Kostata, baina iristear dira autobusak Atotxako geltoki berrira. Pio XII. plazako geltokia hogei urtez erabili ostean, hil honen amaierarako edo urtarrilerako espero da aldaketa. Datorren ostegunean, hilak 17, ziren zabaltzekoak, baina asmoa atzeratu...
Gipuzkoako Bertsozale Elkartea 1993an sortu zuten, irabazi asmorik gabe, bertsolaritza ahalik eta gehien zabaltzeko helburuarekin. Lau urtean behin herrialdeko bertsolari txapelketa antolatzea ez da nolanahiko erronka elkartearentzat. Horregatik, txap...
Zortzi egun besterik ez dira falta Gipuzkoako bertsolari onenari txapela janzteko. Zortzi egun, duela zortzi hilabete hasi zuten ibilbidea bukatzeko. Prest dute agertokia: Donostiako Ilunbe zezen plaza. Eta prest da txapelagatik lehiatuko duen zortzikotea ere: Jon Maia, Unai Agirre, Alaia Martin, Beñat Gaztelumendi, Agin Laburu, Iñaki Apalategi, Arkaitz Oiartzabal Xamoa eta Oihana Iguaran, hain zuzen. Egun handiaren ostean aterako dituzte txapelketaren inguruko ondorioak eta egingo balioespenak. Baina, finalaren atarian eta irabazle ofizialaren faltan, Gipuzkoako Bertsozale Elkarteak dagoeneko badu bere txapeldun partikularra: publikoa.
"Zerbait nabarmendu beharko banuke, saioetan izan den giroa izango litzateke: harrigarria izan da, luxu bat, publikoari dagokionean", Saroi Jauregi Gipuzkoako Bertsozale Elkarteko lehendakariaren hitzetan. "Eibarren, finalaurreko azken saioan, egundoko giroa egon zen, finaleko saio bat zirudien. Eta zaleek ez ezik, bertsolariek ere gustura zeudela ematen zuten, nahikoa eroso ari zirela kantatzen". Bataren jarrerak bestearena elikatzen baitu, eta alderantziz.
Orain aste batzuk halaxe zioen Aitor Mendiluze bertsolari eta Bertsozale Elkarteko langileak ere: "Ni izan naizen saioetan bertsotarako oso giro aproposa sortu da. Aurreko zenbait txapelketetan baino lasaiago ikusi dut jendea, errespetu aldetik. Bertsoak entzuten ari diren bitartean txorakeria gutxi. Beti izaten da norbait zarata pixka bat handiagoa egiten duena, baina, oro har, entzule ona doa, bertso onak entzuteko eta txalotzeko gogoz, eta plaza beroak".
Plazen beroan, erabat ados Jauregi ere. "Gogoratzen naiz, Zarauzko saioan, aurkezle nintzela, momentu batean isilik egoteko eta guzti eskatu behar izan niola publikoari, Agin [Laburu] kartzelatik etorri eta jertsea kentzen hasi zenean, batzuk txistu joka hasi zitzaizkiolako", dio, barrez. "Horrelako zerbait izan da, baina normala ere bada, ezta? Zarata pixka bat ere egon behar du. Bakarrik, momentu horietan nahiko trantzea izaten dela bertsolarientzat, erabat kontzentratuta datozelako". Baina, gainontzean, jendea errespetuz aritu dela nabarmendu du, komunera joan- etorrietan, ez dela inolako gorabeherarik izan.
Kopuruei dagokionean ere, "bikain" erantzun dute zaleek, Jauregiren irudiko. 500 bat lagun bildu ditu saio bakoitzak. "Beasainen uste dut, aurreneko saioan, kanpoan geratu behar izan zuen jendeak, eta Zestoan ere komeriak izan genituen denak sartzeko. Gainontzekoetan ez da horrelako jende olderik izan, baina gustura egoteko moduan gaude. Jende asko mugitu du txapelketak".
Beste horrenbeste espero du finalerako ere, kopuruari zein jarrerari dagokionean. "Egia da, normalean, zarata arazo gehienak finaletan izaten direla. Azkenean, jende gehiago izaten da, jendea gehiago mugitzen da eta bertso saioetan-eta gutxixeago ibilitako jendea izaten da". Bertsozale asko bilduko diren arren, ez da aparteko arazoen beldur.
Dagoeneko 5.000 sarrera inguru saldu dituzte eta egunotan besteren batzuk saltzea espero dute. "Duela lau urte, 8.000 pasatxo izan zirela uste dut, aurten ez dakit horretaraino ailegatuko garen ala ez, baina egia esan ez gaude kopuruekin itsututa ere", Jauregiren arabera. "Saio on bat ateratzea eta bertsolariak eta bertsozaleak gustura geratzea da guk nahi duguna". Eta horretarako osagaiak badaudela uste du. "Zortzikote polita osatu da finalerako: beteranoak daude, gazteak ere bai, neskak, mutilak... denetarik dago. Ziur naiz guztien artean finaleko saio oso polita egingo dutela".
Aitortzak eta justiziak beste urrats bat egingo dute bihar Villabonan. Kontzentrazio esparruetan egon ziren herritarrak omenduko dituzte herrian, memoria jorratzen diharduten bi elkarteren eskutik: Villabonako Aritza Kultur Elkarteak eta Errenteriako La Ilusion elkarteak antolatu dute Akordatzen garelako bizirik daude omenaldia. 12:00etan izango da, Errebote plazan. Zehazki, La Ilusion elkarteak martxan duen proiektuaren barruan kokatzen da ekitaldia: Mauthausenen (Austria) egondako gipuzkoarren etxe atarietan plakak jartzeko ekinbidea gauzatzen ari da. "Historiak ez die inoiz aitortzarik egin pertsona horiei. Kontakizunaz hitz egiten da, baina noiz hasten da kontakizun hori? 1960. urtean? Hori da, esaterako, arlo horretan Jaurlaritzari egin diezaiokegun kritika", dio Esti Amenabarro Iraolak, Aritza Kultur Elkarteko kideak.
Mauthausen, Argeles (Herrialde Katalanak) eta Gurseko (Frantzia) kontzentrazio esparruetan egon ziren billabonatarrak preso. Bederatzi herritar ditu dokumentatuak Aritza elkarteak, eta bihar bi gogoratuko dituzte bereziki: Adolfo Lozano Olazabal II.Errepublikan armadako teniente izana eta Alberto Beafourt Mauthausen kontzentrazio esparruan egondakoa —1940ko udatik Mauthausen-Gusen deitua—.
Biharko ekitaldian egongo direnetako bat da Concepcion Lozano Bengoa, Lozanoren alaba. Ez zuten elkar ezagutu: "Oso gutxi genekien Adolforen kasuari buruz. Arakatzen aritu gara, eta alabarekin egin dugu topo. 90 urte ditu. Honela esan zidan: 'Zuk nire aitaz nik baino gehiago dakizu'. Berarentzat ilusioa sekulakoa da". Aita gerran zela geratu zen haurdun Concepcion ama, senarrari egindako bisita batean.
Irakaslea zen ogibidez Lozano Olabazal, Hernanin, eta ofizio hori utzita, armadan egin zuen bere ibilbide profesionala. 36ko gerraren lehen lerroan borrokan aritu zen. Artilleriako teniente izan zen 1937an, 137. Brigada Mistoan, eta kapitain urtebete geroago. Herrialde Katalanetan jardun zuen nagusiki.
Gerra galdu zuten errepublikano askok bezala, ihesari ekin zion, Frantziarantz. Alemanek lurraldea okupatu zutenean, ordea, ihesean zihoazen errepublikanoak atxilotzen hasi zen Gestapo, nazien polizia. Hark atzeman zuen Lozano ere. Hainbat kontzentrazio esparrutatik igaro zen: Saint Cyprien, Gurs, Treves, Mauthausen-Gusen... Azken horretan hil zen, 1941eko azaroaren 7an. Aritza elkarteak dokumentu bakarra topatu du haren heriotzaren inguruan, Mauthausenetik bertatik jasoa: biriketako pneumoniak jota hil zen, idatzi horren arabera. "Kasu askotan ageri da arrazoi hori, eta artxiboan lan egiten dutenek ere esaten dute, ez dela oso fidagarria".
Lozanoz gain, Alberto Beafourt billabonatarra ere Mauthausenen eduki zuten. Herrikideak ez bezala, hura libre geratu zen, 1945eko maiatzean. Europan III. graduko eremu izendatzen zituzten kontzentrazio esparruetako bat zen Mauthausenekoa, eremu gogorrenetariko bat. "Auschwitz modukoa zen; han gehiago zeuden errusiarrak-eta; Mauthausenen, berriz, Espainiatik ihes egindakoak gehienbat". Alemania nazian sortutako lehen eremu jendetsuetako bat izan zen, eta heriotza tasarik handienetakoa zuen. Guztia legez babestutako esparru batean gertatzen zen: "Biolentzia erabiltzeko egiturak ziren, estatu baten aparatuak, legez onartuta zeudenak".
Informazio gehiagorako, bisitatu webgune hau:
www.amasavillabonaoroitzen.net
Satorralaiak mugimenduak argi du: Donostia aldeko metroaren proiektua ez da beharrezkoa. Hori horrela, egitasmoa geldiarazteko eskatu dio Eusko Jaurlaritzari, eta, horrekin batera, prozesu parte hartzaile bat hasteko. Asmo horrekin antolatu du manifes...
Feli Lauroba Villanueva (Tolosa 1926), errepublikano sozialista baten alaba, 1936ko gerraren ondoren izan ziren "gerrako ume" haietako bat izan zen 11 urte zituenetik 14 bitarte. Frantzian hartu zuten, eta oso oroimen ona dauka han egindako harreraz. Itzulitakoan, bere bizitza berregin ahal izan zuen.
Zein dira haurtzaroko oroitzapenak?
Tolosako Korreo kalean jaio nintzen, baina gero Kale Nagusira joan ginen bizitzera, Mojen Etxera. Alaba bakarra nintzen. Hantxe jolasten ginen. Igandeetan, berriz, Herriaren Etxera joaten ginen; aita hango antzerki taldeko kidea zen. Aita nafarra zen, eta ez zen erlijiosoa —haren aita bai—, baina lehen jaunartzea egin nuen partikularki korazonis-tetan lehengusina batekin, ama erlijiosoa zelako; ama Burgoskoa zen.
Nola atera zineten Tolosatik 1936ko gerraren hasieran?
Kaniketan ari nintzen jolasten, eta amak deitu zidan prestatu behar nuela esateko, alde egin behar genuelako, aita bila zetorrela. Amaren aldeko amona itsua zen; gurekin bizi zen. Bera, ama eta ni Donostiara joan ginen beste batzuekin batera, koltxoiz babestutako kamioi batean. Izaskundik tiro egiten zuten Gorritiko zubitik pasatu ginenean. Amaren lagun baten etxean pasatu genuen gaua, eta hurrengo egunean taxiz Bilbora joan ginen, aitak izeba zuelako Boluetan, eta hark hartu gintuen. Nire senitarteko batzuk beste taxi batean zihoazen: istripua izan, errekara erori eta izeba eta lehengusina hil ziren.
Nolakoa izan zen Bilboko egonaldia?
Kezkatuta nengoen. Aita frontean zegoen, errepublikanoekin. Ama goiz jaiki eta Bilbora joaten zen janaria erostera ilaretan. Bitartean, auzokoekin jolasten gelditzen nintzen. Ogia faltatzen hasi zen. Bizilagun batek baserrira eraman eta kafesnea ematen zigun; guretzat zerua zen hura. Aita eskumuturrean zauritu zuten, eta ospitalera eraman zuten. Bisitan joaten ginenean, ogia gordetzen zigun. Gauzak okerragotzen hasi ziren: sirena hotsak hasten ziren; hegazkinak etortzen ziren; babeslekura korrika atera behar izaten genuen, errepidea gurutzatuz. Babeslekua irtenbiderik gabeko tunela zen, eta abiazioa joan arte bertan egoten ginen. Ateratzean, batzuetan denetatik aurkitzen zenuen; bururik gabeko ume bat zeramatela, adibidez. Adin horretan gauza horiek asko hunkitzen zaituzte.
Atzerrira joateko aukera nola sortu zen?
Haur batzuek Frantziara joateko izena eman zutela zabaldu zen. Amari izena emateko esan nion, baina ez zuen nahi. Beldurra eta gosea nuen, eta handik alde egin nahi nuen. Denok joatea proposatzen nion, baina aita eta bere ama itsua ez zituen bakarrik utzi nahi. Azkenean, nire izena eman zuten, nire onerako. Alde egiteko bezperan, arropa erosi nahi zidala esan zidan amak. Nik panpina eskatu nion, oroigarri gisa. Erosi zidan, eta Frantziatik bueltan ekarri nuen.
Zer moduz joan zen bidaia?
Santurtziko portuan igo ginen Argentinatik zetorren La Habana ontzira. Kafesnea ogiarekin atera ziguten; mareatu egin ginen: dena bota genuen. Gela batean hiruzpalau lagun gindoazen. Ibilbidearen erdialdean alemaniarren ontzi bat atera zitzaigun erasoan, eta sotora jaitsarazi gintuzten. Ez zen ezer gertatu. Mila eta gehiago haur ginen; ez zegoen ezagunik.
Nola banatu zintuzteten Frantzian?
Bordelera iritsi ginenean, autobusetan banatu gintuzten Frantzia osoan zehar. Hegoaldera tokatu zitzaidan, Midi eskualdera. Eskoletan sartu gintuzten, eta haurrak hartu nahi zituzten familiak bila joaten ziren. Gehienak ezkerreko familiak ziren, sozialistak edo komunistak. Herri txiki batera eraman gintuzten: Saint Geniest de Fontedit [Languedoc], Beziers eta Montpellierretik gertu; mahasti herria. Adineko bikote bat egokitu zitzaidan aurrena, baina neskame txikia nahi zuten haiek, eta utzi egin nuen. Gero, Frantzian denbora asko zeraman familia espainiar batek hartu ninduen. Mahastiak zituzten. Oso jende ona. Familia espainiar asko ari zen han lanean, eta frantsesa erakusten zidaten. Amarekin eskutitzez harremanetan jartzen lagundu zidan familiak.
Zein da esperientzia hartaz duzun oroitzapena?
Oso ona. Eskolara joaten nintzen. Frantsesa ikasi nuen, eta gero lanerako ondo etorri zitzaidan. Bi alabekin oso harreman ona nuen. Igandeetan, mahastietara joaten ginen zertxobait egitera. Lau urte egin nituen han. Bi urte-edo neramatzala, aita bisitatzera joan nintzen Barmeko kontzentrazio esparrura, bere iloba han zuen nire etxeko senitarteko batekin; gertu zegoen. Aurretik aita Argeles Sur Meren izana zen. Elkar besarkatu, eta negarrez aritu ginen. Gero, nire aitak, Manuelek, lan egiteko aukera izan zuen Tolosan [Okzitania], arma fabrika batean.
Noiz eta zergatik itzuli zinen?
II. Mundu Gerra hasi zenean eta alemaniarrak Frantzian iparraldetik sartu zirenean, esan zidaten hobe nuela nire familiarekin itzuli, ez zutelako nahi nik sufritzea. Hori 1941ean izan zen. Eskolako andereñoak esan zidan kurtsoa amaitu eta azterketak egiteko, ondorengo zerbaitetarako balioko zidala eta. Horrelaxe egin nuen, eta uztailean itzuli nintzen, ikasturtea amaitu nuenean.
Nola bizi izan zen familia zu falta zinenean?
Ama eta amona Tolosara itzuli ziren, itzuli handia emanez: Santurtzin ontziratu eta Santanderrera, handik autoz Bartzelonara, Frantziara pasatu, eta etxera autoz etorri ziren. Etxean gauza asko lapurtu zizkiguten, nahiz eta amaren osaba zaintzen gelditu. Udaletik deitzen zioten amari aitari buruz galdetzeko. Ez zekien ezer.
Eta aita?
Munduko Gerra iritsi zenean, Frantziatik bidali zuten, eta Madrilera eraman zuten, kontzentrazio esparru batera, gorria izateagatik. Urte eta erdi ibili zen lanean; besteak beste, Erorien Harana eraikitzen. 1941eko maiatzean itzuli zen etxera, ni baino pixka bat lehenago.
Bizimodu berria hasteko aukerarik izan zenuten Tolosan?
Aita ez zuten berriro hartu Papelera Españolan, aurreko lantokian, eta Olasagasti gozotegiko karameluak eta kakahueteak saltzen hasi zen tabernetan, saski batekin. Gero, karro bat izan zuen saltzeko, orduan beste askok bezala. Nik lagundu egiten nion. Urte gogorrak izan ziren, baina moldatu ginen generoa lortzeko. Geroago, paper fabrikatik deitu zioten, eta han lan egiten hasi zen. Amak lan egin zuen SAM lantegian, baina ez zen itzuli. Zorte txarra izan zuen. Gazte hil zen. Eskolan ez nuen jarraitu, eta, frantsesez nekienez, Salazar mertzerian hasi nintzen lanean, Rondilla kalean. Gero, hango jabeek botoi fabrika ireki zuten Ibarran, eta hara joan nintzen, baina gaueko txandarekin hasi zirenean utzi egun nuen, amak ez zuelako nahi izan, eta Donostiako denda batean hasi nintzen lanean, frantsesari esker berriro. Oraindik badakit. Lehengoan, Parisko atentatuak izan zirenean, Marseillaise abestu nuen.
Frantzian hartu zintuen familiarekin harremana mantendu zenuen?
Bai. Biloba udaretan etortzen zen, batzuetan lagun batzuekin, eta oso ondo pasatzen genuen. Behin amarekin etorri zen: istripu bat izan zuten, eta ama hil zen. Ez da gehiago itzuli.
Zer da zuretzat gerra?
Ikaragarria. Gerran ikusiriko izua da okerrena; oroitzapen ikaragarriak dauzkat, babestera korrika joaten nintzenekoa, jendea zaurituta ikustea, gauean…
Dena ongi konpostatu, etxe bat bota eta balio duten materialak jaso; auto zahar bati motor berria jarri eta berrerabili; bi teknikari sailkatze plantara eraman, ekosistema garbitu eta animaliak bertaratu; eta sailkatutako materiala garraiatu. Hori guz...
Automobila badoa ziztu bizian autobidean. Ezin dugu segundorik galdu, lanera iritsi beharra dago eta. Ahaztuta geneukan zer zen obligazioz gidatzea. Ondo ohituta baikeunden lantokia kilometro gutxira izanda, garraio publikoaren erosotasunera eginak ginen, denbora hori gurea zela jakinda, guretako, nahi genuena egiteko. Baina jan beharra dago, hipoteka ordaindu. Hurrean lanik egon ezean dagoen lekura joan behar, horretarako kilometroak egin behar badira ere.
Gidatze ordu-mortu horiek ez dira hain alferrikakoak pentsatzeko ematen dutelako, urduritasuna ez denean nagusitzen, behintzat. Buruari eragiteko balio dute. Eta bide luzean minutuak zaindu bitartean, paisaiak sortutako sentsazioak ere hausnartzeko parada eskaini.
Asko oldoztu barik, begi bistakoa delako, inguruaren degradazioa da aipagarriena: porlana eta zuloak nonahi, lur gorria agerian, pinudien forma geometrikoak mendi mazelak desitxuratzen dituztenak, industria-poligonoak edonon… Bitartean, azeleragailuari sakatu eta gasolina erre eta erre.
Kontraesanak kezka eta mina sortzen du. Gure automobilak bakarka goazela isurtzen duen CO2 eta sufrean negutegi efektuan pentsatzeak zorabioa eragiten du egun eguzkitsu hauetan, udazken atipikoan.
Bidean kamioi asko aurreratu ditugu, asko inguruetakoak, baina beste batzuk Polonia, Bielorrusia, Letonia eta Eslovakiakoak. Sekulako trailerrak, karga-karga eginda. Zer merkantzia ote dakarkigute? Zenbat ordu eman dituzte bidean? Zenbat litro gasolio erreko dituzte?
Aurreraxeago, helburu dugun herrira heldu eta bueltaka behar ibili aparkatu nahian. Kontu bera etxera itzultzean. Egunero batez beste, 20-25 minutu aparkatzeko. Berriro ere kezka bera, isuritakoa buruan eta amorrua bularrean; izan ere, hainbat aparkatzeko leku kendu dituzte udalek, mugikortasunaren aitzakian. Osasuna (publikoa eta mentala), ordea, non geratzen da? Zer interes ezkutu dago aparkatze-leku deusezte honen ostean? Eta bueltaka, guk kutsatu eta kutsatu.
Artikulu hau ateratzen den egunean, gaur, alegia, Parisen munduko buruzagi politikoek emango dute euren akordioaren berri klima aldaketa frenatzeko. Beraz, idazten ari naizen momentu honetan ezer gutxi dakit neurri horietaz. Baina goi-bilera horretan ez dut esperantza larregi. Tira, gobernatzaile horiengan ez dut itxaropenik. Sarriegitan desengainatu gaituzte, Kyotoko protokoloarekin esaterako; izan ere, Japonian 1997an sinatutako akordioa paper bustia izan ez balitz beste oilar batek joko ligukeelako kukurruku.
Kontua da sinatzaile horiek, gobernuburuek, ez dutela munduan agintzen. Planeta honetako agintariak korporazio handietako nagusiak dira, estatuetako goi karguak euren nahiera mugitzen dituzten txotxongiloak dira, hariei eraginda.
Diruak agintzen du Lurrean. Aurpegirik ez bihotzik ez duen diruak. Horren atzean pertsonak, baina ondo ezkutatuta. Txintxinen hotsak baino ez dielako pozik ematen. Kutsatu behar dela etekina ateratzeko? Kutsatu, eta demokraziaz jantzi, herriak erabaki duelako birziklatu edo ez, adibidez. Gero maila minimoetara ailegatu ezean, errua jendeari egotzi: birziklatzen ez duelako, garraio publikoa erabiltzen ez duelako, janari gehiegi botatzen duelako, ur larregi kontsumitzen duelako... Neoliberalismo domestikoa, alegia.
Argi daukat, protokoloak sinatu arren, eredua aldatzen ez den bitartean gure planeta honek jai du!
Gizakiaren betiko ametsa, betiko gogoa izan da txoriek bezala hegan egitea. Haizea aurpegian sentitu eta askatasunez hegaztiak bezala mugitzea. Historian zehar hamaika ahalegin egin ditu gizakiak horretarako. Parapentean hegan egitea litzateke gaur egun horri gehien hurbiltzen zaion aukeretako bat. Iñigo Urrutikoetxeak (Donostia, 1959) 1980ko hamarkada hasieran egin zuen lehen hegaldia parapentean. "Mont Blancera joan ginen, eta han ikusi nituen bi lagun, parapentea motxilan hartuta, gero mendian behera salto egiteko". Atentzioa eman zion jarduerak, eta orduan harrapatu zuen kirol horrek betiko.
Hegan egiten duenean "amets batean bezala" sentitzen dela dio. "Itsaso gainetik parapentean hegan zoazenean, badirudi errealitatetik atera egin zarela, eta munduari kanpotik begiratzen diozula". Hegan egitea "lasaitasuna" da Urrutikoetxearentzat. "Parapentean ibiltzera datorrenak adrenalina espero du, baina aireratze eta lurreratze momentuak kenduta, hegan zoazenean lasaitasuna da sentitzen duzuna".
Bera bezala, jende asko harrapatu du parapenteak ordutik. Eta zabalpen horretan badu partea Urrutikoetxeak ere. 1989tik eskaintzen ditu parapente ikastaroak Donostian. Baina, horrez gain, parapentean ibiltzearen esperientzia probatu nahi duenarentzat ere badu eskaintza. Bi lekuko parapentean Gipuzkoako kostaldea airetik ezagutzeko parada ematen baitie bezeroei, aurrez ikastarorik egin beharrik gabe.
Urrutikoetxea hasi zenean, parapentearen hastapenak ziren. "Ordu arte paraxutarekin egiten zen, baina paraxuta egokitu egin zuten, eta hortik sortu zen parapentea". Autodidakta gisa definitzen du bere burua Urrutikoetxeak. "Garai hartan ez zegoen eskolarik; Frantziatik ekarritako aldizkariak irakurtzen nituen, eta horrela ikasi nuen hegan egiten". Aitzindaria izan zen, beraz, kirol horretan. "Pentsa, Espainian 6. parapente irakaslea naiz, lehen promoziokoa".
Gizakia Helburun lan egiten zuen Urrutikoetxeak garai hartan, baina irakasle titulua eskuratzearekin batera beste lan aukera batzuk sortu zitzaizkion. Astegunetan Gizakia Helburun jarraitu zuen lanean, baina asteburuetan Zurizako kanpinean (Huesca, Espainia) parapente eskolak ematen zizkien bezeroei, kanpineko gerenteak hala eskatuta. "1987a zen, eta bi urte egin nituen asteburuetan hara joaten".
Kirol berritzailea izanik, bezeroek hegan egiteko materiala eskatzen zioten Urrutikoetxeari. "Ez zegoen halako materiala erosteko ia aukerarik, eta nik lortzen nien materiala". Afizio zena lanbide bihurtzea deliberatu zuen Urrutikoetxeak 1989an. "Donostian denda bat ireki nuen, Urruti Sport. Han, parapentean hegan egiteko materiala ez ezik, mendiko eta eskaladarako materiala saltzen genuen; eta, horrez gain, parapentean ibiltzeko ikastaroak eskaintzen genituen bezeroentzat".
Urrutikoetxeak parapentean ibiltzeko oinarrizko ikastaroa eskaintzen du, hogei ordukoa. "Oinarri-oinarrizkoa da hori, hegan egiten ondo ikasteko urtebete behar baita gutxienez", azaldu du. Horrez gain, bi lekuko parapentean irteerak ere egiten ditu bezeroekin. "Kontua da jende asko etortzen zela ikastaroa egitera, hori zelako parapentean probatzeko bide bakarra. Baina jende horrek ez zuen asmorik parapentearekin jarraitzeko, esperientzia probatu besterik ez zuten nahi". Horrela hasi ziren bi lekuko parapentean irteerak egiten. "Bi lekuko parapentean irakasleak egiten ditu gidari lanak, atzetik, eta bezeroa aurrean joaten da. Batere esperientziarik izan gabe, hegan egitea zer den probatzen dute, arriskuak minimora jaitsita".
Eguraldiak eta haizeak baldintzatutako kirola izanik, batik bat udaberri eta udako hilabeteetan egiten dituzte irteerak. "Baina eskaintza urte osoan dago. Eguraldi ona badago, eta haizeak laguntzen badu, edozein urtarotan atera daiteke".
Gipuzkoako kostaldea airetik ezagutzeko aukera ematen dute hegaldiek. 20-45 minutu artekoak izaten dira, eta Donostiako Uliatik, Orioko Kukuarritik, Zarauzko Talai Menditik edota Zestoako Endoiatik ateratzen dira. Itsaso gainean hegan egin, eta kostaldeaz beste ikuspegi batetik gozatzeko modua ematen dute, parapentean ibiltzeko esperientzia bizitzeaz gain.
Eta edonork egin dezakeela dio Urrutikoetxeak. "4 urteko ume batekin egin dugu hegaldia, eta joan den astean, adibidez, 92 urteko gizon batek egin zuen".
Goierritarrek elkarrekin eta elkarlanean egingo dute herri galdeketa antolatzeko prozesua. Azarotik otsailera bitartean, herrietan sinadura bilketak egingo dituzte, herri galdeketa "berme osoz" egingo dela ziurtatzeko. Biztanleriaren arabera gutxienek...
