Eskualdeka, oreka handiagoa
Abe 14, 20182018-12-14gipuzkoa0 0

Eskualdeka, oreka handiagoa

A. Arzallus

Gipuzkoako batez besteko errenta 21.714 eurokoa da —18.306 euro, zergak ordainduta—. Araban eta Bizkaian baino altuagoa da datua, eta 2015etik 2016ra %5,1 hazi zen, gainera. Dena dela, herritarren %60 bizi dira batez besteko horren azpitik eta %11k ez dute inolako diru sarrerarik. Lanaren errentak dira diru sarreren ia %60, eta transferentziak ia %30 —pentsioak eta laguntza sozialak—.

Ordea, oraindik ere alde handia dago gizonek eta emakumeek jasotzen duten errentaren artean. Batez beste, 27.202 eurokoa da gizonena; emakumeena, berriz, 16.556 eurokoa, %39 txikiagoa. Beste horrenbeste gertatzen da familiako diru sarrera nagusia batena edo bestearena denean. Diru sarrera nagusia gizonezkoarena denean, batez beste %22 handiagoa da familiaren errenta.

Mikel Zurbano ekonomialariaren ustez, errentaren banaketan dagoen genero arrakala indartsuaren froga dira datu horiek. "Soldata apaleko lanpostuetako gehiengoa osatzen dute emakumeek; esate baterako, zerbitzuen sektoreko zaintza lanak edo garbiketa lanak. Horrek eragin zuzena du errentaren banaketaren genero arrakalan. Baina lanpostu kualifikatu ugaritan, lan berbera eginda, gizonen soldatak emakumeenak baino handiagoak dira. Asko dago oraindik egiteko".

Eskualdeka, parekatuagoa da egoera. Errenta pertsonalari dagokionez, Gipuzkoako batez bestekoaren bueltan dabiltza zazpi eskualdetatik bost, mila euroren gorabeherarik gabe. Debagoieneko herritarrek dituzte diru sarrerarik handienak —urtean 23.323 euro batez beste—; txikienak, berriz, Bidasokoek (18.854 euro).

Zurbanoren arabera, langabezia tasa da faktorerik esanguratsuena. "Bidasoa Beherean dago langabezia handiena, eta horrek zuzenean eragiten du familien errentan". Bada beste arrazoi bat ere: "Lanaren egitura eta kualifikazio maila. Zenbat eta lanpostu gehiago izan industria arloan, orduan eta handiagoa da langileen soldata. Alderantziz, zerbitzuetako enplegua zabaldua bada, eskualdean apalagoa izango da batez besteko errenta, oso soldata apala eskuratzen dutelako hainbat zerbitzutako lanek". Eskualdeetako errenta desberdintasunak desagertzea "zaila" den arren, Zurbanoren ustez "enplegu politika eta industria politika egokiak bultzatzea" da bidea. "Tokian tokira egokituak, betiere".

Irla bat osasun sisteman
Abe 14, 20182018-12-13Albisteak, gipuzkoa, Gizartea0 0

Irla bat osasun sisteman

Itzea Urkizu Arsuaga

Zortzi urteko soka luzea osatu du, honezkero, Tolosaldeko osasun publikoaren aferak. 2011 hasieran Tolosaldea Osasun Publikoaren Alde (TOPA) koordinakundea sortu zutenetik, bertako kideek eskualdeko udaletxeetan, Batzar Nagusietan, Eusko Legebiltzarrean eta kalean hamaika aldiz eskatu dute eskualde horretarako kudeaketa publikoa duen ospitale publiko bat. Baina, denbora tarte horretan guztian, soka tenkatu baino ez da egin herritarren, koordinakundearen eta ordezkari politikoen artean.

Abe 14, 20182018-12-13gipuzkoa0 0

Landalab proiektua

Zer da? Alerta sistema bat eratzeko planteamendua Landalab. Non lantzen ari dira? Gipuzkoan landa eremuetako herri txikietara bideratutako programa da. Amasan, Angiozarren (Bergara), Leintz Gatzagan eta Zerainen egin dituzte lehen probak, eta herri gehiagotara zabaltzeko asmoa daukate orain. Norentzat pentsatuta dago? Arrisku egoeran, bakarrik bizi diren adinekoentzat da egitasmoa. Zer egiten dute? Bi lan ildo uztartzen ditu proiektuak: batetik, teknologiaren...

Elkar zainduz, denak salbu
Abe 14, 20182018-12-13Albisteak, Ekonomia, gipuzkoa, Gizartea0 0

Elkar zainduz, denak salbu

Kerman Garralda Zubimendi

Bakarrik bizitzearen errealitateetako bat da arazoei ere bakarrik egin behar zaiela aurre. Batzuetan, buruhausteak handiegiak izaten dira norberak konpontzeko, eta ez da izaten hain erraza laguntza eskatzea. "Aurretik egindako ikerketetan, jabetu ginen adineko askok ez dutela jakiten norengana jo laguntza eske, eta gizarte zerbitzuetako langileei kosta egiten zaiela arazoren bat duen adineko jendea identifikatzea", azaldu du Unai Zabala Agintzari kooperatibako kideak. Arazoak dituzten pertsona eta kolektiboen behar sozialak gainditzea du zeregin Agintzarik.

Elkartuko dituen harrera
Abe 14, 20182018-12-13Albisteak, gipuzkoa, Gizartea0 0

Elkartuko dituen harrera

Ane Ubegun Goikoetxea
Xarranca Katalunian, ?otron Errumanian, Sunda Manda Indonesian eta Hopscotch ingelesez: txingoaren jolasa esaten zaio Euskal Herrian. Joko berari egiten diote erreferentzia aipatutako izenek, funtsean berdin jolasten baita herrialde horietan.

Xake zaleak sortu nahian
Abe 14, 20182018-12-13Albisteak, gipuzkoa, Kirola0 0

Xake zaleak sortu nahian

Aitziber Arzallus

Futbolak eta saskibaloiak adina jarraitzaile ez ditu, baina mundu guztian ditu zaleak. Kirola denik ere zalantzan jartzen dute batzuek, ez baita lehia fisikoa. Jokalariek ez dute izaten entrenamendu saio gogorretan landutako gorputz gihartsurik eta ondo pentsatutako orrazkera xelebrerik; bai, ordea, ondo trebatutako burua, parekoaren intentzioei aurrea hartzeko eta norberaren estrategiak garatzeko. "Kirol intelektuala" baita xakea, "onura asko dituen jarduera, edonor ibiltzeko modukoa, eta, itxura batera, dirudien baino dibertigarriagoa", zaleen esanetan.

Abe 14, 20182018-12-13gipuzkoa, Iritzia0 0

Hurrengo kanpaina iritsi bitartean

Leire Narbaiza

Txispun, txispun, txispun, amaitu da azkenean euskararen sasoia. Kitto, itzul gintezke azaroaren erdi aldean bizi genuen egoerara. Topera ibili gara euskaldunak azaroaren 23tik abenduaren 9ra. Bukatu zaigu plantak egiteko garaia, herri normal bat gareneko simulazioak game over du idatzita pantailan. Bueltatuko gara lehengora, guretik ahalik eta gehien emanda.

Herri txiki baten ahaleginari aitortza
Abe 14, 20182018-12-13Albisteak, gipuzkoa, Kirola0 0

Herri txiki baten ahaleginari aitortza

Unai Zubeldia

Duela 40 urte martxan jarritako eskola kirolaren eredua, Juan Mugertza Nazioarteko Krosaren eta Morkaiko Mendizale Elkartearen 75. urteurrenak, Elgoibar kirol klubaren mendeurrena, Nazioarteko Xake Txapelketa, atletismo, txirrindularitza eta eskubaloi taldeak... 11.500 biztanle pasatxo besterik ez dauka Elgoibarrek, eta 40 kilometro koadro eskas. Baina sari preziatua iritsi berri zaio Europatik. "Aipamena da hau, herriari egindako aitortza", azaldu du Ane Beitia alkateak. Kirolaren Europako herria izango da Elgoibar 2019an, eta joan den astean jaso zuen saria Bruselan, Europako Parlamentuan. Europako 30 bat herri eta hiri saritzen ditu Aces Europa elkarteak, eta, besteak beste, aurretik sari hori bera jasota daude Bilbo, Gasteiz eta Getxo. Elgoibar da Gipuzkoan saria jaso duen lehen udalerria.

Hitza, barre eragiteko tresna bakar
Abe 14, 20182018-12-13Albisteak, gipuzkoa, Kultura0 0

Hitza, barre eragiteko tresna bakar

Eider Goenaga Lizaso

Agertoki huts bat, eta dozenaka begi oholtza gainean dagoen pertsona bakar horri begira. Ez ileorderik, ez makillaje berezirik, ez mozorrorik... hitza da bitarteko bakarra parean daudenei barrea eragiteko. Barrea eragitea negarra eragitea baino zailagoa dela diote gehienek, baina horretan gogotik saiatuko dira, gaur gauean, Donostia Hiria Comedy bakarrizketa lehiaketaren finalera iritsi diren hiru umoregileak: Telmo Irureta zumaiarra, Jon Martinez Txiki donostiarra eta Auritz Zabaleta irundarra.