Albisteak

Borrokatutako lorpenak
2018-12-212018-12-20gipuzkoa

Borrokatutako lorpenak

Aitziber Arzallus

Gipuzkoan, langileen %15ek baino ez dute hitzarmen kolektibo baten babesa, Araban (%42,9) eta Bizkaian (%39,5) baino askoz gutxiagok. Urteko lehen seihilekoan sinatutako itunek eragindako langile kopuruari dagokionez ere, Gipuzkoak ditu daturik kaskarrenak. Alegia, han hazi dela gutxien hitzarmen berriek babestutako langileen kopurua: urtearen hasieran %10,3 ziren, eta, sei hilabete geroago, %15. Aldiz, Araban, %32,1etik %42,9ra igo zen portzentajea; eta %16,8tik %39,5era igo zen Bizkaian. Zifra horiek, baina, ez dituzte gutxiesten aurten Gipuzkoan sinatu dituzten hitzarmenak; kontrara, are balio handiagoa ematen diete.

2018-12-212018-12-20gipuzkoa

Hamar andrek Varela salatu dute, “engainuz” argazkiak egiteagatik

A. Arzallus 2017ko uztailean egin zen publiko kasua, Sortuk “Donostiako militante ezagun bat” kanporatu zuela jakinarazi zuenean, emakume gazteei biluzik argazkiak egin zizkielako “engainu” bidez. Sortuk salatu zuenez, militante horrek ezker abertzalean zuen “erreferentzialtasuna” baliatu zuen emakumeak “engainatzeko”. Donostiako Piratetako kidea ere bazen gizon hori, eta kanporatu egin zuten handik ere. Haritz Varela da gizon...

2018-12-212018-12-20gipuzkoa

Kote Cabezudoren kontrako lehen epaiketa, urtarrilaren 16an

A. Arzallus Urtarrilaren 16an akusatuen aulkian eseriko da Kote Cabezudo argazkilaria, lehenengoz. Justiziari traba egitea leporatuta, lau urteko espetxe zigorra eskatuko dute fiskaltzak eta akusazio partikularrak; defentsak, berriz, absoluzioa eskatuko du. Sexu abusuak salatu zituen emakume bat biluzik ageri den argazki batzuk Interneten jartzeagatik epaituko dute. Emakume hori modelo lanetan aritua zen Cabezudorentzat. Lekuko gisa...

Amaiera guztiak ez baitira gozoak izaten
2018-12-212018-12-20Albisteak, gipuzkoa, Kirola

Amaiera guztiak ez baitira gozoak izaten

Unai Zubeldia

Bosgarrenez jarraian Kontxako Bandera astintzen ari ziren irailaren 9an, eta, zuzendaritzaren jarrera gogor kritikatuta, ia denek taldea utziko zutela jakinarazi zuten bi hilabete eskas geroago, azaroaren erdialdean. "Mugak gainditu ditu zuzendaritzak, eta atzera-bueltarik gabea da erabakia". Ez da giro Pasai Donibanen, azken bost urteotan besteak beste Euskotren liga eta Kontxako Bandera irabazi dituen taldea desegituratzeaz gain —Gipuzkoako eta Euskadiko Txapelketak ere irabazi dituzte aurten—, gizonezkoen traineruak ere maila galdu zuelako irailaren 16an, Portugaleten (Bizkaia). 2019an KAE 1 ligan ariko da gizonezkoen ontzia.

Bizi-bizirik jarraitzen du oraindik
2018-12-212018-12-20Albisteak, gipuzkoa, Kultura

Bizi-bizirik jarraitzen du oraindik

Unai Zubeldia

Gu sortu ginen enbor beretik sortuko dira besteak...". Gitarra lagun hartuta, Mikel Laboak hala abestu zuen urte luzez herriz herri, auzoz auzo, eta erein zuen hura jasotzen ari da orain Donostiako artista, hil zela hamar urte bete direnean. Joan den abenduaren 1ean omenaldi goxoa egin zioten jaioterrian; egun horretan bertan inauguratu zuten Mikel Laboa plaza, Antigua auzoan, Marisol Bastida haren alarguna bertan zela. Laboaldia Azpeitian; Laboaren abestiak moldatuta kontzertua Urretxu-Zumarragan; omenaldi ekitaldia Baionan; Mugak. Laboari omenaldia Uztaritzen (Lapurdi)... Hegoak ebaki gabe, oraindik ere herriz herri hegan jarraitzen du Laboaren lan oparoak.

Eskualdeka, oreka handiagoa
2018-12-142018-12-14gipuzkoa

Eskualdeka, oreka handiagoa

A. Arzallus

Gipuzkoako batez besteko errenta 21.714 eurokoa da —18.306 euro, zergak ordainduta—. Araban eta Bizkaian baino altuagoa da datua, eta 2015etik 2016ra %5,1 hazi zen, gainera. Dena dela, herritarren %60 bizi dira batez besteko horren azpitik eta %11k ez dute inolako diru sarrerarik. Lanaren errentak dira diru sarreren ia %60, eta transferentziak ia %30 —pentsioak eta laguntza sozialak—.

Ordea, oraindik ere alde handia dago gizonek eta emakumeek jasotzen duten errentaren artean. Batez beste, 27.202 eurokoa da gizonena; emakumeena, berriz, 16.556 eurokoa, %39 txikiagoa. Beste horrenbeste gertatzen da familiako diru sarrera nagusia batena edo bestearena denean. Diru sarrera nagusia gizonezkoarena denean, batez beste %22 handiagoa da familiaren errenta.

Mikel Zurbano ekonomialariaren ustez, errentaren banaketan dagoen genero arrakala indartsuaren froga dira datu horiek. "Soldata apaleko lanpostuetako gehiengoa osatzen dute emakumeek; esate baterako, zerbitzuen sektoreko zaintza lanak edo garbiketa lanak. Horrek eragin zuzena du errentaren banaketaren genero arrakalan. Baina lanpostu kualifikatu ugaritan, lan berbera eginda, gizonen soldatak emakumeenak baino handiagoak dira. Asko dago oraindik egiteko".

Eskualdeka, parekatuagoa da egoera. Errenta pertsonalari dagokionez, Gipuzkoako batez bestekoaren bueltan dabiltza zazpi eskualdetatik bost, mila euroren gorabeherarik gabe. Debagoieneko herritarrek dituzte diru sarrerarik handienak —urtean 23.323 euro batez beste—; txikienak, berriz, Bidasokoek (18.854 euro).

Zurbanoren arabera, langabezia tasa da faktorerik esanguratsuena. "Bidasoa Beherean dago langabezia handiena, eta horrek zuzenean eragiten du familien errentan". Bada beste arrazoi bat ere: "Lanaren egitura eta kualifikazio maila. Zenbat eta lanpostu gehiago izan industria arloan, orduan eta handiagoa da langileen soldata. Alderantziz, zerbitzuetako enplegua zabaldua bada, eskualdean apalagoa izango da batez besteko errenta, oso soldata apala eskuratzen dutelako hainbat zerbitzutako lanek". Eskualdeetako errenta desberdintasunak desagertzea "zaila" den arren, Zurbanoren ustez "enplegu politika eta industria politika egokiak bultzatzea" da bidea. "Tokian tokira egokituak, betiere".