E. Goenaga Lizaso
Tamaina desberdineko udalerriak daude Euskadi Lagunkoia egitasmoaren barruan, eta horien adibide dira Antzuola (2.223 biztanle), Zarautz (23.117 biztanle) eta Irun (61.608 biztanle). Ezaugarri oso ezberdinak dituzte hiru herriek, eta pentsatzekoa da hiruretan adinekoek arazo eta zailtasun ezberdinak izango dituztela; baina hiru herrietako diagnostikoek antzeko argazkia ematen dute, antzeko eskaerak egiten dituzte.
Gipuzkoako 22 udalerri ari dira Eusko Jaurlaritzaren Euskadi Lagunkoia proiektuan parte hartzen. Baina luzea da prozesua, eta udalerri guztiak ez daude egoera berean; diagnostikoa egiten ari diren herrien artean, adibidez, hasi berri direnak eta prozesua ia-ia amaitzear dutenak daude. DIAGNOSTIKOA EGITEN Azkoitia Beasain Elgoibar Eskoriatza Idiazabal Ormaiztegi Urnieta Zestoa PLANA LANTZEN Hondarribia Irun Irura Orio...
Eider Goenaga Lizaso
Gaur egungo herriak eta hiriak erosoak al dira adineko pertsonentzat? Zein zailtasun dituzte egunerokoan? Zer hobetuko lukete, zer aldatu eta zer kendu? Galdera horiei norbaitek erantzun behar badie, argi dago adineko pertsonak berak direla hobekien erantzungo dutenak, eta hori ari dira egiten Euskadi Lagunkoia egitasmoan. Osasunerako Mundu Erakundeak 2007an martxan jarritako egitasmoa da, eta Eusko Jaurlaritzak bere egin zuen proiektua 2012an. Araba, Bizkai eta Gipuzkoako udalerri guztiei egin zieten gonbidapena, eta 54 udalerri daude gaur egun; horietako 22, Gipuzkoan. "Gipuzkoak, hasieratik, pisu handia izan du Lagunkoia egitasmoan", azaldu du Elena del Barrio Matia Institutuko ikerlariak eta egitasmoaren koordinatzaileak.
Unai Zubeldia
Guretzat ez ziren serioak urrian mahai gainean jarri zituzten proposamenak". Eta sindikatuak horregatik altxatu ziren Gipuzkoako zahar etxeetako, adineko pertsonentzako eguneko zentroetako eta tutoretzapeko etxeetako lan gatazka bideratzeko sortutako negoziazio mahaitik. Txomin Lasa ELAko zahar egoitzen saileko arduradunak salatu duenez, patronalen azken zirriborroan ez ziren islatu azken gatazketan adostutakoak. "Atzerapausoa zen, 2005etik 2008ra arteko hitzarmenaren hobekuntza txiki batzuk hartu zituztelako oinarri gisa. Ez zegoen negoziazioei ekiteko eduki garrantzitsurik; soldatak izoztea eta lan baldintzak kaskartzea proposatu zuten".
Aitziber Arzallus
Badira haurrak arazoak dituztenak ikasgelako martxa jarraitzeko eta eskolako lanak euren kabuz egiteko. Zailtasun horiek gainditzeko, askotan nahikoa izaten dute aparteko laguntza txiki bat jasotzea eskola orduetatik kanpo. Baina batzuek ez dute horretarako modurik, etxean baliabiderik ez dutelako. Behar horri erantzuteko, boluntarioz osatutako taldeak sortu dituzte zenbait herritan. Gipuzkoan, Donostian izan ziren aurrenak. 2009an, erretiratutako irakasle batzuek Hazi eta Ikasi elkarte solidarioa sortu zuten, baliabide urriko familietako haurrei eskola laguntza emateko. Irakasle gutxi batzuk hasi ziren haur gutxi batzuei laguntzen. Bederatzi urte geroago, ordea, 150 boluntariok 7 eta 14 urte arteko 230 haurri laguntzen diete, hiriburuko lau auzotan.
Eider Goenaga Lizaso
Optometrista da Teresa Olabarria (Madril, 1967), eta Tolosan du kontsulta. Ikusmenaren terapia egiten dute bertan, eta umeekin aritzen dira lanean batik bat.
Beñat Alberdi
Historiarako hainbat datu utzi zituen ekaineko lehen igandeak. Euri jasa galanta bota zuen Euskal Herriko toki askotan; Deskarga mendatean, Antzuola eta Zumarraga artean, plubiometroak 61 litro ur neurtu zituen ordubetean —100 urtean ez da neurtu halakorik; 49 litrokoa zen markarik altuena—. Euri jasa ederra da etxeko leihotik begira egoteko, baina uholdeak izan ziren Antzuolan, eta ibaiak gainezka egin zuen Bergaran. Herritarrek, dena den, jakin izan zuten muturreko egoerari erantzuten.
Imanol Saiz
Ibilbide luzeko elkartea da Irungo Atsegiña. Ia hasieratik, zortzi erraldoi izan dituzte alboan elkarteko kideek, eta, ondorioz, irundarrek. Elkarteak 1937an eskuratu zituen baserritar, alkate, beltz eta turkiar bikoteak, eta, ordutik, Euskal Herriko hamaika herritako kale eta plazatan ibili dira dantzan. Iaz, erraldoiek 80 urte bete zituzten, eta, behar bezala ospatzeko, sekulako itxuraldaketa egitea erabaki zuten elkarteko kideek. Herritarrak izan dira berritze prozesuaren giltzarri, euren ekarpenari esker erraldoietako zenbait prest baitira berriz ere Irunen barrena desfilean ibiltzeko.
Imanol Garcia Landa
Oholtza gainetik 140 herritar inguru pasatuko dira bihar, Alegian, kultura batzordeak antolatu duen III. Herria Kantuan ekitaldian. 2008an eta 2012an egin zituzten aurreko biak. "Gustura gelditu ginen aurretik egindakoekin. Azken urteetan utziz joan gara, lan handia eskatzen duelako, baina berriz heltzea erabaki dugu aurten", azaldu du Nati Muruak, Alegiako Kultura zinegotziak; kultura batzordeko kidea ere bada, eta baita ekitaldiaren antolatzaileetako bat ere. "Polita da herritarrak musikaren inguruan elkartzea".
Asier Zaldua
Gero eta turista gehiago etortzen dira Euskal Herrira, eta gero eta herrialde gehiagotatik, gainera. Albiste ona da museoetako arduradunentzat, baina baita buruhaustea ere.
