gipuzkoa

Legorreta. Parkea, plaza eta gurasoak kezka iturri nagusi

Eider Goenaga Lizaso

Legorreta aurten sartu da Ueman, eta, sartzearekin batera, udalean euskara plana landu eta herritarrekin arnasguneen tailerrak egin dituzte. Tailerretan, herritarren kontzientziazioa landu eta euskararen ahulguneak identifikatu zituzten. Izan ere, ezagutzan ez ezik, lehen hizkuntza euskara dutenen batez bestekoa zein etxean euskara erabiltzen dutenena nabarmen jaitsi da Soziolinguistika Klusterrak egindako neurketetan —2001ean eta 2011n egin ziren azken biak—. Hamar urtean euskaldun kopurua %75,1etik %69,8ra jaitsi zen. Lehen hizkuntza gisa euskara dutela aitortu zutenen kasuan, %69,9tik %57,1era; eta etxeko hizkuntza nagusi zutenen artean, berriz, %63,8tik %44,2ra. Hirugarren aldagai horretan izan zen jaitsiera handiena, 19,7 puntukoa —Hego Euskal Herriko herri euskaldunetan batez besteko jaitsiera 8 puntukoa da—.

Eneritz Albizu Uemako teknikaria aritu zen tailerretan koordinatzaile gisa, eta azaldu du herritarrek ez zituztela espero datuok. "Egoera aztertzen hasita, ordea, konturatu ziren baietz, hori zela errealitatea. Kalean ere gaztelera uste baino gehiago entzuten dela aitortu zuten". Parkea, plaza eta gurasoak nabarmendu zituzten kezka iturri nagusi gisa, horietan gazteleraz euskaraz baino gehiago entzuten delako. "Parkeena herri askotan errepikatzen da. Gurasoek umeei euskaraz egin arren, haien arteko elkarrizketak, inertziaz, gazteleraz izaten direla orokorrean, guraso denak euskaldunak izan arren". Horri lotuta, Uemak tailer berri bat sortu du, non 6-11 urte arteko haurrek gurasoen hizkuntza ohiturak aztertzen dituzten. Asteburuan, Zaldibian eta Zerainen egingo dute.

Azpeitia. Dakitenek euskaraz egiten dute

E.G.L.
Herri handien artean euskaldunena da Azpeitia, ezagutzan zein erabileran beherantz joan arren. Euskaldunen kopurua %87,8tik %83,6ra jaitsi zen 2001etik 2011ra. Lehen hizkuntza gisa 6,2koa izan zen jaitsiera (%75,8an dago), eta etxeko lehen hizku...

Oiartzun. Arrakala, ustearen eta errealitatearen artean

E.G.L.
Azaroan egin dituzte arnasguneen tailerrak Oiartzunen, eta bertan izandako parte hartze handia nabarmendu du Uemak, herritarrek duten inplikazioaren seinale. 80 herritar inguruk parte hartu dute tailerretan.Herritarrei Oiartzunen euskaraz zenbat...

Arnasguneak, kutsatzen

Arnasguneak, kutsatzen

Eider Goenaga Lizaso

Amazonian baldin badaude munduaren birikak, euskararenak, hein handi batean, Gipuzkoan daude. Hizkuntza gutxitu batek irauteko ezinbesteko ditu arnasguneak; euskara nagusi den gune geografikoak dira —herriak, eskualdeak edo hiri barruko eremu zehatzak izan litezke—. Herri txikiak dira asko. Euskararen nagusitasun hori, ordea, gero eta gehiago ikusten da kolokan, eta horrek kezka eragiten du. Uema Udalerri Euskaldunen Mankomunitatea buru-belarri ari da lanean arnasguneen gaiarekin.

Trastelekutik egongelara

Trastelekutik egongelara

Aizpea Amas

Etxeko armairuan ezkutatuta egoten dira, edo trastelekuan, edo ganbaran. Zaila da jakitea noiz utzi zioten objektu izateari, eta traste bilakatu, baina berriz ere objektu izan daitezke, eta horren jakitun dira Emaus fundazioan. Izan ere, horiekin elkartasun enkantea egiten ari dira.

Geltoki baten nondik norakoez galdezka

Geltoki baten nondik norakoez galdezka

Maite Alustiza

Eibarko autobus geltokiaren kokalekua zehazteko prozesu bat abiatu du udalak, eta Leber enpresa, udalaren enkarguz, 400 inkesta egiten ari da herritarren artean, aleatorioki, geralekuetan dauden erabiltzaileei eta kalean doazen oinezkoei. Inkesten ondoren, geltokiaren kokapen berria aztertuko du Leberrek, "baldin eta aukera garbi bat ikusten bada aurretik egindako inkestetan". Oraingoz, bi aukera planteatu dituzte udaleko alderdiek: erdigunearen alde batean dago Ego Gain —orain arteko tokia—; eta erdigunearen beste aldean, Matsaria behea.

Gazte eta sortzaile

Gazte eta sortzaile

Eider Bereziartua
Argiak, kamera, akzioa! Martxan da Azkoitiko eta Azpeitiko neska-mutil gazte batzuek sortutako Shine Again antzerki musikatua. Institutu bateko bizitza du hizpide obrak, eta 29 lagun arituko dira gaur, estreinako emanaldian.

Sagardo Apurua: egitaraua

Abenduaren 4a

09:00. Garai batean bezala, sagardo berria Astigarragatik Donostiara jaitsiko dute, Urumea ibaian barrena. Donostian, Norteko geltokiaren parean igoko dituzte barrikak ibaitik lehorrera, idi parearen laguntzaz, Bulebarrera eramateko.

13:00. Inaugurazioa: sagardotegiaren irekiera. Pregoia eta sagardo dastatzea, Bulebarrean.

17:00. Basatxerri txerria erreko dute Txerriboda & Sagardo Fest estilora.

Abenduaren 5a

11:00. I. Pintxo Txapelketa. Ondoren, pintxoen dastatzea.

18:00. Sagardo dastatzea, Guillermo Castaños enologoaren eskutik.

19:00. Bertso saioa Aitor Mendiluze eta Agin Labururekin.

Abenduaren 6a

11:00. Herri kirolak: Idoia Etxeberria harri-jasotzailea eta Aitzol Atutxa aizkolaria.

12:00. Herri kirol desafioa, familientzat. Hernaniko dultzaineroek girotuko dute.

17:00. Sagarrarekin egindako krema eta produktuekin aurpegiko masajeen erakustaldi bat egingo du La Perla Talaso Sport zentroak.

18:00. Dastatzea Juan Zuriarrain enologoaren eskutik.

Abenduaren 7a

11:00. Euskal sagardoa eta San Juan baleontzia erakustaldia.

12:00. Umeentzako tailerrak Albaola Itsas Kultur Faktoriaren eskutik.

17:00. Sagardoz egindako koktel txapelketa.

Abenduaren 8a

11:00. Euskal Herriko sagardogileen topaketa.

12:00. 2016ko sagardo berriaren inguruko informazioa. Ondoren, dastatzea.

18:00. Erromeria.

Txotx garaia iragartzeko txotxa

Txotx garaia iragartzeko txotxa

Maite Alustiza
Sagardo garaia hasi aurretik, uzta berria dastatzen emateko, Sagardo Apurua egin ohi zuten sagardogileek garai batean. Donostian, txotx garaia hasi aurreko egunetan dira, eta, berotzen hasteko, XVI. mendeko dolare baserri bat jarriko dute Bulebarrean.

[Herriz herri] Hernani. Garapena, sinergiak eta erabakia

[Herriz herri] Hernani. Garapena, sinergiak eta erabakia

Maite Alustiza

Garapen sozioekonomikoa da Hernaniko Udalaren apustuetako bat. Soziala eta ekonomikoa elkar eraginean jartzeko, proiektu bat dauka martxan Gabriel Zelaia eremuan. Bi eraikin dituzte inguru horretan: batean, tokiko garapeneko zerbitzuak daude; eta bestea Emakumeen Etxea izango da hilabete batzuen buruan. "Bien artean sortuko diren sinergiak eta inguruko espazioak emango dituen aukerak apustu garrantzitsua dira", azaldu du Luis Intxauspe alkateak.