Albisteak

Zientzia, gaztea eta “prekarioa”

Zientzia, gaztea eta “prekarioa”

Bioteknologia ikasketak egin zituen Sara Insaustik (Ordizia, 1993) Euskal Herriko Unibertsitatean, EHUren Leioako campusean (Bizkaia). 2015-2016 ikasturtean, Immunologiako masterra egin zuen Madrilen, eta Bilbora itzuli zen urtebete geroago, doktoretza egitera. Horretan ari da gaur egun.

Irabazi asmorik gabeko basoak

Irabazi asmorik gabeko basoak

Miren Garate

Iganderako dute jarria hurrengo hitzordua. Aurrez beste hainbat herritan egin duten bezala, oraingoan Errezilen elkartuko dira boluntarioak, 09:00etan, Lurgaia fundazioak deituta. Azalpen labur batzuk entzun ostean, ordu erdi inguruko ibilalditxo bat egin beharko dute Hernio-Gazume mendi eremuko lursail batzuetara iristeko. Jabe pribatu batenak dira, baina hurrengo hamarkadetan Lurgaiak kudeatuko ditu, helburu jakin batekin: bertako basoak eta biodibertsitatea berreskuratzea. Lau hektareako eremua da, iaz arte pinudi izandakoa. Orain, pagoak, urkiak, lizarrak, astigarrak, elorri zuriak eta tokiko beste hainbat espezie landatuko dituzte boluntarioek, etorkizunean baso atlantiko bat izan dadin. Lursail horietan ariko diren lehen eguna izango da etzikoa, eta 400-500 zuhaitz inguru sartzea da asmoa.

Ohitura osasuntsuen oinarriak jartzen

Ohitura osasuntsuen oinarriak jartzen

Beñat Alberdi

Ohikoa da entzutea egunero komeni dela bost fruta jatea, eta, are gehiago, kirola egin eta gero bada. Gauzatu edo ez, beste kontu bat da hori, baina, ideia hori barneratzeko asmoz, Oñatiko Udalak Txoko osasungarria jarri du martxan kiroldegian. Eskola kiroleko ekintzaren bat dagoen bakoitzean zein hilabeteko lehen astelehenean, frutak eskaintzen dizkiete bertaratzen direnei. Txoko horretan, ordea, ez dituzte elikadura kontuak bakarrik landuko.

Haize berriak badu indarra

Haize berriak badu indarra

Aitziber Arzallus
Urtarrilak 26, igandea. 11:00. Berorik ez, baina zerua urdin-urdin dago Zarautzen. Itsas pasealekua, jendez lepo. Soinean daramatzaten berokiengatik ez balitz, uda irudiko luke. Batzuk paseoan, beste batzuk hondartzara begira. Hondarretan ere jende mordoa. Ez daude bainujantzitan, ez daude etzanda. Futbolean ari dira, plaierotan. Hondartzako Futbol Txapelketaren 76. denboraldiko zortzigarren jardunaldia dute neskek eta bederatzigarrena mutilek.

Iraupen eskiaren harrobia

Iraupen eskiaren harrobia

Imanol Garcia Landa

Iraupen eskian lehiaketari begira trebatu nahi duenak aukera badu Tolosan egoitza duen Rojo teknifikazio taldean. Joseba Rojo tolosarrak jarri zuen martxan proiektua, eta bigarren denboraldia da hau. Iraupen eskian lehiatutakoa da Rojo, baina 2014. urtea ez zen izan berak nahi bezalakoa: "Orduan nire entrenatzaile zenak esan zidan ea zergatik ez nintzen animatzen prestatzaile moduan lan egitera, eta horrela hasi nintzen".

Xose Estevez: “Itxuraz egonkorra zen gizartean baziren ezberdintasunak”

Xose Estevez: “Itxuraz egonkorra zen gizartean baziren ezberdintasunak”

Erik Gartzia Egaña

Xose Estevezek (Quiroga, Galizia, 1943) Las matxinadas en Euskal Herria (S. XVI-XIX) liburua idatzi du, Nabarralde fundazioaren Euskal Herriko historiari buruzko sailerako. Ostegunean aurkeztuko du, 19:00etan, Oiartzungo batzar aretoan, Anjel Rekalde editorearekin batera. Kontxa Murgiaren (Oiartzun, 1806-Santiago, 1854) omenezko ekitaldien barruan sartu dute aurkezpena.

Klima aldaketaren arrastoan

Klima aldaketaren arrastoan

Unai Zubeldia

Klima aldaketari parez pare begira jarriko dira datorren astean Donostian. Aranzadi zientzia elkarteak antolatuta, XVIII. Arkeologia Jardunaldiak egingo dituzte otsailaren 4tik 6ra, San Telmo museoan, Aldaketa klimatikoak Historiaurrean gaia aztergai hartuta. "Gaur egungo gizartean klima aldaketak zenbateko arreta lortzen duen ikusita, atzera begiratu bat egitea pentsatu dugu, azken batean klima aldaketek baldintzatuta egon baita beti giza jardueraren garapena", azaldu du Juantxo Agirre Aranzadi zientzia elkarteko idazkari nagusiak.

Txikitasuna balio handia denean

Txikitasuna balio handia denean

Aitziber Arzallus

Iragan azarotik, hamasei astera arteko gurasotasun baimena har dezakete Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako arlo pribatuko langile guztiek. Ordura arte, zortzi astekoak ziren bigarren gurasoen baimenak. Arau berria indarrean denetik, ordea, erditu ez direnek, guraso ez-biologikoek —adopzioen kasuetan—, guraso bakarreko familietakoek eta subrogazio bidezkoek baimena hamasei astera luzatzeko aukera dute. Baimen ordaindua izango da: amari dagozkion hamasei asteak eta bigarren gurasoaren lehen hamabiak Espainiako Gobernuak ordainduko ditu —urtarrilaren 1ean igaro zen Espainian baimena zortzi astetik hamabira—; hamabi astetik aurrerakoak, berriz, Eusko Jaurlaritzak. Langileak eszedentzia moduan hartu beharko ditu aste horiek eta baimena bukatu ostean jasoko du dagokion ordain ekonomikoa, aldi bakarrean eta gehienez bi hilabeteko epean. Haurra jaio eta hamabi hilabeteko epea izango dute baimen horiek erabiltzeko, baina bi gurasoek ezingo dituzte baimenak aldi berean hartu.

Egunean behin, adinak bost

Egunean behin, adinak bost

Aitziber Arzallus

Egunean Behin lehiaketa iazko fenomenoetako bat izan da Euskal Herrian. Sakelakoetarako doako aplikazio hori martxoan merkaturatu zuen Eibarko Codesyntax enpresak, eta euskarazko aplikazio batek sekula izandako arrakastarik handiena erdietsi du. Bi asteren buruan, 2.000 erabiltzaile zituen; lau hilabeteren buruan, 15.000; eta bederatzi hilabeteren buruan, 62.000 baino gehiago. Zalantzarik gabe, boladan dago jokoa, eta ez soilik sakelakoari itsatsita bizi diren millenial-en artean. Manolo Larrañagak (Azkoitia, 1927) 92 urte ditu, eta aitortu du "kateatuta" dagoela. Duela sei bat hilabete izan zuen jokoaren berri, eta, deskargatu zuenetik, ez du partidarik huts egin. Areago, abenduaren 14an Azpeitiko Sanagustin kulturgunean egin zuten zuzeneko finalean ere parte hartu zuen. Finaleko 102 parte hartzaileetatik beteranoena izan zen azkoitiarra.

Filosofia plazaratzeko poteoa

Filosofia plazaratzeko poteoa

Eneritz Maiz Etxarri

Laukote bat elkartu da Tolosaldean eta Goierrin Pote Filosofikoak egitasmoa martxan jartzeko. Hiriburuetan eginiko esperientzia bat herri txikiagoetara gerturatu nahi dute Beñat Esnaola orendaindarrak, Alba Garmendia ikaztegietarrak, Mikel Urdangarin beasaindarrak eta Itsaslore Iarza Iruran bizi den gallartarrak.