izan zenera sartzeko. "Garairik onenetan, hamar edo hamabi pertsona ibiliko ginen hemen lanean". Orain biltoki bilakatu dute lantoki izan zena, nahiz eta oraindik lanak bertan egiten dituzten. Otaegik adierazi du dendak lehengo garaiak gogoratzen dituen itxura "klasikoa" mantendu duela. "Orain ere egiten dituzte garai bateko lan asko, baina ez guk egiten genituen moduan".
Asier Zaldua
Iragana eta etorkizuna ehundu zituen Joxean Artze poeta eta musikari usurbildarrak. Txalaparta bezalako instrumentu tradizional bat berreskuratzeaz gain, belaunaldi berriekin lan egin zuen. Urretxu eta Zumarragako Hits&Fits bandako kideekin, adibidez. Mundua gizonarentzat egina da, baina ez gizona munduarentzat ikuskizuna prestatu zuen gazte haiekin. 1994ko abenduaren 13an estreinatu zuten, Donostiako Viktoria Eugenia antzokian. Orain, ikuskizun hartan parte hartu zutenetako batzuek Artze omenduko dute, otsailaren 24an, Beasainen.
"Bertsolaritzaren mugimenduan, helduen bertso eskolek ardatz indartsua osatzen dute berez, baina azken urteotan Tolosaldean ez dute izan indar handirik". Hala azaldu du Unai Mendizabalek, Harituz bertsozale taldeko koordinatzaileak.
