Leire Narbaiza
Eskola erlijioso bitan ikasi nuen nik. Bata bestea baino zurrunagoa, baina biak diziplina handikoak. Diziplina antzinako moduan ulertua: malgutasunik ez, gogorra eta estua, askatasunik gabea. Horregatik, beharbada, esaten zigutenean meza geneukala —edo aitortza, edo erlijioarekin zerikusia zuen edozer gauza— pozarren hartzen genuen, esan nahi zuelako egunerokotasunetik irtetea, eta betiko jardunaren errutina apurtzea, alde batera lagako genituela klaseak, beste gauza batzuk egingo genituela. Batzuetan, zentrotik irtetea ere ekartzen zuten funtzio erlijiosoek. Gurean, txangoak gutxi, eta egiten zirenak, kurtso amaieran. Beraz, mezatara joatea zen festa moduko bat; nahiz eta gero elizan aspertu, gogaitu edota amorratu.