gipuzkoa

Irristaketa, modako kirola

Irristaketa, modako kirola

Ane Olaizola

Goraka doan kirola da irristaketa. Gero eta gehiago dira patinak hartu eta kalera ateratzen direnak, eta azken urteetan ohikoa bilakatu da hainbat herri lasterketatan irristaketa modalitatea txertatzea: San Silvestre lasterketetan, Lilatoian, Behobia-Donostia lasterketan, Azkoitia-Azpeitia maratoi erdian... Irristaketa lasterketak ere antolatu izan dira han-hemenka. Kirola egiteko joera berriaren beste erakusgarri bat da, gainera, irristaketa taldeak sortu direla zenbait herritan, eta horietako adibide bat da Zarautzen osatu berri dutena.

Lanak bukatzean, deskarga

Lanak bukatzean, deskarga

Eider Goenaga Lizaso

Apurka-apurka joan dira eraikitzen GI-632 errepidea; 1990eko hamarkadaren hasieran Beasain-Durango autobidea deitu zutena, eta pixkanaka geldituz, atzeratuz eta, tarteka, indarra hartuz joan dena. Errepidearen zati handiena egina dago, eta gaur egun asko murriztu da Beasaindik Bergarara joateko behar den denbora. Oraindik, baina, errepidearen zati korapilatsuenetako bat, Deskargatik Bergara artekoa, egiteke dago. Joan den asteartean Gipuzkoako Foru Aldundiak iragarri zuen azken zati horren obrari ekiten diola, eta 2019an ipini zuen obrak amaitzeko data.

Errepidea ondo, baina…

E. Goenaga Lizaso

Ia 30 urte pasatuko dira Beasain eta Bergara lotuko dituen errepidea hasi zutenetik bukatu arte. 1992an, Antzizarko lotunea (Beasain) inauguratu zuten, eta handik sei urtera ireki zituzten Ormaiztegirainoko lau kilometroak. Errepidea Zumarraga sarrerara iritsi zen 2005ean, eta, 2012an, Legazpirako bidegurutzera. Azkeneko errepide zatia, Deskargako gainera iristen dena, 2015eko martxoan ireki zuten.

Zirkulazio handiko errepidea da Beasain eta Bergara artekoa. Beñardo Kortabarria Antzuolako alkateak dioenez, egunean 12.000 ibilgailu igarotzen dira Antzuolatik, gehienak ibilgailu astunak. "Guk inoiz ez dugu zalantzan jarri errepide honen beharra. Asko arinduko du hemendik igarotzen den ibilgailu kopurua, eta, irisgarritasunaren aldetik, bi aldeetara abiadura handiko errepideak izango ditugu, eta asko irabaziko dugu. Baita bide zaharretik joaten direnek ere, zirkulazioa asko arinduko baita".

Bide zaharretik joatea jende askoren aukera izan daitekeela uste du Kortabarriak. Izan ere, bere kezketako bat bidesariaren ingurukoa da, errepidea amaitzen denean GI-632 errepideak bidesaria izango baitu. Ez zaio bidezkoa iruditzen antzuolarrek errepide hori ordaindu beharra. "Bai Zumarraga edo Goierri aldera eta bai Bergara-Arrasate aldera lanerako mugitu behar duenak bidesaria ordaintzea ez dut zilegi ikusten. Hemen egin diguten txikizioarekin... Gustatuko litzaidake horren inguruko akordio bat lortuko bagenu".

Urte asko daramatzate Antzuolan errepidea amaitzeko gogoz, eta tartean izan diren gorabeherekin kezkatuta. "Guk bagenekien lur hauek oso ezegonkorrak direla; beraz, orain desio dugun bakarra da behingoz lanak amaitzea, esandako epeak betetzea eta, noski, lur mugimenduei dagokienez, segurtasunez egitea".

Lanek irauten duten 25 hilabeteak igaro bitartean eragozpenak izango direla uste du Kortabarriak. "Ez dakit ondo noraino, biltzekoak gara foru aldundiarekin eta eraikuntza enpresarekin horri buruz hitz egiteko. Baina eragina izango du, noski; kamioien joan-etorria handituko da, baserri batzuen ondotik igarotzen da errepidea eta pista horietan ere igarriko dute...". Eraikuntza lanen berri zehatzagoa jasotzeko zain dago alkatea: "Une bakoitzean zer egingo duten jakin, jendeari behar bezala abisatu eta guk zein neurri hartu behar ditugun garaiz jakiteko".

Kortabarriak Antzuola inguruak urte gutxian izan duen eraldaketa azpimarratu du. "Ingurua txikituta daukagu. Batetik, errepidea egiteko lanak, eta mendi magal berean AHTaren obrak". Inguru horretan txikizio handia egin dutela dio, eta, gainera, tentsio handiko linearen ibilbidea ere bertatik pasatuko dela nabarmendu du. "Sekulakoa da gure mendietan egingo den kaltea".

Herritarrak, zain

Agurtzane Toledo Debatik joaten da egunero Antzuolara, lanera, eta errepidea egitea ona iruditzen zaio. "Izan ere, zirkulazioa izugarria da; zenbat kamioi eta auto ibiltzen diren... Nik pentsatzen dut asko arinduko duela errepide berriak, eta denboran ere irabaziko dugula". Nieves Saralegi, ordea, ez dago ados errepiderako sarrera-irteerekin. "Bat Deskargan eta bestea Bergaran; guretzat ez daude gertu-gertu, behintzat. Gainera, hainbeste lur eta inguru txikitu ondoren, bada ez dakit...". Saralegik ez du egunero erabiltzen errepidea, eta esan du ibiltzen denak seguru eskertuko duela. "Baina gero bidesaria jartzen badute... Ez dakit nik, ez zait oso ondo iruditzen. Deskargan ateratzeko bidesaria ordaindu? Jende asko zaharretik ibiliko dela iruditzen zait". Lanak bukatzeko gogoa du Saralegik, baina zalantzak ditu. "Hor lur asko dago mugitzeko, eta arazoak izan dira dagoeneko; ea zer gertatzen den".

Inguruetan egindako txikizioarekin du kezka Florencia Fernandezek ere, baina zirkulazioa arintzeari begira errepidea ona izango dela uste du. "Hori bai, amai dezatela lehenbailehen, eta ez gaitzatela engaina: errepide honek amaituta behar zuen aspaldi".

Aurrekoen iritzi berekoa da Juanjo Legorburu ere. "Ona bai, ona izango da". Besteek bezala, "baina" bat erantsi dio esaldiari. "Antzuolarrok Deskargaraino edo Bergararaino joan beharko dugu errepidea hartzeko; beraz, hor ikusten diot problematxo bat". Abantaila handiena, bestalde, errepide zaharreko zirkulazioaren arintzea izango dela dio Legorburuk. "Oraintxe nator ni Bergaratik, eta kamioi handi baten atzetik etorri behar izan dut, poliki-poliki. Hor bai, hor irabaziko dugu". Obra hasi zenetik, ordea, urte asko pasatu direla dio, eta "gogoa, obra behingoz amaitzeko gogoa" duela.

Aurten hasi nahi dituzte Renfen Mugi sistema ezartzeko negoziazioak

Aurten hasi nahi dituzte Renfen Mugi sistema ezartzeko negoziazioak

Maite Alustiza

Erakundeen arteko lankidetza "fruituak ematen" ari da. Mugi garraio sistemak "harro sentitzeko moduko datuak" izan zituzten iaz, Gipuzkoan. Marisol Garmendia aldundiko Mugikortasun diputatuak azaldu duenez, 65 milioi bidaia baino gehiago egin ziren tarifa sistema bateratuaren barruan, 2015ean baino %1,5 gehiago eta 2014an baino %4,8 gehiago. Garmendiaren arabera, datuok adierazten dute sistema "egonkortu" egin dela; dena den, sistema hori beste zerbitzu batzuetan integratu nahi dute: "lehentasunen" artean dago Renfe. Diputatuak jakinarazi duenez, Renfeko arduradunei eskutitz bat bidali diete elkarrizketa bat eskatzeko, eta aurten negoziatzen hastea espero dute.

Norberaren erabakien araberako laguntza

Norberaren erabakien araberako laguntza

Maite Alustiza

Errealitate "oso konplexua" da prostituzioa, heterogeneoa. Lehen arazoa, hain justu, hura definitzerakoan dagoela dio Ana Prieto Askabide elkarteko kideak. Andoaingo Bastero kulturgunean bildutakoei burura datorkien lehen ideiaz galdetu die: dirua, beharra, ikasketa maila baxua, emakumeen trafikoa... aipatu dituzte. "Zaila da definitzen, baina guztiontzat zentzu bat dauka, konnotazio bat: positiboa edo negatiboa, gutxitan aseptikoa". Askabide 1985etik dabil prostituzioaren inguruan dabiltzanei laguntzen, haiekin tratu zuzena izaten, eta gizartean sentsibilizazioa lantzen. Emakumeen Nazioarteko Egunaren harira, hitzaldia eskaini zuen Prietok, asteartean.

Gazteei besoak zabaltzen

Gazteei besoak zabaltzen

Erik Gartzia

Pasaiako badiako bokaleak ematen dio izena udalerriari, eta Euskal Herrira iristeko —eta hura uzteko— ateetako bat izan da historian. Migrazioen tokia izan da Pasaia. Eta, gaur egun, beste bide batzuetatik bada ere, etorkinak hartzen ditu oraindik ere udalerriak. Adingabe etorri berriei harrera egiteko asmoz, Pasaiako Udalak Ongi etorri, gazte! programa abiarazi du. Helburua da herrian bizi diren gazteek harrera egitea etorri berriei.

“Nire helburua da gutxienez saiatzea nire marka sortzen”

“Nire helburua da gutxienez saiatzea nire marka sortzen”

Imanol Garcia Landa

Kutxa Kultur Moda programak bultzatuta, Gipuzkoako sei moda diseinatzaile berri eta amateur egonaldia egiten ari dira Donostiako Tabakaleran dagoen Kutxa Kultur Fabrika gunean. Bildumak egiteko baliabideak, prestakuntza, sustapena eta aholkularitza profesionala ere jasotzen dute bertan.

Egonaldia egiten ari dira Elena Silvestre (Pispiripispo), Goiuri Unanue & SOIA, Miguel Angel Lima, Saioa Matxain, Julen Linde eta Inge Zubeldia (Alegia, 1993).