Gizartea

Bakardadearen egunerokotasuna

Bakardadearen egunerokotasuna

Beñat Alberdi

Gizarte zerbitzuek badaukate halako estigma bat lanerako: behar larriak dituztenek soilik jotzen dute bertara, edo, nahiz eta beharra izan, baztertu egiten da laguntzaren beharra. Traba horiek zaildu egiten dute errealitatearen argazki on bat lortzea. Egoeraren jakitun, diagnosia egiteari ekin dio Aretxabaletako Udalak. 70 urtetik gora dituzten eta bakarrik bizi diren pertsonen bizi kalitatea zein den jakin nahi dute zehazki. Begoña Arenaza eta Mireia Aiastui udaleko gizarte zerbitzuetako langileek argi dute helduen beharretara egokitu behar dituztela zerbitzuak, eta, batez ere, asebeteko dituzten zerbitzuak prestatu.

Elkar elikatzen duten bi herri

Elkar elikatzen duten bi herri

Aitziber Arzallus

Hilabete barru abiatuko da elikagaiz betetako karabana Euskal Herritik Tindufeko saharar errefuxiatuen kanpalekuetara. Sei trailer, kamioi zurrun bat, bi autobus, bi anbulantzia eta 220 tona oinarrizko produktu eraman zituzten iaz, eta are gehiago eraman nahi lituzkete aurten. Horregatik, azken asteotan buru-belarri ari dira lanean saharar errefuxiatuei laguntzea helburu duten elkarteetako boluntarioak. Baita Zumaiako Darahli elkartekoak ere. Joan den astean egin zuten bilketa herriko ikastetxe eta saltokietan, eta, Samuel Ruiz elkarteko koordinatzailearen arabera, "gustura" daude emaitzarekin. "Ehundik gora gazte jardun dira lanean, eta 3,5 tona bildu ditugu, iaz baino 300 bat kilo gehiago".

Aralar, lehoinabarren bizileku

Aralar, lehoinabarren bizileku

Miriam Luki

Bai. Behinola, lehoinabarrak bizi izan ziren Aralarren. Gaur egungo begiekin begiratuta sinestezina dirudien arren, milaka urte atzera egin, eta orduko paisaia, fauna, landaredia zein bizimodua aztertzeko "jarrera irekia" behar dela azaldu du Jose Antonio Mujika EHU Euskal Herriko Unibertsitateko irakasle eta arkeologoak. "Alde batera utzi behar dira buruan ditugun eskemak". 750 urte beteko dira aurten Ordiziak hiri-gutuna jaso zuela, eta hitzaldi sorta bat antolatu dute horren harira; tartean, Mujikaren beraren Bizitza eta heriotza Aralarren erromatarren aurretik hitzaldia.

Bizimodu berri baterako giltza

Bizimodu berri baterako giltza

Eider Goenaga Lizaso

Harritu egiten gaitu sei urte baino gehiago etxerik gabe daramaten eta kaleko egoera kronifikatuan dauden pertsonei etxe bat emanez gero nola erantzuten duten ikusteak". Alejandra Puente Garcia RAIS-Euskadi gobernuz kanpoko erakundeko zuzendariarena da adierazpen hori; Lan Munduan eta Gizartean Txertatzen Laguntzeko Sarea da RAIS, eta Gipuzkoan erakunde horrek kudeatzen du Housing First metodologian oinarritutako Habitat programa. Gipuzkoako Foru Aldundiaren ekimenez jarri zen martxan, iazko udan, eta irailean etxe bana eman zieten bost etxegaberi —lau gizon eta emakume bat—, hortik abiatuta bizimodu berri bat eraikitzeko. Urtarrila amaitu aurretik, beste etxe bat esleituko dute Irunen, eta lurralde guztian hamar etxebizitza kudeatzea da helburua. Aldundia zenbait udalekin ari da gaia jorratzen.

“Tximiniako dioxina isuriekin kezka daukagula berresten dugu”

“Tximiniako dioxina isuriekin kezka daukagula berresten dugu”

Unai Zubeldia

Kilometro erdia besterik ez dago Zubietan eraikitzen ari diren errauste plantaren eta Lasarte-Oriako Landaberri ikastolaren artean. 500 metro. Bertako zenbait irakasle eta gurasok lanak hasi baino lehen adierazi zuten kezka, eta ordutik euren egoerak ez du hobera egin, maiatzaren 8an ekin baitzieten errauste planta eraikitzeko lanei. Ikastolako klaustroaren proposamena aintzat hartuta, organo gorenak bi eskutitz bidali dizkio jada Gema Gonzalez de Txabarri Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailaren Gipuzkoako lurralde ordezkariari: 2016ko maiatzean lehenengoa, eta 2017ko otsailean bigarrena; iaz, hainbat irakaslek eta gurasok elkarretaratzea ere egin zuten Jaurlaritzaren Donostiako egoitzaren parean. Orain artean, ordea, ez dute jaso idatzizko inolako erantzunik.

Inauteri giroko seriotasuna

Inauteri giroko seriotasuna

Unai Zubeldia

Donostiar bakoitza hari mutur fin bati tiraka hasten da danborradaren festa noiz eta nola sortu zen azaltzen saiatzen denean. 24 orduko festa eztabaida iturri ere izan da sarritan, baina, historiaren orrietan bila hasita, Iñaki Egaña idazle eta historialaria (Donostia, 1958) oinarri-oinarrira joan da Gipuzkoako hiriburuaren garai bateko errealitatearen argazkia ateratzeko: "Hiria harresiz inguratuta egon izan da betidanik, eta, mugatik gertu egonik, militar asko egon izan dira beti". Historialariaren hitzetan, gerra garaian-eta moztu egiten zuten ur hornidura, eta, halakoetan, harresitik kanpo edukitzen zuten iturria. "Orduko datuen arabera, Morlansetik eramaten zuten ura Donostiako gainerako lekuetara, eta gazteluaren inguruan beste hiruzpalau iturri ere izaten zituzten".

Eguzkiak berotutako ura

Eguzkiak berotutako ura

Tere Madinabeitia

Errefuxiatuen guneetan bizi direnen bizimodua hobetzeko bidean da Goierriko zigilua duen punta-puntako teknologia. NBE Nazio Batuen Erakundearen errefuxiatuak laguntzeko ACNUR agentziako teknikariek mahai gainean dute Ordiziako Orkli kooperatibak garatutako OkSol eguzki kolektore termikoa. Eguzki energiaren bidez ura berotzen du sistema horrek, eta ez du argindarrik behar; errefuxiatuen guneetarako baliagarria izan daitekeen aztertzen ari dira.

Gazteentzat, baina gazteekin

Gazteentzat, baina gazteekin

Beñat Alberdi

Geure buruari galdetu genion: nola antolatzen ditugu aisialdiko ekintzak? Gazteentzat edo gazteekin?". Hala azaldu du Amaia Etxabe Arrasateko Txatxilipurdi elkarteko zuzendariak. Gogoeta abiatu zuten galderari erantzuteko, eta ondorio argi bat atera zuten: gazteek izan behar dute protagonista; ekintzen hartzaile baino gehiago, ekintzen parte.

Bizitza borroka bihurtua

Bizitza borroka bihurtua

Eider Goenaga Lizaso

Maiteder Requejok eta bere familiak, Gipuzkoako beste 800 bat familiak bezala, ezustean hartu zituzten, abenduaren 12an, Gipuzkoako Foru Aldundiak mendekotasuneko diru laguntzetan iragarritako aldaketak. Kalkuluak egin eta hilean, gutxi gorabehera, 100 euro gutxiago jasoko zutela ikusita, gastuak nondik murriztu pentsatzen hasi zen Requejo. "Zer kendu behar diot orain Haimarri? Fisioterapeuta, logopedia, igerilekua...? 100 euro hilean, ez du asko ematen, baina guretzat ezinbestekoa da diru hori".