Hornidura, esku hartzeko giltza

Sirenarik piztu gabe heldu dira suhiltzaileak kamioietan Donostiako Gipuzkoa plazara. Ez dute larrialdiko esku hartzerik egin behar, baina inoiz baino prestatuago iritsi dira: material berria dakarte. Gipuzkoako Foru Aldundiko suhiltzaileek bi kamioi tankedun eta hamabi kamera termiko eskuratu berri dituzte, ezbeharretan edo suteetan bizkorrago eta seguruago jardun ahal izateko. Hala jakinarazi zuten herenegun, eta tresna berriak aurkezteko baliatu zuten aukera.

Bi berezitasun nagusi ditu kamioi mota horrek: "Batetik, gidatzeko orduan, abiadura aldagailu automatiko bat dauka, eta horrela, kamioiaren potentzia erabat aprobetxatzen da. Bestetik, azken puntako bonba bat eta aparra sortzeko sistema ditu". Hala azaldu du Mikel Larrañagak, Oñatiko Zubillaga suhiltzaile etxeko suhiltzaileen ordezkariak. Lehen esku hartzeetan maiz erabiltzen diren ibilgailuak dira, bai suteetan, bai istripuetan. Orain arte, sua itzali behar zutenetan, urarekin hasten ziren, eta sua indar handikoa bazen, aparteko mahuka bat ezartzen zioten aparra sortzeko; aurrerantzean, ordea, sistema integratuta doanez, aukera dute mahuka berberetik lan egiteko. Bi berrikuntza horiek "abantaila handitzat" jo ditu Larrañagak.

Oñatin daukate oraingoz bi kamioi horietako bat; bestea, berriz, Bidasoko suhiltzaile etxean, Irunen. "Garestiak baina beharrezkoak" direnez, aurrerantzean beste bi eskuratuko dituzte —kalkulatu dute ibilgailu bakoitzak 300.000 euroko prezioa duela—. Euren lehen asmoa da hurrengoak Zarautzera eta Tolosara eramatea.

Berotasuna, ikusgai

Kamioi tankedunekin batera, kamera termikoak ere lagungarri izango zaizkie suteetan. Joseba Alargunsoro Ordiziako suhiltzaile etxeko ordezkariak esandakoaren arabera, "argia egon edo ez egon, beti erakusten du berotasuna". Horregatik, kamera "oso lagungarria" izango zaie jakiteko non dagoen sutearen punturik beroena, edo pertsonaren bat dagoen ala ez. Gainera, "mila gradura arteko irudia ikusteko aukera eskaintzen dute kamera termikoek".

Hamabost minutu inguru igaro dituzte azalpenak ematen; hori da, han justu, iaz suhiltzaileek abisu bat jaso eta gertaeraren tokira iritsi arte behar izan duten denbora "esku hartzeen ia bi herenetan". Gisa horietako hainbat datu ere eman dituzte aldundiko ordezkariek; material berriaz mintzatzeaz aparte, iazko balantzea egin baitute.

Suhiltzaile etxeak behar bezala hornitzearen garrantzia nabarmendu du Garbiñe Errekondo Funtzio Publikoko eta Foru Administrazioko diputatuak, eta, asmo horrekin egin berri dituzten beste bi erosketa aipatu ditu: kale estuetan ibiltzeko furgoneta bat eta kamioi eskaileradun bat —kamioia 3-4 hilabete barru izango dute erabilgarri—.

Iazko datuei dagokienez, Gipuzkoako zortzi suhiltzaile etxetan ia 1.900 esku hartze egin zituzten —gehiengoa salbamendu ekintzak izan ziren—. "Garrantzitsua da azpimarratzea suhiltzaileak ez direla soilik suteetara joaten; askotan herritarrek buruan hori daukagu, baina beste gauza askotarako ere badaude", dio Maider Ziganda Modernizazio eta Zerbitzuetako zuzendariak. Salbamenduko esku hartzeen artean liztor beltzen habiak kentzekoak nabarmendu ditu Zigandak —258 irteera—. "2012an hasi zen fenomeno hau zabaltzen, eta ordutik, gero eta gehiago izan dira".

Bai Esan zerbitzua

Larrialdietan, Sos Deiak zerbitzuak jasotzen ditu deiak, 112 telefono zenbakian, eta Gipuzkoari dagozkionak aldundiaren Bai Esan koordinazio zentrora bideratzen dituzte. Orotara 2013an 6.234 larrialdi dei kudeatu zituzten, eta Zigandaren ustetan, "asko" igo da kopurua duela bi urtetik, 4.948 izan baitziren orduan. Hala ere, suteen kopurua "jaitsi" egin dela gaineratu du, eta hori dela joera. Prebentzio neurriak izan daitezke, haren arabera, horren arrazoiak. Suhiltzaileen trebakuntza ere garrantzitsutzat jo du: suhiltzaile bakarra zauritu da 2013an.

IXTEKO AKORDIOAK

Beasaingo alkate Koldo Agirrek, Zarauzko Juan Luis Illarramendik eta Azpeitiko Eneko Etxeberriak zabortegirik gabeko Gipuzkoa eraikitzeko akordio zabalerako deia egin zuten joan den ostiralean.

Txistuarekin Hego Koreara

"Nire helburuetako bat da txistuak geografikoki ere mugak apurtzea, kanpoan ere jakin dezatela txistuak aurpegi asko dauzkala". Hala dio Garikoitz Mendizabal txistulari zestoarrak. Horrela, datorren astelehenean, Iñaki Letamendia eta Jesus Mari Garmendia Tolosako Udal Txistulariekin batera, Hego Koreara joango da. Hango bi orkestrarekin kontzertu bana emango du Mendizabalek, eta, horrez gain, beste hiru kontzertu joko dituzte zestoarrak eta tolosarrek. Txistuaren eta Euskal Herriko kulturaren berri ematearekin batera, Zestoako Ekainberri eta Tolosako Abesbatzen Nazioarteko Lehiaketa eta txotxongilo museoa ezagutaraztea dituzte helburu.

Mendizabalek egindako Txistu Symphonic lanean du abiapuntua Hego Koreako proiektuak. "Bratislavako orkestrarekin grabatu nuen lan hori, eta horrek bultzada eman dio txistua orkestrarekin jotzeko nazioarteko aukerari". Lan horri esker, Hego Korean bizi den Unai Urretxo arratearra ezagutzeko aukera izan zuen. "Urretxo han bizi da azken hamabost urteotan edo, eta azken urteetan orkestrak zuzentzen dabil". Urretxok hara joateko aukera agertu zion. "Urretxoz gain, Hego Korean lehen kontzertua lotzeko, ezinbestekoa izan dugu Espainiako enbaxadaren laguntza; oso ondo portatu dira gurekin. Ondorioz, errazago lotu ditugu beste ekitaldiak ere".

Egitasmoak, bi zati

Bi zati ditu Hego Koreako proiektuak: "Alde batetik, bertako bi orkestrarekin bi kontzertu sinfoniko joko ditut, eta bakarlari gisa ariko naiz txistuarekin. Gero, beste alde batetik, formatu txikiko hiru kontzertu emango ditut Tolosako txistulariekin, txistulari banda tradizional moduan".

Orkestrekin joko dituen kontzertuak jendetsuak izango direla uste du. "Orkestren berri Urretxoren bidez dakit, eta bakoitza bere probintzian orkestra profesionala da. Kontzertuak bonudunentzat dira, eta bi mila pertsona inguru etorriko omen dira. Horrek artistikoki gauzak txukun egingo diren ziurtasuna ematen dit, baina, hortik aurrera, ez dakit gehiago haiei buruz. Urrutiegi dago gauza denak jakiteko". Orkestrekin jo aurreko bi egunetan entseatzeko asmoa du Mendizabalek. Errepertorio aldetik, berriz, Txistu Symphonic laneko piezak joko dituzte. "Aurreneko zatia Espainiako doinu batzuekin osatuko dugu, zarzuelekin eta. Era horretan, Espainiako enbaxadari keinu bat eginez, oso ondo portatu baita batik bat aurreneko kontzertua lotzeko kudeaketak eginez. Bigarren zatiak, berriz, euskal kutsua hartuko du erabat. Bukaeran, bis moduan, txistu eta danbolinarekin txistuaren errepertorioko pare bat doinu joko ditut neuk".

Tolosako Udal Txistulariekin emango dituen formatu txikiko kontzertuetan, txistuaren errepertorio klasikoa joko dute. Horietako kontzertu bat Dokdo uhartean dute. "Uharte horrek badauka ezaugarri berezi bat: Japoniak berea dela dio, eta Hego Koreak, berriz, berea. Gibraltarren kutsua hartzen diot nik. Baina, bueno, hara ontzi batean joango garela bakarrik dakit nik".

Bilboko Udal Txistulari Bandaren zuzendaria da zestoarra. Horrez gain, Zestoako eta Azpeitiko txistulariekin ere ibiltzen da. Hego Koreara, ordea, Letamendia eta Garmendiarekin joango da. "Oso-oso lagunak ditudalako, haiekin joateko hautua egin dut". Iruñeko sanferminetara urtero Tolosakoekin joan ohi da zestoarra: "Urteetan Tolosako txistulariak kontratatuta sanferminetara joaten dira. Neu azkenengo hogei urteotan haiekin joan izan naiz astea pasatzera. Aspaldiko harremana daukat haiekin, eta horregatik sartu ditut proiektu honetan, motxilan". Astelehenean irtengo dira Euskal Herritik, eta martxoaren 22an itzuliko dira Hego Koreatik.

Tolosa eta Zestoa sustatzera

Musika proiektu bat baino haragokoa da Hego Koreara egingo duten bidaia, ordea: "Zorionez, Tolosak eta Zestoak aintzakotzat hartu dute proiektua. Bi udalerriek ahal duten neurrian lagundu digute guri proiektu kultural, artistiko eta musikal honetan. Orain, guk herriotako museoak eta azpiegiturak sustatzeko edota ezagutzera emateko ere baliatuko dugu. Hala, bide batez, Tolosako Nazioarteko Abesbatza Lehiaketa, Tolosako txotxongilo museoa eta Zestoako Ekainberri pixka bat sustatzeko ere baliatuko dugu bidaia. Ekitaldi kulturala eta musikala egingo dugu, baina baita enbaxadore lana ere".

Sustapen lana nola egingo duten ere pentsatuta dauka Mendizabalek. Bertako bi kontzertu sinfonikoak diren aretoetako sarreretan, hemendik eramandako esku orriak jarriko dituzte erakusgai, eta Etxepare Euskal Institutuak utzitako ikus-entzunezko bat jarriko dute. Gainera, hango agintariekin ere bilduko dira. "Hango agintariekin harrera bat baino gehiago dugu hitzartua. Jakinaren gainean daude hemendik material turistikoa eramatekoak garela. Han emango dizkiegu. Gero, haiek arduratuko dira toki estrategikoetan banatzeaz eta zabaltzeaz. Pixka bat kudeaketa lan hori egingo dugu guk", adierazi du Mendizabalek.

Apurka, bidea zabaltzen

Txistu Symphonic grabatzera Bratislavara jo zuenean bide guztia egiteko zegoela dio. "Lan hori egin arte. Bide hori dena egiteko zegoen; beraz, poliki-poliki joan behar dut. Kontuan hartu behar da orkestrek denbora oso-oso luzearekin antolatzen dituztela programazioak. Arlo horretan, txistua erabat ezezaguna da. Baina oso-oso pozik nago orain Hego Korean atera diren bi kontzertu hauengatik. Poliki-poliki ari naiz; badakit bidea luzea izango dela, baina egiten dudan kontzertu bakoitza opari bat bezala hartzen dut. Duela lau urte ezinezkoa zirudien gauza bat da. Orain, kanpoko orkestrek ere txistuaz gozatzeko aukera dute, eta lasaitasun horrekin egiten dena ondo egina dago".

Hego Koreakoa ez da Mendizabalek Euskal Herritik kanpo lotua duen proiektu bakarra: uztailean Bartzelonako Lizeoan jotzeko gonbidapena du; Espainiako Ballet Nazionalarekin eta orkestrarekin ariko da. Nola ez, txistuarekin: "Iaz, Espainiako balletarentzat grabazio bat egin nuen orkestra sinfonikoarekin, Sorollaren koadro batzuetan oinarrituta. Uztailean Bartzelonako Lizeoan jotzeko gonbita jaso dut; polita da aukera". Hark dioen eran, txistuak "indarra eta txistua" du.

“Realarekin zerbait handia lortzearekin amesten dut”

Aintzane Encinas Realeko kapitainak (Donostia, 1988) ez dio askorik begiratzen taldearekin 300. norgehiagoka jokatu izanari. Taldea buru-belarri ari da lanean Espainiako Kopara sailkatzeko. Azken bost partidak irabazi ditu Realak, eta Encinasek esperantza du laster lorpen handiagoren bat ospatzeko. "Lor daitekeela uste dut. Ligan talde on asko daude, baina gu horietako bat gara".

Duela bi aste Realaren elastikoarekin 300. partida jokatu zenuen, Sevillan. Lehia berezia izan al zen?

Bai, partida berezia izan zen. Niretzat gauza ederra da Realarekin 300 partida jokatu ahal izatea. Gainera, garaipen batekin ospatu ahal izan nuen [0-4 irabazi zuten]; horrek are bereziagoa bihurtu zuen eguna, bai niretzat eta bai taldekideentzat. Oso pozik nago zenbaki horietara iristeaz. Hala ere, ez diot eman nahi daukana baino garrantzi handiagoa.

Taldea sortu zenetik zabiltza Realean. 300 partida, guztira. Horietatik, zein hiru dituzu bereziki gogoan?

Gogoan dut Realarekin jokatutako lehenengo norgehiagoka. Tolosako txapelketa batean izan zen, taldea oraindik guztiz osatu gabe zegoela. Ligako lehenengoa, berriz, Amara Berri taldearen aurka jokatu genuen. Hala ere, guztien gainetik partida bat dut gogoan: lehen mailara igo ginenekoa. Kanariar uharteetan lortu genuen amestutako igoera.

16 urte besterik ez zenuen Realak talderako aukeratu zintuenean. Nola gogoratzen duzu egun hura?

Realak lehenik entrenamendu batzuk antolatu zituen Zubietan. Jokalari askok parte hartu genuen bertan. Zoratzen nengoen entrenamendu horietara joateko aukera izatearekin bakarrik. Amets bat zen Realak nesken talde bat izatea, eta talde horretarako niri deitzea... Bada, pentsa! Ederki gogoratzen dut egun hura. Tolosako txapelketa hura jokatu berri genuen. Haren ondoren esan ziguten taldean geldituko ginen ala ez. Reality bat zirudien. Denak elkarrekin geunden, eta areto batera joan ginen entrenatzaileekin hitz egitera. Ni garai hartan lotsati samarra nintzen. Aretora sartu, eseri, eta ez nintzen gai entrenatzaileei begiratzeko. Gogoratzen dut Iñigo Domingez entrenatzaileak nola esan zidan: "Zuk inoiz ez duzu barre egiten? Hasi barre egiten, Realean jokatuko duzu eta". Esaldi horrekin hasi zen historia.

Hamar urtean asko aldatu al da Reala?

Bai, duela hamar urteko egoera desberdina zen. Hasierakoarekin konparatuta, erakundearen aldetik dugun babesa handiagoa da. Baldintzak beste batzuk ziren orduan, taldekideak ere bai. Duela hamar urteko Realaren maila handia zen, baina ez urteekin hartu duen adinakoa. Pausoz pauso aurrera egin du taldeak. Gero eta jende gehiago etortzen da gu ikustera, komunikabideek ere jaramon gehiago egiten digute eta klubaren babesa erabatekoa da.

Jokalari on askoren aurka aritu izan zara. Zein nabarmenduko zenuke?

Jokalari on asko daude, baina bat aipatzekotan Vicky Losada aipatuko nuke. AEBetako liga profesionaleko talde batera joan berri da, eta onena opa diot. Jokalari handia da. Bestalde, Veronica Boquetek ere maila bikaina du. Gaur egun, Suedian jokatzen du.

Reala, Athletic, Bartzelona, Atletico Madril, Sevilla... Gero eta klub gehiago ari dira emakumezkoen taldeak sortzen. Horrek zein onura ekartzen dizkio emakumezkoen futbolari?

Beti da ona azpiegitura handia duten klubek emakumezko taldeak sortzea. Klub horiek dituzten azpiegiturek babes handia ematen digute hobetzen jarraitzeko.

Pentsatzen dut hamar urtean aldatuko zela aldagelan duzun rola, ezta? Lehen, 16 urte zenituen. Orain, taldeko kapitaina zara, 25 urterekin.

Egia esan, bai. Lehen, jende helduagoarekin egotea egokitzen zitzaidan. Horrek lagundu dit orain naizena izaten. Askotan esan izan dut futbolarekin egin naizela emakume. Hasieran ume bat nintzen, zaharragoekin jokatzen zuena. Orain, zaharrena ez, baina zaharrenetako bat naiz. Nabaritzen da aldea.

Realak jokalari gazte asko ditu: Nahikari Garcia, Leire Baños... Haiei begiratuta, duela hamar urteko Aintzane Encinas ikusten al duzu?

Bada, askotan bai. Niri orain ohikoa iruditzen zaidan edozer gauzak ilusio izugarria egiten die haiei. Guk dagoeneko bizi dugu garai hori. Niri ilusioa egiten dit ikusteak nola gozatzen duten denbora gehiago daramagunok askotan baliorik ematen ez diegun xehetasun txikiekin. Talde gaztea dugu, eta uste dut apurka gorantz egingo dugula. Hobetzeko tarte handia dugu, eta gogoa eta ilusioa zerbait polita egiteko.

Zerbait polita non? Espainiako Kopan, esate baterako?

Liga amaitzeko zortzi partida falta zaizkigu oraindik. Norgehiagoka horietan ahalik eta ondoen egin nahi ditugu lanak. Egia da bigarren buelta oso ona egiten ari garela eta Kopara sailkatzeko helburua gero eta gertuago dugula, baina ligan ere ahalik eta posturik onenean geratu nahi dugu. Kopara sailkatu, eta sailkatzen bagara, lan ona egin. Baina lehenengo helburua da sailkatzea, gero gerokoak.

Athleticekin gero eta lehia estuagoak jokatzen dituzue, Bartzelona liderraren etxean berdintzea lortu zenuten... Amets egiten al duzu laster tituluren bat altxatzearekin?

Realarekin zerbait handia lortzearekin amesten dut. Uste dut klubak merezi duela, baita taldetik pasatako guztiek ere. Lor daitekeela pentsatzen dut. Ez dugu gainontzeko taldeek baino maila txikiagoa. Ligan talde on asko daude, baina gu horietako bat gara. Lehenik, guk sinetsi behar dugu. Horrela hobeto joango da dena.

Aurten da urtea orduan? Kopa Realak irabaziko du?

Kar, kar, kar. Ez naiz ausartzen esatera "aurten bai" edo "irabaziko dugu". Baina esan dezaket ahal dugun guztia egingo dugula urrutira iristeko. Gero, ikusiko dugu noraino iristen garen.

Kaleko kulturaren plaza

'Fun Dantz!'AretxabaletaHip hopa, rap abeslariak, DJak, breakdance saioak, bizikletarekin akrobaziak... Askotariko adierazpen artistikoak ikusteko aukera izango da bihar, 16:30etik aurrera, Aretxabaletako Ibarra kiroldegian. Udalak eta Bilboko Break o...

270

Emekin egitasmoaz abian jarritako enpresak. Gipuzkoako Foru Aldundiko Emekin programak abian jarri ditu emakumeek sortutako 270 enpresa. Aholkularitza ematen die enpresa ekimena duten andreei, bideragarritasun azterketan lagunduz eta hasierako tutoretza eginez.

FAMILIA EREDUEI BURUZ GOGOETA EGITEKO

Txalo antzerki ekoiztetxeak Hiru antzezlana emango du gaur Tolosako Leidor antzokian, 20:30ean. Lau antzezle igoko dira oholtza gainera: Loli Astoreka, Miren Gojenola, Ane Elordi eta Zuhaitz Gurrutxaga. Martin Agirrek euskaratu, eta Begoña Bilbaok zuzendu du Juan Carlos Rubioren Tres komedia. 50 urte betetzear dauden hiru emakume dira antzezlaneko protagonistak. Ametsetako batzuk bete dituzten arren, hiruretako inork ez du gauzatu ama izateko ametsa. Elkarrekin bilduta, amets hori nola gauzatu aztertuko dute. Gizon gazte bat izango dute laguntzaile. Barre eginaraziz, familia ereduei buruz gogoeta egitera bultzatzen du obrak.

‘Guifi’ sarea zabaltzen ari da

Imajinatu herri batek bere errepide sarea osatzen duela. Etxe bakoitzak bere bidea eraikitzen du, eta bizilagun guztien artean, herriko errepideen sarea osatzen dute. Gero eta herritar gehiagok parte hartu, handiagoa izango da sarea”. Horrela azaltzen du Asier Garaialdek Guifi.net zer den. Azken urteetan, hainbat lagunekin batera, proiektu hori Euskal Herrian zabaltzen ari da. Telekomunikazio sare bat da Guifi.net: sare askea,...

‘Guifi.net’-en nodoak edo erabiltzaileak.

Duela hamar urte Katalunian martxan jarritako sarea zabaltzen ari da urtez urte. Egun, 23.465 erabiltzaile ditu Guifi.net egitasmoak. Azken lau urteetan bikoiztu egin da kopuru hori. Izan ere, 11.000 erabiltzaile zituen 2010ean.