Iritzia

Errezetak, parkeak eta natura

Leire Narbaiza

Pasa den astean BERRIAn Maialen Unanueren erreportaje bat irakurri nuen, Natura, sendagai izenekoa. Bertan azaltzen zuen kazetariak Eskozian medikuak natura errezetatzen hasita zeudela. Konturatuz gero gaixoa ez dagoela oso animatuta, edo depresio arina duela, egunero denbora bat naturan pasatzeko aholkatzen duen liburuxka bat ematen diotela. Liburuxka horretan azaltzen da zer egin lezakeen gaixoak kanpoko paraje horretan hobetzeko.

Zinismo apurrik gabeko zutabea

Danel Agirre

Ekialdeko Alemaniako landa parajeek ezinbestean dakarte gogora Espainia hutsa deitu dioten hori. Herriak handiegi geratu zaizkie bertan geratzen diren bizilagun urriei, urtebetean ehun kilo galdu ondoren ispilura begiratu eta sabeleko eta izterretako azal xerrak zintzilik ikusten dituenaren moduan. Imajinario kolektiboan, tristuraren epitomea dira bazterrok: zaharkituak, antzuak, mutuak, kondenatuak. Nahi gabe ere, abailduta lagatzen dute bisitaria. Gizateriak ezinbestekoa duen txikiagotze prozesuaren aitzindari gisan ere ikus genitzake, ordea —karikatura baldarrean erorita—, aipatu eskualde fantasmak. Planifikatzaile demografiko bihozgabearen arrazoiketa erabiliz beti, eta desagertu ez, bertan bizi ziren gehienak lehendik ere gainezka ziren hirietara mugitu direlako xehetasuna ahaztuz gero.

Argazkiak, errekorrak eta esperantza

Leire Narbaiza
Irudi batek mila berbak baino gehiago balio duela errepikatzen zaigu etengabe. Ia beti egia izaten da. Argi dago argazki batzuek sakon-sakonean eragiten digutela, eta memorian iltzatuta geratzen zaizkigula.

Ez da politika, plastikoa da

Danel Agirre

Premier League-ko terminologia garaikidean, plastic club deitzen zaie xeke baten patrikari tiraka eliteko estatusa erosten duten taldeei. Plastic fan, berriz, lehiaketa horren ospe soziala dela eta estadioetara arrimatzen hasi eta sarreren garestitzea eragin duten turista, start-up sortzaile eta gisakoei. Polimeroekin zerikusia duten irainok dira mingarrienak Ingalaterrako futbolean: egiazkotasun eta printzipiorik eza adierazten dute guztiek, oportunismoaz gain.

Ontzi abandonatuak gara

Leire Narbaiza

Gaurko paseoan ez dut topatu arrautza bat pinu gainean, batez ere pinu gutxi zegoelako. Itsaso ondoan ibiltzeak hori dakar. Aurkitu dudanak ez zeraman okupazio ejerzitoaren seilu eta guzti —zorionez—. Ontziak ziren, ontzi marka gabeak, eroateko janaria garraiatzeko erabiltzen diren horietakoak. Ontzi abandonatuak nonahi, ia guztiak plastikozkoak, erabilera bakarrekoak.

Mezan pizteko, kandela lapurtu

Danel Agirre
Berlinera asteburu-pasa etortzea falta zaion euskal herritar bakar horixe ez bazara, izango duzu honen berri: metrora sartu ahal zaitezke hemen, inongo barrerarik igaro gabe. Txartela soinean eramatea norberaren erantzukizuntzat eduki ohi da. Kontrolak geltokirik jendetsuenen artean baino ez dituzte egiten, oso aldian behin, eta tiketik gabe atzemandakoentzat isuna adeitsua da, 60 euro. 2018an, Schwarzfahrer, bidaiari beltz moduan izendatutakoen batezbestekoa azken hamar urteetako apalena izan zen, %2.

Porlanaren jonkiak gara

Leire Narbaiza

Azken boladan nahiko zeregin gogaikarrian nabil sartuta; medikutan, alegia. Laguntzaile gisa joaten naiz proba eta kontsultetara, eta aukera izan dut Eibarko ospitale berrian probatzeko. Estetikaz ez dut ezer esango, baina barruko kolore eta uniformetasunaz asko idatz liteke. Aurreko baten, erradiologian sartu ginen. Ez zegoen inor karraju luze hartan, eta beldurrezko film baterako lokalizazio egokia izan litekeela begitandu zitzaidan. Hormak eta ateak kolore berdekoak, baina ilar-pureak duen berde hori, 70eko hamarkadatik ateratakoa iruditu zitzaidan. Dena berdina ospitale osoan, ez dago mediku edota espezialitateen izenik ateetan, zenbakiak besterik ez. Eta zenbakiak Osakidetzako urdin horretan... Ez dira ondo ezkontzen kolore biak!

Sekta batentzat biktima perfektua

Danel Agirre

Ufologo bilakatzeko egitasmoarekin bateraezina zelakoan laga nion katoliko izateari. Erosi nituen lehenbiziko liburuak, 8 bat urterekin, Fernando Jimenez del Oso eta Juan Jose Benitezek idatzitakoak ziren. Gizabanako moduan kontzientzia osoa garatzeko ezinbestekoak diren bi heldulekuak eskaini zizkidaten, Elizak lehenago bezala. Egunerokoaren labirintoan ez galtzeko jomuga zehatza, betebehar benetan oinarrizkoa, batetik (izuagatik on egiten saiatzeari utzi, eta buru-belarri plater hegalariak bilatzera pasatu nintzen, nire kasuan). Bizitzaren misterioari erantzun behin betikoa, edo erantzun hori laster iritsiko zelako agintza behintzat, bestetik.

Taladrina zainetan

Leire Narbaiza
Taladrina usaina gustatzen zait. Edo agian esan beharko nuke taladrina usainak nire ume-denboratara eroaten nauela, eta aromek duten oroitarazte indarraren bidez txikitako sasoira itzultzen nauela.

Belgikarra, itxuraz baino ez

Danel Agirre
Kariben urtebete lanean igaro, eta ezinezkoa badirudi ere, abiatu baino are zurbilago itzuli nintzen etxera. Erredakziotik taberna-zulora eta taberna-zulotik erredakziora eman nituen egunak Santo Domingon, eta eguzkia goizean egunkarira bidean baino ez nuen begiztatzen, autobuseko leihotik.