Iritzia

Teoria bat

Juan Luis Zabala

Ohitu al haiz maskara jantzita ibiltzen? —galdetu zidan.

—Beharko ohitu! Okerrena hasierako zalantzak izan zitunan, batzuk baietz esaten eta besteak ezetz, erosteko zailtasunak, erabiltzeko jarraibideetan kontraesanak… Baina orain bazekinagu kalera irteteko gure ezinbesteko ortopedia piezetako bat dela maskara, sakelako telefonoarekin, giltzekin eta askotariko txartelekin batera, besteak beste.

Uztaileko antsiak

Leire Narbaiza

Uda hasierak beti egiten zaizkit gogorrak, aldaketak beti konplikatuak izaten direlako. Uztaila ez da hilabete erosoa, neguan alde batera lagatakoa, geroratutakoa, azaltzen zaigulako: Geroa, alferraren leloa esaerak ederto definitzen du. Era berean, arropa kentzeko unea ere bada, eta buruhaustez betetako sasoia: armairu aldaketak; arropa zaharra deskubritzea (onerako zein txarrerako); oso gustuko dugun nikia ez aurkitzea; oinak, bernak eta besoak airean erakustea… Azal-huste bat, nolabait esateko.

Konputerizatu ala hil

Juan Luis Zabala

Hortaz, hik benetan uste dun —galdetu nion— aginte konputerizatua behar duela munduak, algoritmoen mende utzi beharko duela gizakiak erabaki politiko, sozial eta ekonomikoak hartzeko ahalmena?

Solstizioa sukaldean

Leire Narbaiza

Igande eguerdia da, eta sukaldean nabil bazkaria prestatzen. Oraintxe etorri naiz etxera, berandu, domeka goizetako patxadarekin ibili naizelako. Eguraldi ederra egiten du, naturala. Solstizioa da. Leihotik begiratu, eta bertan zintzilik dudan Zaldibar Argitu banderatxoa buelta emanda dago, airea dabil eta. Eraz jarri dut, ondo ikus dadin.

Ahulak ahulari, alua!

Juan Luis Zabala

Irakurri al duk 22 elkartek ETBko Barre librea saioaren aurka plazaratu duten salaketa? —galdetu zidan joan den larunbatean—. Saioko esketx batzuk arrazistak direla, black-face delakoa "estereotipo iraingarriz" betetako praktika dela...

Fenomeno paranormalak eta euskara

Leire Narbaiza

Ez dakit inoiz Iker Jimenezen saioa ikusi duzuen, seguru nago baietz, Hegoaldekoak bazarete, behintzat. Cuarto milenio du izena, eta fenomeno paranormalez, OHEz (objektu hegalari ezezagunez), konspiranoiez eta abarrez hitz egiten du bertan. Gidoilariak gozatzen ibiliko dira pandemiarekin, beste hamar denboralditarako ere emango dielako materiala. Bada, programa horretan teoria bat defendatzen dute: eraikin baten hormen artean bizi izandako gertaerak indartsuak eta bortitzak badira, paretak sentimendu horiekin blaituta geratzen dira, sufrimendu hori kutsatuta geratzen da bertan, alegia. Jakina, fenomenoa sufritzen dutenak beti izaten dira ospitale psikiatrikoak, kartzelak, barnetegi krudelak... Oinazea eta terrorea aterpetu duten etxeak aztertzen dituzte, psikofoniekin-eta. Beldurgarria (hartu nahi duzuen zentzuan).

Blindatuta

iritzia, Juan Luis Zabala

Atzo, une batez, telebistan La unidad telesaila ikusten ari nintzela, neure burua polizia lanean irudikatu ninan —aitortu nion—. Kalean eta pistola gerrikoan hartuta ez, koldarregia naun horretarako, baina ordenagailu baten aurrean datuak biltzen ez ninan gaizki ikusi neure burua. Horrek badin kazetari lanaren antzik ere azken batean...

Biribiltasuna, ilarak eta multzoak

Leire Narbaiza
Aitortu behar dut itxialdia apurtzeko faseek desosegua eragiten didatela. Sekulako gogoa dut maite dudan jendea ikusi eta besarkatzeko, Kalamuara igotzeko eta Deban itsasoa ikusteko, baina era berean asko urduritzen nau jendetza ikusteak. Kontraesana dirudi: lehengora itzuli nahi, baina erreparoa izan. Beharbada, konfinamenduaren fobia moduko bat da, eragin dizkidan umore gorabehera guztien artean beste kontu bitxi bat. Ez dakit. Baina erneguaren eta esperantzaren artean nabil segundo gutxiren tartean, sigi-saga emozionala balitz bezala. Arraroa, oso arraroa dena. Atopia-koen irudimen zoroenak ere inoiz ezingo zuen halakorik imajinatu. Horregatik, ezin umorea galdu, geratzen zaigun arma bakarra delako. Barrea eta algara inoiz baino gehiago behar ditugulako.

Euskaltzaletasuna

Juan Luis Zabala

Hi zer sentitzen haiz: euskalduna, euskaltzalea, euskaltzuloa ala, besterik gabe, euskal herritarra? —bota zidan bat-batean.

—A zer galdera! Ez zekinat ba. Denak beharbada. Eta, estutzen banaun, pixka bat espainiarra ere bai, zergatik ez aitortu? Eta, by the way, ingelesetik eta frantsesetik ere bazaukanat zerbait, bien sûr. Batzuetan bi hizkuntza horietan itzurtzen zaizkidan pentsamendu batzuk neure buruan.

‘Izan zati de la konponbide’

Leire Narbaiza

La hedapen del coronavirus egiten ari da izan asko las pertsona behar dutena quedarse etxean. Bat eginda behar dugu adaptarnos ahal bezain laster eta horretarako BBVA jartzen guzti bere tresna bere Bankuaren eskutik bere bezeroen eskura Online. (...) Operatzen da egon zaitezen non egon zaitezen. Kontratatzen zure Kontu Online hain bakarrikean Batzorde edo Baldintzarik gabe 10 minutu. (...) Ematen bat pauso al fronte para izan zati de la konponbide". Ez, ez dut alkoholaren eraginpean idatzi. Ez, ez dut denboran bidaiatu eta 2050. urteko euskaran ekarri. BBVA bankuaren web orriaren pasarte batzuk dira. Ez sartu begiratzera, desagertu direlako, sare sozialetan harrotu duten hautsaren ondorioz, begirunea digutelako (ejem) kendu dute eus aukera. Izan zati de la konponbide.