gipuzkoa

“Lantegietako produkzioaz harago doa industrializazioa”
2020-03-272020-03-27Elkarrizketa, gipuzkoa

“Lantegietako produkzioaz harago doa industrializazioa”

Miren Garate

"Pedagogia feminista egiteko balioko duten tresnak" sortzeko premia zegoela iritzita, emakumeen eta feminismoaren aztarnen proiektua sortu zuen orain urte batzuk Zaida Fernandez Perezek (Bilbo, 1984). Eibarko Emakumeen Mahaiak erabaki zuen herriko industrializazioan emakumeek egin zuten ekarpena ezagutu nahi zutela, eta udaleko Berdintasun Zerbitzuak eskatu zion ikerketa hori egiteko Fernandezi. Bilbotarrak Savina Lafita Sole eta Luz Maceira Ochoa izan ditu lankide, eta liburu batean bildu dituzte ateratako ondorioak.

Trafiko handiko errepide bat, herriko kale nagusia
2020-03-272020-03-26Albisteak, gipuzkoa, Gizartea

Trafiko handiko errepide bat, herriko kale nagusia

Jon Miranda
Irura eta Tolosa lotzen dituen errepidea da GI-3650. 2019ko maiatzean egindako azken neurketaren arabera, batez beste, 6.000 ibilgailu ibiltzen da Iruran egunero. Astegunetan ugaritu egiten da trafikoa, eta, batez beste, 6.600 ibilgailu inguruk zeharkatzen dute herria egunero; Irurako bertako eta Anoetako industrialdeetara doazen kamioiek eragiten dute joan-etorrien ehuneko handi bat, trafikoaren %5-6 inguru baita astuna. Herria zeharkatzen duten ibilgailuak dira gainerakoak, handik pasatu beharra baitago, adibidez, Donostiatik Hernialdera, Anoetara edo Alkizara joateko.

Ez dezatela eten haririk
2020-03-272020-03-26Albisteak, Ekonomia, gipuzkoa, Gizartea

Ez dezatela eten haririk

Beñat Alberdi

Enpresa handiez gaindi, beste hainbat enpresa ez horren handik osatzen dute herri askoren paisaia. Zer gertatzen da, ordea, jabea erretiratzen bada, edo jabeak enpresa saldu nahi badu? Egoera horiei ahalik eta modurik egokienean erantzuteko antolatu ditu Debagoieneko Mankomunitateak Geroa bermatuz jardunaldiak. Kontua ez da inor egoera luzatzera behartzea, haria ez eteteko bitartekoak eskaintzea baizik.

Ez dira horren garai urrunak
2020-03-272020-03-26Albisteak, gipuzkoa, Gizartea

Ez dira horren garai urrunak

Kerman Garralda Zubimendi
Euskal Herria harrera herria da, joaten den baino jende gehiago iristen baita. Halere, iraganean ez zen hala izan, XIX. mendean bereziki. «1837 eta 1840 artean, gutxienez 40.000 euskal herritarrek Hego Amerikarako bidaia egin zuten», hasi du azalpena Eider Arruti Ormaiztegiko Zumalakarregi museoko komunikazio arduradunak. «Despopulazioa kezka bilakatu zen orduan, lanerako eta ugaltzeko adina zuten gazte asko joan baitzen hara».

2020-03-272020-03-26gipuzkoa

Museoa, migrazio gaiak jorratzeko tresna baliagarria

Ormaiztegiko Zumalakarregi museoak urte osoan hainbat proiektu gauzatzen ditu migrazioaren gaia lantzeko; Munduko Sukaldeak egitasmoa eta Ormaiztegiko eskolako haurrekin egiten duten lanketa, esaterako: “Ariketen eta jolasen bidez, migratzaileen inguruan dauden aurreiritzi guztiak apurtzen eta gogoeta sakon bat egiten saiatzen gara”, azaldu du Eider Arrutik, museoko komunikazio arduradunak. “Haurrek arraza jakin batekin eta pobreekin lotzen dute...

2020-03-272020-03-26gipuzkoa, Iritzia

Tetris zorabiagarria

Juan Luis Zabala

Gaur bai, gaur koronabirusaz hitz egin beharko diagu —esan zidan joan den igandean, artikulua entregatu behar nuen egunean—. Gaur ez didak futbolaz hitz egingo, ezta?

—Koronabirusaz? Gelditzen al da ba ezer esateko?

—Esadak, besterik gabe, nola eramaten ari haizen konfinamendua.

—Gaizki ere ez. Beti izan naun nahiko etxezuloa. Ikusi egin behar, ordea, denborak aurrera egin ahala nola moldatzen garen. Eta hi?

—Antzera.

—Beldurrik bai?

—Batzuetan. Irakurtzen edo entzuten dudanaren arabera, egun berean pasatzen nauk hau laster ahaztuko dugula pentsatzetik aurreikuspenik beltzenekin izutzera. Oraindik ere badituk alarma hau gehiegizkoa dela dioten birologo, epidemiologo eta denadelakologoak. Beste batzuei entzunda, aitzitik, hau apokalipsia duk.

Erabaki onean dago gakoa
2020-03-202020-03-20Albisteak, Asteko Gaiak, gipuzkoa

Erabaki onean dago gakoa

Mendian ibiltzeko usadioa aspaldikoa da Euskal Herrian. Urte osoan, bertako eta inguruko gailurrak milaka mendizaleren topagune izaten dira. Gaur-gaurkoz, ordea, COVID-19 birusagatik Hego Euskal Herrian indarrean sartu den alarma egoera dela eta, mendiek zein basoek bestelako irudi bat dute, eta ondorengo asteetan ere egoerak berdintsu jarraituko du. Izan ere, Espainiako Gobernuak hainbat neurri hartu ditu koronabirusari aurre egiteko; horien artean, kaleko aisialdi ekintzak debekatzea, baita mendiko jarduerak ere. Alarma egoera indarrean dela mendiko istripu bat gertatzen bada, zaurituak erreskatea ordaindu beharko du, eta ez da batere merkea.

Autoak, orduko 30 kilometrora
2020-03-202020-03-18Albisteak, gipuzkoa, Gizartea

Autoak, orduko 30 kilometrora

Eusko Jaurlaritzak eta Europako hainbat hirik eta herrialdek egin duten bezala, Donostiako Udalak ere klima larrialdian dagoela aitortu du aste honetan, eta, horrekin batera, zenbait neurri iragarri ditu. Mugikortasunari lotutakoak dira horietako batzuk. Besteak beste, orduko 30 kilometrora mugatu nahi du abiadura hiriko ia auzo guztietan, aurrez Iruñeak eta Bilbok egin izan duten moduan. Donostiara sartzeko eta hiritik irteteko erabiltzen direnak izango dira salbuespena.

Gipuzkoako herrien izenen iragana, jasota
2020-03-202020-03-18Albisteak, gipuzkoa, Gizartea

Gipuzkoako herrien izenen iragana, jasota

Patxi Salaberrik eta Luis Mari Zalduak ondutako Gipuzkoako herrien izenak. Lekukotasunak eta etimologia azterlana argitaratu du Euskaltzaindiak, liburuan eta PDF formatuan, eta akademiaren webgunean ere kontsultagarri dago. Azterlanak Gipuzkoako herrien izenak jasotzen ditu, eta baita auzo askorenak eta bestelako populazio gune batzuenak ere. Zehazki, 182 entitate bildu dituzte, 4.500 testigantzaz jantzita —horietarik 700, ahozkoak—. Izen bakoitzak historian erakutsi dituen formak eta duen edo dukeen azalpen etimologikoa dakartza, gainera.

Betirako erreferente
2020-03-202020-03-18Albisteak, gipuzkoa, Kultura

Betirako erreferente

Iñigo Muguruza baxu eta gitarra jotzaile irundarraren heriotzak hutsune handia utzi zuen iaz Irungo Moskun eta Euskal Herriko musikan oro har. Hutsune hori bezain handia da musikari ezagunak utzi duen arrastoa, Irungo hirian bereziki. Oholtzetatik kanpo, 25 urtez Irungo Musika Eskolan irakasle gisa aritu zen Muguruza, eta berak musikari zion pasio berbera transmititu die belaunaldi askori azken hamarkadetan. Bada, haren figura omendu eta egindako guztia eskertzeko beka bat sortzea erabaki du Irungo Udalak, Iñigo Muguruza Musika Beka.