Aste oso bat hutsa betetzeko

Aste oso bat hutsa betetzeko

Julen Aperribai

Geroratutako jaien zerrendara batu ziren ikastolen aldeko jaiak joan den maiatzean, baina Ikastolen Elkarteak abuztuan jakinarazi zuen aurten ez dela halakorik izango. Pandemiak eredu batetik besteranzko trantsizioan harrapatu du Kilometroak jaia, lau urteko hausnarketa prozesuaren ondoren jaialdia egiteko modua aldatzea erabaki baitzuten antolatzaileek. Urte osoko lanaren uzta egun eta herri bakar batean jaso ordez, eskualdeka jaialdi txikiagoak egitea erabaki zuten, urriko jai nagusiari eutsiz, betiere. Amasa-Villabonako eta Zizurkilgo Zubimusu ikastolari zegokion eredu berriaren gidaritza, eta bertan ziren egitekoak jai nagusia, igande honetan. Ez da horrelakorik izango, baina, jairik ezean, aste osoko egitaraua osatu dute, Kilometroak Astea izenekoa.

“Dantza taldeentzako materiala sortzea izan da gure nahia”

“Dantza taldeentzako materiala sortzea izan da gure nahia”

Miren Garate

"Ez dago inondik inora ikuspegi historizista bat", ohartarazi du Jagoba Astiazaranek (Zestoa, 1986); ez dela Juan Ignazio Iztuetaren gaineko ikerketa lan bat espero behar. Iñar Sastrerekin (Irura, 1986) batera osatu duen Arineketan diskoak pianoa eta txistua ditu oinarri, eta haren ezaugarri nagusitzat "alaia" hitza aipatu du, baita "dantzagarria" ere. Dantza.eus atarian dago salgai, eta sare sozialen bidez ere eskura daiteke. Diskoaz gain, zuzeneko emanaldi bat ere prestatu dute.

Gipuzkoar txarra izanda ikasitakoa

Leire Narbaiza

Mugalaria naiz, ez Ruper Ordorikarekin jotzen dudalako (nahi bai!), baizik eta jaio eta bizi naizelako Gipuzkoako mugako herri batean. Gainera, ia egunero muga zentzubako hori zeharkatzen dut, ia beti beste aldean egokitzen zaidalako lan egitea.

Batzuendako, ia bizkai-txarra naiz, beste batzuendako guipuchi-a, eta beste batzuek uste dute —nire antzeko egoera bizi dutenek— Errepublika Independenteko kidea naizela (nahi bai!).

Nahikoa gipuzkoar ez izatea ere leporatu zait, nahiz eta Bizkaian irabazitakoaren gaineko zergak Gipuzkoan ordaindu (ederra tontakeria!). Euskaraz ere ez dugu gipuzkera deitutakoa egiten, bizkaiera baizik. Koldo Zuazo hizkuntzalari herrikideak sartaldeko sortaldeko euskara izendatu du gurea. Gipuzkoar nahikotasun mailarik ez dugu ematen, beraz.

Bakardadea ere osasunaren etsai

Bakardadea ere osasunaren etsai

Miren Garate

Gipuzkoako Foru Aldundiaren Bakardadea-K. Gipuzkoan pertsonak konektatzen estrategiaren barruan, azterketa kuantitatibo bat egin dute, herrialdean dauden bakardade profilak aztertzeko asmoz. 55 urtetik gorako 2.050 pertsonako lagin bat hartu dute, eta ateratako emaitzetako bat hau izan da: %5,5ek esan dute bakarrik sentitzen direla —15.000 lagun lirateke—. Inkesta berean, zeharkako bakardadea edo bakardade pribatua ere neurtu dute.

“Sarritan, mezuari baino garrantzi handiagoa ematen diogu formari”

“Sarritan, mezuari baino garrantzi handiagoa ematen diogu formari”

Julen Aperribai

Etenaldirik ez dute izan bertsolaritzak eta sagardogintzak udan, baina egoerak behartutako motelaldian eta testuinguru berrira moldatu beharrean ikusten ditu biak Agin Laburuk (Astigarraga, 1985). Etxean jaso ditu bata zein bestea. Ofizio du sagardoa, eta Ipintza familiako sagardotegian ematen ditu lan orduak, arrebarekin batera. Bertsora, berriz, "jolasean" iritsi zen. Egun ere banaezin ikusten du bertsolaritza bere aspektu ludikotik, baina egun bere bizitzan duen lekua hortik nabarmen harago doa, hark hala baimenduta.

Izokinik ez doa Urolan gora

Izokinik ez doa Urolan gora

Aitziber Arzallus
Bidasoa eta Oria ibaietan badira izokinak; Urola ibaian, ez. «Hori esaten dute, baina ez da guztiz egia», dio Aitor Leiza Naturkon Gipuzkoako natur talde eta talde ekologisten elkarteko kideak. «Urola ibaira ere sartzen dira izokinak; neure begiekin ikusia naiz», baieztatu du. Arrantzale batek erakutsi zion izokin bat Leizari, Zumaian, Urola ibaia itsasoratzen den lekuan. «Arrantzan ari zela harrapatu zuen, eta atzera berriz uretara bota zuen», kontatu du. Baina, orduan, zergatik ez doaz ibaian gora? Argi du erantzuna: «Ezin dutelako, bidean oztopoak besterik topatzen ez dituztelako».

Testigantzak biltzen, gal ez daitezen

Testigantzak biltzen, gal ez daitezen

Karmele Uribesalgo

Aranzadi elkartea 36ko gerraren hasieratik gaur egunera arte izandako giza eskubideen urraketak jasotzen eta ikertzen ari da, eta, Hernaniko Udalarekin batera, testigantzak biltzen dituen Hernani Oroimena webgunea aurkeztu berri du. Herri horretan izan diren urraketak edo hernaniarrek beste leku batzuetan jasan dituztenak jaso dituzte. Bildutako informazioa igotzen ari dira jada www.hernanioroimena.eus atarira, eta asmoa da etengabe eguneratzen joatea. Informazio horrekin, gertatu zenaren inguruko egia ezagutarazi nahi dute, baita biktimei aitortza egin eta erreparazioaren bidean pausoak eman ere. Gipuzkoako beste dozena bat herritan ere ari dira ikerketak egiten.

Bi gurpilen arte berria

Bi gurpilen arte berria

Urko Etxebeste

Sailka dute antolatua elkartearen egoitza. Txukun. Sarreran, tailerra; ondoko aretoan, erabilgarri dauden bizikletak —bidaietarako, hobeak; bestelakoak, ondoan—; horren ezkerreko gelan, iritsi diren bizikletak sailkatzeko gunea dago, eta, harago, sormenerako laborategia, proiektuen txokoa. Bosgarren aretoa balioaniztuna da: bulegotxoa eta ikastaroak emateko eremuak daude. Lokalak badu metro koadro mordoska, baina bazkideak ezin dituzte onartu oraingoz, ez dituelako elkarteen legediari buruzko arau guzti-guztiak betetzen. Berri bat izango dute aurki. Horiek guztiak Errenteriako Gurpil Artea elkartearen gune sozialaren ezaugarriak dira. Bizikletan ibiltzera eta gailuei bigarren aukera bat ematera bideratu dute dena, ikuspegi sozial batetik, betiere. Elkartean boluntario lana egiten dutenek euren jarduna ez dute ulertzen gizarte onurarako ez bada.

Kulturartekotasuna, kafean

Kulturartekotasuna, kafean

Beñat Alberdi

Integrazioa hitzak berak badauzka hainbat erpin. Ezezaguna denak ez du, hasieran behintzat, gerturatzeko panorama ederrik eskaintzen; kasuak kasu, noski. Integrazioa lortzeko, azken batean, beharrezkoa da bestea ezagutzea. Egoerari buelta emateko urrats bat egin du Euskal Gizartean Emakume Musulmanen Integraziorako (IMME, gazteleraz) Elkarteak. Arrasateko Biteri plazan zabalduko duten Krepost kafetegia izango da bi kulturen arteko zubia; batetik, benetako elkarbizitza sortzeko, bizitzako eremuak elkarbanatuta, eta, bestetik, elkarteko emakumeei ahalduntzeko aukera eskaintzeko.