Gizartea

Emakumeak eta taladrina

Emakumeak eta taladrina

Miriam Luki

Ebokazioa antropologiarako erreminta gisa: lotura hori ari zen azaltzen Teresa del Valle irakaslea EHUko Gizarte Antropologiako masterreko ikasgelan. Ikasgela hartan zegoen Elixabete Garmendia kazetaria ere (Ormaiztegi, 1953), ikasle. Ebokazioaren azalpena entzunda, taladrina usainaren oroitzapenak "zirkuitulabur" baten moduko sentsazioa eragin ziola azaldu du; garai batean jaioterrian ezagutu zuen emakume eta fabrikako langile baten mahonezko txabusinari zerion taladrina usainarekin akordatu zen bat-batean. Ebokazio hark bete-betean bat egin zuen masterreko proiektuaren nondik norakoarekin: 1970eko hamarkadan Ormaiztegiko lantegietan lanean ari ziren emakumeek ezkondu ostean lanean jarraitzeko egin zuten urratsa aztertu du Garmendiak proiektuan.

Gazteak, migratzaileen azalean

Gazteak, migratzaileen azalean

Ane Olaizola

Loiolako santutegira sartu bezain pronto, gaztetxoek azkar antzemango dute berezia izango dela hango egonaldia: lehenengo egunean, plastikozko poltsa batean bi gauza soilik sartzeko eskatzen diete nerabeei, aukeratutakoarekin igaro beharko dituztelako ondorengo egunak. "Hasiera batean, behintzat, oso gauza desberdinak aukeratzen dituzte ikasleek: batzuek lo zakuak hartzen dituzte; beste batzuek, berriz, nezeserra eta arropa. Badira janaria edo gozokiak sartzen dituztenak ere". Modu horretan hasten da joan zen irailaz geroztik Azpeitiko auzoan egiten ari diren Mugetatik haratago hezkuntza proiektua.

Borroka bizia

Borroka bizia

Eider Goenaga Lizaso
Minbiziaren kontrako borrokan, etengabeak dira aurrerapausoak; borrokak ez du etenik. Horretan aritzen dira Donostiako Onkologikoan, eta bertako barne funtzionamendua ezagutzeko bisita beste mundu eta beste mende batera bidaiatzea bezalakoa da.

Larritu egin da arazoa

Larritu egin da arazoa

Unai Zubeldia

Ez dugu diru laguntzarik nahi; kudeaketa ona nahi dugu. Urtean 100.000 euro jasota ere ezingo genieke aurre egin basurdeek sortutako kalteei". Haserre eta kezkatuta daude nekazariak. Garikoitz Nazabal EHNE sindikatuko lehendakariak emandako datuen arabera, 1.216 basurde ikusi zituzten 2010ean, 668 uxaldi egin zituzten, eta 619 hil. Iaz, berriz, 2.804 ikusi zituzten, 1.470 uxaldi egin zituzten, eta 1.587 hil. "Basurdeen plaga daukagu, eta txikizio larriak eragiten ari dira belardi, baratza, artasoro, zuhaitz eta gainerakoetan. Neurriak behar ditugu; berehalako neurriak".

Euskara oinarri, Himalaia helburu

Euskara oinarri, Himalaia helburu

Beñat Alberdi

Joan al naiteke Himalaiara?". Oso ohikoa, behintzat, ez da galdera. Are gutxiago 15 eta 16 urteko gazteek egiten badute. Baina galdera hori egin diete gurasoei Maddi Oihagaraik, Igor Mugarzak, Amaia Ugartek eta Malen Osak. Izan ere, lau gazte horiek Nepal ingurua ezagutzeko aukera izango dute urrian, Oxigenoa euskarari 6.000 metroan ere ekinaldiari esker. Felipe Uriarte mendizaleak sustatu du proiektu hori Euskal Herriko zazpi probintzietan, mendian ere euskaraz egin daitekeela oinarri hartuta.

Ipuinek batu dituzte bi aldeak

Ipuinek batu dituzte bi aldeak

Erik Gartzia Egaña

Oiartzunen txiki utzi dute Ozeano Atlantikoak sortzen duen aldea. Izan ere, proiektu bati esker, herriko hainbat haurrek bat egin dute Mexikoko Yucatan penintsulako Hunucma herriko haurrekin. Ipuinak dira hari komunikatzaileak. Hango ipuin batean oinarrituta, marrazki bizidunak sortu zituzten Yucatango haurrek, eta oiartzuarrek erantzuna eman diete, beste ipuin batean oinarrituta.

Taxilariak, geroaren beldur

Taxilariak, geroaren beldur

Eider Goenaga Lizaso

Gidariarekin alokatzen diren ibilgailuen konpainiek eta taxiek urte asko daramatzate espazio berean lanean. Bien arteko liskarrik ez da izan inoiz Gipuzkoan, Goio Alias Gipuzkoako Taxilarien Elkarteko presidenteak eta Jon Izagirre Suital konpainiako koordinatzaileak baieztatu dutenez. Baina, orain, beste aldagai bat sartu da ekuazioan, eta etorkizunean etor daitekeenaren beldur azaldu dira biak. Izan ere, 2009tik 2015era lurreko garraioa arautzeko legeetan (LOTT eta ROTT) aldaketa egin zuen PSOEren gobernuak; Omnibus legea jarri zuen indarrean, eta aldaketa haren ondorioak ari dira pairatzen orain. "Nolabait azaltzeko, ibilgailu gidaridunentzako VTC lizentzien liberalizazioa ekarri zuen lege hark, eta ordu arteko oreka hautsi egin zen", azaldu du Aliasek.

Zulo asko daude errepideetan

Zulo asko daude errepideetan

Unai Zubeldia

Azken boladako hotzaldi, izotz eta elur erauntsiekin ere bero-bero jarraitzen du giroak. Baldintza agirietan zehaztutakoa gauzatzeko nahikoa langile ez dagoela-eta, haserre daude errepidean mantentze lanetan aritzen diren langileak eta ELA sindikatua. Sindikatu horretakoak dira Gipuzkoako errepideen zaintzan lanean ari diren ABEE aldi baterako enpresa elkarteetako langileen %90 —150-170 langile guztira; Miramon, Urola Deba eta Goierrialdeko ABEEtakoak gehienak—, eta aldundiak zuzenean kontratatuta dauzka beste hogei bat langile. "Ez dira gai aldundiaren baldintza agirietan zehaztuta dagoena betetzeko ere, eta hori salatzen ari gara gu, ez besterik", azaldu du Igor San Jose ELAko eraikuntza eta errepideetako arduradunak.

Erabakitzeko, sukaldeko lana

Erabakitzeko, sukaldeko lana

Urko Etxebeste

Gipuzkoan biztanle gehien duen bigarren herrian, Irunen, azaroaren 18an egingo dute herri galdeketa, Gure Esku Dago dinamikak jada 84 herritan bultzatua eta egina. Euskal Herriaren estatus politikoari buruzko iritzia bildu nahi dute, eta Hartu Hitza Irun izena jarri diote prozesu horri; bederatzi hilabete iraungo du. Getxoren ondoren (Bizkaia), tankera horretako galdeketa bat egingo den hiririk handiena da Irun; litekeena da Donostian ere kontsulta egun horretan bertan antolatzea.