Eider Goenaga Lizaso
Osasun arlokoak eta medikuak mezu bera ari dira errepikatzen behin eta berriro: umeen obesitatea asko ari da hazten azken urteotan, eta osasun arazo gisa tratatu behar da. Gipuzkoako daturik ez dago, baina Euskal Autonomia Erkidegoko datuak kezka eragiten du medikuen artean.
Eider Goenaga Lizaso
Gunea aktibatu du berriro Gipuzkoako Foru Aldundiaren Berdintasun Zuzendaritzak. Bi urtez geldirik egon ostean, emakume taldeen, mugimendu feministaren eta erakunde publikoaren arteko bilgune izateko xedez sorturiko plataforma abian jarriko dute berriro; nahiz eta, gobernu aldaketa tarteko, izaera ez den guztiz berdina izango: plataforma honetatik ateratzen diren ondorioek aholku izaera izango dute, eta ekarpen gisa hartuko ditu foru aldundiak bere politikak zehazteko garaian; jatorrian, nolabaiteko izaera juridikoa aitortzen zitzaion Guneari, partaide ziren emakume taldeei hainbat politika publikotan zuzenean eragiteko aukera emanez.
Eider Goenaga Lizaso
Eskualde euskaldunenetan ere agerikoak dira lan mundua eta harreman sozioekonomikoak euskalduntzeko zailtasunak. Lan mundua ez ohi da inguru euskalduna, langileak zein enpresako zuzendaritza hala izan arren. "Harreman informalak, langileen artekoak, euskaraz izaten dira, modu naturalean; baina harreman formalak, bilerak eta, batez ere, idatzizko komunikazioa gazteleraz dira, hori ere modu naturalean", azaldu dio Hitza-ri Iker Salaberria Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseiluko ordezkariak. Hori irauli nahi du Kontseiluak, eta 2013tik ari dira horretan, Lan Mundua Euskalduntzeko Konferentzia egin zutenetik. Horretarako, eragileak identifikatu zituzten lehenik (enpresak, langileak, bezeroak eta administrazioa), eta lan ildoak zehaztu zituzten. Orain, lau eragileak lanean batera jarri nahi dituzte, eta Urola Kosta hautatu dute esperientzia pilotu bat abiatzeko.
Unai Zubeldia
"Egun garrantzitsua da gaurkoa. Oso egun polita". Markel Olano Gipuzkoako ahaldun nagusiak pozarren hitz egin zuen herenegun, Gipuzkoako Ingurumen Gunea deiturikoa eraikitzeko lanen hasierako ekitaldian, Zubietan. "Konpromiso honekin aurkeztu ginen hauteskundeetara, eta hitza beteko dugu". Ekondakin taldeak 30 hilabeteko epean amaitu nahi ditu errauste planta eta tratamendu mekaniko-biologikorako planta egiteko lanak —biometanizaziorako planta eta zepak balioztatzeko zentroa ere egingo dituzte—, eta beste 32 urtean kudeatuko ditu. Urbaser, Altuna y Uria, Moyua, LKS, Murias eta Meridiam enpresek osatzen dute Ekondakin, aldi baterako enpresen elkartea, eta Gipuzkoako Hondakinen Kontsortzioak apirilean eman zion erraustegia eraikitzeko ardura. 217 milioi eurokoa da lanen kontratua, eta aldundiak 25-30 milioi euro inguru ordaindu beharko ditu urtero. 5,5 hektarea hartuko ditu guneak, eta 120.000 metro kubo lur atera beharko dituzte handik.
Eider Goenaga Lizaso
Goierri, Debagoiena eta Azpeitia lehenengo; Tolosaldea, Oiartzualdea, Hernani eta Astigarraga gero; eta, igandean, Debabarrena, Urola Kosta, Lasarte-Oria, Usurbil eta Zubieta. Gure Esku Dago dinamikaren herri galdeketek ia Gipuzkoa osoa hartua izango dute igande gaua iristerako —Donostia, Aia, Mendaro, Irun, Hondarribia, Andoain, Urnieta eta Beizama falta dira—. Orain arte egindako herri galdeketetan 16 urtetik gorako 246.484 herritarrek izan dute botoa emateko eskubidea (66.461ek bozkatu dute, eta %27ko parte hartzea izan da, batez beste). Etzi beste 116.505 herritar daude deituta botoa ematera; orotara, 362.989 herritar —azken hauteskundeetan Gipuzkoako errolda 581.000 biztanlekoa izan zen—.
Eider Goenaga Lizaso
Astelehena da, lanera itzultzeko garaia, Aste Santuko oporren ondorena. Horietako bat da Jaione Lapaza. "Banekien aldaketak zeudela Renfen, eta, umeak oporretan zeudenez, joan den astean autoz egin nuen lanerako bidea. Nik uste nuen bizpahiru eguneko kontua zela, baina, antza denez, luze joko du". Ez dago oker. Hamabost hilabete iraungo baitute trenbide sareko obrek Irun eta Errenteria artean.
Unai Zubeldia
Eskubideak eta mugak. Hortxe betiko bi hari-muturrak. Soka fin horri tiraka hasi, eta oreka bilatu nahian lanean ari dira Gipuzkoako Foru Aldundia eta Mendizale Federazioa. "Arriskuan daude espezie batzuk, araudi bat ere badaukagu, eta hori gauzatzea da kontua". Ibai Aizpuru Gipuzkoako Foru Aldundiko baso fauna teknikariaren hitzetan, "elkarlana" izan dute oinarri aldundiak eta Gipuzkoako Mendizale Federazioak. "Ulertzen dugu eskalatzaileek euren jarduera egiteko eskubidea daukatela, baina naturaren eta mehatxatutako espezieen alde lan egiten dugu guk". Horregatik arautu dituzte eskalatzeko guneak. "Baina inondik inora ez da eskalatzaileen aurkako neurri bat", zehaztu du Mendizale Federazioak berak. "Ez da debekua, oinarri zientifikoak aintzat hartuta egindako erregulazioa baizik".
Eider Goenaga Lizaso
Renfe konpainiaren aldiriko trenek 30 geltokitan egiten dute geldialdia Gipuzkoan. Horietako askotan, Eguzki talde ekologistak salatu duenez, "egoera oso eskasa" da. Salaketa ez da berria. 2008an egin zuen gai horri buruzko txostena Eguzkik. Ia hamar urte geroago, txostena berritu dute, eta, Jesus Mari Beldarrain Eguzkiko kideak dioenez, "hobekuntza gutxi batzuk kenduta, egoera apenas aldatu den". "Renfeko geltokiek joan den mendekoak dirudite, edo orain dela bi mendekoak", esan du.
Eider Goenaga Lizaso
Aste Santuko oporrak gainean, asteburuan jada hasiko da bisitarien etorrera antzematen. Baina, turismoaren ikuspegitik, egun inportanteenak ostegunetik igandera bitartekoak dira. Herri txiki asko hustu egingo dira datorren asteburuan, baina beste herri batzuk bisitariz beteko dira, kostaldekoak horietako asko, eta, batez ere, hiriburua. Turismo arloko eragileak pozik daude azken bi urteetako joerarekin, eta aurten goranzko joerari eustea espero dute.
Eider Goenaga Lizaso
Korrika eginez, lekukoa esku batetik bestera pasatuz, Euskal Herria alderik alde zeharkatuz, errepide bazterrean dagoenaren begiak gorrituz eta bustiz... Zertarako, eta lekukoak daraman mezua, euskararen alde gehien zabaltzen diren mezuetako bat, helmugara eramateko. Eta nor da mezuaren hartzailea? Zu. Euskalduna izan edo ez, zu hori protagonista izan da behin eta berriro Korrikaren 37 urteko historian. 1980an, lehenengo Korrika egin zenean, Zuk ere esan bai euskarari leloa aukeratu zuten; 5. Korrikan Euskara, zeurea izan zen leloa; 11. Korrikan, Zu eta ni euskaraz; eta 20. Korrikan, BatZuk.
