gipuzkoa

Ingurumenari emandako etxea

Ingurumenari emandako etxea

Aitziber Arzallus

Loiolako basilikatik gertu eta Urola ibaiaren ertzean, leku paregabean dago Azpeitiko Ekoetxea. "Azpeitiar askorentzat Umeentzako Museoa da oraindik ere", Itziar Unanue museoko hiru hezitzaileetako baten esanetan; izan ere, 1987ko ekainaren 5ean izen horrekin ireki zituzten gaur egun Ekoetxea denaren ateak. Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako ingurumen hezkuntzako lehen zentroa izan zen. Baina aldaketak izan ditu denboraren joanean, izenean zein izanean. Euskadiko Ekoetxeen sareko kide da 2017tik, Txingudiko, Urdaibaiko (Bizkaia) eta Meatzaldea-Peñas Negraseko (Bizkaia) ekoetxeekin batera.

Iraganaren trenbidetik

Iraganaren trenbidetik

Erik Gartzia Egaña

Artikutza ingurua baso purutzat jotzen dute adituek. Ez da beti horrela izan; mendeetan bere horretan mantendu dela dirudi, baina iragan industrial bat dauka, eta trena ere pasatu zen hortik. Orain dela mende bat bukatu zen bide hura, Donostiako Udalak lursaila erosi zuenean.

Bidaia bat Pello Errotaren garaira, kantuz

Bidaia bat Pello Errotaren garaira, kantuz

Eneritz Maiz Etxarri

Pello Errotaren heriotzaren 100. urteurrena dela eta, ekitaldi ugari antolatu dituzte Asteasun. Tartean, Pedro Elizegi Maiz Pello Errota-k berak eta bere garaiko hainbatek botatako bertsoekin osatutako kantaldia izango da gaur, 22:00etan, Asteasuko Santa Krutz ermitan. Eñaut Agirre ariko da kantuan, eta alboan izango ditu Aitor Atxega gitarra jotzailea eta Imanol Kamio piano jotzailea.

Mezan pizteko, kandela lapurtu

Danel Agirre
Berlinera asteburu-pasa etortzea falta zaion euskal herritar bakar horixe ez bazara, izango duzu honen berri: metrora sartu ahal zaitezke hemen, inongo barrerarik igaro gabe. Txartela soinean eramatea norberaren erantzukizuntzat eduki ohi da. Kontrolak geltokirik jendetsuenen artean baino ez dituzte egiten, oso aldian behin, eta tiketik gabe atzemandakoentzat isuna adeitsua da, 60 euro. 2018an, Schwarzfahrer, bidaiari beltz moduan izendatutakoen batezbestekoa azken hamar urteetako apalena izan zen, %2.

Oraindik nahikoa ez delako

Oraindik nahikoa ez delako

Eider Goenaga Lizaso
Maria Eugenia Arrizabalaga, Ino Galparsoro eta Mertxe Aizpurua. Gipuzkoan alkate izandako hiru emakume. Elkarren jarraian aritu ziren; 2003tik 2007rako legealdian izan zen Arrizabalaga Zumaiako alkate (EAJ); 2007tik 2011ra Arrasateko alkate izan zen Galparsoro (EAE-ANV); eta Aizpurua 2011tik 2015era izan zen alkate Usurbilen (Bildu).

Zola urratuen konpontzaile

Zola urratuen konpontzaile

Ikerne Zarate

Zapata-konpontzaile ofizioa odolean darama Marta Orduña donostiarrak, eta haren eskutik ikasi du Begoña Martinez errenteriarrak. Aita zapataria zuen Orduñak, eta harengandik ikasi zuen ikasi beharreko gehiena. Gaur egun, oraindik, ez da ohikoa emakume zapatariak ikustea, eta, are gutxiago, Errenteriako Orduña zapata konpontzaileen dendan gertatzen den bezala, bi emakume ofizio horretan lanean aritzea. Orduñaren emaztea da Martinez. 44 urte dituzte biek, eta Orduñak ia 30 daramatza zapatak, gerrikoak, zorroak eta larruz egindako beste jantziak nahiz osagarriak konpontzen: "Oinetakoak neurrira egiten zituen aitak, eta Gipuzkoako ia zapatari guztien irakasle izan zen; askok egin zuten lan harekin, eta zapatari ofizioa ikasi genuen seme-alabek ere". Aukeratutako bidearekin ez dela aberastuko aitortu du Orduñak, baina krisi garaietan ere "duin" bizitzea ahalbidetu die ofizioak. "Irauteko nahikoa lortzen dugu". Ofizioa "izugarri" gustatzen zaiola gaineratu du donostiarrak.

Musika notak sendagai

Musika notak sendagai

Kerman Garralda Zubimendi

Musikak zuzenean eragiten du norberaren emozioetan, eta, ondorioz, hizkuntza unibertsala da". Gurutz Linazasoro neurologoak ez dauka zalantzarik. Ez dago erritmorik ez duen kulturarik, eta ospakizun guztiek dute melodiaren bat; are gehiago, gizakiak hizketan ere ez zekien garairako bazituzten hezurrez egindako txirula itxurako instrumentuak; musika betidanik izan da gizakiaren bidelagun, baina adituak orain gutxi hasi dira frogatzen zer onura eragin ditzakeen musikak. Linazasorok aurrerapen horiek azalduko ditu gaur, 19:00etan, Ordiziako Musika Eskolan.