Iritzia

Bertso ttikietan

Leire Narbaiza Burumakur dabil jendea nire inguruan, behintzat. Estresatuta eta agobiatuta. Kurtso amaieran gaude, eta normala da kantsatuta egotea. Baina aurtengo neke arruntari egoerarena ere gehitu zaio. COVID-19aren esperientzia, gerra haizeak, prezioen igoera, lanetan gero eta exijentzia handiagoa, klima aldaketaren mehatxua, ondoez emozionala (I can’t get no satisfaction) satisfazioa topatu ezina… No future oihukatzen zen...

Hogeita bost orduko laneguna

Juan Luis Zabala Egunero ikusten ditugu irudi latzagoak, erdiragarriagoak, baina duela hamar bat egun, astegun buruzuri batez eguerdi partean, Gipuzkoako errepide batean ikusi nuena, berez hain tragikoa edo dramatikoa ez izanagatik ere, aparteko indarrez geratu zait iltzatua burmuinean. Bidean konponketa bat egiten ari zirenez, errei bat moztuta zegoen 300 bat metroko tartean, eta errepidera aterata...

Agurrak, etenak eta nerabeak

Leire Narbaiza Nire inguruan, umeen bigarren labealdiak haurtzaroa laga du. Zaharregiak gara hanka-gorririk edo seinik izateko, eta Lehen Hezkuntzan dabiltzanak urriak dira lagun eta familiako kumeen artean. Asko jota, aurrenerabeak dira, baina teenager-ak (tinajeruak euskara kolokialean) dira nagusi; puber-ak, alegia, fase horretan sartzen ari direlako. Latza da guztiondako. Gogorra nagusiondako, agur esan behar diogulako “geure”...

‘Noreuskalagoka’

Juan Luis Zabala Denboraren makinara bideratu zidan gogoa Joseba Egibarren adierazpen batzuen harira joan den astean sortutako polemikak. Labur: a) euskaldun egiten gaituena euskara dela esan zuen Egibarrek; b) “el euskera es lo que nos hace vascos” izan zen esaldiaren itzulpena EAJk prentsara igorritako oharrean; c) “Quien no habla euskera no es menos vasco“, adierazi...

Pastelen sinbolismoa

Leire Narbaiza Asteon ezagun batek kontatu dit lankide ohi batek deitu ziola pastelak bidaliko zizkiola esateko. Bidaltzailea amama bihurtuta zegoen, eta pastelen motiboa hori zela uste zuen ezagunak. Baina bidalketa ez zen iloba jaio zelako, urteak betetzen zituelako baizik. Pastelak bidali? Gazte bat baino gehiago harritu egingo da horrekin, baina edade bat daukagunok badakigu lehen...

Kilometro-kontagailua

Juan Luis Zabala Aurrerapen teknologikoei esker, denbora gutxiagoan, ahalegin fisiko gutxiagoz eta arrisku gutxiago hartuz egin daitezke, gaur egun, duela hamarkada batzuk askoz ere luze, nekagarri eta arriskutsuagoak ziren lanak. Baina horrek ez digu gaur egungo langileoi, oro har, atsedenerako edo gustuko zereginetarako denbora gehiago ekarri, ezta lasaitasun ekonomiko handiagorik ere kasu askotan. Aurrerapen teknologikoen...

Pasioz

Leire Narbaiza Otsailean hil zen Itziar Laspiur Zabala, luzaroan Eibarko AEKn irakasle izandako emakume indartsua. Familia euskaltzale apasionatukoa, Kontxa AEK-ko irakasle beteranoaren ahizpa, eta Imanol Eibarko euskararen adituaren arreba. Ezinbestekoak herriko euskalgintzan. Irakasle izan nuen urte bitan alfabetatzen. Zorrotza eta umoretsua, lan pila bat egiten genuen berekin. Behe urratsetan zebiltzan nire lagunek jokoak egiten zituzten...

Hitzezko erraldoia

Juan Luis Zabala Gaur zortzi hil zen Iñaki Segurola idazle, hiztegigile, irrati eta egunkarietako zutabegile, euskaltzain urgazle eta adiskidea. Hainbat oroitzapen berritu zitzaizkidan haren heriotzaren albistea jaso ondoko goibelaldian, batzuk pertsonalak, besteak ez hainbeste. Lehena Nemesio Etxanizen Izotz-kandelak nobelaren edizioaren aurkezpena da, berak apailatua, Iñaki Segurolak, euskal literaturaren munduan lehen agerpena eginez, 1992an. Lagunarte antiklerikalean...

Pazkotik Erramura

Leire Narbaiza Inoiz esan didate asko begiratzen diodala iraganari. Baliteke. Egia esatera, etorkizuna inkognita da, orainaldia presenteegi dugu, eta pasatutako sasoian baino ezin genitzake begiak jar gertatutakoa ondo aztertzeko. Tira, artikulu hauetan sarritan gertatzen zaidala esango nuke, agian igandean hasten naizelako idazten, ostiralean publika daitezen, eta testua harilkatzeari lehenagotik hasten natzaiolako. Beraz, orainaldia zaidana, argitaratzerako,...

Baserriaz

Juan Luis Zabala Hamabost urte bete berriak nituela uste dut, 1978ko udazkena izan behar zuen, oker ez banaiz. Agiñeta auzora joan ginen —gaur egun Zumarragakoa da, orduan Azkoitikoa—, osaba baten hiletara, ama, beste osaba bat eta hirurok, osaba horren autoan. Aita etxean geratu zen, gaixo, hilabete batzuk geroago hilko zuen minbiziak harrapatua eta ezindua baitzuen...