Asteko Gaiak

Etorkizunerako hazia ereiten

Etorkizunerako hazia ereiten

Eider Goenaga Lizaso

Goizeko 09:45 dira kazetariak Axular lizeoko LH6ko gelara sartu direnean. Miren Elgarresta Foru Aldundiko Berdintasun zuzendaria eta Idoia Luzuriaga aldundiko teknikaria ari dira 11 urteko umeei azalpenak ematen. Indarkeria matxista da gaia, eta DenokZu sentsibilizazio kanpainaren parte da LH3tik LH6ra arteko umeekin egiten ari diren lanketa. Axular lizeoan asteartean egin zuten saioa, eta irailaz geroztik bisitatu duten 40. ikastetxea da.

Gidariak, protestara

Gidariak, protestara

Aitziber Arzallus

Hautsak harrotzen jarraitzen du Gipuzkoako Foru Aldundiak Lurraldebusen Buruntzaldeko zerbitzua aldatzeko egin duen aurreproiektuak —Tolosari ere eragingo dio aldaketa horrek—; nola harrotzen, gainera. Oposizioko alderdiak —EH Bildu eta Ahal Dugu—, eragiten dien herrietako udalak, ehunka erabiltzaile, zerbitzu hori ematen duten garraio enpresetako langileak eta sindikatuak... Guztiak aurrez aurre ditu foru gobernuak, baina zerbitzua "berrantolatzeko" garaia badela eta horixe egingo dutela berretsi du Marisol Garmendia Gipuzkoako Lurralde eta Mugikortasun diputatuak aste honetan bertan.

Eskutik, gero askatzeko xedez

Eskutik, gero askatzeko xedez

Eider Goenaga Lizaso

Orain 25 urte Donostian lehen mintzapraktika bikote eta taldeak osatu zituztenetik, bide luzea egin du Mintzalagun egitasmoak. Iaz, Euskal Herrian, 6.000 bidelagun eta bidelari inguru izan ziren, astero-astero, gutxienez ordubetez, euskaraz. Gipuzkoan, iaz, 26 herritan, behintzat, bazegoen martxan Mintzalagun proiektua, eta 2017-2018ko ikasturterako beste bi herritan hasi dira: Zestoan eta Anoetan. Datorren astean, azaroaren 10ean egingo dute egitasmoa aurkezteko ekitaldia, Zestoako plazan. Anoetan, herri txikia izan arren, jada hamalau lagunek eman dute izena, eta hasiak dira lehen pausoak ematen.

“Abisu bat da hau: ez ukitu gure negozioak”

“Abisu bat da hau: ez ukitu gure negozioak”

Eider Goenaga Lizaso

Joan den astean erabaki zuen Gipuzkoako Hondakinen Partzuergoko batzarrak —EAJk eta PSE-EEk dute gehiengoa— Iñaki Errazkin Ingurumen diputatu ohiari (Azpeitia, 1975) eta GHK-ko lehendakari ohi Ainhoa Intxaurrandietari (Lezo, 1973) Estatuko Kontu Auzitegian salaketa jartzea. Bilduren agintaldian errauste plantaren proiektua geldiarazteak eragindako kalte ekonomikoa —41 milioi euro direla kalkulatu dute— beren gain hartzea nahi du GHK-k.

Azken puntada epaiketarako bidean

Azken puntada epaiketarako bidean

Eider Goenaga Lizaso

Azaroan bederatzi urte beteko dira Gipuzkoako Lurralde Auzitegiko Fiskaltzak Balentziaga museoa eraikitzeko obren inguruko ustezko irregulartasunen auziarekin aurrera egitea erabaki zuenetik. Hiru auzipeturekin iritsi da Balentziaga auzia epaiketa bezperara, eta litekeena da epaiketa soilik horietako biren kontra egitea, udan Julian Argilagos arkitekto eta proiektuaren egilea auzi-ihesean deklaratu baitzuen epaitegiak. Mariano Kamio Getariako alkate ohia (EAJ) eta Balentziaga Fundazioko zein Berroeta Aldamar elkarte mugatuko arduradun nagusi izandakoa, eta Argilagosen Hemen Art enpresako Rolando Paciel arkitektoa dira beste bi akusatuak.

Hurbiltasuna ezaugarri

Hurbiltasuna ezaugarri

Eider Goenaga Lizaso

Mendaroko ospitalearen ezaugarri bat nabarmentzekotan, Marbella Garcia ospitaleko zuzendariak (Barakaldo, Bizkaia, 1963) argi du zein den: hurbiltasuna. "Bai ospitaleko langileen artekoa, bai ospitaleko eta eskualdeko lehen arretako zentroen artekoa, eta baita gaixoen eta ospitaleko mediku, erizain eta langileen artekoa ere. Gure tamainak, ez baita ospitale handia, hurbiltasuna eskaintzeko aukera ematen digu, eta hurbiltasun hori garrantzitsua da". Garciaren hitzetan, garrantzitsua da, bai gaixoarentzat, bai gaixoaren ingurukoentzat eta baita bertan lan egiten dutenentzat ere.

Herrikideez harro

Herrikideez harro

Eider Goenaga Lizaso

Gipuzkoan bizi diren kataluniar gehienek —bertan erroldatuta daudenek, behintzat— ez zuten igandeko erreferendumean bozkatzeko eskubiderik. Horrek, ordea, ez du esan nahi orain arteko prozesua eta, batez ere, igandeko gertakariak urrunetik bizi izan dituztenik. Bozkatzeko eskubidea izan ala ez, asteburua jaioterrira itzultzeko baliatu zuten askok, eta ezin izan zutenek hedabideei eta sare sozialei begirik kendu gabe egin zuten jarraipena.

Ez da turismoa, hiri eredua da

Ez da turismoa, hiri eredua da

Eider Goenaga Lizaso

Arazoa ez da turismoa bai edo ez. Arazoa harago doa. Nolako turismoa, eta, hori baino gehiago, nolako hiri eredua. Hori da eztabaidaren gakoa. Turismoari buruz gaur eta bihar antolatu dituzten Ez gara turistak gure hirian topaketetan hainbat taldek parte hartuko dute, eta gonbidatuen artetik hirurekin hitz egin du Hitza-k: Bartzelonako ABTS Assemblea de Barris per un Turisme Sostenible-ko Daniel Pardo (Zaragoza, Espainia, 1976), Ernaiko Garazi Castaño (Donostia, 1995) eta Groseko Hondarpe auzo elkarteko Aratz Estonbarekin (Donostia, 1979). Hirurak bat datoz: turismoaren munstroari mugak jarri behar zaizkio dena jan aurretik.

Duintasunaren aldeko borroka

Duintasunaren aldeko borroka

Iñaki Lasa Etura

Mende erdi pasatu da Zikuñagako paper fabrikako (Hernani) 30 emakume langile beren lan balditzen alde borrokatu zirenetik. Manipulazio sailekoak ziren guztiak, eta zuzendaritzak kontrol sisteman ezarritako baldintza berrien aurka altxatu ziren. Gogorra izan zen ondorioa: 30ak kaleratu zituen enpresak. Tartean ziren Miren Clemente Lozares, Manuela Garin Ugalde eta Maria Luisa eta Maria Angeles Rama Otegi ahizpak.

Altzotik mundura

Altzotik mundura

Iñaki Lasa Etura

Ikusmina eragin du Jon Garañok eta Aitor Arregik zuzendutako Handia filmak. Loreak-en arrakastaren ondoren, arreta sortu du Moriartiren proiektu berriak: Migel Joakin Eleizegi Altzoko Handia-ren bizitza du ardatz, 2,42 metro garai zen gizasemearena. Donostiako Zinemaldian izango da estreinaldia, eta Sail Ofizialean lehiatuko da. Urrezko Maskorra lortzen saiatuko den euskarazko laugarren filma da Handia: Antxon Ezeizaren Ke arteko egunak (1989), Garañok berak Jose Mari Goenagarekin zuzendutako Loreak (2014) eta Asier Altunaren Amama (2015) izan ziren aurrekoak. Etzi jarriko dituzte salgai filma jaialdian ikusteko sarrerak.