Asteko Gaiak

Euskaltegikoa osatzeko, mintzapraktika baserrian
2020-02-142020-02-13Albisteak, Asteko Gaiak, gipuzkoa, Gizartea

Euskaltegikoa osatzeko, mintzapraktika baserrian

Miren Garate

1980rako urte pare bat falta zela, uztaileko arratsalde gorri batean" iritsi zen Kutsidazu bidea, Ixabel liburuko protagonista Aranguren baserrira, maleta handi bat eskuan zuela, bere burua "Josechu el vasco" bihurtu nahian. "Zibilizazioaren azken portura" iristeko, lanrroberrean zetorren auzoko bati eskatu zion "Marino Lejarretaren amesgaiztoetan azaltzen zen aldapa" hura igotzeko laguntza. Joxean Sagastizabal idazleak eleberri hartan irudikatutako errepidearen antza izan dezake Ataungo Aldarreta baserrira arteko bideak ere. Herritik abiatuta, ia bi kilometro eta erdi egin behar dira maldan gora hara iristeko. Otsaila izateko epel egiten duen astelehen arratsalde batean, elkarrekin datoz autoan Maialen Fuertes eta Paula Albeniz. Iluntzen hasita dago dagoeneko. Maleta txiki bana atera dute autoko maletategitik, eta irribarretsu agurtu dute Maite Lardizabal, ate ondoan zain dagoen baserriko nagusia. Han pasatuko dute astea bi ikasleek. Duela 25 urte pasatxo argitaratutako liburuan bezala, euskara maila hobetzea dute helburu.

Ezustean datozen krisiak
2020-02-072020-02-07Asteko Gaiak, gipuzkoa, Gizartea

Ezustean datozen krisiak

Etxeko sukaldean zegoela izan zuen lehen krisia Kristinak, 2012. urtean. Zarata entzun eta bertaratu zirenean, lurrean aurkitu zuten etxekoek, konortea galduta, ahotik aparretan, eta bizkarrean kolpe handi bat zuela. Zarata entzun eta bertaratu zirenean, lurrean aurkitu zuten etxekoek, konortea galduta, ahotik aparretan, eta bizkarrean kolpe handi bat zuela. "Kontatzen didatena kontatzen dut nik, ez bainaiz ezerekin akordatzen. Deskonektatu bezala egiten zait garuna, eta ziplo erortzen naiz".

Irabazi asmorik gabeko basoak
2020-01-312020-01-30Albisteak, Asteko Gaiak, gipuzkoa, Gizartea

Irabazi asmorik gabeko basoak

Miren Garate

Iganderako dute jarria hurrengo hitzordua. Aurrez beste hainbat herritan egin duten bezala, oraingoan Errezilen elkartuko dira boluntarioak, 09:00etan, Lurgaia fundazioak deituta. Azalpen labur batzuk entzun ostean, ordu erdi inguruko ibilalditxo bat egin beharko dute Hernio-Gazume mendi eremuko lursail batzuetara iristeko. Jabe pribatu batenak dira, baina hurrengo hamarkadetan Lurgaiak kudeatuko ditu, helburu jakin batekin: bertako basoak eta biodibertsitatea berreskuratzea. Lau hektareako eremua da, iaz arte pinudi izandakoa. Orain, pagoak, urkiak, lizarrak, astigarrak, elorri zuriak eta tokiko beste hainbat espezie landatuko dituzte boluntarioek, etorkizunean baso atlantiko bat izan dadin. Lursail horietan ariko diren lehen eguna izango da etzikoa, eta 400-500 zuhaitz inguru sartzea da asmoa.

Txikitasuna balio handia denean
2020-01-242020-01-23Albisteak, Asteko Gaiak, gipuzkoa, Gizartea

Txikitasuna balio handia denean

Aitziber Arzallus

Iragan azarotik, hamasei astera arteko gurasotasun baimena har dezakete Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako arlo pribatuko langile guztiek. Ordura arte, zortzi astekoak ziren bigarren gurasoen baimenak. Arau berria indarrean denetik, ordea, erditu ez direnek, guraso ez-biologikoek —adopzioen kasuetan—, guraso bakarreko familietakoek eta subrogazio bidezkoek baimena hamasei astera luzatzeko aukera dute. Baimen ordaindua izango da: amari dagozkion hamasei asteak eta bigarren gurasoaren lehen hamabiak Espainiako Gobernuak ordainduko ditu —urtarrilaren 1ean igaro zen Espainian baimena zortzi astetik hamabira—; hamabi astetik aurrerakoak, berriz, Eusko Jaurlaritzak. Langileak eszedentzia moduan hartu beharko ditu aste horiek eta baimena bukatu ostean jasoko du dagokion ordain ekonomikoa, aldi bakarrean eta gehienez bi hilabeteko epean. Haurra jaio eta hamabi hilabeteko epea izango dute baimen horiek erabiltzeko, baina bi gurasoek ezingo dituzte baimenak aldi berean hartu.

Beharren neurriko familiak
2020-01-172020-01-16Albisteak, Asteko Gaiak, gipuzkoa, Gizartea

Beharren neurriko familiak

Miren Garate
Luisak 10 urte ditu. Atzerapen kognitiboa eta epilepsia ditu, eta ikusmen mugatua. Oso maiz izaten ditu buruko minak, eta portaera kontrolatzeko zailtasunak ditu, bai helduekin, baita umeekin ere. Mariak 16 urte ditu. Ez du bere familiarekin harremanik izan nahi. Oso itxia da, eta asko kostatzen zaio harremanak egitea, baina harrera familia bat eskatzen du.

Espero direnak eta galdera markak
2020-01-102020-01-09Albisteak, Asteko Gaiak, Ekonomia, gipuzkoa, Gizartea, Kirola, Kultura, Politika

Espero direnak eta galdera markak

Miren Garate

Euskaraldiaren urtea izango da 2020a, greba orokor bat egingo da, eta Gipuzkoako zenbait kirolari Tokioko Olinpiar Jokoetan lehiatuko dira. Aurrez aipatutako epeak betetzen badira, Cristina Iglesiasek Donostiako itsasargiko proiektua amaituko du, Deba eta Mutriku lotzen dituen errepidea zabalduko dute, eta Zubietako errauste planta bete-betean funtzionatzen hasiko da. Zahar etxeetako lan gatazka konpontzea lortuko duten ikusi egin beharko da, ikusi egin beharko den bezala Hondarribiko gazte talde batek egindako eskaerak inolako ondoriorik duen alardean. Urteurrenei lotutako kultur ekitaldiak ere izango dira: Jose Mari Iparragirre jaio zenetik bi mende beteko direlako, eta hamarkada bat Xabier Lete hil zenetik. Gertaera horiek eta askoz gehiago ekarriko ditu 2020. urteak Gipuzkoara.

EAJk nagusitasuna sendotu du
2019-12-202019-12-19Albisteak, Asteko Gaiak, gipuzkoa, Politika

EAJk nagusitasuna sendotu du

Miren Garate

Hurrengo lau urteetarako panorama politikoa zehaztu zuten maiatzaren 26an egindako udal eta foru hauteskundeek. EAJk berretsi egin zuen Gipuzkoan zuen nagusitasuna. 130.589 boto lortu zituen: botoen %35,6, eta hogei eserleku. Haren hautagai Markel Olano aukeratu zuten Gipuzkoako ahaldun nagusi; herritarrek "politika egiteko modu bat" saritu zutela esan zuen emaitzen berri izan bezain pronto.

“Inoizko esperientziarik politenetakoa izango da”
2019-12-132019-12-13Albisteak, Asteko Gaiak, Bertso-Erreportaiak, gipuzkoa, Gipuzkoako Bertso Txapelketa, Kultura

“Inoizko esperientziarik politenetakoa izango da”

Unai Zubeldia

Ohorea sentitzen dut, harrotasuna". Xabier Gaztelumendik "esker ona" besterik ez dauka Gipuzkoako Bertsozale Elkartearentzat. Bertsozale gisa biziko du bihar arratsaldeko Gipuzkoako Bertsolari Txapelketako finala, umetatik baita bertsozalea. "[Xabier] Amurizaren 1980ko eta 1982ko txapelen garaitik, bereziki". Baina aita eta txapel jartzaile gisa ere biziko du finala —Beñat eta Unai Gaztelumendiren aita da—. "Sentimendu asko pilatuko zaizkit egun guztian, eta ez da erraza izango denak kontrolatzea. Baina inoizko esperientziarik politenetakoa izango da, ziur".

“Egoera larria ari da bihurtzen”
2019-12-062019-12-05Albisteak, Asteko Gaiak, gipuzkoa, Gizartea

“Egoera larria ari da bihurtzen”

Miren Garate
Tolosaldea Osasun Publikoaren Alde (TOPA) plataformako kideek ariketa bat egin dute: Interneten, Asuncion ospitalearen atarian sartu dira, Giza taldea jartzen duen atalean. Eta medikuen bilaketa bat egin dute hor, espezialitate bakoitzean zein mediku aritzen diren begiratzeko.