Gizartea

Sareko salmentak, gabon giroan
2020-04-242020-04-24Albisteak, Asteko Gaiak, Ekonomia, gipuzkoa, Gizartea

Sareko salmentak, gabon giroan

Miren Garate

Martxoaren erditik, alarma egoera indarrean jarri zenetik, premiazko produktuak saltzen dituzten dendek bakarrik dute zabaltzeko baimena, eta itxita daude gainerako guztiak. Aldi berean, ordea, zernahi eros daiteke Internet bidez. Gipuzkoako merkatariak biltzen dituen Dendartean elkarteko lehendakaria da Amador Biteri, eta "ez sinestekoa" iruditzen zaio egoera. Alde batetik, lehiaren ikuspegitik. "Bidegabekeria hutsa da: gu itxita eta plataforma digitalak salmentak, deskontuak, publizitatea eta nahi duten guztia egiten". Horrez gain, baita banaketan aritzen diren langileen eta herritarren osasunaren ikuspegitik ere: "Kutsatze arriskua saihesteko daude itxita dendak, eta zergatik ibili behar du beharrezkoa ez den produktu bat dakarren pertsona batek nire etxepean gora eta behera eta herrian alde batetik bestera?".

‘Zaindu maite duzun hori’
2020-04-242020-04-24Albisteak, Ekonomia, gipuzkoa, Gizartea

‘Zaindu maite duzun hori’

Beñat Alberdi

Egungo itxialdi egoeran badaude testuinguru hori bereziki pairatzen ari diren hamaika sektore, talde edo pertsona. Igandetik aurrera arindu egingo zaizkie neurriak etxeko gaztetxoenei, baina bestelakoa da herrietako komertzio eta denda txikien egunerokoa. Itxi zituztenetik berritasun gutxi izan du haien nondik norakoak. Egoera horren jakitun, Oñatiko Magnet kooperatibak esku hartzea erabaki zuen. Konfinamendua bukatu eta gero erabili ahal izango diren bonuak jarri dituzte herritarren eskura www.kuttuna.org web plataforman. Ruper Ordorikaren kantua hartu dute lelo gisa: Zaindu maite duzun hori.

Zahar etxeak, birusaren bazka
2020-04-172020-04-16Albisteak, Asteko Gaiak, gipuzkoa, Gizartea

Zahar etxeak, birusaren bazka

Miren Garate

Telefonoz "zer moduz?" galdetu orduko lehertu da. Arnasa hartu du, eta "gaizki, baina hitz egin nahi dut" erantzun du. "Jendeak jakin egin behar du zer ari den gertatzen". Zahar etxe bateko langilea da (ez du izenik eman nahi). Koronabirusak gaixotuta, etxeko logelan dago bakartuta. Kontatu du birusak ez diola oso gogor erasan, buruko mina eta sukar pixka bat dituen arren, eta "gaizki" hori psikologikoa dela batik bat. "Deprimituta nago; pertsona koitadu horiek [egoitzako erabiltzaileak] nola dauden pentsatzen hasten naiz, eta ezin diot negar egiteari utzi". Emakumeak bular bistan, ez dagoelako batarik; serumak zeloekin itsatsita, eskegitzeko burdinak falta direlako; baliabide aldetik, ia ezer gabe gelditzen; eta jangela nagusia, "Ifema moduko zerbait" bihurtuta. Horiek dira eman dituen adibideetako batzuk. "Gauza oso larriak ari dira gertatzen. Guk pertsonak ikusten ditugu, baina goikoek, dirua bakarrik".

Etxean, baina klasean bezala
2020-04-172020-04-16Albisteak, gipuzkoa, Gizartea

Etxean, baina klasean bezala

Imanol Saiz
Azken asteotan Euskal Herriko haur eta gaztetxoak klaseak etxeko ordenagailutik jasotzera ohitu dira, halabeharrez. Larrialdi egoerak irakaskuntzan sekula erabili izan ez diren formula berriak aplikatzera behartu ditu ikastetxe guztiak.

Argia ikusteko prest
2020-04-172020-04-16Albisteak, gipuzkoa, Gizartea, Kultura

Argia ikusteko prest

Aitziber Arzallus
Bost urte luzeren ostean, aurki prest izango dute Korosagasti filma. «Bukaera-bukaerako fasean» daudela ziurtatu du Asier Sustaeta zuzendariak (Azpeitia, 1979), «soinu banda sortzea bukatzen eta azken ukituak ematen» ari direla, eta hamabost bat egun barru filmaren aurrerapena eskaintzeko moduan izango direla. Emaitzarekin «ezin gusturago» dago azpeitiarra; are gehiago, tamaina horretako lehen lana duela kontuan izanda, aurretik lan txikiagoetan parte hartutakoa baita; Oinaze egoitzak, Aio eta Kronos film laburretan, besteak beste. «Hasi ginenean, ez genuen irudikatu ere egiten non sartzera gindoazen, eta ezta horrelako film bat egiteko gai izango ginenik ere».

Agurrik gabeko agurrak
2020-04-102020-04-09Albisteak, Asteko Gaiak, gipuzkoa, Gizartea

Agurrik gabeko agurrak

Miren Garate

Koronabirusagatik hildako gizonezko heldu baten ehorzketa: barrura sartzea debekatuta, eta senideak kanpoan, esanez baietz, bazekitela han ere isuna jasotzeko arriskua zutela, baina aitonarengandik ahalik eta gertuen egon nahi zutela. Juan Anaya Donostiako hilerriko kapilauak izan ditu alarguna bakarrik joan den agur ekitaldiak ere; baita alabaren azken agurrera joaterik izan ez duten gurasoenak ere. "Blokeatuta-edo" ikusi ditu zenbait familia; izan ere, jende gehiagok ere nahi zuen haiekin egon, eta ez dakite hori nola bideratu.

Emakume belaunaldi berrientzat erreferente
2020-04-102020-04-10Albisteak, Ekonomia, gipuzkoa, Gizartea

Emakume belaunaldi berrientzat erreferente

Ariane Vierbücher

Generoa kontuan hartuta, zientzia eta teknologia arloko ikasketetan gizonezkoen kopurua emakumezkoena baino handiagoa da, nabarmen. Ikasketa maskulinizatuak eta feminizatuak daude gaur egun ere, eta horrek indar handia dauka derrigorrezko eskolaldia amaitu aurretik zein ikasketari heldu aukeratzerako garaian.

Etxebestez jositako herria
2020-04-102020-04-09Albisteak, gipuzkoa, Gizartea, Kultura

Etxebestez jositako herria

Beñat Alberdi

Diru faltagatik gelditu behar izan zuen Patrizio Etxebestek Bergarako etxean sartuta oporretan. Gaur egungo itxialdiak ez dauka zerikusi handirik Aupa Etxebeste! filmarekin, baina filmen itxura dauka bizi dugun egoerak. Asier Altuna eta Telmo Esnal zuzendarien filma herrian bertan jazotzen dela aprobetxatuta, horixe hartu du erreferentzia gisa Bergarako Euskaraldia batzordeak. Herritarrek etxean grabatutako bideoak batzen ari dira, #bergararroketxebeste traolarekin, www.bergararroketxebeste .eus webgunean. Eta ez da kasualitatea Euskaraldiak bere gain hartu izana egitasmoa.

Mundua eraldatzeko bilduma
2020-04-102020-04-09Albisteak, gipuzkoa, Gizartea

Mundua eraldatzeko bilduma

J. Artutxa Dorronsoro
Ikasgelan pilatutako ohartxoekin bilduma bat osatu, eta Hezkuntzaren Soziologia liburua kaleratu berri du Joxi Imaz Bengoetxeak. Hain justu, izen bera duen graduko irakaslea da EHUn. Ibarran jaio zen, eta Iruran bizi da. Hezkuntza «fenomeno soziala» dela irakasten saiatzen dela azaldu du, «garaian garaiko gizarteari eta faktore sozialei lotuta dagoelako». Ideia horri heldu zion liburua idazteko. «Hezkuntza ez da norbere dohainak bilatu eta garatzen laguntzeko tresna. Izateko, sentitzeko eta pentsatzeko rol, arau eta balioak erakustea da hezkuntza; gizarte eta kultura batean bizitzeko prestatzeko tresna da».

Konfinatuta egoten entrenatuta
2020-04-032020-04-03Albisteak, Asteko Gaiak, gipuzkoa, Gizartea

Konfinatuta egoten entrenatuta

Miren Garate
Herritar gehienen bizitzak goitik behera aldatu ditu COVID-19 gaitzari aurre egiteko alarma egoerak, eta egoera berrira egokitzea tokatzen da orain. Errutinak mantentzea eta egunaren gutxi gorabeherako plangintza bat egitea gomendatzen dute aurrez ere isolatu samar bizitzen ohituta daudenek.