“Soka urarekin uztartzen dugun bakarrak gu gara”

“Soka urarekin uztartzen dugun bakarrak gu gara”

Iñigo Otaegi

Waterline jaialdiaren hirugarren aldia egingo dute bihar eta etzi Tolosan. Iñigo Manso (Ibarra, 1984) antolatzaileetako bat da, eta buru-belarri dabil dena pentsatu moduan atera dadin. Asteburu osoan izango da ikuskizuna, Zerkausian.

Zertan datza waterline fenomenoa?

Slackline barruko modalitatea da. Uraren gainean kokatutako sokan oreka mantentzean datza. Slackline munduan hasi nintzen garaian, pentsatu nuen Tolosako Oria ibaian zerbait ikusgarria egin zitekeela. Lagunartean antolatutako ekitaldi xume bat zen hasieran, eta nazioarteko jaialdi entzutetsu bihurtu da.

Inguruan antolatzen da waterline modalitateko beste ekitaldirik?

Ez, estatuan antolatzen den jaialdi bakarra da. Egia da Bartzelonan eta Madrilen ere antolatzen direla slackline barruko beste modalitateetako ekimenak, baina soka urarekin uztartzen duten bakarrak gu gara. Jendea oso urrutitik etortzen da hona, eta ia denek errepikatzen dute. Pentsa, mundu mailan jaialdi honen berri ere badute. Nolabait esatekotan, nazioarteko zirkuituaren barruan sartzen da jaialdia; bira guztia egiten duenik ere bada, eta horiek ere izaten dira gurean. Ertz guztietako pertsonak etortzen dira: suitzarrak, alemaniarrak, frantsesak... Finean, tokia bera ederra da, eta izugarrizko giroa sortzen da.

Nolatan hainbesteko zaletasuna?

Orain dela lauzpabost urte lagun bat sokarekin etorri zen; zuhaitzetatik lotu eta probatzen hasi ginen. Lehenik, pauso bakarra ematen ikasi genuen, eta, apurka, bakoitzak bere buruari jartzen zizkion mugak gainditzen hasi ginen. Kirol honen ederrena zeure buruaren aurkako borroka dela da; ez duzu aurkaririk. Aurten, highline modalitatean, marka pertsonala apurtu dut. Luzeran 120 metroko soka zeharkatu dut, 65 metroko altuerarekin. Gainera, lagunekin izugarri ondo pasatzen dugu kirol honekin; errutina aspergarritik ihes egiteko modu paregabea da.

Zein da jaialdiaren xede nagusia?

Helburu nagusia da waterline praktikatzen duen munduko jendea biltzea. Beste alde batetik, ikusleak erakarri nahi ditugu, kontura daitezela waterline bezalako kirolak existitzen direla. Gizarte honetan ez da soilik futbola edota saskibaloia praktikatzen. Jendea zur eta lur geratu ohi da egiten dugunarekin, eta bide beretik jarraitu nahi dugu. Gainera, lehorrean soka bat jartzen dugu urtero, hasiberriek sokarekin lehen kontaktua izate aldera.

Generoari dagokionez, kirol hau parekidea da?

Bai. Egia da gizonezkoek, oro har, gehiago praktikatzen dituztela arriskutsutzat jotzen diren kirol hauek. Halaber, joan den urtean bezalaxe, hamabi emakume etorriko dira Tolosara. Denak daude gonbidatuta; guk ez dugu inolako mugarik jartzen.

Urtero markak hausten ari zarete. Hirugarren aldia oraindik hobea izango al da?

Aurtengoa ikusgarria izango da. Iaz gisan, 70 parte hartzaile izango dira, gehiago ekarri ezin direlako. Batzuek esango dute gutxi direla, baina, jende ugari etorriz gero, ez dute gozatzen. Hobe da gutxi horiek gozatzea, asko etorri eta marmarka ibiltzea baino. Oraingoz, arrakastatsuak izan dira bi aldiak, eta espero dut aurtengoa ere bikaina izatea. Urte hauetan lana ondo egin izanaren ondorioa izango da datorren asteburuan biziko duguna.

Lehen bi aldiekin alderatuta, berrikuntzarik izango al da?

Bai. Aurten, lehen aldiz, Euskal Herriko marka hausten ahaleginduko gara; 120 metroko soka jarriko dugu. Asteburu osoko ekintza erakargarriena da, ezbairik gabe. Munduko marka 170 metroan dago, hortik atera kontuak. Horrez gain, lehen jaialdian zazpi soka jarri genituen, eta bigarrenean, bederatzi. Aurten, denera 11 soka jarriko ditugu, luzera eta zailtasun ezberdinekoak.

Ordea, lehen baldintza segurtasuna izango da.

Noski. Segurtasuna funtsezkoa da. Egitarauan pentsatzen jarri aurretik, probak egingarriak diren edo ez aztertzen dugu. Egia esan, errekak mugatu egiten gaitu, eta ezin izaten dugu nahi dugun guztia egin. Euskal Herriko marka haustea buruan dago; alabaina, gutxieneko arriskuren bat ikusi bezain pronto, bertan behera utziko dugu. Beste edozein kiroletan baino segurtasun handiagoa behar da.

Jendeak txanponaren alde ona ikusten du, eta ez atzetik dagoen lana. Nolakoa izan da antolaketa prozesua?

Lan handia eskatzen du. Jaialdi bat bukatu, eta bestean pentsatzen hasten gara. Hau dena ez da pertsona soil baten meritua; nire inguruko jendearen laguntzarik ez banu, hau ez litzateke aurrera aterako. Milaka gauza egin behar dira: laguntza topatu, babesleak lortu... Zerbait gustatzen zaizunean, ordea, horrelako kontuek zama gutxiago izaten dute. Asteburuan, orotara 15-20 lagun inguru ariko dira jo ta su lanean: ostiralean sokak jarri, parte hartzaileentzat bazkaria prestatu...

Waterline ikusteko abaguneaz gain, aparteko zerbait prestatu duzue?

Taberna egongo da, nahi adina jan eta edan ahal izateko; musika ere izango da, bertaratzen direnek dantza egin dezaten. Gainera, larunbat arratsaldean, Zerkausiaren goiko aldean dagoen terraza irekiko da; bertatik, ikuskizunaz gozatzeko ikuspegi ederra izango dute.

Ekitaldi garrantzitsua bilakatzen ari da Waterline Tolosan. Antolatzen jarraituko duzue?

Bai. Baina oraindik hirugarren aldia hasteko dago, eta hobe da ez aurreratzea. Ondo bidean, laugarrengoan pentsatzen hasiko gara, zalantzarik gabe.

Ardiak laster du kofradia

Ardiak laster du kofradia

Tere Madinabeitia

Idiazabalgo gaztak Ordizian, ardikiak Zaldibian, odolkiak Beasainen... eta, laster, ardiak Legazpin. Goierrin, eskualdeko ikur diren produktu gastronomikoak sustatzeko ez ezik, ardia babesteko ere izango da kofradia bat.

Legazpin, urtebete daramate ardiaren kofradia hori sortzeko lanetan, eta urri-azaroan egingo dute aurkezpen ofiziala. Dagokion erregistroan izena emanda dago, logotipoa ere badu, baita lehendakaria ere —Koldobike Olabide Legazpiko alkatea—, eta, orain, ardiarekin lotura duen egun apropos baten bila dabil talde eragilea.

Azken 26 urteotan Legazpin iraileko lehen igandean egiten den Artzain Eguna biziberritzeko egitasmotik sortu zen Ardiaren Kofradia sortzeko ideia. Iaz, 25 urte bete ondoren, festa indartu behar zela ondorioztatu zuten udalean sortu berria zen Berrikuntza zerbitzuan, eta Artzain Egunetako protagonista den ardiari gorazarre egitea erabaki zuten.

Izan ere, ardia, Artzain Egunaren ikurretako bat izateaz gain, Legazpiren historia eta garapenarekin zuzenean lotuta dago. Hala, herriko baserrietan hazi den aberea da, eta artzainak, baserritarrak eta olariak elkarrekin bizi izan dira Legazpin mendeetan. Gaur egun ere, ardiak ikus daitezke herriko zelaietan, eta, gainera, ardi esnearekin egindako Idiazabalgo gaztaren bi ekoizle daude: Erraizabal eta Makatza.

Talde eragilea

Arrazoi horiek guztiak elkartuta, eta udalak bultzatuta, Ardiaren Kofradia sortzeko talde eragilea eratu zuten iazko udazkenean. Talde zabala da: udal teknikari batzuk, Artzain Egunaren antolatzaileak, baserritarrak, tabernariak, kazetari bat, diseinatzaile bat, sukaldari bat eta herriko beste gizarte eragile batzuk biltzen ditu.

Txakel Urarte diseinatzailea da kofradiaren sorreraren eragileetako bat. "Kofradia Legazpi indartzeko baliagarri izango delakoan ari naiz parte hartzen proiektuan". Taldera elkartzeko dei egin die berak bezala herriaren garapenaren alde lan egin nahi duten guztiei. Urtebeteren ondoren, kofradia martxan jartzeko tramite guztiak nahiko aurreratuta daude, baina bada oraindik zer egin. Talde irekia da, eta bilerak deialdi publiko bidez iragartzen dituzte.

Igande honetako Artzain Eguna igarota, talde eragilekoak laster bilduko dira berriz. Kofradiaren aurkezpenerako egun aproposa aukeratu behar dute horretarako, ardiarekin zerikusia duen egun bat: "Artaldea mendiko larreetatik behera ekartzen da udazkenean, eta transhumantzia izan daiteke gure kofradiaren aurkezpen egunerako aitzakia; edo San Martin, ardikia eta buzkantzak jateko eguna".

Behin aurkezpenerako eguna aukeratuta, Ardiaren Kofradiaren lehen kapitulua ospatuko dute. "Festa ospatuko dugu, eta ohorezko kofradeak izendatzeko baliatuko dugu; jende ezaguna, gure taldearen helburuak eta zereginak zabaltzen lagunduko diguna". Izen batzuk ba omen dituzte buruan, "baina ezin da oraindik ezer aurreratu". Hortik aurrera, ardia babestea eta sustatzea izango da beren zeregina.

Helburu orokor batek mugitzen ditu Ardiaren Kofradiaren sorreraren hariak: Legazpi ardiarekin zerikusia duen guztiaren erreferente bihurtzea, eta, horrekin, herriaren garapena bultzatzea. Nola gauzatu, ordea, hain helburu handia? Dagoeneko idatzita daude estatutuak, eta horietan jasotzen dira helburu apalagoak edo zehatzagoak: ardiaren produktuak sustatzeko ekitaldiak egitea —gazta, ardikia, buzkantza, mamia, artilea...—; Artzain Eguna bultzatzea; ardiaren inguruko ikerketak edo argitalpenak babestea; artzaintzaren memoria berreskuratzea; Legazpiko turismoa ardiarekin lotzea...

Zehatzagoak ere izan dira, eta zerrendatu dituzte helburu horien lorpenean egin daitezkeen ekintzak ere. Horrela, herriko sarreretan laster ikusi ahal izango dira, esaterako, Legazpi ardiarekin identifikatzeko artalde txikiak, metalezkoak edo beste material batekoak. Horrez gain, ardiaren produktu gastronomikoekin osatutako menuak dastatu ahal izango dira Legazpiko jatetxe eta tabernatan.

Egitaraua: Artzain Eguna

Igandean egingo dute Gipuzkoako Artzain Eguna, Legazpin. Ekitaldi ugari izango dira goizez eta arratsaldez, Gipuzkoa osoko artzainei eta artzaintzaren lanbideari balioa aitortzeko.10:00etatik 12:45era, Euskal Herria plazan. Gipuzkoako artzain gaztare...

Turistak beti dira besteak

Danel Agirre

Badut nire adineko lagun bat, bizitza osoan Euskal Herritik behin bakarrik irten dena. Burgoseraino izan zen txangoa, kuadrillako baten ezkondu aurreko parrandara. Bidaiatzeak estresa baino eragiten ez zionaz jabeturik, oporretan etxetik gehiago mugitzeari uko egindako beste bat ere ezagutzen dut. Donostiako Tourist go home, refugees welcome afixa bietako batek zintzilikatu ote zuen galdetu behar diet, Zarautzen topo egindakoan. Ezezkoan nago hala eta guztiz ere. Nire susmoa da Aste Santuan Korsikara eta udan Patagoniara motxila hartuta joaten den horietako baten ateraldia izan zela kartel ditxosoa. Beste kasta batekoa, benetako abenturazalea dela sinetsita dagoen norbaitena.

Izan ere, ez duzu bere buruari turista deitzen dionik topatuko sekula, turistak beti dira bestea, norberaren bidaiatzeko modua beti da duina, jasangarria eta akatsik gabea. Guztia ilusio bat da ordea, etxetik irteteko ahalmena dugun guztiok garelako nahiko antzekoak. Marrakexko haurrek eta Habanako hitzontziek frogatzen dute hori, txanpon parea denoi eskatuta, yanki despistatuei eta gu bezalako ibiltari jantziei, inongo bereizketarik egin gabe.

Lepo dabiltzan Gipuzkoako kostako herrietan igogailuko kexu bilakatu da atzerritar izurritea, Menorcara edo Parisera goazenean bertan bizi direnek gutaz zein iritzi ote duten bost axola bazaigu ere. Donostiar edo zarauztarren kasuan, ez da hori inkoherentzia nabariena. Izan ere, igogailuan kexatzen garenok gara gure herriari fisionomia aldatu diogunak. Kostakoak garelako Airbnb-n eta etxe agentzietan libre ditugun etxebizitza eta logelak madrildar eta kataluniarrentzat alokairuan ipintzen ditugunak, hilabeteko hiru mila euroren truke. Udan dirutza azkar eta erosoa pilatu, eta epe luzerako aterpe horiek beharko lituzketen gazte, familia, etorkinei… bizkarra emanda.

Turistak beti bestea direna uste duenaren kasuan bezala, errua beste nonbait dagoela sinetsita bizi gintezke. Beti bezala diruari errua bota diezaiokegu, generikoki. Alkateei —Europako hainbat hiritan egin bezala— Airbnb debeka dezaten exijitzen ez badiegu, ordea, nekez saihestuko dugu kostako herriak neguan hustea. Etxebizitzak alokatzeko gutxieneko epea urtebetera igotzea lortu ezean, gazteek bizitzeko toki bila barnealdera egin beharreko exodoari buelta ematerik ez dugu lortuko. Udalek beltzean ordaindutako alokairuen isunekin TAOrekin darabilten zurruntasun berbera azaltzen ez badute, igogailuko kexuek bere hartan jarraituko dute. Aldi berean, oporretara goazenean Airbnb eta antzeko agentziak ez erabiltzea tokatuko litzaiguke, nola ez, kostako herrietan jasaten ari garen fenomeno berbera beste nonbait ez eragiteko. Enpatiaren izenean.

Azken paragrafo hau utopikoegia bada, hori bai, turistak geuretakoak direla onartu eta adeitasunez tratatzea baino ez zaigu geratzen. Enpatiaren izenean.

Balazta, bi gurpilen alde

Balazta, bi gurpilen alde

Asier Perez-Karkamo

Uztail bukaeran Bidasoaldeko Bizikletaren Aldeko Balazta plataforma aurkeztu zuten Hondarribiko Kasino Zaharrean. Lurrean oihalekin prestaturiko bidegorri zati bat jarrita, Bidasoa eskualdean bizikletaz lasai ibiltzeko eskubidea aldarrikatu zuten, eta bidegorri sarea osatzeko eskatu zieten erakundeei. Hogeita hamar bat kiderekin sortu zen Balazta.

Balazta plataformaren helburua "hiri garraiobide gisa bizikletaren erabilera sustatzea" zela adierazi zuten aurkezpenean, hau da, aisialdirako ez ezik, bizitzako beste eremuetarako ere bizikleta erabili ahal izatea aldarrikatzen dute; lanerako, eskolara joateko, erosketak egiteko, batetik bestera mugitzeko. Manex Arzakek argi du: "Bizikleta erabiltzaile naizen aldetik, uste dut gure eskualdean beharrezkoa dela hiru hiriak lotzen dituen bidegorri sarea, eta horregatik naiz Balaztako kidea".

Txingudi badiako hiru herrietatik Hendaia (Lapurdi) da bidegorri sarea osatua duen bakarra. Bai Irunek, bai Hondarribiak hutsune dezente dituzte; are gehiago, Irundik Hondarribira edo Hondarribitik Irunera igarotzea abentura "arriskutsua" izaten da bizikletaz egin nahi dutenentzat. "Hirien arteko lotura egitea beharrezkoa da —adierazi du Arzakek—, eta, horretarako, hiru udalek elkarlanean lan egin beharko lukete, proiektua osatua eta eraginkorra izatea nahi bada".

Amute-Mendeluko inbutuari soluzioa ematea da Balaztaren lehentasuna. Egunero milaka autok zeharkatzen dute Mendelu auzoa, eta ez da segurua haien ondotik bizikletaz bidea egitea. Nolanahi ere, aukera handirik ez dago, zeharbideko espaloiak oso estuak direlako eta oinezkoen eta bi gurpildunen artean arazoak sortzen direlako. Hondarribiko auzoa da Mendelu, eta alkatearekin elkartuak dira Balaztako kideak arazoaz mintzatzen hasteko. Baina, Kote Gebarak esan duenez, informazioa trukatu baino askoz gehiago ez dute egin: "Egia da abuztua ez dela garai onena. Alkateak esan zigun udalak eskutan dituen proiektuak pasatuko zizkigula, eta udazkenean aztertu ahal izatea espero dugu".

Arzak bezala, bizikleta erabiltzailea da Gebara, eta prest azaldu da erakundeekin elkarlanean aritzeko: "Trafikoa geroz eta konplikatuagoa da, eta bizikleta zale bezala arazoaren partaide sentitzen naiz; ez bakarrik gure segurtasunaren alde egiteko, baizik eta herritar guztien mugikortasun iraunkorra sustatzeko". Horregatik, udalek esku artean dituzten asmoak ezagutu nahi ditu Balaztak, baina, arazoa "larria" denez, urtea bukatu aurretik zer edo zer mugitzea espero dute. "Agian hasieran behin-behineko soluzioa eman behar zaio, eta gero bilatu beste bat behin betiko".

Pabiloien atzealdetik hobe

Balazta plataformak gogorarazi duenez, badira hainbat proiektu Irun eta Hondarribia arteko lokarria askatzeko xedea dutenak. "Ez dugu ezer berririk nahi; dauden proiektu horiei heltzea nahi dugu, irtenbidea arindu", erantsi du Gebarak. Eta, bideragarritasunari buruz galdetuta, Balaztakoek ez dute zalantzarik: aukerarik onena bizikletentzako bide berri bat moldatzea litzateke, Amutaldeko pabiloien atzealdetik, errekaren ondotik. Hori da babesten duten aukera.

Behe Bidasoko bizikleta erabiltzaileak biltzeko sortu da Balazta plataforma. Mendeluko korapiloa askatu nahi dute aurrena, badiako hiru herrietako bidegorri sarea osatzeari heltzeko gero. Mugitzeko nahi dute bizikleta, eta helburu horrekin mugitzeko prest azaldu dira.

Kultura, edukiontziak eta itxurakeria

Leire Narbaiza
Konfirmatu da: azkenean Txillida Leku ez da publiko bihurtuko, Gipuzkoako Foru Aldundiak ez duelako museoa erosten parte hartuko; ezinezkoa omen zaiolako bere gain hartzea jarri behar zituen 50 milioi euroak.50 milioi euro. Kontxo! Zifra...