Iritzia

Bertsolariak eta idazleak

Egun batez, konpainia on batean, euskaldunik baizen ez zen lekuan nengoela —Gipuzkoako hiriburuko auzo bateko txoko txiki batean zehazki, inguruan nagusi izan ohi den karral-karral etengabetik babestuta—, ekarri zituen solasak, gure kultura-parajeotako kontu txikiez ari ginela, bertsolarien eta idazleen arteko antzak eta aldeak, harremanak eta ezinikusiak, mirespenak eta gutxiespenak, sinbiosiak eta inbidiak. Amorruz eta inbidiaz...

Hitzekin malabaretan

Aurrekoan klasean papar hitza azaldu behar izan nuen. Keinuz nire paparra seinalatu nuen, eta han hasi zen gaztelaniazko berba zaparrada: pecho, pechera, teta, papada… Pechuga eman nien ordainetan, eta “hori ba, pecho!” esan zidaten. Nik ezetz, eta oilasko paparra aitatu nien. Lasaitu ziren. Gero kolko hitza bota nien ea gai ziren esateko zeri zegokion. Askok...

Pobreziaren aurpegiak: gazteak, emakumeak eta migratzaileak

Urtero, Caritas Gipuzkoak bere gizarte lana ezagutarazten du, eta, horren bidez, artatzen dituen pertsonen bizimoduaren ondorio sozial eta ekonomikoak ikusarazten ditu. Horien artean, Ukrainako gerrak edo prezioen igoerak kalte egindakoak daude, besteak beste. Caritas Gipuzkoak, beste edozein gizarte erakundek bezala, antzematen ditugun pobretze egoerak identifikatzen laguntzen du. Egoera horiek, gure ikuspegitik, Gipuzkoako gizartearen erronka garrantzitsuenetako...

Marmarra

Marmar hau bi nobelatako pasarte banatan oinarritua dago: Ramon Saizarbitoriaren Egunero hasten delako eta Thomas Bernharden Die Ursache. Eine Andeutung. “Aaa! Niri alkohola ez zait laket. Ez didazu sinetsiko baina hala da. Banekien ez zenidala sinetsiko. Asko edaten dut, baina alkohola ez zait laket, ez. Ez da logikoa, badakit. Ni ez naiz logikoa. Eta munduan...

Hezkuntzako egonkortze prozesuaren ondorioak

Urte honetan zehar Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Saila aurrekaririk gabeko prozesu arriskutsu bat egiten ari da, eta prozesu horrek arriskuan jartzen ditu gure eta edozein gizarteren oinarri diren berdintasunezko eta bidezko printzipioak, eta printzipio demokratikoak. Bitarteko irakasleak egonkortzeko prozesuaz ari gara. Proposatutako egonkortze prozesuan, karrerako funtzionario izaera ematen zaie irakasleei, oposizioa egin eta karguari dagozkion eginkizunak...

Titiak eta bularrak

Mamografiaren gutuna iritsi zitzaidan aurrekoan. Uf, beti jartzen nau urduri abisuak, agian buruari bueltak ematea eragiten didalako: aurkituko didate ezer? Proba bera gaixotasun sortzailea balitz bezala, pentsamendu magikotik ere badu sentimendu horrek. Enfin, barrua mugitzen didala berba baten esanda. Aitatutakoaz gain, proba bera ere oso desatsegina izaten da. Nori bururatu ote zitzaion bularrak zapaltzea modu...

Zure buru polit horretan sartuko dira

Askotan etortzen ari zait egunotan burura La Polla Recordsen El alcalde kantua, aski ezaguna eta zabaldua in illo tempore (edo in vinillo tempore, Joxerra Garziak esango lukeen bezala): “Eman botoa hemen, kontrolatuko zaitugu, eman botoa han, zikiratuko zaitugu, eta zure buru polit horretan sartuko gara”. Horrelako zerbait esaten zuen Evaristok, gutxi gorabehera, kantuaren hasieran. Horrekin...

Erromesak, mendizaleak eta turistak

Donejakue bideko aterpetxeetakoak kexu dira: gero eta bidelari gehiago maleta handiak hartuta agertzen zaizkie. Hori ez omen dator bat Bidearen (maiuskulaz) izpirituarekin, maletak turisten kontua direlako, eta benetako erromesak motxila eroan behar duelako. Adierazpen horiek purista talde batek egindakoak begitandu zitzaizkidan, Santiago kaminoaren esentzialista batzuek eginak. Gerora argitu zen guztia: Nafarroako bideko ostalariek gero eta...

Cohen, Viktoria erregina eta euskara

Euskal Herrian hainbatetan izan zen Leonard Cohen zena, baina ez zen, nik dakidala, Euskal Herriari buruz mintzatu, edo ez zuen behintzat Euskal Herriari buruzko adierazpen gogoangarririk egin. Baina Euskal Herriari buruz eta euskarari buruz idatzi eta kantatu zuen. Euskal Herria eta euskara aipatu gabe bada ere; denotaziorik gabe, konnotazioz; esan gabe, iradokiz; berak ere jakin...

Amez

Egun guztiek dute, gutxienez, santu bat eta beste zera bat oroitzeko. Datorren igandean, esaterako, Amaren Eguna ospatuko dute batzuek Hego Euskal Herrian, eta Iparraldean, berriz, maiatzeko azken igandean, Mendekosterekin bat ez badator, behintzat. Hegoaldekoaren berri kolonia-iragarkien uholdeak gogorarazi dit. Gogorarazi, gure etxean ospakizun horrek inoiz ez duelako garrantzirik izan. Horregatik harrituta begiratu izan diet jai...