Gizartea

“Itxaropenerako zirrikitu bat da hau”

“Itxaropenerako zirrikitu bat da hau”

Unai Zubeldia

Jendeari oraindik ere lotsa ematen dio etxea kendu diotela esateak, baina guk ez, bankuek egon beharko lukete lotsatuta". Minetik ari da hizketan Jose Luis Tolosa tolosarra. "Duela hogei bat urteko kontuak dira", hasi du azalpena. "Gehienek bezala, etxe bat erosi nuen orduan, eta mailegua eskatu nuen Kutxan. Baina langabezian gelditu nintzen; bi ordainagiri utzi nituen ordaindu ezinik, eta...". Egoera irauli ezinik, berehala gelditu zen etxebizitzarik gabe.

Iritsi dira goiztiarrenak

Iritsi dira goiztiarrenak

Rebeka Calvo

Asteburu honetan, Gipuzkoako hainbat herritan ospatuko dituzte inauteriak. Azpeitian bereziak izaten dira oso, eta gaurtik hasi eta hilaren 13ra arte ospatuko dituzte; baita Arrasaten ere; eta Donostian prest daukate astelehenera arteko egitarau zabala. Dena den, Tolosako inauteriak dira ezagunenak, eta festan murgilduta dabiltza jada, atzotik. Txupinazoarekin batera, festa lehertu zen Plaza Zaharrean. Kabi Alai elkarteak izendatzen duen Inauterizale Kuttunak izan zuen suziria botatzeko ardura; aurten, hain justu, Berazubi auzoko karrozako kideek: Agustin Arriola, Ana Ardanaz, Jesus Carabellos, Iñaki Beitia eta Ignacio Alfonsok.

Mendi zabaleko erakusketa

Mendi zabaleko erakusketa

Unai Zubeldia

Erakusketatik dezente dauka sagardoaren munduak; freskuratik zer esanik ez; ibilaldi lasai baten ondorengo gazta zatia edo intxaur jana beti izaten da berezia; eta herri askok daukate lotura zuzena sagardoarekin. Sagardoaren errealitatea sagar uztatik pauso asko aurrera emanda dabil azkenaldian. Leku askotan esperientzia gisa saltzen da, jada, sagardo garaia, eta bide hori hartu dute Gipuzkoako Parketxe Sarea Fundazioak (GPS) eta Hernaniko Larre-Gain sagardotegiak ere: Sagardogintza, trikuharriak eta saroiak. Eskaintza berezia egin dute elkarrengana bilduta.

Ahanztura, zaintzaileen beldurra

Ahanztura, zaintzaileen beldurra

Eider Goenaga Lizaso
Hamabi urtez alzheimerrarekin gaixo izan ostean, duela bi urte hil zitzaion senarra Izaskun Martinez Albenizi; Floren Altunaren bikotekidea, berriz, duela bi urte hasi zen sintomekin, eta orain sei hilabete diagnostikatu zioten gaitza.

Hiru, bi, bat… grabatzen

Hiru, bi, bat… grabatzen

Unai Zubeldia

Kameraren poltsa? Bai. Kamera? Bai. Memoria txartela? Bai. Optika garbitzeko traputxoa? Ez, hori ez digute erosi oraindik"... Lasarte-Oriako Oriarte BHI institutuko DBH 1eko ikasleak grabaketari ekin aurretik egin beharreko ezinbesteko lanean ari dira: grabaketarako materiala errepasatzen, alegia. Tripodea bere lekuan jarrita, kamera prest, modelo lanetan ari den klasekidea zintzo bere lekuan... 08:15 dira, eta ikasleak lanean hastekotan dira. Ikasle bat argazkilari lanetan, bizpahiru kamerari helduta, ondokoa koadernoan dena apuntatzen... Neska-mutikoak talde lanaren eredu dira goizean goizetik.

Agurtzane Garmendia: “Emakumea ausarta dela sinisten dut; hala jokatu nahi dut nik ere”

Agurtzane Garmendia: “Emakumea ausarta dela sinisten dut; hala jokatu nahi dut nik ere”

Eider Goenaga Lizaso

Baliarraingo Lopetedi baserriak magia du. Hamaika aukera ematen dute harrizko horma lodiek, egurrezko habeek, leihoetatik sartzen den argitasunak eta baserri barruko espazio irekiek. XVI. mendeko baserria da. 2005ean, Eusko Jaurlaritzak kultur ondasun izendatu eta monumentu gisa katalogatu zuen. Baserria eskuz aldatu eta berritua zegoen, Agurtzane Garmendia Zubeldia (Anoeta, 1972), kasualitatez-edo, bertara sartu zenean. Bere ametsa betetzeko tokia topatu zuen. Orain, ezkontzak eta enpresa ekitaldiak antolatzen ditu bertan; baita kultur jarduerak ere. Martxoaren 8aren harira, esaterako, Sakatu Power izenburuko jarduera antolatu du, martxoaren 10erako.

Tradizio baten azken joskura

Tradizio baten azken joskura

Beñat Alberdi

Alderik alde apalak dira nagusi jostundegian, garai batean telaz lepo zeudenak. Egun kutxek hartu diete tokia. Hala ere, apal bakoitzak ezohiko zabalera dauka. Liburu edo apaingarri bilduma andana beharko litzateke betetzeko. "Telen neurrira eginak daude apalak", argitu du Maria Jesus Otaegik. Dendaren egungo jabea eta saltzailea da. "Kartoi batean biribilkatuta izaten genituen telak. Justu-justu sartzen ziren apalean, eta apal bakoitza goraino betetzen genuen". Izan ere, zabalak izateaz gain, altuera ere ez dute makala. Jostundegia, ordea, ez dago apalekin bakarrik betea: mahai luze bat dute erdialdean, bezeroak zerbitzatzeko; esekitokiak daude beste aldean, arropak eskegitzeko; apalak dituzte haien gainean; baita bi sarrera ere: bat arropak probatzeko txokora sartzeko, eta bestea lantokia izan zenera sartzeko. "Garairik onenetan, hamar edo hamabi pertsona ibiliko ginen hemen lanean". Orain biltoki bilakatu dute lantoki izan zena, nahiz eta oraindik lanak bertan egiten dituzten. Otaegik adierazi du dendak lehengo garaiak gogoratzen dituen itxura "klasikoa" mantendu duela. "Orain ere egiten dituzte garai bateko lan asko, baina ez guk egiten genituen moduan".

Iragana amets, aurrera egiteko

Iragana amets, aurrera egiteko

Eider Goenaga Lizaso
Marian Viaderok 28 urte daramatza irakasle, eta ezagutu ditu egoera okerragoak; hobeak ere bai. "Baina gauza bat esaten dizut: inoiz baino ordu gehiago sartzen ditut, bai eskolan eta bai etxean, iritsi behar dudan guztira iristeko".

Hitz egin dezala errepideak

Hitz egin dezala errepideak

Unai Zubeldia

Errepideen portaera termikoa nolakoa den aztertu nahi dute, "gune kritikoak zein diren jakiteko; izotza sortzeko edo elurra hasten duenean lehen geruza hori errepidean gelditzeko arriskua non dagoen jakiteko". Eusko Jaurlaritzaren Neguko Planaren barruan, errepideen mapa termikoa osatzen ari da Gipuzkoako Foru Aldundiko Bide Azpiegituren departamentua, eta mapa termiko bakarrean 677 kilometro txertatzeko erronka daukate orain. "Unean uneko neurriak hartzen lagunduko digu mapa termiko horrek", zehaztu dute aldundiko ordezkariek. "Sentsore espezifiko batzuk jarriko ditugu gunerik kritikoenetan, alarma batzuen bidez ahalik eta azkarren eduki ahal izateko errepide bakoitzeko tenperatura aldaketaren berri".