Imanol Garcia Landa
Bosgarren kanpaina egiten ari dira Bidania-Goiazko Iromendiko Sanpedroburu muinoan dagoen aztarnategian. Iosu Etxezarraga arkeologoa da aztarnategiaren zuzendaria, eta, urtero moduan, oso gustura dago egin dituzten aurkikuntzekin.Ze...
Olaia Iraola
Duela 42 urte hasi ziren Lazkaon helduentzako euskara eskolak ematen. Hasierako ikastaro horiek uztailean izaten ziren. Ikasleek herritarren etxeetan pasatzen zuten gaua, eta jatorduak herriko eskolan ematen zituzten. Pixkanaka-pixkanaka, hedatuz joan zen egitasmoa, eta, 1988an, gaur egun martxan dagoen Maizpide barnetegi euskaltegia sortu zuten.
"Barnetegiaren helburua jendeak euskara ahalik eta azkarren eta ahalik eta ondoen ikastea da. Barnetegiak 24 orduz euskaraz bizitzeko aukera ematen die", azaldu du Jon Urdangarin Maizpideko zuzendariak (Lazkao, 1965). Egunean zortzi eskola ordu hartzeaz gain, barnetegiko ikasleek irakasleekin bazkaltzen eta afaltzen dute. Gainera, kultur ekintzak eta tailerrak ere egiten dituzte. Larunbatetan klaseak izaten dituzte, eta igandeetan txango bat egiten dute. Duela urtebete, 516 ikaslek jaso zituzten udako ikastaroak Maizpiden, eta aurten ere kopuru horretara heltzea espero dutela azaldu du Urdangarinek: "Ikasle kopurua aurreikustea ez da erraza; izan ere, jendeak azkeneko momentuan ematen du izena. Hala ere, aurreko urteko kopuruaren bueltan ibiliko garela uste dut".
Urtean zehar profil ezberdinetako jendea animatzen da Maizpiden euskara ikastera, zuzendariaren esanetan: "Urtean zehar ikasle gehienek lanerako euskara behar dutelako ematen dute izena euskaltegian. Udan profila aldatzen da, eta kanpoko jendea etortzen hasten da. Gaztetxoak ere etortzen dira, eta baita oposizioak prestatzen ari direnak edota lanerako euskara behar dutenak ere". Euskaltegiko ikasleen profila, berriz, honela definitzen du: euskalduna, bizkaitarra eta emakumea, 30-40 urtekoa.
Maila ezberdinetako jendeak ematen du izena Maizpideko ikastaroetan. Nerea Zabaleta (Iruñea, 1982) B1 mailako klasean dago. Betidanik gustatu izan zaio euskara, eta etorkizunerako positiboa izango dela uste du. "Hemen euskara ikastea erraza da, une oro ari baikara euskaraz hitz egiten. Gainera, azkar pasatzen da denbora", azaldu du iruindarrak. Bost hilabete daramatza euskara ikasten, eta gogorra den arren merezi duela azpimarratu du.
Urdangarinen iritziz, C1 mailan erakustea edo hasiera mailan erakustea ez da berdin: "Euskaraz ez dakien norbaiti erakustea ez da erraza, gaizki-ulertuak sor baitaitezke. Jendearekin harreman estua eduki behar duzu, eta hizkuntzaz kanpoko estrategiak ere erabili behar dira euskaraz hutsetik erakusteko. Maila altua duten ikasleei erakustea eta egiten dituzten akatsak zuzentzea, nire ustez, errazagoa da".
Jatorri euskalduna duen baina Euskal Herrian bizi ez den jendea ere animatu da Maizpideko ikastaroak jasotzera. Horietako bat urtean zehar on line jardun da euskara ikasten AEBetatik, eta udan praktikatzera etortzen da: "Aitona-amonak hemengoak zituen, eta badu lurraldearekiko eta euskararekiko lotura", azaldu du zuzendariak. Hemen bizi direnek baina jatorriz hemengoak ez direnek ere badute euskara ikasteko interesa Urdangarinen arabera: "Vietnamen jaio baina hemen bizi direnak, marokoarrak eta hona bizitzera etorri direnak, bartzelonarrak nahiz madrildarrak ere pasa dira Maizpidetik".
Lazkaoko herritarren laguntza ere badutela dio lazkaotarrak: "Maizpide Lazkao erdian dago, eta euskaldun berriak hartzeko goxotasuna daukate herritarrek. Leku ona da euskara ikasteko. Tabernariek txantxak ere egiten dizkiete ikasleei: 'baso bat ur' esan beharrean 'ur baso bat' eskatuta basoa hutsik ateratzen die. Asko laguntzen die".
Atzerritarrak barnetegian
Aurtengo udan, besteak beste, AEBetako eta Alemaniako jendea iritsi da Lazkaora euskara ikasteko helburuarekin. Juliette Blevins (New Jersey, 1960) eta Rebecca Blevins (Ingalaterra, 1997) ama-alabak dira, eta Maizpideko barnetegian ari dira euskara ikasten. Ama hizkuntzalaritzako irakaslea da, eta alaba, hizkuntzalaritzako ikaslea. Laugarren egunerako jada hitz solteak ikasiak dituzte. "Alemana, frantsesa, gaztelania eta txinera dakizkit. Orain, euskaraz hitz egiten ikasi nahi dut. Orain arte entzun ere egin gabe nengoen, eta ama eta biok etorri gara barnetegira", azaldu du Rebeccak. Julietteri bere ikasle batek sortu zion euskararekiko interesa: "Ikasle batek Euskal Herriaren inguruan egiten ari zen lan baterako laguntza eskatu zidan. Historiarekin lagundu nion, baina euskaraz ikasteko beharra sentitu nuen momentu batean. Uste nuen bestela ezingo nuela lanarekin jarraitu, eta hemen gaude". Australian nahiz Indian egon da hizkuntza gutxituen inguruko ikerketak egiten, eta Maizpide oso ondo antolatuta dagoela azaldu du: "Munduko hainbat eskolatan egon naiz hizkuntzak aztertzen, eta onenetariko bat da Maizpide". Alaba erraz ari da euskara ikasten; amak, aldiz, adinean aurrera joan ahala hizkuntza bat ikasten gehiago kostatzen dela esan du.
Simon Dold (Alemania, 1986) duela hamahiru urte etorri zen lehenengo aldiz Euskal Herrira. Ordutik urtero etorri izan da hemengo lagunak bisitatzera. Konstantzako (Alemania) unibertsitate batean ikasten du, eta ikasgai bat euskaraz dauka. Doktoretza linguistikoa ari da ikasten, eta euskarak gaztelanian duen eragina ari da aztertzen. Abuztutik Baionan bizi da, eta urritik ekainera arte AEK-ko ikastaroekin euskara lantzen aritu ostean orain Maizpiden dago. "Pixkanaka-pixkanaka nire martxan ari naiz euskara ikasten. Ez da zaila, eta, gainera, oso logikoa da".
Euskararen egungo egoera
Euskararen egoera hobeto ikustea gustatuko litzaioke Urdangarini: "Ahalegina egin da, eta eskolan euskara erakusten da, baina ez du fruiturik eman. Eskolatik irtetean jendeak ez du erabiltzen euskara, eta horregatik ez du maila altua". Behar baino gutxiago baloratzen dela baina jendeak euskararekiko ikuspegi txarrik ez duela azaldu du zuzendariak: "Jendea euskarara gonbidatu behar da, baina batzuetan zaila da; izan ere, euskal mundua zaila da, eta asko dago egiteko".
Hala ere, euskarari etorkizun positiboa ikusten dio Urdangarinek: "Jatorri ezberdinetako jendea ari da Maizpiden euskara ikasten, eta arrazoi desberdingatik daude denak. Horiek euskarak lotzen ditu, eta poza ematen du horrek. Euskarak duen berezitasunak eta txikitasunak badu lekua munduan, eta hala izango du gerora ere".
Olaia Iraola
Duela zortzi-hamar urte ingurutik antolatzen ditu AEK-k familia barnetegiak Adunan. Aurten hilaren 18tik 31ra arte iraungo du. Helduek goizetan klaseak edukiko dituzte sei orduz, eta umeek begiraleekin jolasak egingo dituzte. Arratsaldeeta...
Bagera berritzeko prozesuak hainbat hanka ditu, eta horietako bat Ideia Laborategia izango da. Asteazkenean jarri dute lehen hitzordua, 19:00etan, Bageraren egoitzan (Hernani kalean), eta Bagerakideek zein euskararen inguruko kezka duen edozein donost...
Eider Goenaga Lizaso
Euskararen erabileraren sustatzaile, euskaltzaleen bilgune eta euskaldunen akuilu izateko bokazioarekin sortu zen Bagera elkartea, Donostian, duela 25 urte. Euskaldunentzat eta euskaltzaleentzat erreferente bihurtu da elkartea; baina, urteurrenarekin, Bagerak gogoeta prozesu bat abiatu du, elkartearen egitekoari, lanari eta erronkei buelta bat emateko. Akuilua zorrozteko garaia dela uste dute, eta horretan ari dira buru-belarri. Zuriñe Gonzalez (Donostia, 1977) eta Aitziber Gurutzeaga (Donostia, 1971) Bagerako langileek eta Dani Goñi (Donostia, 1957) elkarteko lehendakariak begiratu bat egin diote iraganari, orainaren gaineko irakurketa egin dute eta etorkizunari begiratu diote.
Elkartearen sorreratik da Goñi Bagerako kide, eta hastapenak oso gogoan ditu. Koro Zumalabe, Joseba Barriola eta Joxean Amundarain aipatu ditu sustatzaile nagusien artean, eta, testuingurua azaltzeko, Arrasateko AED elkartearen sorrera (Arrasate Euskaldun Dezagun) eta Txepetxen teoriak garatzeko sortutako Adorez mintegia nabarmendu ditu. "Horiek abiapuntu hartuta, Donostian zerbait egin behar zela pentsatzen zuten, eta lanean jarri ziren. Ahoz ahoko lan handia egin zen, batekin eta bestearekin bilerak eginez, egitasmoarekin bat egingo zuen jendearengana hurbilduz". Bilera ugari egin zituzten elkartea gorpuztu aurretik. "40-50 lagun elkartzen ginen bilera batzuetan, eta hasierako batzarretan Andia kaleko aretoa goraino betetzen genuen; 200 lagun baino gehiago joaten ginen".
Ilusioa eta gogoa
Zerbait aipatzekotan, "ilusioa" aipatzen du Goñik. "Izugarrizko ilusioa eta gogo handia antzematen ziren gure artean. Hamar urtean Donostia euskaldundu behar genuen", dio irribarrez. "Sekulako indarrarekin hasi ginen; eta, agian, horixe da orain abiatutako prozesuarekin lortu nahi duguna, hasiera hartan izandako indarra eta ilusioa berreskuratzea".
900 bazkide ingururekin hasi zuen ibilbidea Bagerak, eta bazkideen gogoaz eta indarraz egin zituen lehen urratsak. "Hainbeste jende elkartzen ginen, gehiegi ginen ondo funtzionatzeko, eta lantaldeetan banatu behar izan genuen". Kultura taldetik Asteazken Kulturalak sortu ziren; komunikabideen taldearen eskutik, Ser irratian irratsaio bat egin zuten hasieran, eta Irutxulo aldizkaria sortu zuten gero; haur eta gazteen sailak Udaberri Jaiak antolatzen zituen, eta ikastetxeetan ere egiten zuten lanketa; sentsibilizazio taldeak hitzaldiak, mintegiak, soziolinguistika ikastaroak... antolatzen zituen; aditu taldea ere bazegoen, nondik norakoak aztertu eta gogoetarako... Mintzalaguna egitasmoa ere ia-ia hasieran sortu zela dio Goñik, eta kale behaketak ere bai.
Asteazken Kulturalak, Mintzalaguna, kale behaketak, soziolingustika solasaldiak... hasiera hartan martxan jarritako jarduera askori eutsi egiten die oraindik Bagera elkarteak. Eta gehiago ere badira: Mintzodromoa, Auzoko egitasmoa, Mintzakuadrillak, Memelarien lehiaketa... Donostian antolatzen diren jaialdietako euskararen erabileraren inguruko behaketak, adibidez, urtero egiten dituzte: Aste Nagusia, Jazzaldia, Giza Eskubideen Zinema Jaialdia, dFeria, Beldurrezko eta Fantasiazko Zinema jaialdia... Goñik oso gogoan du behaketak egiten nola hasi ziren. "2 urte eta erdiko alabarekin Aste Nagusian umeentzat antolatutako ekitaldietara joaten hasi nintzen, eta dena gaztelera hutsez zen: jolasak, txotxongiloak... den-dena gaztelera hutsean. Hortik sortu ziren behaketak. Lehena nik egin nuen, eta erabaki genuen 'hau egin egin behar da'. Pentsa nolako ibilbidea egin duen geroztik".
Sendotu ahala, itzali
Hastapen haietan bazkideen borondatez eta haien lanari esker egiten ziren jardueretako asko, ordea, Bagerako langileen esku gelditu dira urteen poderioz. "Bagerak erreferentzia izatea lortu du, proiektua sendotu egin da, azpiegitura bat izatea lortu dugu; baina nik uste dut jendearen parte hartzea eta ilusioa galtzen joan dela bidean, itzaltzen joan dela", dio Goñik.
"Momentu honetan ez dago lan sailik, ezta lan sailak osatzeko jenderik ere", azaldu du Gurutzeagak. Lau langilek eramaten dituzte aurrera Bageraren jarduera guztiak. "Eta egia da Bagera sendotu egin dela, eta sendotze horrek ematen digula aukera lau langile izateko; baina, aldi berean, horrek eragin du jarduera guztia gure esku gelditzea. Egia da ere, jardueraren bat aurrera eraman behar dugunean eta boluntarioak behar ditugunean, izaten dugula laguntza; baina gu joaten gara laguntza horren bila, eta guk nahi duguna da jendea gugana etortzea, alderantzizko bidea ere egitea".
Egoera horretan, hasieran zegoen ilusio hura, lanerako gogoa eta herritarren parte hartzea berreskuratzea jarri dute 25. urteurreneko erronka nagusi moduan. "Azken urteetan askotan egin dugu gure jardunari buruzko gogoeta, ikusten genuen beharra proiektuari buelta bat emateko, etorkizunera begira lan ildo berriak zehazteko, eta hausnarketak askotan egin ditugu; baina bakoitza bere lanean murgilduta egon gara, inertziaz lan egin dugu askotan, ikasturtea hasten zen berriro eta egunerokoak ez zigun uzten pauso hori ematen. Orain, aprobetxatu nahi izan dugu urteurren borobila dela jauzi hori egiteko", gaineratu du Gonzalezek.
Bazkide berriak
Urtea hastearekin Bagerak hainbat urrats egin ditu bide horretan. "25 urteurrenarena aitzakia bat da, orain da momentua berritzeko, birsortzeko, aktibazio lana egiteko... Orain arteko lanean jendea euskararen inguruan aktibatzea izan da gure egiteko nagusia". Besteak beste, bazkide berriak egiteko lanean aritu direla azaldu du Gonzalezek, eta pozik daude emaitzarekin. Bagerak, sorreratik, ez du inoiz bazkide berriak egiteko kanpainarik egin, eta horri eutsi diote aurten. "900 bazkide ingururekin hasi baginen, egun erdiak-edo gelditzen ziren. Batzuek utzi egin dute, jende bat kanpora joan da bizitzera, beste batzuk hil egin dira; hasierako bazkideak 25 urte zahartu dira, eta behar ziren bazkide berriak, bazkide gazteak, lan egiteko gogoa duten bazkideak", azaldu du Gurutzeagak.
Gonzalezek esandakoaren arabera, lehen urrats moduan Ekarri bazkide berri bat kanpaina jarri zuten martxan. "Bazkide bakoitzari eskatu genion bazkide berri bat ekartzeko, garenak bider bi izatea, bazkideak bikoiztea. Horrekin, batetik, bazkideen inplikazioa bilatzen genuen, eta, bestetik, jende berria erakartzea; eta oso ondo joan da. Bi hilabetetan 120 inguru egin ditugu". Bazkideak lortzeko kanpainak egiten jarraituko dute aurrerantzean ere; ez dute asmorik beste 25 urtez hori lotan uzteko. "Harrera oso ona izan da; jendearengana joan garenean, ondo erantzun du jendeak, eta ni harrituta nago", gehitu du Gurutzeagak.
Bagera berritzeko bidean euskarri berriak, irudi berria eta bide berriak lantzen hasi direla dio Gurutzeagak. Besteak beste, gazteengan jarri dute arreta berezia. "Konturatu ginen gazteen arloa nahiko abandonatua genuela eta horiei begira hainbat gauza jorratu ditugu, eta ari gara jorratzen: Mintzakuadrillak, Memeen lehiaketa, elkarlana Piratekin...".
Urtea amaitzen denean, Bagera berritu bat izatea espero dute mahaiaren bueltan bildutako hiru kideek. "Baina, batez ere, etorkizuneko erronkak finkatzea da bilatzen duguna. Ez dugu guk izan nahi erronkak finkatuko ditugunak; guk ere parte hartuko dugu, baina gustatuko litzaiguke parte hartze zabalagoa izatea, Donostiako euskaltzaleek hitza izatea, epe ertain zein luzerako erronkak eta egitekoak haiekin batera zehaztea", azpimarratu du Gurutzeagak. Behin prozesua amaituta, iritsiko zaio Bagerari ospakizunetarako tartea. "Ez genuen 25. urteurrena ospakizun hutsa izatea nahi, elkartearentzat inflexio puntu bat izatea nahi genuen", dio Gonzalezek. Hala, behin prozesua amaituta, ospakizunak 2017an izango direla iragarri dute.
Aukerak eta arriskuak
Bagerarekin gora eta behera ibili arren, Goñik zehaztu du helburu nagusia ez dela Bagera indartzea. "Bagera, azken finean, tresna bat da. Bagera indartuta, lanerako aukera gehiago izango ditugu, baina gure helburu nagusia da donostiar euskaltzaleak aktibatzea, Donostian eragitea, euskararen erabilera sustatzea".
Goñiren esanetan, sorreratik euskararen erabilera izan da Bageraren kezka nagusia: "Garai hartan, ezagutza ez zegoen orain dagoen mailan; baina Donostian bazegoen euskaldun poltsa handi bat. Erabilera esparruak falta ziren, antolatzen zen ia guztia gazteleraz egiten zen, irakurtzeko aukerarik ia ez zegoen...". Egun, zalantzarik gabe, erabilera esparru gehiago dagoela, ezagutza asko igo dela baina erabilera ez dela maila berean hazi nabarmendu du Goñik, eta horrek ez diola "baikor" izateko arrazoirik ematen. "Inflexio puntu batean gaude, eta atzera egiteko arriskua dago. Ezagutza hazi bada eta erabilera ez bada hazi, horrek esan nahi du atzera egiten ari garela. Hor badaude faktore batzuk, gure eskuetatik ihes egiten dutenak, eta horri eutsi behar diogu, adi egon behar dugu atzera joan ez gaitezen. Orain, erabaki behar duguna da nola egingo dugun lan hori hurrengo urteetan".
Nola jardun eraso bat gertatzen bada?Laguntza eman 1. Erasoa jasan duen emakumearengana edo emakumeengana joan, laguntza behar duen galdetu, eta haren erabakia errespetatu.Erasotzailea gelditu2. Jarrera matxistarik edo gogaikarririk gertatzen ari bada...
O. M.
Pasaia, Errenteria, Lezo eta Oiartzungo udalek sentsibilizazio kanpaina bateratua abiatu dute, "jai parekideen alde eta eraso sexisten, homofoboen, xenofoboen eta transfoboen aurka". Festetan eraso sexista bat gertatzekotan nola jardun adostu dut...
Olatz Mitxelena
Emakume askorentzat kezka iturri izaten da jaietan gauez irten eta etxera buelta nola egingo duten erabakitzea. Tamalez, beldurrez etxeratzen dira asko jaietatik itzultzean, eta gaiari lotutako azken albisteek, gainera, ez dute batere ...
Julene Frantzesena
Joan den uztailaren 3an Gipuzkoako Herriarteko Pilota Txapelketa bosgarrenez irabazita, Euskal Herriko finalera begira dira Azpeitiko pilotariak. Izan ere, txapelketa horretako Gipuzkoako ordezkariek bideratuta daukate Zigoitiaren (Araba) aurkako kanporaketa, joanekoa 3 eta 0 irabazita. Gaur jokatuko dituzte itzuliko partidak, etxetik kanpo, 19:00etan hasita.
Lan erdiak eginda, finala pauso txiki batera dute azpeitiarrek. Dena den, "partidak irabazi edo, gutxienez, tanto batzuk egin" beharko dituztela eta finalerako sailkatzea lortuko duten ikusteko dagoela diote Julen Egigurenek (Azpeitia, 2000), Gorka Iriartek (Azpeitia, 2000) eta Markel Etxanizek (Azpeitia, 1992).
Egigurenek kimuetan jokatzen du Unai Alberdirekin; Gorka Iriarte Jon Alberdirekin aritzen da gazteetan, eta Etxanizek eta haren bikote Dani Murgiondok seniorretan ordezkatzen dute Azpeitia. Dena den, lesioak direla medio, hainbat aldaketa izango dira azpeitiarren artean gaurko partidetan; izan ere, min hartuta daude Egiguren eta Etxaniz, eta kanpoan da Murgiondo. Hala, bikote guztiek jasango dituzte aldaketak: kimuetan, Unai Alberdik eta Gorka Iriartek jokatuko dute; gazteetan, Jon Alberdik eta Mikel Unanuek; eta, seniorretan, Jurgi Larrañagak eta Andoni Aizpuruk.
Hirugarrenaren bila
Azpeitiko pilotariek 2008an jantzi zuten aurrenekoz Euskal Herriko txapela, eta iaz bigarrenez. Aurten, Gipuzkoako Txapelketa irabazita, Euskal Herriko finalera iristeko pauso bat emateko faltan dira. Azpeitiarrek badakite esku-eskura dutela finalerako pasea, eta, haien aburuz, Doneztebe (Nafarroa) izango da beste finalista. Hala dio Etxanizek: "Lehenengo guk sailkatu behar dugu finalerako, eta, sailkatzen bagara, itxura guztien arabera, Doneztebe izango dugu aurkari". Egigurenek uste du "zaila" izango dela nafarrei irabaztea. "Kluben arteko Berria Txapelketan pilotari horien aurka jokatu genuen finala, eta antzeko taldea aterako dute herriartekoan: kimuen partida gogorra izango da; gazteena, oso zaila, eta seniorrena ere, zaila. Hala eta guztiz, saiatuko gara irabazten".
Badira desberdintasunak herrialdekako herriarteko txapelketen artean. Gipuzkoan, adibidez, herri baten izenean jokatzeko, herri horretan erroldatuta egon behar du pilotariak; Nafarroan, aldiz, ez. Hori "desabantaila" moduan ikusten dute azpeitiarrek. "Orain, uste dut aldaketak egin dituztela legedian, eta, erroldatuta zauden herriak taldea ateratzen badu, han jokatu behar du pilotariak. Normala ere bada, herri txikiak dira-eta asko. Doneztebeko taldean, esaterako, kimuetako atzelaria soilik da herrikoa", azaldu du Etxanizek.
Zaleen beroa, "eskertzekoa"
Azpeitiko Frontoi Txikia leporaino bete izan da Gipuzkoako eta Euskal Herriko txapelketetan etxean jokatutako partidetan. Etxanizek dio "eskertzekoa" dela zaleen berotasuna: "Partidetan asko laguntzen dute. Aurreko astean Zigoititik etorritako jarraitzaileak txundituta gelditu ziren frontoian zegoen zale pilarekin. Sanferminak ziren, eta gazte ugari joan zen Lesakara eta Iruñera, baina, hala ere, bete egin zen frontoia. Horrela jokatzea ikaragarria zela esan ziguten. Ez dugu kexatzerik".
Iriarteren aburuz, "herriartekoan eta, Azpeitiaren izenean jokatzean, jendeak bere egiten du pilotarien taldea. Herriarteko Txapelketa bere sentitzen du jendeak, eta hori ederra da". Ildo beretik hitz egin du Iriartek: "Edozein txapelketatako partidetan ez da hainbeste jende izaten. Aldiz, Azpeitiaren izenean jokatzean, bete egiten da Frontoi Txikia".
Hiru pilotariak gustura dira zaleekin, eta harrokeriarik gabe baina harrotasunez diote Azpeitian "indar handia" duela pilotak. "Gipuzkoako Herriarteko finalean, 1.400 lagun izan ziren Atano III.a pilotalekuan, eta horietako asko azpeitiarrak ziren. Azken urteetako jende gehiena izan zen, eta giro ezin hobea. Etxean jokatu ditugun partida guztietan goraino bete da Frontoi Txikia. Eskertu egiten da hori; izan ere, gustura jokatzen dugu jendearen aurrean eta haien babesarekin".
Badute segida
Ilunpe Azpeitiko pilota elkartea "osasuntsu" dago, eta gustura dira elkarteko kideak. 70 haur eta gaztetxo inguru aritzen dira gaur egun herriko pilota eskolan, eta Etxanizek dio horietako asko "ondo moldatzen" direla. Horregatik, uste dute herriarteko txapelketetan-eta "aurrera egiteko aukera" izango dutela etorkizunean, "zorte pixka batekin". Egigurenek azaldu duenez, "jarraipena badago", eta "datozen urteetan ere talde polita" atera ahalko dute Herriarteko Txapelketan. Iriartek dioenez, beraiek gaztetxo zirenean baino gaztetxo gehiago dabil orain pilotan, eta horrek poza ematen dio.
Pilotariek diote oso giro ona dutela beren artean. Eta, Iriartek dioenez, oso garrantzitsua da elkarrekin ondo konpontzea, taldea sendo egon dadin. Hala eta guztiz, jakitun daude pilota munduan aurrera egitea "oso zaila" dela. Hala dio Etxanizek: "Herriartekoaz gain, gehienbat torneo pribatuak egiten dira, eta zaila da aurrera egitea. Hastea da errazena, baina gero jarraipena ematea zaila. Horrela dago pilota mundua. Bakarkako kirola da, eta kirol gogorra".
Maite Alustiza
"Jazzaren Eurovision jaialdia" nolakoa izango litzatekeen imajinatu zuen Improvised Music ekoizleak duela hamar urte. Lehia aparte utzita, proba egitea erabaki zuen, eta Europako jazz musikari gazteen jaialdi bat sortu. Onenen artean onenak bildu nahi zituen, hamabi puntu mereziko lituzketen bakarlari edo taldeak —puntuazio hori da Eurovisionen jaso daitekeen handiena—. Uztailaren 20tik 23ra, Donostiak hartuko du 12 Points jaialdiaren hamargarren aldia. Jazzaldiaren programazioaren barruan prestatu dute, Donostia 2016 kultur hiriburutzarekin elkarlanean.
Hamabi herrialdetako musikariak ariko dira: Frantzia, Alemania, Austria, Norvegia, Irlanda, Portugal, Suitza, Herrialde Katalanak, Belgika, Erresuma Batua, Danimarka eta Suedia. Jazzaren "talentu gazteak" deskubritu eta sustatu asmo ditu jaialdiak; hori hala, parte hartzaile guztiak 30 urtez azpikoak izango dira. Gazteak izan arren, "prestatuta" dauden musikariak aukeratu dituzte, eta "Europara begira aurrerapauso bat emateko prest daudenak".
Hiru egunetan, lau kontzertu egingo dira. Arratsaldeetan eta iluntzeetan izango dira ekitaldi nagusiak; gauez, berriz, "inprobisazio puntu bat" emango diote festari. Artistak elkarren artean nahastuta aritu ahal izango dira, eta norberak bere gaitasuna erakutsi ahal izango du. Musikeneko ikasle eta irakasleez osaturiko taldeek emango diete hasiera saio horiei.
Baina musika ez ezik, parte hartzaileen arteko harremana ere bultzatu nahi du jaiak. Horretarako, goizetan, Jazz Futures mintegiak egingo dituzte. Horietan, musikari lotutako hainbat eragilek parte hartuko dute: musikariek, ikasleek, kritikoek, programatzaileek... Hausnartzeko eta eztabaidatzeko plaza izango da, beraz. Hain justu, helburu hori aintzat hartuta Elkarrizketak lerroan sartu du jaialdia Donostia 2016 kultur hiriburutzak; horren xedea, berriz, inguruko kultur eragileekin itunak egitea eta elkarlanean aritzea da.
500 musikaritik gora
12 Points jaialdiaren berezitasunetako bat da ez duela egoitza finkorik; txandakatu egiten dute: urte bakoitietan Dublinen izaten da, eta bikoitietan, Europako beste hiriburu batean. 2014an, esaterako, Suedian egin zuten, Umean; eta 2012an, Portugalen, Porton. 12 Points Gipuzkoara ekarrita, "Donostiako Jazzaldiak Europan duen difusioa zabaldu" egingo dela uste du Miguel Martin Jazzaldiko zuzendariak, egitasmoaren aurkezpenean azaldu zuen bezala.
2007tik, 500 musikarik baino gehiagok eman dute izena 12 Points proiektuan parte hartzeko. Batzuentzat salto bat emateko plataforma izan da; horri esker, artista gazteetako bik Donostiako Jazzaldian jo ahal izan dute: Danimarkako Ibrahim Electric taldeak —2008ko 12 Points-en parte hartu zuen eta 2014ko Jazzaldian—; eta Norvegiako Mari Kvien Brunvoll abeslariak —2010ean jo zuen gazteen jaialdian, eta bi urte geroago Donostian—.
