Gizartea

Joera aldaketa platerean
2020-06-262020-06-25Albisteak, gipuzkoa, Gizartea

Joera aldaketa platerean

Urko Etxebeste
Koronabirusak elikagaien kontsumoaren joera aldarazi du. Ez da ustea. Hala baieztatu du Aztiko Enpresa Inteligentzia Taldeko eta Joeren Berrikuntzaren Behatokiko kide Nagore Pikazak (Bilbo, 1972): «Normalean denboran egonkorrak izaten dira kontsumo joerak, ez dira arin aldatzen. Koronabirusarena egoera berezia izan da. Beraz, kontsumo joeren aldaketa oso azkarra izan da, pandemia hasi eta berehala, gainera». Jakiak erosteko modua eta horiek kontsumitzeko era birusaren ondorioz aldatu egin direla baietsi du Pikazak. Epe laburrekoak dira aldaketa batzuk, eta egiturazkoak beste batzuk; horiek dira garrantzitsuenak Aztiko kidearen arabera, «luzerako izango direlako». Joera horien berri eman du aste honetan Oarsoaldea Garapen Agentziak, webgune bidezko ikastaro baten bitartez.

Aisialdirako, kirol jarduerak
2020-06-262020-06-25Albisteak, gipuzkoa, Gizartea, Kirola

Aisialdirako, kirol jarduerak

Beñat Alberdi

Udan sartzearekin batera, jaiek indarra hartu dute toki askotan; sanjoanek, esaterako. Udalekuak nola antolatu ere izan dute hizpide batean eta bestean, udaleku itxien kasuan gehienbat. Kasu horietatik gaindi, ordea, bada beste eskaintza bat: futbol campusena. Gipuzkoako hainbat herritan ohikoa izaten da uztail partean kirolera bideratutako aisialdi guneak prestatzea. Eta, normaltasun berria behar den bezala errespetatuta, uda honetarako planak prest dituzte Aretxabaletako eta Arrasateko futbol taldeek.

Are zailagoa bihurtu da egoera
2020-06-192020-06-18Albisteak, Ekonomia, gipuzkoa, Gizartea

Are zailagoa bihurtu da egoera

Laida Goiburu

Koronabirusaren eraginez, hainbat denda, jatetxe eta enpresak jarduera eten dute tarte batez, eta etxe askotan ez da diru sarrerarik izan. Horren jakitun, hainbat talde edo elkartek laguntzak eskaini dituzte zaurgarritasun egoeran dauden herritarrentzat, Caritasek, esaterako. Gipuzkoan, 1.023 etxetan aritu da lanean Caritas alarma egoera ezarri zenetik, martxo erditik; guztira, 2.340 pertsonak eskatu dute haien laguntza martxoaren 18tik, eta %37k aurretik ez zuten izan harremanik elkarte horrekin.

Haurrentzako agenda, oraindik osatu gabe
2020-06-122020-06-11Albisteak, Asteko Gaiak, gipuzkoa, Gizartea

Haurrentzako agenda, oraindik osatu gabe

Miren Garate

Konfinamendua dela medio, sei aste egon ziren haurrak etxetik atera gabe; egunean ordubete ateratzeko baimena eman zitzaienean, lagunekin ez jolasteko esan zitzaien, distantziak mantendu behar direlako; eta eskolara ere ezin dira joan oraindik. "Beren berdinekin jolasteko aukerarik ez dute izan, eta itxialdiak eragindako ondorio emozionalak igartzen zaizkie", esan du Amaia Perez Elorza Urtxintxako kideak. Aisialdi elkarte horrek eta beste batzuek —Astialdi sarea elkartean biltzen direnek— Ume eta nerabeentzako aisialdi hezitzaileko jarduerak dituen 2020ko uda baten alde izeneko adierazpena atera dute. Inoiz baino beharrezkoagoa iruditzen zaie aurtengo udan ere udalekuak antolatzea. Eta ez kontziliazioa errazteko bakarrik. "Iruditzen zait begirada batez ere gurasoen beharretan jarri dela, baina beharra haiek dute: haurrek eta gazteek. Ez dakit instituzioak konturatzen diren horretaz".

Txilibituak, isilik aurten
2020-06-122020-06-11Albisteak, gipuzkoa, Gizartea

Txilibituak, isilik aurten

Erik Gartzia Egaña

Uda giroko festen denboraldia hasi berri da. COVID-19ak baldintzatuta, bertan behera utzi behar izan dituzte batzuk, eta ezohiko moduan ospatuko dira beste batzuk. Irungo sanmartzialek goiburu asko sortzen dituzte: ekainaren 23an dira hastekoak, eta alardea izan ohi da ekitaldi nagusietako bat. Bi alarde egiten dituzte herrian, parekidea eta baztertzailea, eta alarde parekideko kideek apirilean iragarri zuten ez zutela desfilerik egingo.

Eskuak lehen sektorearentzat
2020-06-122020-06-11Albisteak, Ekonomia, gipuzkoa, Gizartea

Eskuak lehen sektorearentzat

Josu Artutxa Dorronsoro
Eskulana behar duten baserritarrekin eta nekazariekin lan eskabideak bideratzeko zuzenean harremanetan jartzea, horixe da erronka. Euskal Nekazarien Batasunak (Enba) lan poltsa bat eratu du Nekazari Gazteen Elkartearekin (Asaja) eta geolokalizazioan mundu mailako liderra den Ingurumen Sistemak Ikertzeko Institutuak (ESRI) Espainiako Estatuan duen enpresarekin lankidetzan. «Euskal Herriko lehen sektorea txikia izan arren, eskulana behar izaten da bai udan eta bai udazkenean», azaldu du Xabier Iraola Enbaren Gipuzkoako koordinatzaileak.

Demostratzeaz “nekatuta”
2020-06-052020-06-04Albisteak, Asteko Gaiak, Ekonomia, gipuzkoa, Gizartea

Demostratzeaz “nekatuta”

Miren Garate

Ekainaren 25ean urte bat beteko da Gipuzkoako epaitegietako eta ertzain etxeetako garbitzaileek bederatzi hilabeteko greba bertan behera utzi zutenetik. Garbialdi enpresak kudeatzen du zerbitzu hori, eta langileen eta enpresaren arteko akordioarekin amaitu zen protesta. Bi aldarrikapen nagusi zituzten langileek: kale garbitzaileekiko —gehienak gizonak— zuten soldata arrakala desagertzea eta ordura arte jasotzen ez zuten plus bat kobratzea, baldintza toxikoetan eta lan nekagarrietan aritzen direlako. Soldata arrakala %70 murriztuko zela adostu zuten akordioan, eta eskatutako plusa ordaintzea ere onartu zuen enpresak, 2020ko urtarriletik aurrera. Hitzartutakoa betetzen ari dela dio Garbialdik; langileek, aldiz, oraindik ez dutela plus horri dagokion "zentimorik ere" kobratu diote. Azaldu dutenez, egoera publiko egiten hasi direnean jaso dute enpresaren deia, ordainduko diela esanez. "Kobratu arte ez dugu sinetsiko".

Birusaren faktura arindu nahian
2020-05-292020-05-28Albisteak, Asteko Gaiak, Ekonomia, gipuzkoa, Gizartea, Politika

Birusaren faktura arindu nahian

Miren Garate

COVID-19a iritsi aurretik ere udalak "abandonatuta" zituela diote Urnietako merkatariek eta zerbitzuen arloko negozioek. "Hogei urte daramatzat dendarekin, eta inoiz ez zait etorri inor zerbait behar ote dudan galdetzera", azaldu du optikariak. "Gizarte zerbitzuetatik Donostiara bidaltzen dituzte haurrak, ni hemen egon arren", berriz, psikomotrizitate zentro bat duen profesionalak. "Merkatarien erroldarik ere ez dute, eta oraintsu arte ez da egon merkataritzako teknikaririk", gaineratu du ile apaintzaileak. Eta tabernariak: "Urtero diru sail bat egoten da merkatariontzat, baina guk ez dugu inoiz ikusi diru hori; ez dakigu zertan inbertitzen duten". Pandemiak egoera nabarmen okertu dienez, elkartzea erabaki dute 71 negoziok, eta udalera jo dute laguntza eske. Jaso duten erantzuna, ordea, "etsigarria" iruditu zaie.

Agintaldi osoa hankaz gora
2020-05-222020-05-21Albisteak, Asteko Gaiak, Ekonomia, gipuzkoa, Gizartea, Politika

Agintaldi osoa hankaz gora

Miren Garate

Gipuzkoako Foru Aldundiak aurreikusi baino 107 milioi euro gutxiago banatuko dizkie udalei aurten, COVID-19ak eragingo duen diru bilketaren beherakadari aurre egiteko. Udal Finantzaketarako Foru Funtsa %20 murriztu izanak eragin handia izango du haien aurrekontuetan, zati handia izaten delako funts horretatik iristen dena —%75ekoa ere bai herri txiki batzuetan—. EH Bilduko alkateek, alkate independente batzuek eta PSE-EEkoek, guztira 64 alkatek, aldebakarrez aritzea egotzi diote aldundiari. Geroa nola ikusten duten azaldu diote Hitza-ri Abaltzisketa, Errenteria, Elgoibar eta Larraulgo udal arduradunek.

Arrantzaleak itzuli dira ibaira
2020-05-222020-05-21Albisteak, Ekonomia, gipuzkoa, Gizartea

Arrantzaleak itzuli dira ibaira

Tere Madinabeitia

Gipuzkoako ibai, erreka eta urtegietako arrainak lasai asko ibili dira uretan azken aste hauetan. Gipuzkoako Foru Aldundiak martxoaren erdialdean ireki zuen arrantza garaia, baina alarma egoerak joan den astelehenera arte bertan behera utzi zituen urtetik urtera gero eta gutxiago diren arrantzaleen asmoak eta nahiak.