Maite Alustiza
"Gutxieneko beharrak bermatuak izateko, Saharako errefuxiatuak giza laguntzen mende daude erabat". Hala jaso zuen Saharako Ilargi Erdi Gorriak azaroan atera zuen txostenean. Nazioarteko erakundeei egin zien oharra: laguntzak gutxitzen ari dira, eta, egoera "are gehiago" okertzen bada, "ondorio larriak" egon daitezke. Ilargi Erdi Gorriaren eskari horri erantzunez, martxan da beste urte batez Piztu Itxaropena, Sahararen Aldeko Euskal Karabana.
Honako hauek dira elikagaiak bilduko dituzten tokietako batzuk:Donostia. Bihar, 09:00etatik 20:00etara, Bretxan (Lidl). Urtarril osoan, eskoletan.Antzuola. Urtarrilaren 21era arte, Aixan, Amaia eta Eroski dendetan, eta eskolan.Alkiza. Urtarrilaren 28r...
Maite Alustiza
Europan dauden sakelakoen %40 inguru urtero berritzen dira. Gailu baten balio bizitza hamar bat urtekoa da —bateria kenduta—; batez beste, ordea, urte eta erdi eta bi urte eta erdi artean erabiltzen dira, Alboan GKE gobernuz kanpoko erakundeak azaldu duenez. Ekonomikoki dakarren kostuaz gain, gizartean eta ingurumenean ere eragina du horrek. Eta eskuko telefonoak arduraz erabiltzeak asko lagun dezakeela sinetsita dago Alboan erakundea: Kongon mineralak erauzteak duen eragina murrizten, adibidez.
Aizpea Amas
Bi urtez kirol elektronikoetan punta-puntan jokatzen aritu ondoren, Alex Robleño (Eibar, 1989) kirol mota horiek beste ikuspegi batetik lantzen hasi da, enpresa ikuspegitik, eta lehiatzen ere segitzen du. Omnis sortu du, eSports taldeak sustatu eta aholkularitza emateaz arduratzen den enpresa.
Maite Alustiza
Ordiziako Herri Antzokiak eta Beasaingo Usurbe antzokiak Antzerki Garaia programa hartuko dute beste urte batez, bi herrietako udalen ekimenez. Gaur hasiko da zikloa, eta eskainiko dituzten zortzi lanetatik sei euskaraz izango dira. Sarrerak aurrez eros daitezke Ordiziako Barrena kultur etxean edo Kutxabanken bidez.
Maite Alustiza
Aste gutxi dira Elgetako Spaloia13 kafe antzokia ireki zutela, eta dagoeneko lagun mordoxka bat igo da antzokiko oholtzara: Sustrai Colina eta Amets Arzallus bertsolariak, Jon Gurrutxaga musikaria, The Vartools, Txalainak... Abenduaren 23an inauguratu zuten, eta, Xabi Ulazia kudeatzaile berriak azaldu duenez, "oso gustura eta ilusioz" hasi du bidea.
Leire Narbaiza
Nire ametsetako etxea. Espainiako LTDan ematen duten saio iparramerikar baten izena da. Antzeko asko ere ematen dituzte. Neguko arratsalde hotzetan, sofan jarrita mantapean, gustura ikusten ditut. 200 metro karratuko etxea txikiegi gerat...
A. Vierbücher
Mari Carmen Urteagak oraindik gogoan du N-1 errepideak Idiazabalgo herria punta batetik bestera nola zeharkatzen zuen, eta nola herria bitan zatitzen zuen. 1983. urtean autobia eraiki zen arte, N-1ak Idiazabalentzat aberastasuna ekarri zuen, baina, batez ere, anekdota eta istorioz bete zuen herriko memoria. Besteak beste, taberna, jatetxe, pentsio, ile apaindegi, telefono zentralita eta gasolindegia ireki ziren, herriguneko bide horretatik pasatzen ziren milaka lagunen beharrei erantzuna emateko.
Gaiaren inguruan hausnarketa egiteko eta orduko istorioak biltzeko, herritarrek bilkura egin zuten apirilean, eta Urteagak ere bilkura haietan parte hartu zuen. Proiektu hori Euskadi Lagunkoia egitasmoaren barnean dago; Eusko Jaurlaritzako Enplegu eta Gizarte Politiketako Sailak sustatzen du, hain zuzen.
Idiazabalen oraindik gogoan al duzue N-1 errepidea herrigunetik pasatzen zeneko irudia?
Bai noski. Zaila da ahaztea, nahiz eta dagoeneko urte asko igaro diren N-1 errepidea Idiazabalgo herrigunetik atera zutela. Gazteenek agian ez, baina adin batetik aurrerakoek oraindik oroimenean dituzte garai haiek.
Zein izan zen N-1 errepidea Idiazabalgo herrigunetik ateratzeko helburua nagusia?
Arrazoi nagusia trafikoa herrigunetik ateratzea zen. Istripu ugari zegoen, eta hildakoak aldiko egoten ziren. Istripuez gain, egunetik egunera trafikoa handiagoa zen, zarata, kutsadura... Egoera jasanezina zen.
Horretaz gain, eskola bera ere herriko beheko aldean zegoen; hau da, errepidearen alde batean. Hortaz, errepidea gurutzatu behar zuten egunero goiko aldean bizi zirenek, eskolara joateko. Espaloirik ere ez zegoen. Beti zegoen zerbait. Arriskua geroz eta handiagoa zen.
Zein eragin izan zuen Idiazabalen N-1 errepidea tokiz aldatzeak?
Onurak eta gauza txarrak ekarri zizkion herriari. Dendak, jatetxeak eta beste hainbat negozio desagertu ziren. Hala ere, ez diogu erru guztia errepidearen toki aldaketari botako; herritarren ohiturak ere urteen poderioz aldatuz joan baitira, eta ziurrenik horrek ere izan zuen eragin negatiboa kasu horretan.
Eta trafikoari dagokionez?
Ezin da konparatu! Ikaragarria zen kamioien joan-etorria, eta baita bestelako ibilgailuena ere; lanera edo oporretara joaten zen jende askorena, alegia. Horiek guztiak pasatzen ziren Idiazabal erditik. Jende asko gelditzen zen erosketak egitera, deskantsatzera edo zerbait jatera.
Hortaz, aldaketak lasaitasuna ere ekarri dio Idiazabali. Jada ez dago lehen zegoen kutsadurarik, ez zaratarik. Errepideak herria banatzen zuen, eta, hortaz, herriak bi zatitan funtzionatzen zuen; orain, berriz ere bat da. Herritarrak kalean askoz ere lasaiago ibil gaitezke orain.
Aldaketa fisikoak zeintzuk izan dira?
Pixkanaka-pixkanaka iritsi ziren aldaketak; espaloiak zabaldu, arbolak jarri, aparkatzeko tokiak jarri eta beste hainbat gauza gehiago. Idiazabal herri itxura hartuz joan zen poliki-poliki.
Gaur egun gelditzen al da N-1 errepidea Idiazabaldik pasatu zeneko aztarnarik?
Kale Nagusian, Beasaindik sartzen bazara, bada garai hartako puntu kilometrikoa; 416 kilometroa, hain zuzen, oroitzapen modura.
![[Herriz herri] Idiazabalen mamia](https://gipuzkoa.hitza.eus/wp-content/uploads/Idiazabal.jpg "Idiazabal")
A. Vierbücher
Idiazabal izen berbereko gazta ospetsuengatik da ezaguna, besteak beste. Urtero milaka bisitari jasotzen ditu, gaztaren ospeak erakarrita. Idiazabalgo Gaztaren Interpretazio Zentroak eta Idiazabalgo Udalak lan handia egin dute bisitariari zerbitzu erakargarri batzuk eskaintzeko.
![[Museora] Soinuenea. Soinua egiten du museoak](https://gipuzkoa.hitza.eus/wp-content/uploads/Soinuenea_Museoa.jpg "Soinuenea Museoa")
Eider Goenaga Lizaso
Juan Mari Beltranek, musika jo, musika sortu, musika irakatsi eta musikagintza aztertzeaz gain, musika tresnak biltzeko afizioa izan du gaztetatik; eta horixe da Oiartzunen dagoen Soinuenea museo eta dokumentazio zentroaren oinarria.
