Unai Zubeldia
Askotan ez da erraza izaten norberak barruan daukan arte eskaintza hori azaleratzea, eta are nekezagoa izaten da espresio modu horri plaza duin bat eskaintzea. Artista gazte asko gelditzen dira bidean euren lanak erakutsi ezinik, eta, hain zuzen ere, orain bi urte ate hori irekitzeko helburuarekin jaio zen Kontenporanea arte garaikidearen topaketa, Irunen. Udaleko kultura saila da antolatzailea, eta Bitamine Faktoria dinamizatzailea.
![[Museora] Real100. Txuri-beltzetik txuri-urdinera](https://gipuzkoa.hitza.eus/wp-content/uploads/Real100_museoa.jpg "Real100_museoa")
Eider Goenaga Lizaso
Realak museo bat merezi zuela sinetsita zeuden klubean aurretik ere, baina ideia ez zen gauzatu taldearen mendeurrenera arte. Iñaki Mendoza (Donostia, 1962) Real100 museoko arduradunaren arabera, "Realaren historia ezagutzen ez duten gazteek ezagutzea eta ezagutzen duten zale zaharragoek oroitzea" da helburua. Kluba, ofizialki, 1909ko irailaren 7an sortu zen; museoa 2009ko irailaren 7an inauguratu zuten.
Aimar Maiz
Juan Inazio Iztueta Etxeberria koreologo eta dantzariak (Zaldibia, 17671845) hiru gerra ezagutu zituen bizi izan zen artean. Goseteak, tentsio politikoak, euskal hizkuntzaren eta kulturaren aurkako jazarpenak, ideologien gatazkak eta erregimen zaharraren eta berriagoaren arteko lurrikarak tokatu zitzaizkion parez pare, bere azalean orbantzeraino askotan. Garai gogorrak zizelkatu zuen euskal pizkunde aurreko pertsonaiarik esanguratsuenetakoa. Jaio zeneko 250. urteurrenean, hilaren 29an, Zaldibian bertan gogoratu, goratu eta omenduko dute Txuri ezizenarekin ezaguna zen herritarra.
![[Museora] Txokolateixia. Bisita gozo-gozo bat](https://gipuzkoa.hitza.eus/wp-content/uploads/TXOKOLATEIXIA_INTERPRETAZIO_ZENTROA.jpg "TXOKOLATEIXIA_INTERPRETAZIO_ZENTROA")
Eider Goenaga Lizaso
Txokolatearen usain gozoa lagun, gosaltzeko prestatzen ari dira Oihana Diaz eta Anton Azpiazu. Kanpoan dagoen hotzari eta euriari aurre hartzeko, katilukada txokolate baino erremedio hoberik ez da, eta hura berotzen ari da Azpiazu. 10:30ak dira, eta Oñatiko Txokolateixia interpretazio zentroak ireki berri ditu ateak; baita museo txikiari atxikita dagoen dendak ere. Txokolateixiako arduraduna da Oihana Diaz (Oñati, 1980), eta berak azaldu du zergatik ireki zuten txokolateari buruzko interpretazio zentro bat Oñatin.
![[Herriz herri] Zumaia. Sona hartu duen herria](https://gipuzkoa.hitza.eus/wp-content/uploads/HERRIZ_HERRI_-_ZUMAIA.jpg "HERRIZ HERRI - ZUMAIA")
Ane Olaizola
Azken urteotan sona handia hartu du Zumaiak, Urola Kosta eskualdeko udalerriak. Gipuzkoako kostaldean dago, eta bertan bizi diren ia 10.000 herritarrek ikusi dituzte euren herriko txokoak telebistako nahiz zinema pantailetako agertoki bihurtuta.
Miriam Luki
Ez zen izan ohiko poeta. Legazpiko Telleriarte auzoko izen bereko baserritik hartu zuen izena Martin Ugarte Saletxe-k (Legazpi, 1916-1996). Han jaio eta hazi zen. Baserritar jaio zen, eta Patricio Echeverria siderurgia fabrikan hasi zen lanean 17 urterekin. Aurretik, artean umea zela, Aizkorri aldera eramaten zuen artaldea, aitarekin, eta Arriurdineko parajeetan igarotzen zituen udak. Zertzelada bat falta da Saletxe ez zela ohiko poeta izan azaltzeko: on Geronimo apaizak, Brinkolako auzoan maisu izan zuenak, irakurzaletasuna transmititu zion gaueko eskoletan. Saletxeren soslaia osa daiteke zertzelada guztiak batuz gero: baserrikoa, artzaina, lantegiko behargina eta arkatza zein papera beti soinean eramaten zituen herri poeta.
Aitor Biain
Herri monumentala izateaz gain, miresgarria ere bilakatuko da asteburuan Bergara. Fantasiazko pertsonaiez, abestiz zein dantzaz jantziko baita herria Alizia musikalari esker. Bergarako Musika Eskolako ikasleek, ikasle ohiek zein irakasleek ondutako ikuskizuna taularatuko dute, bihar eta etzi, udal pilotalekuan. Atzerako kontua abiatuta, bi urte luzez egindako lana erakusteko ordua iritsi zaie dagoeneko. Estreinaldi orok sortzen duen urduritasunarekin, baina "lasai" daudela aitortu du Marije Ugalde Bergarako Musika Eskolako zuzendariak. "Egia esan, oso onak izan dira azken entseguak. Gogor lan egin dugu, eta nahiko lasai iritsi gara azken txanpara".
![[Herriz herri] Zizurkil. Errimatzen dute goiak eta beheak](https://gipuzkoa.hitza.eus/wp-content/uploads/HERRIZ_HERRI_-_ZIZURKIL.jpg "HERRIZ HERRI - ZIZURKIL")
Jon Miranda
Ikerketa lana egin zuen Hernandorena herriko elkarteak, eta bailara historikoen toponimia bildu, egokitu eta gaur egungo errealitatera moldatu zuen iaz. Udalbatzak onartu zuen gero elkarteak egindako proposamena, eta, horrenbestez, sei bailaratan banatuta dago Zizurkil: Mendibailara, Buztinbailara, Akezkobailara, Elbarrena, Ergoiena eta guztien ardatza, herrigunea. Hain zuzen, herritarren parte hartzearekin bideratu dute Zizurkilgo herrigunean dagoen Pedro Mari Otaño plaza berritzeko proiektua. 2017ko aurrekontuan 212.580 euro gorde dituzte horretarako. Plaza azpiko azpiegiturak egokitu, zoladura berritu eta plaza erdian zuhaitza landatuko dute otsailean. Herritarrek hala erabakita, haritza.
Eider Goenaga Lizaso
Hitzaldi, solasaldi, tailer eta erakusketek osatuko dute, aurten, Komikilabea jardunaldien egitaraua; heldu zein umeentzako ekintzak; aditu, aritu eta zaleentzako jarduerak; saio gastronomiko bat, musika emanaldia... Aitzakiarik ez dago; komikiari edo nobela grafikoari buruz gehiago jakin nahi duenak Donostian izango du aukera asteburu honetan. Herenegun eman zieten hasiera jardunaldiei, baina gaurtik astelehenera ere izango da aukerarik.
![[Museora] Chillida Lantokia. Lantegi zaharrean, artea](https://gipuzkoa.hitza.eus/wp-content/uploads/CHILLIDA_LANTOKIA1.jpg "CHILLIDA_LANTOKIA")
Eider Goenaga Lizaso
Eduardo Txillidak tamaina handiko eskulturak nola egiten zituen azaltzeko eta pieza haiek lantzeko prozesua ezagutarazteko xedez ireki zuten, 2010eko uztailean, Chillida Lantokia museoa. Pieza handiak bertatik bertara ezagutzeko aukera ugari ditu herritarrak, baina museoa ireki arte ez zitzaion bereziki erreparatu artistak lan egiteko moduari. Lanketa prozesu horri balioa emateko beharra ikusi zuen, ordea, Lenbur fundazioak, eta Txillidak Legazpirekin izandako harremanari erreparatuta —hango Patricio Echeverria burdinolan egin zituen obra handi asko—, museoa ireki zuten, paper fabrika zahar batean.
