Aitziber Arzallus

Espazio publikoa, gaua eta festak ez dira neskentzat; ez, behintzat, izan behar luketen bezain gune erosoak eta seguruak. Testuinguru horretan gertatzen dira emakumeen kontrako erasoetako asko; etxera bueltatzeko bidean, batez ere. Emakume gehienentzat horixe izaten da gaueko unerik zailena, kezka handiena eragiten diena, beldur gehien sentitzen dutena. Etxerako bidean gertatzen diren erasoak saihesteko eta emakumeak zein adin txikikoak etxera lasaiago bueltatzeko, neurriak hartu dituzte Gipuzkoako zenbait lekutan.

Eider Goenaga Lizaso

Kamioiei N-1 eta A-15 errepideetan bidesaria kobratzen jarraitzea bermatu nahi du Gipuzkoako Foru Aldundiak, eta, ondorioz, epaitegiek esandakora egokituko litzatekeen foru arau proposamena egin du. Joan den urtarrilaren hasieran hasi ziren garraiolariei kanona kobratzen, baina, Garraiolari Elkarteen Espainiako Federazioaren auzi eske bat tarteko, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiaren erabakia etorri zen apirilean: bertan behera utzi zuen kobrantza sistema arautzen zuen foru araua, Gipuzkoatik kanpoko garraiolarien kontrako diskriminazioa argudiatuta. Kanonari kosta ahala kosta eutsiko ziotela ziurtatu zuen orduan Bide Azpiegituretako diputatu Aintzane Oiarbidek. Diskriminaziorik ez zegoela eta Espainiako Auzitegi Gorenean helegitea aurkeztuko zutela iragarri zuen.

Erik Gartzia Egaña

Facebookera igotako argazki baten bitartez hasi zuten ikerketa. Eneko del Amo ingurumen zientzialariak Aiako Harria parke naturaleko pago motz baten argazkia jarri zuen bertan, eta Josu Narbarte historialariak erantzun zion zuhaitz hori ez zela naturala. Izan ere, goraka hazten dira pagoak, eta pago motzak, berriz, gizakiak manipulatu izan ditu historian zehar, gero bertatik lehengaiak ateratzeko: ontzigintzarako, ikazkintzarako, etxebizitzak egiteko... Adar eta adabaki pila bat dituzte, eta zabalak dira enborrak. Abiapuntu horri helduta, mendi ondareari buruzko ikerketa egiten ari dira Oiartzungo erabilera publikoko lurretan, garai batean herri lurrak izena zeukaten horietan. Parke natural baten barruan daude gaur egun, Aiako Harria parke naturalean, hain zuzen ere, eta bilakaera historiko baten emaitza dira gune horiek.

Rebeka Calvo
XVIII. mendearen hasieran ohikoak ziren baserrien ondoko karobiak. Ia guztiek zeukaten bat, karea erabiltzen baitzuten baserriak zuritzeko, ukuiluak desinfektatzeko, soroetan ongarri gisa erabiltzeko, zomorroak uxatzeko eta ganaduaren zauriak sendatzeko.

Eider Goenaga Lizaso

Berdea, horia edo gorria izan daiteke txartela. Berdeak azterketa gainditu dela esan nahi du, eta lau urte barru arte ez dela berriro pasatu behar; horiarekin, bi urteko epea dago ebaluatzaileek ikusi dituzten puntu ilunak konpontzeko; eta, txartel gorriarekin, kalera. Unescoren Munduko Geoparkeen izendapena duten guneek lau urtean behin pasatu behar dute azterketa hori, izendapenari eutsi nahi badiote; joan den astean egokitu zitzaion txanda Euskal Kostaldeko Geoparkeari. Asier Hilario geoparkeko zuzendari zientifikoak dioenez, aztertzaileak gustura gelditu ziren hemen ikusitakoarekin, eta ez du uste duela lau urteko txartel berdea berresteko arazorik izango dutenik.