Gizartea

Donostia, zuri-gorriz jantzita

Donostia, zuri-gorriz jantzita

Eider Goenaga Lizaso

Txuri-urdina alde batera utzi, eta zuri-gorria ohiko kolore bihurtzen da Donostian uztailaren 6tik 14ra. Donostiar eta gipuzkoar asko joaten dira Iruñera, baina sanferminen tiradizoak erakarritako turistak gehitu behar zaizkie horiei. Txukun-txukun, goitik behera zuriz jantzita, eta zapi gorria lepoan dutela ateratzen dira hotel, pentsio eta abarretatik. Horrelakoetan jartzen dute euren kanpaleku nagusia; baina jomuga, 8.000 metroko menditzar baten puntan jarri beharrean, Donostiatik 80 kilometrora jartzen dute: Iruñean. Gipuzkoako Ostalarien Elkarteko idazkari nagusi Kino Martinezek esandakoaren arabera, San Fermin jaiak uda sasoiaren "irteera seinale" izan dira urte askotan.

Erlojuari begira, ados azkenean

Erlojuari begira, ados azkenean

Unai Zubeldia

Tentsio handikoak" izan dira azken bi egunak. "Baina merezi izan du". Gipuzkoako autobus zerbitzuetan azken unean patronalarekin akordioa lortuta, LAB, UGT, ELA eta CCOO sindikatuek atzo eguerdian bertan behera utzi zuten gaurko, biharko, uztailaren 20rako eta 21erako deituta zeukaten greba. Ekainaren 8an ere lortu zuten aurreakordioa —greba deialdia eginda zeukaten ekainaren 19, 22 eta 25erako—, baina, "aurreakordioan adostutakoa bete gabe", egoera okertu egin zen ondorengo bileretan. Atzoko adostasunarekin, ordea, oraingoz elkarri konfiantza ematea erabaki dute bi aldeek. Gipuzkoako 35 bat enpresatako 5.000 langile inguru zeuden deituta grebara, Lurraldebus, Ekialdebus, Dbus eta Pesakoak tartean.

Biktimak, argitara

Biktimak, argitara

Aitziber Arzallus

Ulertzea ezinezkoa bada, jakitea beharrezkoa da". Primo Levi idazle italiarraren hitzak dira. Eta hitz horiexek ekarri zituen gogora Jabi Buces Aranzadi zientzia elkarteko historialariak joan den astean, Azpeitia 1960-2017. Motibazio politikoz urratu diren giza eskubideak eta beste sufrimendu batzuk, Azpeitian eta azpeitiarrei gertatuak liburua aurkezteko egin zuten agerraldian. Azpeitiko Udalaren ekimenez, 1960tik gaur egunera arte herrian gertatu diren giza eskubideen urraketak ikertu ditu Aranzadi elkarteak, eta liburu batean jaso. Gertatutakoa argitara ateratzeko eta ezagutarazteko tresna da liburua; egia, justizia eta erreparazioa aldarrikatzeko beste pauso bat.

Hondartzaz hondartza, garbi

Hondartzaz hondartza, garbi

Xabier Regil Agirre

Hondartzetako erabiltzaileak hondakinen inguruan kontzientziatzeko helburuarekin, sentsibilizazio kanpaina jarri du abian Gipuzkoako Foru Aldundiak, Surfrider fundazioarekin eta Emaus erakundearekin elkarlanean. Uztailaren 3an ekin zioten bideari, Hondarribian, eta Gipuzkoako hainbat hondartzatan barrena ibiliko da informazio gune ibiltaria, abuztuaren 31ra bitartean. Donostian, Kontxako hondartzan egingo du azken geldialdia.

Ahulenentzako babes eske

Ahulenentzako babes eske

Eider Goenaga Lizaso
Leondik (Espainia) heldu zen joan den astean albiste lazgarria; alkohol tasa bost aldiz biderkatzen zuen auto gidari batek Villabonako txirrindulari familia bat harrapatu zuen, eta Jose Carrasco eta Nerea Agirre gurasoak momentuan hil zituen, 12 urteko semea umezurtz utzita.

Aintzane Muguruza: “LGTBI kolektiboa zabala da, baina, batez ere, oso plurala”

Aintzane Muguruza: “LGTBI kolektiboa zabala da, baina, batez ere, oso plurala”

Eider Goenaga Lizaso

LGTBI Komunitatearen Nazioarteko Egunaren aitzakian, Gipuzkoan azterketa sakon bat egingo dutela iragarri zuten, joan den astean, Gipuzkoako Foru Aldundiko Giza Eskubideen zuzendari Maribel Bakerok eta Gehituko koordinatzaile Aintzane Muguruzak (Donostia, 1969). Bi erakundeek elkarlanean egingo dute diagnosia, eta urte amaierarako prest edukiko dutela espero du Muguruzak.

Zezenen aurrean, hankaz gora

Zezenen aurrean, hankaz gora

Beñat Alberdi

Gipuzkoan, Azpeitia, Tolosa eta Donostia dira jaietan zezenen errealitatea erdigunean jartzen duten hiri nagusiak, baina beste hainbat lekutan ere izaten dira gorabeherak. Arrasate eta Elgeta dira horren adibide nabarmenak. Arrasaten, sanjoanetan, sokamuturraren aurkako protestek presentzia izan zuten zezen plazaren kanpoaldean. Elgetako Udalak, berriz, zezenak ez ditu sartu jaien egitarauan, eta zezenen aldekoek pankarta jarri dute herriko plazan. Protesta artean, berea defendatzen ari da alde bakoitza.

“Ghetto” izaerari ihesean

“Ghetto” izaerari ihesean

Unai Zubeldia

Bere horretan jarraitzen du buruko gaixotasunen estigmak". Mikel Tellaetxe 2013tik da Arrasateko Aita Menni ospitaleko zuzendaria, eta eguneroko errealitate izaten du buruko osasuna ardatz duen zentroa. "Jardun hori normala da guretzat, baina desberdina den hori baztertu nahiak edo familian urritasunen bat duen senideren bat izateak sortzen duen lotsa dago estigma horren atzean. Bai, oraindik ere bai". Angelo Hercules Menni Benito Menni apaiz italiarraren eskutik, 1898ko ekainaren 1ean zabaldu zituen ateak Aita Menni zentroak —Santa Ageda osasun etxea izenez ezaguna zen garai batean—, Gesalibar auzoan, eta 120 urte bete berri ditu, beraz. "Garai hartan ekin zioten lanari jarraipena ematen ari gara gu". Aita Menniko arduradunek emandako datuen arabera, Araba, Bizkai eta Gipuzkoan, gaur egun, herritarren %6-8k daukate buruko gaixotasunen bat.