Eider Goenaga Lizaso
Leondik (Espainia) heldu zen joan den astean albiste lazgarria; alkohol tasa bost aldiz biderkatzen zuen auto gidari batek Villabonako txirrindulari familia bat harrapatu zuen, eta Jose Carrasco eta Nerea Agirre gurasoak momentuan hil zituen, 12 urteko semea umezurtz utzita.
Unai Zubeldia
Bere horretan jarraitzen du buruko gaixotasunen estigmak". Mikel Tellaetxe 2013tik da Arrasateko Aita Menni ospitaleko zuzendaria, eta eguneroko errealitate izaten du buruko osasuna ardatz duen zentroa. "Jardun hori normala da guretzat, baina desberdina den hori baztertu nahiak edo familian urritasunen bat duen senideren bat izateak sortzen duen lotsa dago estigma horren atzean. Bai, oraindik ere bai". Angelo Hercules Menni Benito Menni apaiz italiarraren eskutik, 1898ko ekainaren 1ean zabaldu zituen ateak Aita Menni zentroak —Santa Ageda osasun etxea izenez ezaguna zen garai batean—, Gesalibar auzoan, eta 120 urte bete berri ditu, beraz. "Garai hartan ekin zioten lanari jarraipena ematen ari gara gu". Aita Menniko arduradunek emandako datuen arabera, Araba, Bizkai eta Gipuzkoan, gaur egun, herritarren %6-8k daukate buruko gaixotasunen bat.
Eider Goenaga Lizaso
Duela 85 urte musika eskola ireki zuten toki berean dago Donostiako Francisco Escudero kontserbatorioa, Easo kalean. Apenas egin den obrarik eraikinean, eta ez ditu betetzen kontserbatorio batek beharko lituzkeen baldintzak; gainera, estilo arrazionalistako eraikina denez, ezin da aldaketarik egin egituran. Horrek bi arazo nagusi eragiten dizkie kontserbatorioko irakasleei eta ikasleei: batetik, eraikinaren kontserbazio arazoak, eta, bestetik, espazio falta. 8 eta 18 urte bitarteko umeek ikasten dute kontserbatorioan; 370 ikasle eta 56 irakasle dira orotara.
Eider Goenaga Lizaso
Urrun dago, oraindik ere, 2019ko udal eta foru hauteskundeetarako kanpaina, eta oraindik goiz samar da kanpainaurrea hasi dela esateko; baina alderdi politikoak jada lanean ari dira horri begira.
Eider Goenaga Lizaso
Gaur egungo herriak eta hiriak erosoak al dira adineko pertsonentzat? Zein zailtasun dituzte egunerokoan? Zer hobetuko lukete, zer aldatu eta zer kendu? Galdera horiei norbaitek erantzun behar badie, argi dago adineko pertsonak berak direla hobekien erantzungo dutenak, eta hori ari dira egiten Euskadi Lagunkoia egitasmoan. Osasunerako Mundu Erakundeak 2007an martxan jarritako egitasmoa da, eta Eusko Jaurlaritzak bere egin zuen proiektua 2012an. Araba, Bizkai eta Gipuzkoako udalerri guztiei egin zieten gonbidapena, eta 54 udalerri daude gaur egun; horietako 22, Gipuzkoan. "Gipuzkoak, hasieratik, pisu handia izan du Lagunkoia egitasmoan", azaldu du Elena del Barrio Matia Institutuko ikerlariak eta egitasmoaren koordinatzaileak.
Aitziber Arzallus
Ostiral arratsaldea da. Taldetxo bat elkartzen ari da Donostiako Ibaeta auzoko Espiritu Santuaren parrokiaren atzealdean. 19:30 puntuan, barrura sartu dira, gela batera, eta eseri egin dira, borobilean. Hemezortzi lagun bildu dira: hamahiru emakume eta bost gizon. "Kaixo. Jaione naiz [asmatutako izenak dira denak], eta alkoholikoa naiz. Edan gabe jarraitzen dut, eta ongi nago", esan du haietako batek. "Kaixo, Jaione", erantzun diote, aho batez. Liburu bat hartu du esku artean, eta irakurtzen hasi da, ozen. Esker onari eta onartzeari buruzkoa da gaurko irakurgaia.
Eider Goenaga Lizaso
Donostiak historikoki izan du arazoa ur hornikuntzarekin. XX. mendera arte, inguruko iturburuekin (Igeldo, Ulia, Mons...) asetzen zituzten biztanleen beharrak. Baina, Espainiako errege-erreginen udaldiko aterpe bilakatzearekin eta hirigunea zabaltzearekin batera, arazoak hasi ziren hornidurarekin. 1919an, Artikutzako barrutia erosi zuen Donostiako Udalak. "Donostian baino hiru aldiz euri gehiago egin dezake Artikutzan, eta, han urtegia eraikita, arazoa konpondua zuen Donostiak", azaldu du Joxe Angel Erzilla Añarbeko Urak-eko zuzendariak.
Eider Goenaga Lizaso
Duela 30 urte, Donostiako Intxaurrondo auzoan hasi zen dena. Baserri abandonatu bat zen, eta aspaldian inor ez zen bizi bertan...". Larrotxene Bideok ekoitzitako film laburretako baten hasiera izan zitekeen esaldi hori; baina ez da fikzioa, horrela hasi baitzen, duela 30 urte, Larrotxeneren historia.
Eider Goenaga Lizaso
Gipuzkoako Ogasunak jakinarazi du jada 2017ko jardunean azaleratutako iruzur fiskalaren zenbatekoa: 253,4 milioi euro, 2016an baino %18,2 gehiago. Iruzurraren kontrako borrokan etenik gabe ari direla dio Gipuzkoako Foru Aldundiak, eta pozik daude emaitzekin, oraindik ere egiteko asko dagoela onartuta. "Kuantitatiboki zein kualitatiboki egin behar zaio aurre iruzur fiskalari. Kopurua handia da; zenbat eta diru iruzur handiagoa azaleratu, orduan eta hobeto. Baina kualitatiboki ere begiratu behar zaio; borroka honetan kopurua bezain garrantzitsua da kultura aldaketa", azaldu du Jokin Perona Ogasun zuzendariak.
Eider Goenaga Lizaso
Guri ez zaigu ia ezer kostatzen, eta haientzat hain da garrantzitsua". Ainhoa Gabirondoren hitzak dira. Iaz lehen aldiz hartu zuten etxean Saharako ume bat. Mouludek 10 urte zituen iaz, eta aurten berriro igaroko du uda Anoetan.
