Asteko Gaiak

Agintaldi osoa hankaz gora

Agintaldi osoa hankaz gora

Miren Garate

Gipuzkoako Foru Aldundiak aurreikusi baino 107 milioi euro gutxiago banatuko dizkie udalei aurten, COVID-19ak eragingo duen diru bilketaren beherakadari aurre egiteko. Udal Finantzaketarako Foru Funtsa %20 murriztu izanak eragin handia izango du haien aurrekontuetan, zati handia izaten delako funts horretatik iristen dena —%75ekoa ere bai herri txiki batzuetan—. EH Bilduko alkateek, alkate independente batzuek eta PSE-EEkoek, guztira 64 alkatek, aldebakarrez aritzea egotzi diote aldundiari. Geroa nola ikusten duten azaldu diote Hitza-ri Abaltzisketa, Errenteria, Elgoibar eta Larraulgo udal arduradunek.

Begi bat hurrengo hilabeteetan jarrita

Begi bat hurrengo hilabeteetan jarrita

Miren Garate

Errenta aitorpena aurkezteko modalitate mekanizatua martxan da Gipuzkoan asteazkenaz geroztik. Zerbitzu hori abian jarri duen Hego Euskal Herriko lurralde bakarra da, gainerakoek, koronabirusak eragindako egoera dela medio, atzeratu egin baitute aurrez aurreko arreta. Hain zuzen, horixe ari da izaten aurtengo ekitaldiaren berezitasun nagusietako bat: Internet bidezko modalitateak izandako gorakada —aste honetako datuen arabera, %60 igo da—. "Oro har, balorazio positiboa ari gara jasotzen zergadunengandik. Erraztasunak eman ditugu, telefono zerbitzua nabarmen indartu dugu, eta zergadunek antzeman egin dute", azaldu du Jokin Perona Ogasuneko zuzendari nagusiak.

Urte osoko diru iturria jokoan

Urte osoko diru iturria jokoan

Miren Garate

Udalek eta festa batzordeek jaiei buruz zer erabakiko zain daude hainbat enpresa. Uste dute gehienak bertan behera geratuko direla, eta, izatekotan, abuztukoekin eta irailekoekin dute esperantza pixka bat. Neguari begira jarrita daude, ez dakitelako nola pasatu beharko dituzten hilabete horiek.

Epaitegiak, kolapso arriskuan

Epaitegiak, kolapso arriskuan

Miren Garate

Bizi eta egoera ziurtagiria jasotzera joaterik izango ote zuen galdetzen zuen emakume batek www.justizia.eus atarian, beste herrialde batera bidali behar zuelako, eta epea agortzen ari zitzaiolako. Bidali ezean, pentsio bat jasotzeko eskubidea galduko zuela zioen, betirako. Webgune berean, beste batek kontatzen zuen zaintzari buruzko epaiketa baterako datu guzti-guztiak eskuan zituztela, eta epaiketa data ere, berez, finkatuta zegoela. Beharrezko segurtasun neurriak hartuta, halako epaiketak egiteko aukera aztertzeko eskatzen zuen, gurasoetako batekin egoteko aukerarik gabe, haur asko sufritzen ari direlako. Noiz ezkondu ahal izango diren da beste batzuen zalantza, eta naziotasuna sinatzeko hitzorduekin zer gertatuko den jakin nahi duenik ere bada.

Sareko salmentak, gabon giroan

Sareko salmentak, gabon giroan

Miren Garate

Martxoaren erditik, alarma egoera indarrean jarri zenetik, premiazko produktuak saltzen dituzten dendek bakarrik dute zabaltzeko baimena, eta itxita daude gainerako guztiak. Aldi berean, ordea, zernahi eros daiteke Internet bidez. Gipuzkoako merkatariak biltzen dituen Dendartean elkarteko lehendakaria da Amador Biteri, eta "ez sinestekoa" iruditzen zaio egoera. Alde batetik, lehiaren ikuspegitik. "Bidegabekeria hutsa da: gu itxita eta plataforma digitalak salmentak, deskontuak, publizitatea eta nahi duten guztia egiten". Horrez gain, baita banaketan aritzen diren langileen eta herritarren osasunaren ikuspegitik ere: "Kutsatze arriskua saihesteko daude itxita dendak, eta zergatik ibili behar du beharrezkoa ez den produktu bat dakarren pertsona batek nire etxepean gora eta behera eta herrian alde batetik bestera?".

Zahar etxeak, birusaren bazka

Zahar etxeak, birusaren bazka

Miren Garate

Telefonoz "zer moduz?" galdetu orduko lehertu da. Arnasa hartu du, eta "gaizki, baina hitz egin nahi dut" erantzun du. "Jendeak jakin egin behar du zer ari den gertatzen". Zahar etxe bateko langilea da (ez du izenik eman nahi). Koronabirusak gaixotuta, etxeko logelan dago bakartuta. Kontatu du birusak ez diola oso gogor erasan, buruko mina eta sukar pixka bat dituen arren, eta "gaizki" hori psikologikoa dela batik bat. "Deprimituta nago; pertsona koitadu horiek [egoitzako erabiltzaileak] nola dauden pentsatzen hasten naiz, eta ezin diot negar egiteari utzi". Emakumeak bular bistan, ez dagoelako batarik; serumak zeloekin itsatsita, eskegitzeko burdinak falta direlako; baliabide aldetik, ia ezer gabe gelditzen; eta jangela nagusia, "Ifema moduko zerbait" bihurtuta. Horiek dira eman dituen adibideetako batzuk. "Gauza oso larriak ari dira gertatzen. Guk pertsonak ikusten ditugu, baina goikoek, dirua bakarrik".

Agurrik gabeko agurrak

Agurrik gabeko agurrak

Miren Garate

Koronabirusagatik hildako gizonezko heldu baten ehorzketa: barrura sartzea debekatuta, eta senideak kanpoan, esanez baietz, bazekitela han ere isuna jasotzeko arriskua zutela, baina aitonarengandik ahalik eta gertuen egon nahi zutela. Juan Anaya Donostiako hilerriko kapilauak izan ditu alarguna bakarrik joan den agur ekitaldiak ere; baita alabaren azken agurrera joaterik izan ez duten gurasoenak ere. "Blokeatuta-edo" ikusi ditu zenbait familia; izan ere, jende gehiagok ere nahi zuen haiekin egon, eta ez dakite hori nola bideratu.

Konfinatuta egoten entrenatuta

Konfinatuta egoten entrenatuta

Miren Garate
Herritar gehienen bizitzak goitik behera aldatu ditu COVID-19 gaitzari aurre egiteko alarma egoerak, eta egoera berrira egokitzea tokatzen da orain. Errutinak mantentzea eta egunaren gutxi gorabeherako plangintza bat egitea gomendatzen dute aurrez ere isolatu samar bizitzen ohituta daudenek.

Urrutiko intxaurrak hamalau…

Urrutiko intxaurrak hamalau…

Aitziber Arzallus
Etorkizun oparoago baten ametsak bultzatuta Europarako bidean abiatu diren milaka afrikarretako bat da Abdoulaye Saar (Fimela, Senegal, 1995). Guztiek ez dute Saarren «zorterik» izaten, ordea. Afrikan hiru hilabeteko bidaia «gogor eta neketsua» eta Gibraltarko itsasartea zeharkatzeko hamabi saio egin eta gero, penintsulara sartzea lortu zuen gazte senegaldarrak 2018ko uztailaren 28an.

Erabaki onean dago gakoa

Erabaki onean dago gakoa

Mendian ibiltzeko usadioa aspaldikoa da Euskal Herrian. Urte osoan, bertako eta inguruko gailurrak milaka mendizaleren topagune izaten dira. Gaur-gaurkoz, ordea, COVID-19 birusagatik Hego Euskal Herrian indarrean sartu den alarma egoera dela eta, mendiek zein basoek bestelako irudi bat dute, eta ondorengo asteetan ere egoerak berdintsu jarraituko du. Izan ere, Espainiako Gobernuak hainbat neurri hartu ditu koronabirusari aurre egiteko; horien artean, kaleko aisialdi ekintzak debekatzea, baita mendiko jarduerak ere. Alarma egoera indarrean dela mendiko istripu bat gertatzen bada, zaurituak erreskatea ordaindu beharko du, eta ez da batere merkea.