Gizartea

Herrikideez harro

Herrikideez harro

Eider Goenaga Lizaso

Gipuzkoan bizi diren kataluniar gehienek —bertan erroldatuta daudenek, behintzat— ez zuten igandeko erreferendumean bozkatzeko eskubiderik. Horrek, ordea, ez du esan nahi orain arteko prozesua eta, batez ere, igandeko gertakariak urrunetik bizi izan dituztenik. Bozkatzeko eskubidea izan ala ez, asteburua jaioterrira itzultzeko baliatu zuten askok, eta ezin izan zutenek hedabideei eta sare sozialei begirik kendu gabe egin zuten jarraipena.

Uztak pasta ematen duenean

Uztak pasta ematen duenean

Erik Gartzia Egaña

Gure aitona-amonek ia ezagutzen ez bazuten ere, egungo dietan gehien zabaldutako elikagaia da pasta. Marka eskaintza handia dago, eta Zituene batu zaie orain artekoei. Naiara Retegi eta Iker Eizagirre oiartzuarrek sortu dute marka hori. Duela urtebete pasatxo jarri zuten martxan; Retegik gogorarazi duenez, bere ekimenez: "Makina txiki bat utzi ziguten Txaramela Bizkaiko pasta ekoizleek. Probatzeko asmoz egin genuen, hasieran ez baikenekien pasta egiten". Retegi eta Eizagirre kide diren kontsumo taldekoak izan ziren lehenengo proba haien akuriak. "Guretzat oso garrantzitsua zen eurek probatzea, eta ez ziguten kritikarik egin".

Bidaia soila baino gehiago

Bidaia soila baino gehiago

Unai Zubeldia

Jarrera bat da proiektu hau; gutxienekoekin bidaiatzeko proposamena". Arkitektoak izaki, Irati (1986) eta Gorane Mendizabal (1982) Ordiziako ahizpek ezinbestean daukate buruan iltzatuta espazioaren ideia. "Behar duzun guztia, baina gehiago ez; hori da gure proiektuaren ideia". Biek ala biek aitortu dute bidaia "dezente" egindakoak direla, eta bidaia zaleentzat eskaintza erakargarria daukate esku artean: autoarekin batera garajean sartzeko moduko mikrokarabana, Soil izenekoa. "Txikitasunaren ideia azpimarratu nahi genuen izenean ere, eta horregatik aukeratu genuen euskarazko hitz hori". Eta gehiegi bilatu gabe aurkitu zuten pare-pareko definizioa. "Ingelesez lurra esan nahi duelako soil hitzak. Jolas hori baliatu ahal izan dugu".

Ez da turismoa, hiri eredua da

Ez da turismoa, hiri eredua da

Eider Goenaga Lizaso

Arazoa ez da turismoa bai edo ez. Arazoa harago doa. Nolako turismoa, eta, hori baino gehiago, nolako hiri eredua. Hori da eztabaidaren gakoa. Turismoari buruz gaur eta bihar antolatu dituzten Ez gara turistak gure hirian topaketetan hainbat taldek parte hartuko dute, eta gonbidatuen artetik hirurekin hitz egin du Hitza-k: Bartzelonako ABTS Assemblea de Barris per un Turisme Sostenible-ko Daniel Pardo (Zaragoza, Espainia, 1976), Ernaiko Garazi Castaño (Donostia, 1995) eta Groseko Hondarpe auzo elkarteko Aratz Estonbarekin (Donostia, 1979). Hirurak bat datoz: turismoaren munstroari mugak jarri behar zaizkio dena jan aurretik.

“Langileen artean etengabe beldurra sortzen ari da enpresa”

“Langileen artean etengabe beldurra sortzen ari da enpresa”

Unai Zubeldia

"Gezurrezkoa den bertsio bat erabiliz kaleratu dute kontratu mugagabea zeukan langile bat". Salaketa gogorra egin du Unai Barrutiabengoa Asteasuko Siemens-Gamesa enpresako LABen ordezkariak. "Enpresak antolakuntza arrazoiak eman zituen kaleratze eskutitzean", hasi du azalpena Leire Gallego ELAren industria federazioko Asteasuko enpresako ordezkariak. "Langilea sobera zegoela argudiatu arren, legez kanpokoen pareko kalte-ordaina eman zioten gero". Barrutiabengoaren hitzetan, "oso arraroa" izan da dena. "Atzean lan arrazoiak egonik, galdetu genien ea langile hori berriz ere hartuko zuten lana zegoenean, eta ezezkoa jaso genuen. Langile hori ez zela lanera itzuliko esan ziguten, eta, orduan, hankaz gora joan zitzaizkien argumentu guztiak". Aurretik enpresa horretan lanean aritutakoa da kaleratu duten langilea, eta, orain, hiru urte zeramatzan Asteasuko egoitzan.

Euskararen mosaiko birtuala

Euskararen mosaiko birtuala

Imanol Saiz

Orain zazpi urte sortu zuten Oarsoarrak komunitatea, 2010ean, Oiartzun, Pasaia, Errenteria eta Lezoko euskararen erabilera sustatzeko helburuarekin. Eskualdeko euskararen erabilera datuak ez zirela oso onak azaldu zuen Soziolinguistika Klusterrak azken ikerketan. "Tamalez, guk nahiko genukeen baino dezente apalagoa da erabilera". Hala aitortu zuen Joxe Luis Agirretxe Oarsoaldea garapen agentziako euskara arduradunak.

Isiltasunari erreferentziak sortzen

Isiltasunari erreferentziak sortzen

Unai Zubeldia

Emakume lesbianen oso erreferentzia gutxi daude bai literaturan eta bai komikietan". Eta, hain zuzen ere, Teresa Castro (Donostia, 1968) behar horri tiraka hasi zen Ana Lopez Suarez Burgos fikziozko pertsonaia komikietan irudikatzen. "Bai, komikietan badago emakume lesbianen erreferentziaren bat edo beste, baina AEBetako edo Frantziako errealitatea islatzen dute horiek guztiek. Euskal Herrian bizi den emakume lesbiana bat izaki, begirada gertukoagoa falta zitzaigula ikusi nuen".

[Herriz herri] Villabona-Amasa. Bi herri eta udalerri bat

[Herriz herri] Villabona-Amasa. Bi herri eta udalerri bat

Jon Miranda

Villabonak XIII. mende erdialdean dauka jatorria, Oria ibaiaren ertzeko beste hainbat herrirekin gertatzen den bezala. Abagune historiko egokia zen hura. Batetik, garai hartan pil-pilean zegoen Gipuzkoa alderik alde zeharkatzen zuen merkataritza, eta, bestetik, Oria ibaia komunikabide ezin hobea zen garraio hura guztia bideratzeko. Lehenagokoa da, ordea, Amasaren inguruko lehen aipamena. 1025. urteko agiri batean agertzen da, besteak beste, Saiazko haraneko herrixka moduan.